Sarıçam (Pinus silvestris L.) ağaçlandırmasında fidan boy büyümesinin bazı fizyografik ve edafik faktörlere göre değerlendirilmesi

Bu çalışmada, Artvin-Ardanuç yöresinde 1984 yılında yapılan sarıçam (Pinus syhestris L.) ağaçlandırması değerlendirilmiştir. Araştırma alanının büyüklüğü 95 ha olup 30 adet deneme alanında 'çalışmalar sürdürülmüştür. Deneme alanlarının büyüklüğü 225 m2 dir ve her deneme alanında 72 adet sarıçam fidanı bulunmaktadır. Deneme alanlarında, mevcut fidanların boylan ölçülmüş, bu bağlamda tamamlama sırasında dikilen fidanlar üzerinde de ölçümler yapılmış fakat bu değerler istatistiksel analizlere dahil edilmemiştir. Ayrıca, deneme alanlarında bakı, eğim, yükselti ve toprak derinliği gibi fizyografik özellikler belirlenmiştir. Bu amaçla, 0-20 cm ve 20-50 cm derinliklerden toprak örnekleri alınmış, toprak tekstürü ve pH değerleri tespit edilmiştir. Yapılan Varyans Analizi sonucunda fidan boyu üzerinde % 95 güven düzeyinde toprak derinliği, bakı, eğim, yükselti, toprağın pHsı ve toprak tekstürü gibi fizyografik ve edafik faktörler etkili çıkmıştır. Ayrıca Korelasyon Analizinde fidan boyu ile fizyografik ve edafik faktörler arasındaki önemli ilişkiler belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Pinus sylvestris, varyans analizi, orman plantasyonları, fideler, edafik faktörler, yaşayabilme, korelasyon analizleri, toprak tipi (fizyografik)

The assessment of seedling height graowth of scatch pine (Pinus sylvestris L.) plantation in terms of some physiographic and adapic factors

In this study, a Scotch Pine (Pinus sylvestris L.) plantation in Artvin-Ardanuç region planted in 1984 was investigated. The size of study area was 95 ha and this research was done on 30 sample plots. The size of each sample plot was 225 square meters and there have been 72 Scotch Pine seedlings on each sample plot. Heights of the seedlings were measured on the sample plots. Measurements were also done on replacement planting but these data did not use in statistical analysis. Besides, physiographic characteristics of the sample plots like exposure, slope, altitude and soil depth were determined. In order to define edaphic factors, soil profiles were dug in the sample plots. The Soil samples were taken from 0-20 cm and 20-50 cm depth of the soil profiles. Soil reaction (pH) and soil texture classes were determined by soil analysis. According to Analysis of Variance, it was found that physiographic and edaphic factors such as soil depth, exposure, slope, altitude, soil reaction (pH) and soil texture affected the height of the seedlings with 95 percent confidence level. In addition, the relationship was defined between height of the seedlings and physiographic and edaphic factors according to Analysis of Correlation.

Keywords:

Pinus sylvestris, analysis of variance, forest plantations, seedlings, edaphic factors, survival, correlation analysis, soil types (physiographic),

___

Anonim, (1994) Sançam El Kitabı, Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Muhtelif Yayınlar Serisi, No:67, Ankara.
Ata, C., (1988) Doğu Karadeniz Ormancılığında Silvikültürel Uygulamalar ve Karşılaşılan Problemler, Doğu Karadeniz Ormancılığı Sempozyumu, Trabzon, 37- 44.
Ata, C., Demirci, A., (1992) Silvikültürün Temel Prensipleri (Silvikültür I), K.T.Ü. Orman Fakültesi, Ders Teksirleri Serisi, No: 42, Trabzon.
Atay, İ., (1987) Doğal Gençleştirme Yöntemleri 1-11, İ.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yaym No: 1, İstanbul.
Çepel, N., Dündar, M., Günel, A., (1977) Türkiye'nin Önemli Yetişme Bölgelerinde Saf Sarıçam Ormanlarının Gelişimi ile Bazı Edafik ve Fizyogragik Etkenler Arasındaki İlişkiler, Tiibitak Yayın No:3 54, Ankara.
Eraslan, İ, (1971) Onııan Amenajmanı, 3. Basım, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın No: 169, İstanbul.
Erdin, K., (1981) Alan Ölçmelerinde Noktalı Şablonlar ve Planimetre, İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, A 31, 2, s. 220-242.
Genç, M., (1992) Ağaçlandırma Potansiyelimiz, AGM'yi Bekleyen Sorunlar, Fidanlık ve Ağaçlandırma Çalışmalarına İlişirin Bazı Öneriler, Orman Mühendisliği Dergisi, 10, s, 29- 31.
Genç, M., (2001) Orman Bakımı (Asli Orman Ağacı Türlerinin Saf ve Karışık Meşcerelerinin Balamı), S.D.Ü. Orman Fakültesi, Yayın No: 14/3, İsparta.
Gezer, A., Erkuloğlu, Ö.S., (1980) Doğu Ladini Ağaçlandırmalarının Başarısında Etkili Bazı Faktörlerin Saptanması Üzerine Araştırmalar, Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten No: 102, Ankara.
Gümüş, C., (2000) Ormancılık Politikası, KTÜ Orman Fakültesi, Ders Notlan Yayın No: 62, Trabzon.
Jobling, J., Carnell, R., (1985) Tree Planting in Colliery Soil, Research and Development Paper, Forestry Commission, UK, 136,7.
Kalıpsız, A., (1994) İstatistik Yöntemler, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın No: 427, İstanbul.
Pamay, B., (1966) Türkiye'de Sarıçam (Pimıs silvestris L.)'m Tabii Gençleşmesi Üzerine Araştırmalar, İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, A 10, 2, s.35- 37.
Saatçioğlu, F., (1976) Silvikültürün Biyolojik Esasları ve Prensipleri (Silvikültür I). 2. Baskı, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın No: 222, İstanbul.
Şirin,G., (1988) Doğu Karadeniz Yöresinde Ağaçlandırma Sorunları ve Çözümleri, Doğu Karadeniz Ormancılığı Sempozyumu, Trabzon, 20- 36.
Tetik, M., (1986) Kuzeydoğu Anadolu'daki Saf Sarıçam Ormanlarının Ekolojik Şartlan, Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Teknik Bülten No: 177, Ankara.
Özdönmez, M., (1971) Türkiye'nin Ağaçlandırma Problemleri Üzerinde Ormancılık Politikası Yönünden Araştırmalar, İ.Ü. Onnan Fakültesi Yayın No: 178, İstanbul.
Ürgenç, S., Boydak, M., (1985) Türkiye'de Ormaniçi ve Ormandışı Ağaçlandırma Çalışmalarının Bugünkü Durumu ve Hedefleri, İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, A 35, 2, s. 13-17.
Yahyaoğlu, Z., (1994) Ağaçlandırma Tekniği, K.T.Ü. Orman Fakültesi, Ders Teksirleri Serisi, No: 44, Trabzon.