Bazı meyve çöğürlerinin büyümelerine ve gelişmelerine alçak tünel ve plastik malç uygulamalarının etkileri üzerine bir araştırma

Bu araştırma 1996-1997 yıllarında İsparta ekolojik koşullarında siyah ve şeffaf plastik malç ile alçak tünel, alçak tünel+siyah plastik malç ve alçak tünel+şeffaf plastik malç uygulamalarının ceviz, erik ve elma çöğürlerinin büyüme ve gelişmeleri üzerine etkilerinin saptanması amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla çöğürlerin boy uzunlukları, çap kalınlıkları, çöğür ve kök ağırlıkları ile kök sayıları ve uzunlukları saptanmıştır. Uygulamaların çöğürlerin çıkış tarihleri, aşıya gelme zamanlan ve oranları ile toprak ve hava sıcaklığı üzerine olan etkileri belirlenmiştir. Türlere göre değişmekle beraber uygulamaların çöğür boylarını 8.78-37.33 cm, çap kalınlıklarını 1.69-5.49 mm, çöğür ağırlıklarını 12.6-250.7 g, kök ağırlıklarını 6.8-188.5 g, kök uzunluklarını 4.1-15.6 cm ve kök sayılarım 0.4-11 adet arasında artırdığı belirlenmiştir. Uygulamaların çöğürlerin çıkış tarihleri ile aşıya gelme zaman ve oranlarını da pozitif yönde etkilediği saptanmıştır. Araştırmada, hava ile toprak sıcaklıkları; toprak sıcaklıkları ile çöğür boyu, çapı, ağırlığı, kök sayısı, uzunluğu ve ağırlığı; çöğür çapı ile de çöğür boyu, çöğür ve kök ağırlığı, kök sayısı ve uzunluğu arasında pozitif ve doğrusal ilişkiler saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

fideler, elma, erik, ceviz, plastik tüneller, malç, çoğaltım materyali, çoğaltma, aşılama

A research on the effects of low tunnel and plastic mulch applications on growth and development of some fruit seedling

This research was carried out to determine the effects of the aplications of black plastic mulching, transparent plastic mulching, low tunnel, low tunnel+black plastic mulching and low tunnel+transparent plastic mulching on growth and development of walnut, plum and apple seedling in İsparta ecological conditions in 1996-1997. For this purpose, seedling height and diameter, seedling and root weight, root number and length were determined. Furthermore, effects of the applications on emergency times, grafting times and rates of being grafted seedling were determined. Depends on the species, It was found that the applications increased the seedling height, diameter, and weight, the root weight and length between 8.78-37.33 cm, 1.69-5.49 mm, 12.6-250.7 g, 6.8-188.5 g, 4.1-15.6 cm and 0.4-11, respectively. The research results showed that the applications affected positively emergency times of seedling, grafting times and rates of being grafted seedling. In the research, positive and linear relations between weather and soil heat; soil heat and seedling height, diameter, and weight, the root number, length and weight; seedling diameter and seedling height, weight, the root number, length and weight were determined.

Keywords:

seedlings, apples, plums, walnuts, plastic tunnels, mulches, propagation materials, propagation, grafting,

___

Arıca, R., Uzun, H.İ., Pekmezci, M., 1992. Farklı Dikim Zamanı Malç ve Parafın Uygulamalanrmı Antalya Koşullarında Aşılı-Köklü Asma Fidanı Üretimine Etkisi Üzerine Araştırmalar. Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Cilt:2, 473-477s., İzmir.
Bolat, İ., 1994. Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Fidanlık Arazisinde Bazı Meyve Türlerinde Çöğür Gelişiminin İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Ü., Zir. Fak. Dergi., 25(1), 67-78s., Erzurum.
Bulagay, A.N., Büyükyılmaz, M., Öz, F., 1986. Elma standart Çöğür Anacı Seçimi I. Bahçe Dergisi, Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Araş. Enst., Cilt: 15, Sayı:l~2, Yalova.
Bulagay, A.N., Büyükyılmaz, M., Öz. F., 1989. Elma standart Çöğür Anacı Seçimi II. Bahçe Dergisi, Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Araş. Eııst., Cilt: 18, Sayı:l-2,Yalova.
Büyükyılmaz, M., Bulagay, A.N., 1985. Armut Standart Çöğür Anacı Seçimi I. Bahçe Dergisi, Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Araş. Enst., Cilt: 14, Sayı: 1-2, Yalova.
Büyükyılmaz, M.. Ağaoğlu, Y.S., Bulagay, A.N., 1988. Armut Standart Çöğür Anacı Seçimi II. Bahçe Dergisi, Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Araş. Enst., Cilt: 17, Sayı: 1-2, Yalova.
Çelik, H., Çelik, M., Kadıoğlu, R, Çelik, S., ICocamaz, E., Yalçın, R., Özkaya, M.T., 1995. Türkiye'de Meyve ve Asma Fidanı Kullanımı ve Üretimi. Türkiye Ziraat Mühendisliği 4. Teknik Kongresi, 599-619s., Ankara.
Demiralay, İ., 1978. Erzurum Koşullarında Plastik Malçm Toprak Sıcaklığına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniv. Zir.Fak. Dergisi, 9(1), l-9s, Erzurum.
Duncan, R.A., Stapleton, J.J., Mckenry. M.V., 1992. Establishment of Orchards With Black Polyethylene Film Mulching: Effect on Nematode and Fungal Pathogens, Water Conservation, and Tree Growth. Hort. Abst. 1993, 3(7): 4921.
Eriş, A., Soylu, A., Barut, E., 1991. Cevizlerde Aşı Uygulamalarının Başarısına Etki Eden Faktörler Üzerine Bir İnceleme. Türkiye 1. Fidancılık Semp., 223-234s., Ankara.
Gülcan, R., 1991. Meyve Ağaçlarında Anaç Islahı. Türkiye 1. Fidancılık Simp., 185-195s., Ankara.
Güleryüz, M., 1991. Ülkemizde Meyve Fidancılığında Anaç Sorunu ve Dünyada Anaç Islahı ile İlgili Çalışmalar. Türkiye 1. Fidancılık Simpozyumu, 273- 285s., Ankara.
Karataş, A., 1995. Van Ekolojisinde Farklı Örtü Sistemlerinin Kıvırcık Baş Salata ve Marulda Bitki Gelişimi, Verim, Erkencilik ve Bazı Kalite Özelliklerine Etkileri Üzerine Araştırmalar. Y.Y. Üniv. Fen Bilimleri Enst. Bahçe Bit. Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, 276s., Van.
Kelen, M., Doğan, A., Cangi, R., Şen, S.M., 1995. Amerikan Asma Anacı Üretiminde Malç ve Alçak Tünel Uygulamalarının Fidan Randımanı ve Kalitesi Üzerine Etkileri. Türkiye 2. Bahçe Bitk. Kongresi, Cilt:2, 586-590s., Adana.
Lipecki, J., 1994. Effects of Mulching in an Apple Tree Nursery. Hort. Abst. 1996,66(3): 1945.
Mercik, S., Smolarz, K, 1993. Influence of Fertilization and Mulching on The Growth, Fruiting and Chemical Composition of Soil and Leaves of Highbush Blueberry. Hort. Abst. 1996, 66(4): 3009.
Mika, A., Krzewinska, D., 1995. Mulching in a Young Orchard. Hort. Abst. 1996, 66(10): 8264.
Mutlu, H., 1992. Van Ekolojik Koşullarında Örtüaltı Uygulamasmm Bazı Meyve Türlerinde Çöğür Yetiştiriciliğine Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Y.Y.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitk. Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Van.
Tekintaş, F.E., Akça, Y., Yılmaz, S., 1991. Van Ekolojik Koşullarında Bazı Sert ve Yumuşak Çekirdekli Meyve Türlerinin Çöğürlerinde Yıllık Boy ve En Gelişmelerinin Saptanması Üzerine Araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniv., Ziraat Fak. Dergisi, 1(2), 1-1 İs., Van.