TANZİMAT SONRASINDA YAKOVA

Arnavutça’da Gjakovë, Sırpça’da Dakovica olarak ifade edilen Yakova, 1455 yılında Osmanlı hâkimiyeti altına geçmiştir. XV ve XVI. yüzyıllarda köy durumunda iken giderek büyümüş, kaza statüsüne yükselmiştir. Tanzimat döneminde Üsküp eyaleti ve Prizren vilayetine bağlı kaza olarak idare edilen Yakova, Kosova vilayeti kurulunca buraya dâhil edilmiş ve Osmanlı hâkimiyetinden çıkıncaya kadar bu statüsünü sürdürmüştür. Vilayetin batısında hassas bir noktada yer alan, kabile yapısının hâkim olduğu ve eğitim açısından fazla gelişmemiş olan kaza, XIX. yüzyılın ikinci yarısında Makedonya genelinde yaşanan asayiş probleminden büyük ölçüde etkilenmiştir. Bu çalışmada Yakova’nın Tanzimat sonrası durumu ele alınarak bölgedeki gelişmelerin kazaya etkileri değerlendirilmeye çalışılacaktır.

___

  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi: Bâb - ı Âlî Evrak Odası (BEO.) Dâhiliye Nezareti İdare (DH.İD.) Dâhiliye Nezareti Mektûbî Kalemi (DH.MKT.) Hariciye Siyasi (HR.SYS.) Hariciye Tercüme Odası (HR.TO.) Hatt - ı Hümayun (HAT.) İrade Dâhiliye (İ.DH.) İrade Meclis - i Vâlâ (İ.MVL.) Meclis - i Vâlâ (MVL.) Meclis - i Vükela Mazbataları (MV.) Rumeli Müfettişliği Kosova Evrakı (TFR.1.KV.) Sadaret Âmedî Kalemi Evrakı (A.AMD.) Sadaret Mektûbî Kalemi Evrakı ( A.MKT.) Sadaret Mektûbî Kalemi Mühimme (A.MKT.MHM.) Şûrâ - yı Devlet (ŞD.) Teftîşât - ı Rumeli Evrakı Jandarma Müşiriyet ve Kumanda (TFR.1.AS.) Yıldız Mütenevvi Mâ’rûzât Ev rakı (Y.MTV.) Yıldız Perakende Evrakı Başkitabet Mâ’rûzâtı (Y.PRK.BŞK.) Yıldız Perakende Evrakı Posta Telgraf Nezareti Mâ’rûzâtı (Y.PRK.PT.) Yıldız Perakende Evrakı Umumi (Y.PRK.UM.) Yıldız Sadaret Hususi Evrakı (YA - HUS.) Süreli Yayınlar: Düstur, Tertib - i Sani, C. 2, Dersaadet 1330. Rumeli. The New York Times. Yeni Asır.