POLATLI ŞEHRİ’NİN MEKANSAL GELİŞİMİ VE ŞEHİR İÇİ ARAZİ KULLANIMI

Polatlı şehri, İç Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Sakarya Bölümü’nde bulunan Ankara İli’ne bağlı bir ilçe merkezidir. Karasal İklim’in hakim olduğu şehir ve çevresinde yıllık ortalama sıcaklık değeri 11.6˚C, yıllık yağış miktarı 344 mm’dir. Şehir, alüvyal topraklı hafif engebeli plato üzerinde gelişmiştir. İlk iskan izlerine Antik çağlarda rastlanılan Polatlı şehrin yakın çevresi, ticaret yolları üzerinde yer alması sebebiyle tarih boyunca önemli yerleşim alanlarından birisi olmuştur. En parlak dönemi Frigya Devleti Dönemi’nde yaşamıştır. Şehir, Kurtuluş Savaşı’nda düşman saldırılarına karşı bir savunma hattı vazifesi görmüş ve bu savaşın önemli etkilerini yaşamıştır. Tarım ve ulaşım fonksiyonunu şehrin kurulmasında temel fonksiyon olarak kabul etmek mümkündür. Özellikle 1892’de inşa edilen Polatlı Tren Garı ve şehir merkezinden geçen Ankara-Eskişehir Karayolu şehrin gelişimini hızlandırmıştır. Şehrin gelişmesinde bu iki fonksiyonun yanında askeri ve sanayi fonksiyonu da etkilidir. 1927 yılında Polatlı şehrinde 420 kişi yaşarken, 2015 yılında 102430 kişi yaşamaktadır. Şehir nüfusunda bazı dönemlerde artış hızında azalmalar yaşanmış olsa da nüfus sürekli artış göstermiştir. Nüfus artışı sadece doğal nüfus artışı ile değil, şehrin almış olduğu göçler ile olmuştur. Günümüzde şehirde yaşayan nüfusun %50.3’ü erkek, %49.7’si kadın nüfustur. Şehrin okur-yazar oranı ise %94.4’tür. Polatlı hizmet fonksiyonunun oldukça gelişmiş olduğu bir şehir yerleşmesidir. 2015 yılı verilerine göre şehir nüfusunun %59.6’sı (16020 kişi) hizmet sektöründe çalışmaktadır. Hizmet sektörünü %20.4’lük oranla (5474 kişi) tarım sektörü takip etmektedir. Polatlı sahip olduğu nüfus ve şehirsel fonksiyonları ile birlikte tam manasıyla bir şehir yerleşmesi özelliğindedir. Şehrin gelişmesinde faydalı olabilecek turizm gibi diğer fonksiyonların geliştirilmesinin oldukça önemli olabileceği düşünülmektedir.

___

  • Ahmet Gündüz, “Ankara - Polatlı İlçesi Hakkında Bilgiler” Türk Dünyası Araştırmaları , 2010, Sayı:187 , s. 81 - 90. Abdulkerim Erdoğan, Polatlı Tarih ve Kültür Atlası , Polatlı Belediyesi Yayınları. Ankara, 2013. Abdullah Uğur, “ Aydın Şehrinin Kuruluşu Ve Gelişme Evreleri” Coğrafi Bilimler Dergisi , 2003 Sayı: 1 (2): 41 - 62. Ali Özçağlar, (1996), “Zile’nin kuruluşu gelişmesi ve bugünkü fonksiyonel özellikleri”, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Coğrafya Bilim ve Uygulama Kolu, Coğrafya Araştırmaları Derg., 4, 145 - 162. Ali Yılmaz, “Samsun Kentinin Yeni Gelişen Alanlar ı: Atakum, Atakent ve Kurupelit”, Türk Coğrafya Dergisi, 2004, Sayı:42, s:157 - 170. Alpaslan Aliağaoğlu, “ Balıkesir Şehrinde Güvenlikli Siteler, Çağdaş Kent Örneği ” Doğu Coğrafya Dergisi, 2015, Cilt:20, Sayı:34, s. 157 - 170. Asaf Koçman (1991), “İzmir’in Ken tsel G elişimi”, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Coğrafya Bilim ve Uygulama Kolu, Coğrafya Araştırmaları Derg., 3, 101 - 122