Ali Emre İŞLEK

BURSA'NIN DİNÎ-TASAVVUFÎ HAYATINDA İZ BIRAKAN SIRADIŞI BİR SUFİ : HİNDÎ TEKKESİ ŞEYHİ ABDURRAHMAN EFENDİ

Tasavvuf düşüncesi İslam medeniyetinin kendine has yapısı içerisinde önemli bir yer sahip olmuştur. Bu düşüncenin yaygınlaşmasında ise vakıflar yoluyla oluşturulan güçlü iktisadî arka planın yanında mutasavvıfların da büyük payı bulunmaktadır. Mutasavvıfların tasavvuf düşüncesi içerisinde önemli bir yere sahip olmalarında ise ortaya koydukları sistemli düşünceler, bu düşünceleri ispata yönelik kaleme aldıkları eserler ve yetiştirdikleri talebeler pay sahibi olmuştur. Bu arka plan perspektifinde oluşan Osmanlı dönemi tasavvuf düşüncesinde de mutasavvıfların gerek kurdukları tarikatlar ve teşkil ettikleri kolları yönüyle gerekse de daha küçük ölçekte olarak ortaya koydukları düşünceler yönüyle bu geleneği devam ettirdikleri görülmektedir. Bu çalışmada ise mutasavvıflarla ilgili olarak tercüme-i hal kitaplarında ve menakıbnâmelerde çizilen olumlu portrelerin dışında kalan bir figüre sahip olan ve Osmanlı makamları nezdinde şüpheli bir kimse olarak görülen Bursa Hindî Tekkesi Şeyhi Abdurrahman Efendi’nin faaliyetleri, hakkında yürütülen soruşturma ile ilgili bilgilerin yer aldığı arşiv belgesinde ve Bursa’da yaşayan mutasavvıfları konu edinen Yâdigâr-ı Şemsî’de yer alan verilen karşılaştırılması suretiyle değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Tasavvuf, Mutasavvıf, Meşâyih, Bursa Hindî Tekkesi, Abdurrahman Efendi

PDF

___

Sadaret Mektubî Deavî (A.}. MKT. DV.) Cevdet Evkâf (C.EV.) Cevdet Zabtiye (C.ZB.) Dahiliye Şifre (DH.SFR.) Maarif Mektubî (MF.MKT.) Yıldız Mütenevvi (Y.MTV.)
Ahmed Eflâki, Menakıbû’l Ârifîn, Nşr. Tahsin Yazıcı, Ankara, 1959 . İsmail Beliğ, Güldeste - i Riyâz - ı İrfân ve Vefeyât - ı Danişverân - ı Nâdiredân , Bursa, Hüdâvendigâr Vilâyeti Matbaası, 1894. Mehmed Şemseddin, Yadigâr - ı Şemsî (Bursa Dergâhları) I - II , Haz. Mustafa Kara - Kadir Atlansoy, Bursa, Uludağ Yayınları, Bursa, 1997.