Kadınların Pap Smear Tarama Testini Yaptırmalarının Önündeki Engeller

Kadın kanserlerinin görülme sıklığındaki artış günümüzde bir halk sağlığı haline dönüşmüştür ve önemli bir morbidite ve mortalite nedeni olarak karşımıza çıkmaktadır. Jinekolojik kanserler içerisinde yer alan serviks kanseri taramalarla etkili bir şekilde kontrol edilebilen bir kanser türüdür. Serviks kanserinin premalign aşamada yakalanmasına, insidans ve mortalite oranlarının düşmesine olanak tanıyan Pap smear tarama testi, uygulanması kolay ve maliyet etkin bir testtir. Pap smear testinin farkında olunduğu ve benimsendiği toplumlarda serviks kanseri insidansının önemli ölçüde azaldığı belirlenmiştir. Pap smear testini yaptırmamak serviks kanserinin önlenmesinin önündeki en büyük engeldir. Bir kadın hayatında hiç Pap smear taraması yaptırmamışsa serviks kanserine yakalanma riski %1 oranında artmaktadır. Yetersiz eğitim ve farkındalık, kültürel problemler, ekonomik nedenler, serviks kanseri ve jinekolojik muayene hakkındaki yanlış algı, psikososyal ve demografik özelliklere bağlı nedenler kadınların Pap smear testine yaklaşımını olumsuz yönde etkilemektedir. Buna bağlı olarak kadınlar, Pap smear tarama testini ya hiç yaptırmamakta ya da tarama sıklıklarını aksatmaktadırlar. Bu derleme kadınların Pap smear testini yaptırmalarının önündeki engelleri ortaya koyma amacıyla yapılmıştır

Obstacles Preventing Women from Having Pap Smear Screening Test

Today, the increase in the incidence rate of female cancers has become a public health problem and is an important cause of morbidity and mortality. Cervical cancer, which is among the gynecological cancers, is a type of cancer that can be effectively controlled by screening. The Pap smear screening test, which enables cervical cancer to be diagnosed in the premalignant stage and incidence and mortality rates of cervical cancer to decrease, is easy to perform and cost-effective test. It was found that the incidence of cervical cancer has decreased significantly in the communities, where the Pap smear test is known and adopted. Not having a Pap smear test is the biggest obstacle to the prevention of cervical cancer. If a woman has never had a Pap smear in her life, the risk of getting cervical cancer increases by 1%. Inadequate education and awareness, cultural problems, economic reasons, misperception about cervical cancer and gynecological examination, psychosocial and demographic characteristics negatively affect women’s attitude towards Pap smear test. Accordingly, women never have a Pap smear screening test or they do not adhere to recommended screening intervals. This review was carried out to reveal the obstacles preventing women from having a Pap smear test.

PDF

___

1. Kolutek R, Avcı İA. Eğitim ve Evde İzlemin, Evli Kadınların Meme ve Serviks Kanseri İle İlgili Bilgi Düzeylerine ve Uygulamalarına Etkisi. J Breast Health 2015;11:155-62.
2. Ayhan A. (Ed.) Jinekolojik Onkoloji. 1. Baskı. Ankara: Güneş Tıp Kitabevleri;2013. s.25
3. Demirel G, Gölbaşı Z. Kadın Sağlığı Taramasında Güncel Durum. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2015;4(4):638-59.
4. Okumuş H, Çiçek Ö, Tokat MA. Jinekolojik Onkoloji Hemşireliğinde Güncel Durum. KASHED 2015;2(2):1- 12.
5. Human Papillomavirus and Related Diseases Report. HPV INFORMATION CENTRE. Erişim Tarihi: 21.07.2018, http://www.hpvcentre.net/statistics/reports/XWX.pdf
6. Öztürker C, Sönmez G. Endometrium ve Serviks Kanserlerinde Görüntüleme. Trd Sem 2015;3:1-11.
7. GLOBOCAN 2012. World Health Organization. Erişim Tarihi: 01.07.16 http://globocan.iarc.fr/old/bar_pop.asp?selection=20 1792&title=Turkey&sex=2&statistic=0&window=1& grid=1&info=1&color1=5&color1e=&color2=4&colo r2e=&orientation=1&submit=%C2%A0Execute
8. Pınar G, Topuz Ş, An Ş, Doğan N, Kaya N, Algıer L. Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniğine Başvuran Kadınların HPV Aşısı ve Serviks Kanseri ile İlgili Bilgi Düzeyleri. Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi 2010;1:11-8.
9. Ozan YD, Ertem M. Diyarbakır’da Farklı Meslek Gruplarında Serviks Kanseri Tarama Sıklığı ve Bilgi Düzeyi; 2007. Türk Aile Hek Derg 2011;15(4):147- 52.
10.Papapetrou I, Charalambous G, Sissouras A, Jelastopulu E. Cervical Cancer Screening in the Municipality of Nicosia, Cyprus –Coverage and Association with Socioeconomic Determinants. Austin J Public Health Epidemiol 2016;3(1):1-6.
11.Sönmez Y, Nayir T, Köse S, Gökçe B, Kişioğlu AN. Bir Sağlık Ocağı Bölgesinde 20 Yaş ve Üzeri Kadınların Meme ve Serviks Kanseri Erken Tanısına İlişkin Davranışları. S.D.Ü Tıp Fak. Derg. 2012;19(4):124-30.
12.Enerly E, Bonde J, Schee K, Pedersen H, Lönnberg S, Nygard M. Self-Sampling for Human Papillomavirus Testing among Non-Attenders Increases Attendance to the Norwegian Cervical Cancer Screening Programme. PLoS ONE 2016;11(4):1-14.
13.Güvenç G, Akyüz A, Yenen MC. Effectiveness of Nursing Interventions to Increase Pap Smear Test Screening. Res Nurs Health 2013;36(2):146–57.
14.Aydoğdu SGM, Özsoy Ü. Serviks Kanseri ve HPV. Androl Bul 2018;20:25-9.
15.Nazlıcan E, Akbaba M, Koyuncu H, Savaş N, Karaca B. Hatay İli Kisecik Bölgesinde 35–40 Yaş Arası Kadınlarda Serviks Kanseri Taraması. TAF Prev Med Bull 2010;9(5):471-4.
16.Işık O, Çelik M, Keten HS, Dalgacı AF, Yıldırım F. Kadın Doktorların Pap Smear Testi Konusunda Bilgi, Tutum veDavranışlarının Belirlenmesi. Cukurova Med J 2016;41(2):291-8.
17.Ersöz Ş, Reis A, Baki N. Trabzon İlinde Servikal Tarama Programı. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Dergisi 2010;7(1):35-9.
18.Türkiye Kanser Kontrol Programı. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanlığı. Erişim Tarihi: 28.09.2019 https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kanserdb/yayinlar/raporlar/Ulusal_Kanser_Kontrol_Plani_201 3_2018.pdf
19.Kaya C, Üstü Y, Özyörük E, Aydemir Ö, Şimşek Ç, Şahin AD. Sağlık Çalışanlarının Kanser Taramaları Hakkındaki Bilgi, Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi. Ankara Med J 2017;1:73-83.
20.Açıkgöz A, Çehreli R, Ellidokuz H. Kadınların Kanser Konusunda Bilgi ve Tutumları ile Erken Tanı Yöntemlerine Yönelik Davranışları. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2011;25(3):145-54.
21.Ceylan Y, Yıldırım G, Aslan H, Gül A, Gedikbaşı A. (Ed.) Williams Jinekoloji. 1. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri;2010. s.647.
22.Goodman A, Nour N. Cervical Cancer Screening: The Complex Interplay of Medical Infrastructure, Society, and Culture. Oncologist 2014;19:315-7.
23.Comprehensive Cervical Cancer Control A Guide to Essential Practice. World Health Organization. Erişim Tarihi: 22.10.15 http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/ 144785/1/9789241548953_eng.pdf?ua=1
24.Jia Y, Li S, Yang R, Zhou H, Xiang Q, Hu T, Zhang Q, Chen Z, Ma D, Feng L. Knowledge about Cervical Cancer and Barriers of Screening Program among Women in Wufeng County, a High-Incidence Region of Cervical Cancer in China. PLoS ONE 2013;8(7):1-7.
25.Burger EA, Kim JJ. The Value of Improving Failures within a Cervical Cancer Screening Program: An Example from Norway. Int J Cancer 2014;135(8):1931-9.
26.Daryani S, Shojaeezadeh D, Batebi A, Charati JY, Naghibi A. The effect of education based on a health belief model in women’s practice with regard to the Pap smear test. Journal of Cancer Policy 2016;8:51-6.
27.Dehdari T, Hassani L, Shojaeizadeh D, Hajizadeh E, Nedjat S, Abedini M. Predictors of Iranian Women’s Intention to First Papanicolaou Test Practice: An Application of Protection Motivation Theory. Indian Journal of Cancer 2016;53(1):50-3.
28.Sudenga SL, Rositch AF, Otieno WA, Smith JS. Brief Report: Knowledge, Attitudes, Practices and Perceived Risk of Cervical Cancer Among Kenyan Women. Int J Gynecol Cancer 2013;23(5):895–9.
29.Ashtarian H, Mirzabeigi E, Mahmoodi E, Khezeli M. Knowledge About Cervical Cancer and Pap Smear and The Factors Influencing The Pap Test Screening Among Women. Int J Community Based Nurs Midwifery 2017;5(2):188-95.
30.Aydoğdu NG, Bahar Z. Yoksul Kadınlarda Sağlık İnanç Modeli Ve Sağlığı Geliştirme Modeli KullanımınınMeme Ve Serviks Kanseri Erken Tanı Davranışlarındaki Değişime Etkisi. DEUHYO ED 2011;4(1):34-40.
31.Korkmazer B, Kılınçarslan MG, Sarıgül B, Şahin EM. Araştırma Görevlisi Hekimlerin Kanser Tarama Hakkındaki Tutum ve Davranışları. Troia Med J 2019;1(2):73-9.
32.Sönmez CI, Dinçer D, Küçükdağ HN, Başer DA, Benli AR. Periyodik Sağlık Muayenesi Hakkında Hastaların Bilgi, Tutum ve Davranışları. Journal of Anatolian Medical Research 2018;3(1):11-22.
33.Ulutaş Y, Ünal F. (Ed.) Birinci Basamakta Toplum Tabanlı Kanser Taramaları Sempozyumu. 1. Basım. Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları;2019
34.Şen S, Başar F. Kütahya Bölgesinde Yaşayan Kadınların Pap Smear Testi Konusundaki Farkındalıkları. STED 2019;28(1):28-36.
35.Friedman AM, Hemler JR, Rossetti E, Clemow LP, Ferrante JM. Obese Women’s Barriers to Mammography and Pap Smear: The Possible Role of Personality. Obesity (Silver Spring) 2012;20(8):1611- 7.
36.Gözüm S, Çapık C. Sağlık Davranışlarının Geliştirilmesinde Bir Rehber: Sağlık İnanç Modeli. DEUHYO ED 2014;7(3):230-7.
37.Gökgöz N, Aktaş D. Kadınların Serviks Kanseri ve Pap Smear Testi Yaptırma Durumlarına Yönelik Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik E-Dergisi 2015;3(2):11-23.
38.Uluocak T, Bekar M. Kadın Sağlık Çalışanlarının Servikal Kansere İlişkin Bilgi ve Tutumlarının Belirlenmesi. Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi 2012;(2):50-7.
39.Üstün C, Koçak İ. (Ed.) Obstetrik ve Jinekolojinin Temelleri. 4. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri;2009. s.447
40.Arabacı Z, Özsoy S. The Pap-Smear Test Experience of Women in Turkey: A Qualitative Study. Asian Pacific J Cancer 2012;13(11):5687-90.
41.Şimşekoğlu N, Mayda AS. Bir Üniversite Hastanesinde Görevli Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Sağlık Kaygısı Düzeyleri. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2016;(1):19-29.
42.Aksakal OS. Jinekolojik Muayenenin PsikososyalMedikal Yönü. T Klin Jinekol Obst 2001;11:62-7.
43.Bekar M, Güler G, Doğaner G, Yılmaz M, Güler N, Güler H, Kocataş S. Akademisyenlerin Serviks Kanseri Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi 2011;4:102-9.
44.Bal MD. Kadınların Pap Smear Yaptırma Durumlarının Sağlık İnanç Modeli Ölçeği ile Değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2014;4(3):133-8.
45.Altay B, Kefeli B. Jinekolojik Muayeneye Gelen Kadınların Anksiyete Düzeyi ve Etkileyen Bazı Faktörler. DEUHYO ED 2012;5(4):134-41.
46.Gümüş AB, Çam O. Kadınların Serviks Kanseri İçin Erken Tanı Tutumları ile Benlik Saygısı, Beden Algısı ve Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişkiler. NOBEL MEDICUS 21 2011;7(3):46-52.
47.Del Carmen MG, Avila-Wallace M. Effect of HealthCare Disparities on Screening. Clin Obstet Gynecol 2013;56(1):65-75.
48.Ma GX, Wang MQ, Ma XS, Shive SE, Tan Y. Toubbeh JI. Pathways of cervical cancer screening among Chinese women. Int J Womens Health 2013;5:351–9.
49.Çiçek N, Akyürek C, Çelik Ç, Haberal A. (Ed.) Kadın Hastalıkları ve Doğum Bilgisi 2. Cilt. 3. Baskı. Ankara: Atlas Kitapçılık;2012. s.1290
50.Documėt PI, Bear TM, Flatt JD, Trauth J, Macia L, Ricci EM. The Association of Social Support and Socioeconomic Status with Breast and Cervical Cancer Screening. Health Educ Behav 2015;42(1):55–64.
51.Demirhindi H, Nazlıcan E, Akbaba M. Cervical Cancer Screening in Turkey: A Community-based Experience After 60 Years of Pap Smear Usage. Asian Pacific J Cancer Prev 2012;13(12):6497-500.
52.Üner S, Balcılar M, Ergüder T (Ed.) Türkiye Hanehalkı Sağlık Araştırması: Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Risk Faktörleri Prevalansı 2017 (STEPS). 1. Baskı. Ankara: Dünya Sağlık Örgütü Türkiye Ofisi;2018. 53.Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2017. Ankara: Kuban Matbaacılık Yayıncılık;2018
54.Öztürk Y, Gürsoy E. Kadınların Pap Smear Testine ve Serviks Kanserine Yönelik Farkındalıkları ve Testi Yaptırmama Nedenlerinin Değerlendirilmesi. Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi 2018;14:1-21.
55.Pehlivanoğlu EFÖ, Sarı HB, Balcıoğlu H, Ünlüoğlu İ. Aile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Kadın Hastaların Human Papilloma Virüs Aşılaması ve Serviks Kanseri Hakkında Bilgi, Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi. Ortadogu Tıp Derg 2019;11(4):456-60.
56.Eke RN, Sezik HA, Özen M. Serviks Kanseri; Kadın Hekimler Yeterince Farkında Mı? Tepecik Eğit. ve Araşt. Hast. Dergisi 2016;26(1):53-7.
57.Duman NB, Koçak DY, Albayrak SA, Topuz Ş, Yılmazel G. Kırk Yaş Üstü Kadınların Meme ve Serviks Kanseri Taramalarına Yönelik Bilgi ve Uygulamaları. G.O.P. Taksim E.A.H. JAREN 2015;1(1):30-8.
58.Kızılırmak A, Kocaöz S. Bir Üniversitedeki Kadınların Serviks Kanseri ve Pap Smear Testine İlişkin Sağlık İnançlarını Etkileyen Faktörler. STED 2018;27(3):165- 175.
59.Gürel SA, Gürel H, Topçuoğlu A. Jinekolojik Muayene İçin Başvuran Kadınlarda Papyayma Yapılma Oranı ve Etkenlerinin İncelenmesi. Turkiye Klinikleri J Gynecol Obst 2009;19(2):62-6.
60.Wong Y, Chinna K, Mariapun J, Shuib R. Correlates between risk perceptions of cervical cancer and screening practice. Preventive Medicine 2013;57:24- 6.
61.Görkem Ü, Arslan E, Toğrul C, Efetürk T, Güngör T. Human Papilloma Virüs Enfeksiyonu Farkındalığı Açısından Kimler Hedef Kitle Olmalıdır? Anket Çalışması. Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi 2015;3:93-8.
62.Eroğlu K, Koç G. Jinekolojik Kanser Kontrolü ve Hemşirelik. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2014;77- 90.