İlkokul Çağındaki Çocuklarda Obezite Görülme Sıklığı
Amaç: Araştırmanın amacı; ilkokul çağındaki çocuklarda obezite sıklığını belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipteki araştırma bir ilkokulda Ekim 2016 - Mayıs 2017 tarihleri arasında 1526 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Veriler öğrenci izlem formu ile toplanmıştır. Bulgular: Çocukların yaş ortalaması 8.35±1.28 yıl, %50.2’si kız öğrenci ve %5.2’si Suriye uyrukludur. Çocukların %7.7’sinin fazla kilolu ve %8.8’inin obez olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin cinsiyeti ve farklı uyruğa sahip olma açısından fazla kilolu ve obez olma durumları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0.05). Çocukların yaş grubu ve sınıf düzeyi arttıkça fazla kilolu ve obezite görülme sıklığı istatistiksel olarak anlamlı şekilde artmıştır (x2 =8.432, p=0.015; x2 =9.520, p=0.023). Günlük aktivite süreleri ile fazla kilolu ve obez olma durumları arasında anlamlı fark bulunmamıştır (p>0.05). Sonuçlar: Araştırma sonuçları fazla kilolu ve obez olma sıklığının ilkokul çağındaki çocuklarda yaygın olduğunu ve yaşla birlikte bu oranın arttığını göstermektedir. Obezitenin en erken dönemde tanılanması ve müdahalelerde bulunulması son derece önemlidir. Okul ortamı bu müdahalelerin gerçekleştirilmesine elverişli bir ortam olup, birincil korumayı esas alan okul sağlığı hizmetlerinde tarama, sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivitenin geliştirilmesine yönelik mevcut programların sürdürülebilir olması ve yeterliliğinin değerlendirilmesi önerilmektedir.
Prevalence of Obesity among Primary School Children
Objective: The objective of the research was to identify the prevalence of obesity in primary school children. Material and Method: The cross-sectional study was conducted among 1526 students at a primary school between October 2016 and May 2017. The data were collected using the student follow-up form. Findings: The mean age of the children was 8.35±1.28 years; of them, 50.2 % were females and 5.2 % were Syrians. 7.7% of the children were found to be overweight and 8.8% of them were obese. A significant difference was not found between students’ status of being overweight and obese in terms of their gender and nationality (p> 0.05). As the age and the number of years of education increased, the prevalence of overweight and obesity increased significantly (x2=8.432, p=0.015; x2=9.520, p=0.023). A significant difference between the duration of daily activity and the status of being overweight and obese could not be found (p>0.05). Conclusion: The results of the research showed that the prevalence of overweight and obesity was high in primary school children and this rate increased with age. It is extremely important to diagnose obesity and to conduct intervention at the earliest stage. The school environment is suitable for performing these interventions and it is recommended that existing programs aiming to improve screening, healthy nutrition and physical activity in school health services based on primary prevention should be sustainable and assessed for adequacy.
___
- 1. Agras WS, Hammer LD, Mcnicholas F. Risk factors for childhood overweight: a prospective study from birth to 9.5 years. J Pediatr 2004; 145: 20-25.
- 2. Şimşek F, Ulukol B, Berberoğlu M, Başkan Gülnar S, Adıyaman P, Öcal G. Ankara’da bir ilköğretim okulu ve lisede obezite sıklığı. AÜTF Mecmuası 2005; 58: 163- 166.
- 3. World Health Organization (WHO). Global strategy on diet, physical activity and health. Childhood overweight and obesity. Erişim: https://www.who.int/dietphysicalactivity/childhood/e n/ Erişim tarihi: 21.02.2019.
- 4. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Türkiye’de okul çağı çocuklarında (6-10 yaş grubu) büyümenin izlenmesi (TOÇBİ) projesi araştırma raporu. Erişim: https://docplayer.biz.tr/30539-Turkiye-de-okul-cagicocuklarinda-6-10-yas-grubu-buyumenin-izlenmesitocbi-projesi-arastirma-raporu.html Erişim tarihi: 14.01.2019.
- 5. Yaslı G, Turhan E, Tözün M, Ahi A, Doğanay S, Ülken Y. İzmir ili Karşıyaka ilçesinde ilköğretim 3. sınıf öğrencilerinde obezite sıklığı ve etkileyen etmenler. STED 2014; 23(5): 168-173.
- 6. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye sağlıklı beslenme ve hareketli hayat programı (2014 – 2017). Erişim: https://docplayer.biz.tr/105083568-T-c-saglikbakanligi-turkiye-halk-sagligi-kurumu-turkiye-sagliklibeslenme-ve-hareketli-hayat-programi.html Erişim tarihi: 14.01.2019.
- 7. Marks J, Barnett LM, Allender S. Is school community perception of student weight status a barrier for addressing childhood obesity? Health Promot J Austr. 2019; 30: 28–36.
- 8. Kim SH, Kim GS. Ecological factors affecting obesity among middle school students in South Korea. J Sch Health. 2019; 89: 181-190.
- 9. Semiz S, Özdemir ÖMA, Sözeri Özdemir A. Denizli merkezinde 6-15 yaş grubu çocuklarda obezite sıklığı. Pamukkale Tıp Dergisi 2008; 1: 1-4. 10.Öztürk A, Aktürk S. İlköğretim öğrencilerinde obezite prevalansı ve ilişkili risk faktörleri. TAF Prev Med Bull 2011; 10(1): 53-60.
- 11.Neyzi O, Furman A, Bundak R, Gunoz H, Darendeliler F, Bas F. Growth References for Turkish Children Aged 6 to 18 years. Acta Paediatr 2006; 95(12): 1635-41.
- 12.Savaşhan Ç, Sarı O, Aydoğan Ü, Erdal M. İlkokul çağındaki çocuklarda obezite görülme sıklığı ve risk faktörleri. Türk Aile Hek Derg 2015; 19(1):14-21.
- 13.Kayıran GP, Taymaz T, Kayıran SM, Memioğlu N, Taymaz B, Gürakan B. Türkiye’nin üç farklı bölgesinde ilköğretim okulu öğrencilerinde kilo fazlalığı, obezite ve boy kısalığı sıklığı. Ş.E.E.A.H. Tıp Bülteni 2011; 45(1): 13-18.
- 14.Metinoğlu İ, Pekol S, Metinoğlu Y. Kastamonu’da 10- 12 yaş grubu öğrencilerde obezite prevalansı ve etkileyen faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Derg 2012; 3(2): 117-123.
- 15.Süzek H, Arı Z, Uyanık BS. Muğla’da yaşayan 6-15 yaş okul çocuklarında kilo fazlalığı ve obezite prevelansı. Turk J Biochem 2005; 30(4):290-295.
- 16.Çınar S. Farklı Sosyoekonomik düzeylerdeki 7-14 yaş grubundaki çocuklarda obezitenin incelenmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Programı. Yüksek Lisans Tezi. 2013.
- 17.Atamtürk D. (2009). Alt Sosyoekonomik Düzeyde Yer Alan Çocuklarda Aşırı Kiloluluğun ve Obezitenin Yaygınlığı. Gaziantep Tıp Dergisi, 15(2): 10-14.
- 18.Şimşek Ş., Ulukol B., Berberoğlu M., Başkan Gülnar S., Adıyaman P., Öcal G. (2005). Ankara’da Bir İlköğretim Okulu ve Lisede Obezite Sıklığı. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 58:163-166.
- 19.Şavaşhan Ç., Sarı S., Aydoğan Ü., Erdal M. (2015). İlkokul Çağındaki Çocuklarda Obezite Görülme Sıklığı ve Risk Faktörleri. Türk Aile Hek Derg. 19 (1): 2-9. doi: 10.15511/tahd.15.01002.
- 20.Nasreddine L., Mehio‐Sibai A., Mrayati M., Adra N., Hwalla N. (2009). Adolescent obesity in Syria: Prevalence and associated factors. Child Care Health and Development. 36(3):404-13. doi: 10.1111/j.1365-2214.2009.01042.x.
- 21.Musaiger A.O. (2011). J Obes. Overweight and Obesity in Eastern Mediterranean Region: Prevalence and Possible Causes. doi: 10.1155/2011/407237.
- 22.Emlek Sert Z, Bayık Temel A. İlköğretim öğrencilerinin kilo yönetiminde ilişkili faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Derg. 2017; 10(1):13-21.
- 23.T.C. Sağlık Bakanlığı. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye Fiziksel Aktivite Rehberi. Ankara. 2. Basım. 2014. Syf: 14. Erişim: https://okulsagligi.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017 _01/27102602_TYrkiye_Fiziksel_Aktivite_Rehberi.pdf Erişim tarihi: 09.04.2019.
- 24.Metinoğlu İ., Pekol S., Metinoğlu Y. Kastamonu’da 10- 12 yaş grubu öğrencilerde obezite prevelansı ve etkileyen faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 3(2): 117-123.
- 25.Uskun E, Ozturk M, Kisioğlu AN, Kırbıyık S, Demirel R. İlköğretim öğrencilerinde obezite gelişimini etkileyen risk faktörleri. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2005; 12(2): 19-25.
- 26.Sultana N, Afroz S, Tomalıka N, Momtaz H, Kabır H. Prevalence of Childhood obesity and undernutrition among urban school children in Bangladesh. J Biosoc Sci. 2019; 51: 244–253.
- 27.Pekcan H. Adölesan sağlığı. Güler Ç, ed. Halk Sağlığında Temel Bilgiler, Hacettepe Üniversitesi Yayınları. Ankara. 2006. 453-469.
- 28.Okul Spor Faaliyetleri Yönetmeliği. 5 Kasım 2013 tarih ve 28812 sayılı Resmi Gazete Erişim: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/11/2013 1105-18.htm Erişim tarihi: 09.04.2019.