Üniversite Öğrencilerinin Deprem Bilgi Düzeyleri ve Sürdürülebilir Deprem Farkındalık Düzeylerinin Araştırılması: Spor Bilimleri Örneği

Depremler dünyanın en büyük doğal afetlerinden biridir ve genellikle en tehlikeli olanıdır. Bu doğal bir fenomen veya insan yapımı bir hasar olabilir. Aynı zamanda birçok cana, ekonomik kayıplara ve ruhsal bunalımlara neden olur. Bu tür depremlerin zararlarından korunmak için üniversite öğrencilerinin depremler hakkında yeterli bilgiye sahip olmaları önemlidir. Bu nedenle gelecekte ülkenin önemli iş gücünü oluşturacak olan üniversite öğrencilerinin deprem bilincinin belirlenmesi, doğal afetler ve özellikle deprem konusundaki bilgilerinin arttırılması, kalıcı ve uygulanabilir bilgi birikimine sahip olmaları noktasında, deprem bilgi ve deprem farkındalık düzeylerinin belirlenmesi bu çalışmanın amacını oluşturmaktır. Bu çalışma nicel bir araştırmadır ve tarama modeli uygulanmıştır. Araştırma da Genç ve Sözen (2022) tarafından geliştirilen; “Deprem Bölgeleri Dağılışı Bilgisi” (7 m), “Deprem Etkileri Bilgisi” (7 m) ve “Deprem Eğitimi” (5 m) 3 alt boyut, 5’li likert yapıda ve 19 olumlu maddeden oluşan “Deprem Bilgi Düzeyi Ölçeği” ve yine Genç ve Sözen (2021) tarafından geliştirilen; “Deprem Yapı İlişkisi” (4 m), “Depreme Hazırlık Uygulaması” (11 m), “Depreme Hazırlık” (7 m) 3 alt boyut, 5’li likert yapıda ve 22 maddeden oluşan “Sürdürülebilir Deprem Farkındalık Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Atatürk Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesinde öğrenim gören 128 kadın ve 216 erkek olmak üzere toplam 344 öğrenci oluşturmaktadır. Katılımcıların cinsiyetlerine ilişkin sürdürülebilir deprem farkındalığı düzeylerinin karşılaştırılmasında; Deprem Yapı İlişkisi (p=0,001) alt boyutunda anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Buna göre; deprem yapı ilişkisi alt boyutunda erkek katılımcıların ortalama puanlarının, kadın katılımcıların ortalama puanlarından daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yaş değişkenine göre; deprem hazırlık uygulaması (p=0,05) alt boyutunda anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Buna göre; 21-25 yaş arasındaki katılımcıların ortalama puanları, diğer yaş gurubunda bulanan katılımcıların ortalama puanlarından daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bölüm değişkenine ilişkin deprem bilgi düzeyleri karşılaştırıldığında; deprem etkileri bilgisi (p=0,01) alt boyutunda anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Buna göre; Rekreasyon bölümü öğrencilerinin ortalama puanlarının, diğer bölümler oranla daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Afet yönetimi hakkında bir eğitim alma değişkenine ilişkin sürdürülebilir deprem farkındalıkları düzeyleri karşılaştırıldığında tüm alt boyutlarında anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir (p<0.05). Buna göre; afet yönetimi hakkında eğitim alan öğrencilerin, eğitim almayan öğrencilerden daha fazla ortalamaya sahip oldukları belirlenmiştir. Okuduğunuz fakültede afet yönetimi hakkında bir ders/eğitim almak ister misiniz değişkenine ilişkin deprem bilgi düzeyleri karşılaştırıldığında herhangi bir anlamlı farklılık bulunamamıştır. Buna göre; Deprem etkileri bilgisi ve deprem eğitimi alt boyutlarında eğitim almak istemeyen öğrencilerin ortalama puanlarının eğitim almak istemeyen katılımcıların ortalama puanlarından daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.

Researchıng Unıversıty Students' Earthquake Knowledge Levels and Sustaınable Earthquake Awareness Levels: Sports Scıence Example

Earthquakes are one of the world's greatest natural disasters and often the most dangerous. It also causes many lives, economic losses, and mental depression. It is important that university students have sufficient knowledge about earthquakes in order to be protected from the damages of such earthquakes. For this reason, the aim of this study is to determine the earthquake awareness of university students, who will constitute the important workforce of the country in the future, to increase their knowledge about earthquakes, to have permanent and applicable knowledge, and to determine their earthquake knowledge and earthquake awareness levels. The research developed by Genç and Sözen (2022); Distribution of Earthquake Zones, Information on Earthquake Effects, Earthquake Education and Earthquake subdimensions and Earthquake Knowledge Level Scale, which consists of 19 positive items in a 5-point likert structure, Building Relationship, Earthquake Preparedness The Sustainable Earthquake Awareness Scale, consisting of 22 items in a 5-point likert structure, was used. The study group of the research consists of a total of 344 students, 128 female and 216 male, studying at the faculty of sports sciences. In the comparison of sustainable earthquake awareness level by gender; A significant difference was found in favor of male participants in the Earthquake Structure Relation subdimension. According to the age variable; A significant difference was found in the earthquake preparedness application sub-dimension. According to this; It was concluded that the average scores of the participants between the ages of 21-25 were higher. When the earthquake knowledge levels regarding the cross section variable are compared; A significant difference was found in the sub-dimension of knowledge of earthquake effects. According to this; It was concluded that the mean score of the students of the recreation department was higher. When the sustainable earthquake awareness levels related to the variable of receiving education on disaster management were compared, a significant difference was found in all sub-dimensions. According to this; It was determined that the average of the students who received training in disaster management was higher. Would you like to take a course/training on disaster management in your faculty? When the earthquake knowledge levels for the variable were compared, no significant difference was found. According to this; It has been determined that the average of the students who do not want to receive education is higher.

___

  • Aaker, D.A., Kumar,V. ve Day, G.S., (2007). Marketing Research, 9. Edition, John Wiley & Sons, Danvers.
  • Ao, Y., Zhang, H., Yang, L., Wang, Y., Martek, I. ve Wang, G. (2021). Impacts of earthquake knowledge and risk perception on earthquake preparedness of rural residents. Natural Hazards https://doi.org/10.1007/s11069-021-04632-w
  • Aydın, F. (2010). Ilköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin “deprem” kavramını algılamaları: fenomenografik bir analiz. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5(3), 801-817.
  • Demirci, A. ve Yıldırım, S. (2015). Evaluation of earthquake awareness of secondary school students in Istanbul. National Education. 207,89-117.
  • Ergünay, O. (2008, 09-20). Afet yönetiminde kurumsal yapılanma ve mevzuat nedir? nasıl olmalıdır? İstanbul depremi beklerken sorunlar ve çözümler. CHP İstanbul Deprem Sempozyumu, İstanbul.
  • Genç, M., ve Sözen, E. (2021). The Sustainable Scale of Earthquake Awareness, development, validity and reliability study. International Electronic Journal of Environmental Education, 11(1), 24-41.
  • Genç, M., ve Sözen, E. (2022). Deprem bilgi düzeyi ölçeği: geliştirilmesi, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(3), 2745-2781.
  • Güngördü, E. (2010). Earth sciences. Gazi Bookstore. Ankara.
  • İzbırak, R. (1992). Coğrafya Terimleri Sözlüğü. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları. Ankara.
  • Kara, İ. (2018). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin afet farkındalıkları: Niksar, Erbaa, Taşova ilçeleri örneği. Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
  • Karakuş, U. (2013). Depremi Yaşamış ve Yaşamamış Öğrencilerin Deprem Algılarının, Metafor Analizi ile İncelenmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 18(29), 97-116.
  • Malhotra, N.K. (2004). Marketing Research an Applied Orientation, 4. Edition, Pearson Prentice Hall, New Jersey. Meral, C. (2014). Gümüşhane ilinin Köse ilçesinde halkın afet konusundaki bilgi ve bilinç düzeylerinin tespiti araştırması. Yüksek lisans tezi, Gümüşhane Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gümüşhane.
  • Öcal, A. (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersinde deprem eğitiminin değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1),169-184.
  • Öcal, A. (2007a). İlköğretim aday öğretmenlerinin deprem bilgi düzeyleri üzerine bir araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 104-110.
  • Paul, B.K. ve Bhuiyan, R.H. (2010). Urban earthquake hazard: perceived seismic risk and preparedness in Dhaka City. Bangladesh Disasters, 34(2), 337–359.
  • Pelling, M., Özerdem A. ve Barakat, S. (2002). The macro-economic impact of disaster. Progress in Devolopment Studies. 2(4), 283-305.
  • Ross, K.E.K. & Shuell T.J. (1993). Children’s beliefs about earthquakes. Science Education, 77(2), 191-205.
  • Sert, E. (2002). The Influence level of the earthquake on the motive and succes and feulure of the primary school students. Unpublished postgraduate Thesis, Sakarya University Institute of Sociall Sciences, Sakarya.
  • Sür, Ö. (1993). Türkiye’nin deprem bölgeleri. Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, (2), 53-65.
  • Şahan, C. (2019). Afet eğitim merkezinde simülasyon yöntemi kullanılarak verilen afet ve deprem eğitimlerinin ortaokul öğrencileri üzerindeki etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
  • Thomas, D.S.K., Mitchell, J.T., Scott, M.S. ve Cutter, S.L. (1999). Developing a digital atlas of environmental risks and hazards. Journal of Geography, 98(5), 201-207, DOI: 10.1080/00221349908978886
  • Tsai, C.C. (2001). Ideas about earthquakes after experiencing a natural disaster in taiwan: an analysis of students’ worldviews. International Journal of Science Education, 23(10), 1007-1016.
  • Yıldız, M. (2000). Teachers in primary schools before and after the earthquake with learning and teaching achievements changes that may occur after earthquakes. Unpublished postgraduate Thesis. Marmara University, Institute of Educational Sciences, İstanbul.
  • Zikmund, W.G. (1997). Business Research Methods, 5. Edition, The Dryden Press, Orlando.