320327

Beden Eğitimi Motivasyon Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Beden eğitimi ve spor etkinliklerine katılımda motivasyonun önemli bir faktör olduğu ve özellikle de çocuk ve gençlerin bu faaliyetlere katımın sağlamasında önemli bir rol oynadığı söylenebilir. Motivasyonel faktörler hem bireyi bir yöne doğru harekete geçirmekte hem de kişilerin bir eylemden uzaklaşmasına neden olabilmektedir. Bundan dolayı bir durum üzerinde etkili olabilecek motivasyonel faktörlerin belirlenmesi ve bu doğrultuda gerektiğinde çeşitli önlemlerin alınması ve olumsuz durumların ortadan kaldırılması önem arz etmektedir. Öyle ki beden eğitimi ve spor faaliyetlerinde de etkinliğe katılmak ya da etkinlikten uzaklaşmak motivasyonel faktörler ile açıklanabilmektedir. Ayrıca motivasyonel faktörlerin etkisinin belirgin bir şekilde ortaya çıktığı derslerden biri de beden eğitimi ve spor dersidir. Diğer yandan değişen yaşam standartlarından dolayı özellikle de günümüzde çocuk ve gençler hareketsiz bir yaşama sürüklenmekte ve zamanlarının önemli bir bölümünü bu şekilde geçirmektedir. Fiziksel aktivite ve sportif faaliyetlere katılımın temelini oluşturan beden eğitimi ve spor derslerinin öğrencilerin bu alışkanlıklarını sürdürmesinde etkili olduğu söylenebilir. Bu durumdan dolayı öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine yönelik motivasyonlarının belirlenmesinin önem taşıdığı düşünülmektedir. Beden Eğitimi Motivasyon Ölçeği Türkçe versiyonunun psikometrik özelliklerinin incelendiği bu çalışmaya; ortaokul ve lisede öğrenim gören 1232 (629 kız, 603 erkek) öğrenci katılmıştır. Sulz vd. (2016) tarafından geliştirilen Beden Eğitimi Motivasyon Ölçeği, 9 madde ve üç faktörden oluşmakta ve tüm maddeler 5’li Likert tipinde puanlanmaktadır. Ölçeğin faktör yapısını test etmek amacıyla doğrulayıcı faktör analizi, faktörler arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla da Pearson korelasyon testi kullanılmıştır. Ölçeğin güvenirliği için ise faktörlere ait Cronbach Alpha iç tutarlık katsayıları hesaplanmıştır. Beden Eğitimi Motivasyon Ölçeği’nin yapı geçerliğine kanıt sağlamak amacıyla benzer ölçek geçerliği kapsamında Beden Eğitimi Motivasyon Ölçeği ve Beden Eğitimi Yatkınlık Ölçeği faktörleri arasında korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Sonuçlar, Türkçeye uyarlanmış ölçeğin 9 madde ve üç faktörden (İçsel Motivasyon, Dışsal Motivasyon ve Motivasyonsuzluk) oluştuğunu göstermiştir. Ölçeğin geçerliğine kanıt sağlamak amacıyla yapılan korelasyon analizi sonuçları, Beden Eğitimi Motivasyon Ölçeği faktörleri arasında pozitif (içsel motivasyon-dışsal motivasyon) ve negatif yönde (motivasyonsuzluk-içsel motivasyon, dışsal motivasyon), yapı geçerliğine kanıt sağlamak amacıyla yapılan korelasyon analizi sonucunda ise Beden Eğitimi Motivasyon Ölçeği ve Beden Eğitimi Yatkınlık Ölçeği faktörleri arasında pozitif (içsel motivasyon, dışsal motivasyon-tutum, öz-yeterlik) ve negatif yönde (motivasyonsuzluk-tutum, öz-yeterlik) anlamlı ilişkiler olduğunu göstermektedir. Ayrıca, elde edilen güvenirlik katsayısı değerleri de ölçeğin güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir. Kısa bir ölçme aracı olan Beden Eğitimi Motivasyon Ölçeği, öğrencilerin beden eğitimi dersine yönelik motivasyonlarının ortaya konulması noktasında araştırmacılara olanak sağlayacaktır. Yapılan analizler sonucunda Beden Eğitimi Motivasyon Ölçeği’nin ortaokul ve lise öğrencileri için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Beden Eğitimi, Öğrenci, Motivasyon, Geçerlik, Güvenirlik

The Adaptation of Physical Education Motivation Scale into Turkish: A Validity and Reliability Study

It can be said that motivation is an important factor participation in physical education and sports activities, and it plays an important role in ensuring participation of children and young people in these activities. Motivational factors can both activate the individual in one direction and cause people to move away from an action. For this reason, it is important to determine the motivational factors that may be effective on a situation and to take various measures when necessary and to eliminate negative situations. Such that participating in or staying away from the activity in physical education and sports activities can be explained by motivational factors. In addition, one of the courses in which the effect of motivational factors is evident is physical education and sports lessons. On the other hand, due to the changing living standards, especially today, children and young people are dragged into a sedentary life and spend a significant part of their time in this way. It can be said that physical education and sports lessons, which form the basis of participation in physical activity and sportive activities, are effective in maintaining these habits of students. Because of this situation, it is thought that important to determine the motivation of the students towards physical education and sports lessons. The current study analyzed the psychometric properties of the Turkish version of the Physical Education Motivation Scale. The sample consisted of 1232 middle and high school students (629 girl, 603 boy). Physical Education Motivation Scale (Sulz et al., 2016) consists of 9 items, with three factors and all items were measured and sorted using a five-point Likert scale. Confirmatory factor analyzes were used to test the factor structure. Pearson’s product-moment coefficients were used to assess the correlations between the Physical Education Motivation Scale factors. Cronbach’s Alphas were calculated for the factors in order to evaluate their internal consistency. In order to provide evidence for the structural validity of Physical Education Motivation Scale, correlation coefficients were calculated between Physical Education Motivation Scale and Physical Education Predisposition Scale factors within the scope of similar scale validity. The results showed that this scale consisted of 9 items and three factors (intrinsic motivation, extrinsic motivation and lack of motivation) in the Turkish version. The results of the correlation analysis between Physical Education Motivation Scale factors indicated positive (intrinsic motivation-extrinsic motivation) and negative (lack of motivation-intrinsic motivation, extrinsic motivation) significant relationships. On the other hand, as a result of the correlation analysis carried out to provide evidence for the structural validity of the scale, Physical Education Motivation Scale and Physical Education Predisposition Scale among the factors showed positive (intrinsic motivation, extrinsic motivation-attitudes, self-efficacy) and negative (lack of motivation- attitudes, self-efficacy) significant relationships. Also, we found acceptable values of the Alpha coefficient, which confirms Physical Education Motivation Scale as a reliable instrument. Physical Education Motivation Scale is a short measurement tool that will enable researchers to reveal the motivation of students towards physical education lesson. As a result of the analysis, it has been found out that Physical Education Motivation Scale is a valid and reliable measurement tool that can be used for middle and high school students

Keywords:

Physical Education, Student, Motivation, Validity, Reliability,

PDF

___

Alderman, B. L., Beighle, A., & Pangrazi, R. P. (2006). Enhancing motivation in physical education. Journal of Physical Education, Recreation & Dance, 77(2), 41-51.
Amorose, A. J., & Horn, T. S. (2001). Pre-to post-season changes in the intrinsic motivation of first year college athletes: Relationships with coaching behavior and scholarship status. Journal of Applied Sport Psychology, 13(4), 355-373.
Balcı, A. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Akademi.
Biddle, S. J. H. (2001). Enhancing motivation in physical education. In G. C. Roberts (Ed.), Advances in motivation in sport and exerise (pp. 101-128). New Zealand: Human Kinetics.
Brislin, R. W. (1986). The wording and translation of research instruments. In W. L. Lonner & J. W. Berry (Eds.), Field methods in cross-cultural research (pp. 137-164). Newbury Park, CA: Sage.
Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York, NY: Guilford Publications. Büyüköztürk, Ş. (2015). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (21. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
Chandler, T., Cronin, M., & Vamplew, W. (2003). Sport and physical education. London and New York: Routledge, Taylor & Francis Group.
Daşdan-Ada, E. N., Aşçı, F. H., Kazak-Çetinkalp, F. Z., & Altıparmak, M. E. (2012). Durumsal güdülenme ölçeği (DGÖ)’nin beden eğitimi ders ortamı için geçerlik ve güvenirliği. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, X(1), 7-12.
Deci E., & Ryan R. (1985). Intrinsic motivation and self determination in human behavior. New York: Plenum Press. Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The "what" and "why" of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11(4), 227-268.
Demir, H. (2022). Sporda motivasyon ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği: Türkçe uyarlama çalışması. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 20(4), 56-68.
Eccles, J. S., & Wigfield, A. (2002). Motivational beliefs, values, and goals. Annual Review of Psychology, 53(1), 109-132.
Fraser-Thomas, J., Côté , J., & Deakin, J. (2005). Youth sport programs: An avenue to foster positive youth development. Physical Education & Sport Pedagogy, 10(1), 19-40.
Gould, D., & Carson, S. (2008). Life skills development through sport: Current status and future directions. International Review of Sport and Exercise Psychology, 1(1), 58-78.
Granero-Gallegos, A., Baena-Extremera, A., Gómez-López, M., Sánchez-Fuentes, J. A., & Abraldes, J. A. (2014). Psychometric properties of the “Sport Motivation Scale (SMS)” adapted to physical education. Journal of Sports Science & Medicine, 13(4), 801-807.
Grgic, J., Dumuid, D., Bengoechea, E. G., Shrestha, N., Bauman, A., Olds, T., & Pedisic, Z. (2018). Health outcomes associated with reallocations of time between sleep, sedentary behaviour, and physical activity: A systematic scoping review of isotemporal substitution studies. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 15(1), 1-68.
Haerens, L., Aelterman, N., Vansteenkiste, M., Soenens, B., & Van Petegem, S. (2015). Do perceived autonomy-supportive and controlling teaching relate to physical education students' motivational experiences through unique pathways? Distinguishing between the bright and dark side of motivation. Psychology of Sport and Exercise, 16, 26-36.
Hagger, M., & Chatzisarantis, N. (2005). The social psychology of exercise and sport. New York: McGraw-Hill Education.
Hayamizu, T. (1997). Between intrinsic and extrinsic motivation: Examination of reasons for academic study based on the theory of internalization. Japanese Psychological Research, 39(2), 98-108.
Hilland, T. A., Stratton, G., Vinson, D., & Fairclough, S. (2009). The physical education predisposition scale: Preliminary development and validation. Journal of Sport Sciences, 27(14), 1555-1563.
Holt, N. L., Kingsley, B. C., Tink, L. N., & Scherer, J. (2011). Benefits and challenges associated with sport participation by children and parents from low-income families. Psychology of Sport and Exercise, 12(5), 490-499.
Hu, L., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
İlter, İ. (2021). Ortaokul öğrencilerinde çok boyutlu akademik motivasyonsuzluğun akademik performans üzerinde etkisi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 17(2), 41-57.
Janssen, I., & LeBlanc, A. G. (2010). Systematic review of the health benefits of physical activity and fitness in school-aged children and youth. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 7(1), 1-16.
Jöreskog, K. G., & Sörbom, D. (1993). Lisrel 8: Structural equation modeling with the SIMPLIS command language. Lincolnwood, IL: Scientific Software International.
Kazak, Z. (2004). Sporda güdülenme ölçeği (SGÖ)’nin Türk sporcuları için güvenirlik ve geçerlik çalışması. Spor Bilimleri Dergisi, 15(4), 191-206.
Kazak-Çetinkalp, Z. (2010). Durumsal güdülenme ölçeği (situational motivation scale-SIMS)'nin Türkçe versiyonunun psikometrik özellikleri. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 86-94.
Kılıç, T., & Çimen, P. N. (2018). Ortaokul ve lise öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine karşı tutumlarının incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-13.
Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling: Methodology in the social sciences. New York: Guilford Press.
Lonsdale, C., Lester, A., Owen, K. B., White, R. L., Peralta, L., Kirwan, M., … & MacMillan, F. (2019). An internet-supported school physical activity intervention in low socioeconomic status communities: results from the Activity and Motivation in Physical Education (AMPED) cluster randomised controlled trial. British Journal of Sports Medicine, 53(6), 341-347.
Ntoumanis, N., Pensgaard, A., Martin, C., & Pipe, K. (2004). An idiographic analysis of amotivation in compulsory school physical education. Journal of Sport & Exercise Psychology, 26, 197-214.
Nunnally, J. C., & Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory (3rd ed.). New York, NY: McGraw-Hill.
Opstoel, K., Chapelle, L., Prins, F. J., De Meester, A., Haerens, L., van Tartwijk, J., & De Martelaer, K. (2020). Personal and social development in physical education and sports: A review study. European Physical Education Review, 26(4), 797-813.
Oyar, Z. B., Aşçı, F. H., Çelebi, M., & Mülazımoğlu, Ö. (2001). Spora katılım güdüsü ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spor Bilimleri Dergisi, 12(2), 21-32.
Öncü, E., Gürbüz, B., Küçük-Kılıç, S., & Keskin, N. (2015). Psychometric properties of the Turkish version of the physical education predisposition scale. In İ. Önder (Ed.), ERPA International Health and Sports Science Education Congress (pp. 179). Athens: ERPA.
Özdemir, A. S., Ayyıldız-Durhan, T., & Karaküçük, S. (2020). İçsel boş zaman motivasyon ölçeği geçerlilik ve güvenirlik çalışması. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(24), 2838-2855.
Perlman, D. (2010). Change in affect and needs satisfaction for amotivated students within the sport education model. Journal of Teaching in Physical Education, 29(4), 433-445.
Ryan, R. M., & Connell, J. P. (1989). Perceived locus of causality and internalization: examining reasons for acting in two domains. Journal of Personality and Social Psychology, 57(5), 749-761.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55(1), 68-78.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2017). Self-determination theory: Basic psychological needs in motivation, development and wellness. New York, London: The Guilford Press.
Sallis, J. F., & McKenzie, T. L. (1991). Physical education’s role in public health. Research Quarterly for Exercise and Sport, 62(2), 124-137.
Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (1996). A beginner's guide to structural equation modeling. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Serinkan, C. (2012). Liderlik ve motivasyon ilişkisi. C. Serinkan (Ed.), Liderlik ve motivasyon geleneksel ve güncel yaklaşımlar içinde (s. 149-177). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Standage, M., Duda, J. L., & Ntoumanis, N. (2005). A test of self‐determination theory in school physical education. British Journal of Educational Psychology, 75(3), 411-433.
Standage, M., Sebire, S. J., & Loney, T. (2008). Does exercise motivation predict engagement in objectively assessed bouts of moderate-intensity exercise? A self-determination theory perspective. Journal of Sport & Exercise Psychology, 30, 337-352.
Sulz, L., Temple, V., & Gibbons, S. (2016). Measuring student motivation in high school physical education: Development and validation of two self-report questionnaires. Physical Educator, 73(3), 530-554.
Şimşek, A. (Ed.). (2012). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. Şimşek, S. (2008). Eğitim ile ilgili temel kavramlar. N. Saylan (Ed.), Eğitim bilimine giriş (2. bs.) içinde (s. 1-18). Ankara: Anı Yayıncılık.
Tekkurşun-Demir, G., İlhan, E., Esentürk, O. K., & Kan, A. (2018). Engelli bireylerde spora katılım motivasyonu ölçeği (ESKMÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(1), 95-106.
Uçal-Canakay, E. (2006, Nisan). Müzik teorisi dersine ilişkin tutum ölçeği geliştirme. Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
Vallerand, R. J. (2001). A hierarchical model of intrinsic and extrinsic motivation in sport and exercise. In G. C. Roberts (Ed.), Advances in motivation in sport and exerise (pp. 263-320). New Zealand: Human Kinetics.
Vasconcellos, D., Parker, P. D., Hilland, T., Cinelli, R., Owen, K. B., Kapsal, N., ... & Lonsdale, C. (2020). Self-determination theory applied to physical education: A systematic review and meta-analysis. Journal of Educational Psychology, 112(7), 1444-1469.
Weiss, M. R. (2000). Motivating kids in physical activity. The President’s Council on Physical Fitness and Sports Research Digest, 3(11), 1-8.
Weiss, M. R. (2011). Teach the children well: A holistic approach to developing psychosocial and behavioral competencies through physical education. Quest, 63(1), 55-65.
Yıldız, A., Altıntaş, A., Elmas, S., & Aşçı, F. H. (2019). Sporda güdülenme ölçeği-II'nin psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Spor Hekimligi Dergisi, 54(1), 33-44.