Nurdan Gürbilek, ele aldığı metinlere dikey eleştiri/inceleme yapabilen ender kalemlerden biridir. Peki, nedir dikey eleştiri ve yatayından farkı için ne(ler) söylenebilir? Herhalde dikey eleştirinin en belirgin özelliği, yatay eleştiride sıkça görülen özetleme, genelleme ve beylik ifadelerden uzak durup metni özgün bir yakın-okumayla derinlemesine çözümlemek, tabiri caizse “didik didik etmek/deşmek”tir. Aslında bunun bir tür “kültürel kazı” işi olduğu da söylenebilir. Amaç, metindeki ayrıntıların izinden giderek kimsenin sor(a)madığı soruların peşine düşmek, bir başka deyişle makro değil mikro eleştiri yapmaktır. Yani iyi aydınlatılmış, herkesin kendini güvende hissettiği ve iyi bildiği ana yollardan gitmek değil, tam tersine karanlıkta kalmış, tekinsiz ara yollara sapmak ve buradaki hem ürperten hem cezbeden gizeme doğru yol almaktır. Elbette ki gölgede kalanın, örtülü olanın, minörün izini sürmek zor(lu)dur; büyük özveri, emek ve cesaret ister!