Türkiye’de Enflasyon Cari Açık ve Bankacılık Sektörü Kredileri: 2006-2018 Dönemi İçin Bir İnceleme

Bu çalışmanın amacı Türkiye ekonomisinde enflasyon, cari açık ve bankacılık sektörü kredileri arasındaki ilişkiyi ekonometrik analizler ile araştırmaktır. Bu kapsamda 2006:Ocak-2018:Kasım dönemini kapsayan aylık veriler kullanılmış ve VAR (vektör otoregresif) analizi ile Granger nedensellik testinden yararlanılmıştır. Döneminin 2006 yılından itibaren başlamasının nedeni TCMB’nin (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) açık enflasyon hedeflemesine bu yılda geçmiş olmasıdır. Böylelikle açık enflasyon hedeflemesinin uygulandığı dönemde değişkenler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi istenmiştir. Ekonometrik analizden elde edilen bulgulara göre, değişkenler ele alınan dönemde birbirleriyle ilişkili olmakla birlikte enflasyon üzerinde bankacılık sektörü kredilerinin etkisi cari açığa oranla daha fazladır. Enflasyon ve bankacılık sektörü kredilerinin cari açık üzerindeki etkisi ise birbirine oldukça yakın olup cari açıkta meydana gelen değişimlerin %9.9’u enflasyondan, %9.2’si ise bankacılık sektörü kredilerinden kaynaklanmaktadır. Nedensellik test sonuçlarına göre de enflasyon ve bankacılık sektörü kredileri arasında çift yönlü, enflasyondan ve bankacılık sektörü kredilerinden cari açığa doğru ise tek yönlü nedensellik ilişkisi elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Enflasyon, Cari açık, Bankacılık sektörü kredileri, Türkiye

Inflation Current Account Deficit and Banking Sector Credits in Turkey: A Research for the Period 2006-2018

This study aims to research the relationship between inflation, current account deficit and the banking sector credits in Turkey's economy by using econometric analysis. In this context, the monthly data covering 2006:January-2018:November period was used, VAR (vector autoregressive) analysis and the Granger causality test was chosen as econometric method. The reason why the period started in 2006 was that the CBRT (The Central Bank of The Republic of Turkey) had started “the explicit inflation targeting” in this year. Thus, it was asked to determine the relationships between the variables in the period when the explicit inflation targeting was applied. According to the findings obtained from the econometric analysis, although the variables are related to each other in the period covered, the effect of banking sector credits on inflation is higher than the current account deficit. The effect of inflation and banking sector credits on the current account deficit is very close to each other and 9.9% of the changes in the current account deficit are due to inflation and 9.2% is due to banking sector credits. In addition to this, the causality test results show that, there is a bidirectional causality relationship between inflation and banking sector credits, and a unidirectional causality from inflation and banking sector credits to current account deficit.

Keywords:

Inflation, Current account deficit, Banking sector credits, Turkey,

PDF

___

Akçacı, T. ve Yöntem, T. (2011). Tüketici Kredisi Çeşitlerinin Enflasyona Etkisi: 2005-2010. Finans-Politik & Ekonomik Yorumlar, 48(558).
Akçayır, Ö. ve Albeni, M. (2016). Türkiye’de Kredi Genişlemesinin Cari Açığa Etkisi: Sınır Testi Yaklaşımı. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 557-583.
Akinboade, O. A. ve Makina, D. (2010). Econometric Analysis of Bank Lending and Business Cycles in South Africa. Applied Economics, 42(29), 3803-3811.
Akinlo, A. E., ve Oni, I. O. (2015). Determinants of Bank Credit Growth in Nigeria 1980-2010. European Journal of Sustainable Development, 4(1), 23-30.
Arslan, İ. ve Yapraklı, S. (2008). Banka Kredileri ve Enflasyon Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Ekonometrik Bir Analiz (1983-2007). İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 7, 88-103.
Asongu, S. A. (2012). Financial Determinants of Consumer Price İnflation. What Do Dynamics in Money, Credit, Efficiency and Size Tell Us?. Munich Personal RePEc Archive, 36175.
Asteriou, D. ve Hall, S. G. (2007). Applied Econometrics (A Modern Approach Using EViews and Microfit Revised Edition). New York: Palgrave Macmillan.
Atış, A. G. ve Saygılı, F. (2014). Türkiye’de Kredi Hacmi ve Cari Açık İlişkisi Üzerine Bir İnceleme. Business and Economic Research Journal, 5(4), 129-141.
Boyd, J. H., Levine, R., ve Smith, B. D. (2001). The Impact of Inflatıon on Financial Sector Performance. Journal of Monetary Economics, 47, 221-248.
Davis, J. S., Mack, A., Phoa, W., ve Vandenabeele, A. (2014). Credit Booms, Banking Crises, and the Current Account. Federal Reserve Bank of Dallas, Globalization and Monetary Policy Institute, Working Paper No. 178
Enders, W. (1995). Applied Econometric Time Series (1st ed.). New York: John Wiley & Sons.
Enders, W. (2004). Applied Econometric Time Series (2nd ed.). New York: John Wiley & Sons.
Eslamloueyan, K. and Darvishi, A. (2007). Credit Expansion and Inflation in Iran: An Unrestricted Error Correction Model. Iranian Economic Review, 12(19), 105-126.
Granger, C. W. J. (1969). Investigating Casual Relations By Econometric Models and Cross-Spectral Methods. Econometrica, 37(3), 424-438.
Granger, C. W. J. ve Newbold, P. (1974). Spurious Regressions in Econometrics. Journal of Econometrics, 2(2), 111-120.
Groen, J. J. (2004). Corporate Credit, Stock Price Inflation and Economic Fluctuations. Applied Economics, Taylor & Francis Journals, 36(18), 1995-2006.
Gujarati, D. N. (2010). Temel Ekonometri (Çev. Şenesen, Ü. ve Şenesen, G. G.). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
Huy Vu, N. (2010). What Credit Growth Tells About Inflation? An Empirical Study of Denmark, Norway and Sweden. Master Thesis, Sweden.
Ireland, P. N. (2005). The Monetary Transmission Mechanism, Federal Reserve Bank of Boston Working Papers, 06(1).
İşcan, A. (2003). Banka Kredilerindeki Daralmanın Ekonomik Etkileri ve Krizlerdeki Gelişimi. Uzmanlık Yeterlilik Tezi. TCMB Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü, Ankara.
Johansen, S. (1995). Likelihood Based Inference in Cointegrating Vector Autoregressive Models. Oxford: Oxford University Press.
Karahan, Ö. ve Gürbüz, Y. E. (2017). Türkiye’de Bireysel Banka Kredileri ve Enflasyon İlişkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICMEB17 Özel Sayısı, 410-416.
Kılıç, F. ve Torun, M. (2018). Bireysel Kredilerin Enflasyon Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(1), 18-40.
Lütkepohl, H. (1991). New İntroduction to Multiple Time Series Analysis. Berlin: Sprienger-Verlag.
Mackinnon, J. G. (1996). Numerical Distrubution Functions for Unit Root and Cointegration Tests. Journal of Applied Econometrics, 11(6), 601-618.
Mishkin, F. S. (1996). The Channels of Monetary Transmission: Lessons For Monetary Policy, NBER Working Paper Series, 5464.
Saçık, Y. S. ve Karaçayır, E. (2014). Küresel Kriz Sonrasında Cari Açık ve Kredi Hacmi Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. International Conference on Eurasian Economies. Session, 1-8. https://www.avekon.org/papers/1091.pdf (24.01.2019).
Sims, C. A. (1980). Macroeconomics and Reality, Econometrica, 48(1), 1-48.
Tang, T. C. (2001). Bank Lending and Inflation in Malaysia: Assessment from Unrestricted Error-Correction Models. Asian Economic Journal, 15(3), 275-289.
Taylor, J. B. (1995). The Monetary Transmission Mechanism: An Empirical Framework, Journal of Economic Perspectives, 9(4), 11-26.
TCMB (2006). Enflasyon Hedeflemesi Rejimi. http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Kitap%2C+Kitapciklar+ve+Brosur/2006/ (08.01.2019).
TCMB (2019a). Elektronik Veri Dağıtım Sistemi. https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket (08.01.2019).
TCMB (2019b). Enflasyon Raporu 2019-I (30 Ocak 2019). https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/tr/tcmb+tr/main+menu/yayinlar/raporlar/enflasyon+raporu/2019/enflasyon+raporu+2019+-+i (12.03.2019).
Telatar, E. (2011). Türkiye’de Cari Açık Belirleyicileri ve Cari Açık-Krediler İlişkisi. Bankacılar Dergisi, 78, 22-34.
Tinoco-Zermeño, M. A., Venegas-Martínez, F. ve Torres-Preciado, V. H. (2014). Growth, Bank Credit, and Inflation in Mexico: Evidence From An Ardl-Bounds Testing Approach. Latin American Economic Review, 23(8), 1-22.
Togan, S. ve Berument, H. (2011). Cari İşlemler Dengesi, Sermaye Hareketleri ve Krediler. Bankacılar Dergisi, 78, 3-21.
T. C. Hazine ve Maliye Bakanlığı (2019). İstatistikler. https://www.hmb.gov.tr/kamu-finansmani-istatistikleri (10.01.2019).
Yiğitbaş, Ş. B. (2014). Türkiye’de Banka Kredileri ve Konjonktür Dalgalanmaları Arasındaki İlişkinin Analizi. Bankacılar Dergisi, 90, 19-32.
Yüksel, S. ve Özsarı, M. (2016). Türkiye’deki Bireysel Krediler ile Enflasyon ve Cari İşlemler Açığı Arasındaki Nedensellik İlişkisinin İncelenmesi. EconWorld2016 Imperial College Proceedings, 1-13.
Ziramba, E. (2008). Bank Lending, Expenditure Components and Inflation in South Africa: Assessment from Bounds Testing Approach. South African Journal of Economic and Management Sciences, 11(2), 217-228.