Kuram ve Uygulamada Tarihi Çevre Korumaya Bütüncül Bir Yaklaşım

Yaşayan karmaşık bütünlükler olarak tarihi çevreler, somut ve somut olmayan değerlerden oluşmaktadır. Somut değerler, doğal yapı ve yapılı çevrelerden, somut olmayan değerler ise, yapılı çevrelerdeki kültürel pratikler ve kültürel anlatımlardan oluşmaktadır. Somut ve somut olmayan değerler arasındaki ilişkileri anlamak, bütüncül bir koruma yaklaşımı oluşturmak açısından önem taşımaktadır. Kültürel ya da somut olmayan değerlerin, fiziki varlıklarla birlikte belgelenmesi ve anlaşılması, bütüncül koruma sürecinin başarısı açısından önemlidir. Bu çalışma, tarihi çevrelerin, kültür ve yapılı çevre arasındaki ilişkiler bütünü olarak anlaşılması ve belgelenmesine yönelik, kavramsal bir yöntem ve model sunmayı; bu modelin, Ürgüp, İbrahimpaşa Köyü’nde örneklemesini yapmayı amaçlamaktadır. Konunun disiplinler arası boyutu, fiziki, mimari ve halkbilim belgeme yöntemlerini tamamlayıcı bir şekilde kullanan, bütünleşik bir çalışma yöntemini gerektirmektedir. Bu yöntem, tarihi çevrelerde yaşanan hızlı değişim süreçlerinin, somut ve somut olmayan değer etkileşimlerinde yaratmış olduğu farklılaşmaları gözeten koruma politikaları geliştirmek açısından da oldukça önemlidir.

Anahtar Kelimeler:

Somut ve Somut Olmayan Değerler, Yaşama Kültürü, Yapı Kültürü, Kültürel Pratikler, Kültürel Anlatımlar, Bütüncül Koruma

PDF

___

Akagawa, N. “Intangible Heritage in urban planning process, Case Study: Chao Phraya Riverscape, Thailand”. 8th International Conference of The Asian Planning Schools Association, 2005. September 11-14.
Asatekin, G. “Understanding traditional residential architecture in Anatolia.” The Journal of Architecture. 10, 4 (2005): 389- 414.Bal, H. Turizmin Kırsal Toplumda Aile İçi İlişkilere Etkisi. İstanbul: Doğa- İnsan Yayınları, 1995.Bourdieu, P. Outline of a theory of practice. Cambridge, New York : Cambridge University Press, 1977.Bourdieu, P. The Logic of Practice, translated by Richard Nice. Stanford, California: Stanford University Press, 1990.
Büyükmıhçı, G. “19. Yüzyıl Anadolu’sundan Günümüze Yansıyan Özgün bir Tarımsal Ticaret Yapısı: Güvercinlikler.” Sosyal Bilimler Enstitisü Dergisi. 2, 21(2006): 97-119.
Cimok, F. Cappadocia. İstanbul: Turizm Yayınları, 1987.
Feilden, B.M., Jokilehto, J. Management Guidelines for World Cultural Heritage Sites. Rome: ICCROM, 1998.
Giovannini, L. (ed.). Arts of Cappadocia. London: Barrie and Jenkins, 1971.
Herskovits, M. J. Cultural Anthropology. New York, 1955.
Hubka, T. (1979) “Just Folks Designing: Vernacular Designers and the Generation of Form.” JAE,.32, 3, 27-29.
Ito, N. (2003) “Intangible Cultural Heritage involved in Tangible Cultural Heritage.” ICOMOS 14th General Assembly and Scientific Symposium, Victoria Falls, Zimbabwe.
İmamoğlu, V., Korumaz, M., İmamoğlu, Ç. (2005) “A Fantasy in Central Anatolian Architectural Heritage: Dove Cotes and Towers in Kayseri.” METU JFA, 2005/ 2, 22:2, 79-90.
KARAKUL, Ö. (2011) “An Integrated Approach To Conservation Based On The Interrelations Of Tangible And Intangible Cultural Properties”, METU Journal of The Faculty of Architecture, Vol: 28, No:2, s. 105-125
Karakul, Ö. New Buildings in Old Settings: Riverfront Buildings in Amasya. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ Mimarlık Bölümü, Ankara, 2002.
Karakul, Ö. “Folk Architecture in Historic Environments: Living Spaces for Intangible Cultural Heritage.” Milli Folklor-International and Quarterly Journal of CulturalStudies,10,19,75 (2007): 151-163,
Karakul, Ö. “A Holistic Approach: Unity of Tangible and Intangible Values in the Conservation of Historic Built Environments.” 11th World Conference of Historical Cities, Konya, 2008.
Karakul, Ö. “A Conservation Approach to Interrupted Interrelations Between Tangible and Intangible Cultural Heritage: Revitalization.” Revitalising Built Environments: Requalifying Old Places for New Uses International Symposium jointly organized by IAPS- CSBE and IAPS-Housing Network. İstanbul, 2009.
Karakul, Ö. A Holistic Approach to Historic Environments Integrating Tangible and Intangible Values Case Study: İbrahimpaşa Village in Ürgüp, Yayımlanmamış Doktora Tezi, ODTÜ Mimarlık Bölümü, Ankara, 2011.
Kaya, M. Geçmişten Günümüze Ürgüp. Ankara, 1994.
Kuban, D. “Conservation of the Historic Environment for Cultural Survival”, Conservation as Cultural Survival. R. Holod (Ed.). Philadelphia: Aga Khan Award for Architecture, 1980.Malinowski, B. A Scientific Theory of Culture. New York: Chapel Hill, The University of North Carolina press, 1944.Ousterhout, R. A Byzantine Settlement in Cappadocia. Washington, D.C: Dumbarton Oaks research Library and Collection, 2005.
Petruccioli, A. “Alice Dilemma.” Typological Process and Design Theory. A. Petruccioli (Ed). Cambridge. 1998, 57-72.
Pultar, M. “A Structured Approach to Cultural Studies of Architectural Space.” International symposium: Culture and Space in the Home Environment, Critical Evaluations and New Paradigms. İstanbul: İTÜ, Faculty of Architecture in Collaboration with “IAPS”. 1997.
Rapoport, A. The Meaning of Built Environment: A Non-verbal Communication Approach USA. 1982.
Rapoport, A. “Systems of Activities and Systems of Settings.” Domestic Architecture and the Use of Space: An Interdisciplinary Cross-Cultural Study. S. Kent (Ed.). Cambridge University Press. 1990.
Rapoport, A. “Theory, Culture and Housing.” Housing, Theory and Society, 17 (2001): 145-165.
Rapoport, A. “Traditional Environments, Culture and Preservation.” Traditional Environments in a New Millenium: Defining Principles and Professional Practice. H. Turgut and P. Kellett (Eds.). İTÜ Faculty of Architecture. 2002. 26-32.
Rapoport, A. Kültür Mimarlık Tasarım. Yapı-Endüstri Merkezi. 2004.
Stea, D., Turan, M. Placemaking Production of Built Environment in Two Cultures, Great Britain. 1993.
Texier, C. Küçük Asya Coğrafyası, Tarihi ve Arkeolojisi. Cilt: 3, Ankara. 2002.
UNESCO. Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage. 32nd Session of the General Conference. September 29- October 17. Paris. 2003.
UNESCO. Convention on the Protection and Promotion of the Diversity of Cultural Expressions. October 20. Paris. 2005.