İLAHİYAT FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN DİN ANLAYIŞLARI:TEKİRDAĞ NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ ÖRNEĞİ

Ülkemizde yükseköğretim düzeyinde din eğitimi veren kurumlardan birisi olan İlahiyat fakülteleri, 3 Mart 1924 tarihli ve 430 sayılı Tevhîd-i Tedrîsat Kanunu’nun dördüncü maddesine bağlı olarak İstanbul Dârülfünûn kap-samında kurulmuştur. İlahiyat Fakülteleri, 1933-1949 dönemi hariç olmak üzere sürekli yükseköğretim sisteminin içerisinde yer almıştır. Bu araştırmada İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin dini eğilimleri tasavvufi, modernist, siyasal ve selefi din anlayışları olmak üzere dörtlü bir kategori çerçevesinde analiz edil-di. Bu çalışmanın temel amacı, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin İslâm anlayışlarının tespit edilmesidir. Öğrencilerin sahip oldukları İslâm anlayışları; cinsiyet, yaş, mezun olunan lise türü, aile ekonomik durumu ve sınıfı gibi farklı değişkenler bağlamında incelendi. Bu araştırmanın ulaşılabilir evreni, 2019-2020 öğretim yılında Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde okuyan 922 öğrencidir. Örneklem grubunu ise farklı sınıflardan tesadüfi küme örnekleme ile seçilen 290 öğ-renci oluşturdu. Araştırmada bilgi toplama kaynağı olarak, kişisel bilgi formu ve 16 maddelik “İslâm Anlayışı Ölçeği” kullanıldı. Bu ölçek doğrultusunda Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin İslâm anlayışlarında siyasal İslam eğiliminin öne çıktığı görüldü.

RELIGIOUS UNDERSTANDING OF THE FACULTY OF THEOLOGY STUDENTS: THE EXAMPLE THE FACULTY OF THEOLOGY AT TEKIRDAĞ NAMIK KEMAL UNIVERSITY

In this study, the religious tendencies of the students of the Faculty of The-ology were analyzed in four categories: modernist, traditional, political and Salafist understanding of religion. The main purpose of this study is to de-termine the Islamic understanding of Tekirdağ Namık Kemal University Faculty of Theology students. Students’ understanding of Islam; It was ex-amined in terms of different variables such as gender, age, type of high school graduated from, family income and class. The accessible universe of this research is 922 students studying at Tekirdağ Namık Kemal Universi-ty Faculty of Theology in the 2019-2020 academic year. The sample group consisted of 290 students selected by random cluster sampling from differ-ent classes. Personal information form and the 16-item “Islamic Under-standing Scale” were used as data collection tools in the study. According to this scale, it was observed that the political Islam tendency was prominent in the Islamic understanding of Tekirdağ Namık Kemal University Facul-ty of Theology’s students.

PDF

___

Akyüz, Niyazi. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Din Anlayışı Ölçeği Üzerine Bir Pilot Araştırma”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi XLIII/1 (2002), 123-134.
Aydar, Hidayet. “Darülfünun İlahiyat Fakültesinden İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesine”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1 (1999), 297-311.
Ayhan, Halis. “İlahiyat Fakültesi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi 22/70-72 İstanbul: TDV Yayınları, 2000.
Aşlamacı, İbrahim. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin İslâm Anlayışları Üzerine Bir İnceleme (İnönü Üniversitesi Örneği)”. İslam ve Yorum II: Temel Tar-tışmalar, İmkânlar ve Sorunlar 3. haz. Fikret Karaman. 457-483. Malatya: İnönü Üniversitesi Yayınları, 2018.
Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. Vizyon ve Misyonumuz. Erişim: 10.12. 2019. http://www.divinity.ankara.edu.tr/?page_id=104
Altıntaş, Hayranı. “İslam Düşüncesinde Tasavvuf ”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi XXVII (1985), 111-122.
Amman, Mehmet Tayfun. “Anlamak ve Arınmak: Sosyoloji ile Tasavvuf Arasında Köprülerin Kurulması, Anlamak ve Arınmak: Sosyoloji ile Tasavvuf Ara-sında Köprülerin Kurulması”. APJIR: Akademik Platform İslami Araştırma-lar Dergisi 1/1 (2017), 18-22.
Amir, A. N. Shuriye, A. O. İsmail, A. F. “Muhammed Abduh’un Moderniteye Katkı-sı”. çev. Osman Şahin. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi III/6, (2013), 223-241.
Aydın, Mehmet. “Fazlurrahman ve İslam Modernizmi”. İslami Araştırmalar Dergi-si (Fazlur Rahman Özel Sayısı) 4/4 (1990), 273-284.
Bardakçı, Mehmet Necmeddin. “Tasavvufî Bir Terim Olarak Tevessül ve Vesîle”. Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi I/2 (1999), 33-48.
Baloğlu, Adnan Bülent. “İslâm Mesajının Farklı Anlaşılması ve Yorumlanması”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 17 (2003), 29-46.
Bayyiğit, Mehmet. “Din Sosyolojisinin Doğuşu ve Gelişimi”. Din Sosyolojisi. haz. Mehmet Bayyiğit. Konya: Palet Yayınları, 2013.
Burlot, Joseph. “Çağdaş İslam Dünyasının Önemli Sorunları”. çev. Mehmet Çakır. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7 (1992), 113-123.
Büyükkara, Mehmet Ali. Çağdaş İslami Akımlar. İstanbul: Küre Yayınları, 2017.
Büyükkara, Mehmet Ali. “11 Eylül’le Derinleşen Ayrılık: Suudî Selefiyye ve Cihadî Selefiyye”. Dinî Araştırmalar VII/20 (2004), 205-234.
Büyükkara, Mehmet Ali. “Günümüzde Selefîlik ve İslâmî Hareketlere Olan Et-kisi”. Tarihte ve Günümüzde Selef îlik Milletlerarası Tartışmalı İlmî Toplantı 08-10 Kasım 2013. haz. Ahmet Kavas. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2014.
Büyükkara, Mehmet Ali. “Biz Artık O Sapkınlardan Değiliz”: Selefilerin Selefiler-den Teberrrileri Üzerine Değerlendirmeler”. İslâmiyât X /1 (2007), 57-76.
Cilacı, Osman. “Ernest Renan’a Karşı Türk-İslâm Dünyasında Reaksiyonlar”. Sü-leyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2 (1995), 181-191.
Cündioğlu, Dücane. “Ernest Renan ve “Reddiyeler” Bağlamında İslâm-Bilim Tartışmalarına Bibliyografik Bir Katkı”. Dîvan İlmî Araştırmalar 2 (1996), 1-94.
Çelik, Celalettin. “Bugünün İlahiyatı” Üzerine, Eleştirel Bir Değerlendirme”. Bu-günün İlahiyatı Nasıl Olmalı? Sorunlar ve Çözümleri. haz. Süleyman Akyü-rek. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2015.
Demir, Hilmi. “Nedir Bu Selefilik”. Erişim: 10.10.2019. https://www.turkiyegaze-tesi.com.tr/yazarlar/hilmi-demir/603837.aspx
Esposito, John L. Islam and Politics. New York State: Syracuse University Press, 1998.
Fuller, Graham E. Siyasal İslâm’ın Geleceği. çev. Mustafa Acar. İstanbul: Timaş Ya-yınları, 2004.
Gürsoy, Kenan. “Tasavvuf Kültürü ve Felsefe Geleneğimiz”. Bursa’da Dünden Bu-güne Tasavvuf Kültürü. haz. Ramis Dara. Bursa: Bursa Kültür Sanat ve Tu-rizm Vakfı Yayınları, 2002.
İşcan, Mehmet Zeki. “Siyasal İslâm’ın Tarihçesi Üzerine”. Orta Asya’da İslâm-Temsilden Fobiye: Tanımadan Tanımlamaya 1/335-363. haz. Muhammed Savaş Kafkasyalı. Ankara; Türkistan: Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi, 2012.
İşcan, Mehmet Zeki. “Selefiliğin İhtiyacı ve Dini Düşüncede Yenilik”. Marife: Dini Araştırmalar Dergisi IX/3 (2009), 9-20.
İbn Haldun. Mukaddime 2. çev. Süleyman Uludağ. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2009.
Kartal, Abdullah. “Tasavvufun İslam Düşüncesindeki Yeri ve Önemi”. Bursa’da Dünden Bugüne Tasavvuf Kültürü II. haz. Nihat Kayabaşı.Bursa: Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı Yayınları, 2003.
Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları, 1999.
Koştaş, Münir. “Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi”. Ankara Üniversitesi İlahi-yat Fakültesi Dergisi XXXI (1989), 1-27.
Kirman, M. Ali-Apaydın Halil. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Beklenti ve So-runları”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi DergisiIV/ 7 (2006), 93-124.
Koca, Ferhat. “İslâm Düşünce Tarihinde Selefîlik: Tarihsel Serüveni ve Genel Ka-rakteristiği”. İlahiyat Akademi: Altı Aylık Uluslararası Akademik Araştırma Dergisi I/1-2 (2005), 15-70.
Kutlu, Sönmez. Çağdaş İslami Akımlar ve Sorunları. Ankara: Fecr Yayınları, 2008.
Kutlu, Sönmez. “Müslümanlar Arasında Barışı Tehdit Eden Mezhep Çatışma sının Temel Dinamikleri ve Çözüm Yolları”. Uluslararası Dini Araştırma-lar ve Küresel Barış Sempozyumu. haz. Muhiddin Okumuşlar-Necmeddin Güney-Aytekin Şenzeybek. Konya: Türkiye İmam Hatipliler Vakfı Yayın-ları, 2016.
Mardin, Şerif. Türkiye’de Din ve Siyaset. İstanbul: İletişim Yayınları, 2011.
Mertoğlu, M. Suat. “Kaynaklara Dönüş Hareketi: Selefi Bir Talep Mi, Modern Bir Yöneliş Mi?”, Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi ve Hareketi Sempozyum Tebliğ-leri. haz. İsmail Kara, Asım Öz. İstanbul: Zeytinburnu Belediyesi Kültür Müdürlüğü Yayınları, 2013.
Olsson, Susanne. “İslam’ı Tebliğ Etmek Selefîlik’i Sorunsallaştırmak”. ç e v . Harun Abacı-Metin Aydın-Yunus Kaymaz. Usûl: İslam Araştırmaları 24 (2015), 213-250.
Öztürk, Mustafa. “İlahiyatın Adı ve Amaçları”. Bugünün İlahiyatı Nasıl Olmalı? Sorunlar ve Çözümleri. haz. Süleyman Akyürek. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2015.
Öngören, Reşat. “Tasavvuf ”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi 40/119-126. İstanbul: TDV Yayınları, 2011.
Öngören, Reşat. “Ehli Sünnette Tasavvufun Yeri”. Tarihte ve Günümüzde Ehli Sün-net. Heyet. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2006.
Öngören, Reşat. “Şeyh”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi 39/50-52. İstan-bul: TDV Yayınları, 2010.
Paçacı, Mehmet. “Oryantalizm ve Çağdaş İslamcı Söylem”. İslâmiyât IV/4 [Türkiye’de Din Söylemleri özel sayısı] (2001), 91-110.
Renan, Ernest. Nutuklar ve Konferanslar. çev. Ziya Ishan. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı, 1946.
Roy, Olivier. Siyasal İslam’ın İflası. çev. Cüneyt Akalın. İstanbul: Metis Yayınları, 2005.
Subaşı, Necdet. “İhya, Tecdit ve Islahın Modern Kullanımları”. Tezkire 33 (2003), 133-153.
Şahinalp, Hacer. “İman ve Amel İlişkisi Bağlamında-Pratik Boyutlarıyla Tekfir”, Uluslararası Yanlış Algılar ve Doğru İslam Sempozyumu Bildiriler. haz. K a-sım Şulul-Atilla Yargıcı- Hüseyin Kurt-Ömer Sabuncu. Şanlıurfa: Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Uluslararası Yanlış Algılar ve Doğru İslâm Sempozyumu Tebliğleri, 2016.
Tavşancıl, Ezel. Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Ya-yıncılık, 2002.
Tayob, Abdulkadir I. “Çağdaş İslâmî Uyanışın Bilgi Modeli”. çev. Ümit Dericioğlu. İslâmî Sosyal Bilimler Dergisi III/2 (1995), 9-24.
TBMM Zabıt Ceridesi. Devre 2. Cilt 7. İçtima Senesi 1 (3 Mart 1340), 26. https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d02/c007/tbmm02007002.pdf
TBMM Tutanak Dergisi. Dönem VIII. 3. Oturum. XX. 279.
Uludağ, Süleyman. “Tarihî Süreçte Selefîlik-Tasavvuf İlişkileri”. İlahiyat Akademi: Altı Aylık Uluslararası Akademik Araştırma Dergisi I/1-2 (2005), 253-262.