MESLEK YÜKSEKOKULLARININ SOSYAL VE BEŞERİ SERMAYEYE KATKISI

Küreselleşme sürecinde artan rekabet koşulları, bilim ve teknolojideki hızlı gelişim, ülkelerin kurumsal yeteneklerini en özgün alanlarda birleştirmeyi ve mevcut sosyal sermayesini en verimli bir şekilde kullanmayı gerektirmektedir. Çünkü bir ülkenin kalkınmışlık ve gelişmişlik düzeyini belirlemede kullanılan en önemli ölçütlerden biri o ülkenin sahip olduğu sosyal sermayesinin niteliğidir. Genel itibarıyla değerlendirilecek olunursa; gelişmiş ülkeler, ulusal kalkınmanın en önemli unsuru olan sosyal sermaye bileşenlerini gerekli nitelik ve nicelikte yetiştirmiş durumdadırlar. Ancak geri kalmış ülkeler kalkınmalarını sağlayacak başta yetişmiş ve eğitimli insan unsuru olmak üzere diğer sosyal sermaye bileşenlerini oluşturma konusunda büyük sorunlar yaşamaktadırlar. Sosyal sermayenin temel belirleyenleri, formel veya informel olarak çalışma, sosyal dayanışma, iş birliği, ortak etkileşim, kişisel ilişkiler ve güven unsurudur. Bütün bu ilişkileri sağlayacak ve sosyal sermayenin en önemli bileşenini “beşerî sermaye” oluşturmaktadır. Bu açıklamalar ışığında çalışmanın sorunsalını “sosyal sermayenin en önemli bileşenini oluşturan beşerî sermayeye meslek yüksekokullarının katkısı ne yönde olabilir?”. Çünkü günümüz dünyasında ülkelerin kalkınabilmesi veya ayakta kalabilmesinin temel koşulu, teknolojiyi kullanabilen yetişmiş insan kaynağıdır. Bu insan kaynağının yetiştirilmesi sürecinde özellikle “ara eleman” yetiştiren meslek yüksekokulları çok önemli bir fonksiyona sahiptirler. Çalışmada sosyal sermaye kavramı çerçevesinde meslek yüksekokullarının mevcut durumları ve işleyiş süreçleri teorik çerçevede analiz edilmiş, sosyal sermayeyi oluşturan bileşenler bağlamında bu okulların işlevsellikleri değerlendirilmiştir.

___

  • Altay, A. (2007). “Bir Kamu Malı Olarak Sosyal Sermaye ve Yoksulluk İlişkisi”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 7 (1), ss. 337-362.
  • Aydemir, M. A., ve Tecim, E. (2012). “Türk Toplumunda Aile ve Dinin Sosyal Sermaye Potansiyeli” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28, ss. 43-59.
  • Cohen, D. and Prusak, L. (2001). In Good Company, How Social Capital Makes Organizations Work, Boston: Harvard Business School Press.
  • Coleman, J. (1988). “Social Capital in the Creation of Human Capital”, American Journal of Sociology, 94, pp. 95-120.
  • Cote S. and Healy T. (2001). “The Well Being of Nations”, The Role of Human and Social Capital. Organisation for Economic Co-operation and Development, Paris, pp. 7-18. Ekinci, A. (2010). Okullarda Sosyal Sermaye. Ankara: Nobel Yayınları. Ekinci, A., ve Karakuş, M. (2011). “Okul Müdürlerinin Sosyal Sermaye Liderliği Davranışlarının Öğretmenler Arasındaki Sosyal Sermaye Düzeyine Etkisi”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17 (4), ss. 527-533. Ersözlü, A. (2008). Sosyal Sermayenin Ortaöğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin İş Doyumuna Etkisi (Tokat ili Örneği), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Elâzığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Fukuyama, F. (1998). Güven-Sosyal Erdemler ve Refahın Yaratılması, (Çev. Ahmet Buğdaycı), Ankara: Türkiye İs Bankası Kültür Yayınları.
  • Fukuyama, F. (2006a). “Social Capital and Civil Society”, The Institute of Public Policy, George Mason University, https://www.imf.org/ external/pubs/ft/seminar/1999/reforms/fukuyama.htm, [Erisim Tarihi: 06.03.2017].
  • Fukuyama, F. (2006b). “The Great Disruption: Human Nature and the Reconstitution of Social Order”, Free Press, New York, https://www.imf.org/external/ pubs/ft/seminar/1999/reforms/fukuyama.htm, [Erisim Tarihi: 06.03.2017].
  • Gökçe, O. ve Turan, E. (2016). “Siyasal Kültür”, Siyaset Sosyolojisi (Ed. Orhan Gökçe), Konya: Çizgi Yayınları, ss. 157-178.
  • Heral, İ. (2006). “Sosyal Sermaye”, http://www.eastweststudies.org/tr/makale_detail. php?makale=58&tur=100, [Erisim Tarihi: 05.03.2017].
  • Karagül, M. (2012). Sosyal Sermaye: Kapitalizmin Kör Noktası, Ankara: Nobel Yayınları.
  • Navaie, N. S. (2002), “Kalkınma Yolunda: Sosyal Sermaye ve Sosyal Sorumluluk”, Ekonomistler Platformu Bülteni, Aralık, ss. 50-53.
  • Öğüt, A., ve Erbil, C. (2009). Sosyal Sermaye Yönetimi, Konya: Çizgi Yayınları.
  • Ören, K. (2007). “Sosyal Sermayede “Güven” Unsuru ve İşgücü Performansına Etkisi”, Kamu-İş Dergisi, 9 (1), ss. 71-90.
  • Şenkal, A. (2008). “Sosyal Sermaye ve Bölgesel Kalkınma İlişkisi: Max Weber’in Perspektifinden Bir Değerlendirme”, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 10 (1), ss. 118-143.
  • Timberlake, S. (2005). “Social Capital and Gender in the Workplace”, Journal of Management Development, 24(1), pp. 34-44.
  • Töremen, F. ve A. Ersözlü (2010). Eğitim Örgütlerinde Sosyal Sermaye ve Yönetimi, İstanbul: İdeal Kültür Yayınları.
  • Turan, E. (2015). Kamu Yönetiminde Reform, Konya: Palet Yayınları.
  • Tüylüoğlu, Ş. (2006). “Sosyal Sermaye, İktisadi Performans ve Kalkınma: Bir Yazın Taraması”, Akdeniz Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, (12), ss. 14-60.