Otel Yöneticilerinin Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Almış İşgörenleri ile İlgili Değerlendirmeleri: Ankara'daki Dört ve Beş Yıldızlı Otellerde Bir Araştırma

Günümüzde büyük bir gelişme eğilimi içerisinde olan turizm sektörü, bir yandan yarattığı istihdam ve gelir, bir yandan da diğer sektörlerle olan ilişkisi açısından oldukça önemli bir konuma gelmiştir. Bu gelişim sürecini etkileyen en önemli öğelerden biri, şüphesiz ki, gereksinim duyduğu bu alana özgü eğitim almış nitelikli işgörenlerdir. Turizm alanında verilen eğitim ve bu eğitimin niteliği, işgücünün etkinliğini ve verimliliğini doğrudan etkileyerek, gerek işletmelere gerekse ulusal ekonomiye olumlu katkılar sağlayacaktır. Bu araştırmanın amacı, otel yöneticilerinin işletmelerinde çalışmakta olan lisans düzeyinde turizm eğitimi almış işgörenleri ile ilgili değerlendirmelerini araştırarak, lisans düzeyinde turizm eğitimi almış işgörenlerin niteliklerinin bir incelemesini yapmaktır. Bu yolla, verilen turizm eğitiminin eksik yönleri ve geliştirilmesi gereken yönleri de belirlenebilecektir. Bu amaç doğrultusunda, Ankara’daki dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında otel yöneticilerinin (s = 137) yapılandırılmış bir anket formunu doldurmaları istenmiştir. Anket uygulaması ile elde edilen verilerin analizi sonucunda yöneticilerin, lisans düzeyinde turizm eğitimi almış işgörenleri ile ilgili değerlendirmelerini açıklayan altı boyut etrafında toplanmış 36 öğeden oluşan bir yapı belirlenmiştir. Elde edilen altı boyut, “iletişim“, “yönetsel başarı”, “mesleki başarı”, “kişisel gelişim ve etik”, “deneyim ve profesyonellik” ve “vizyon ve çözümleyici düşünce” olarak adlandırılmıştır. Yöneticilerin, lisans düzeyinde turizm eğitimi almış işgörenleri ile ilgili genel değerlendirmelerinin olumlu olmasıyla birlikte, “vizyon ve çözümleyici (analitik) düşünce”, “yönetsel başarı” ve “mesleki başarı” boyutlarında diğer boyutlara göre söz konusu işgörenleri daha az başarılı buldukları anlaşılmaktadır. Diğer taraftan, yöneticilerin işgören niteliği konusundaki görüşleri bazı demografik özelliklerine göre anlamlı farklılıklar da göstermektedir.

Today tourism sector that has been inclined to show a great improvement has become a considerably significant industry in terms of employment and income it has been providing on the one hand and its relationship with other sectors on the other hand. Undoubtedly, one of the most significant components influencing the development process of the industry is qualified staff educated on tourism and required by the sector as well. Education in tourism field and the quality of the concerned education is going to make positive contribution on both businesses and national economy by directly influencing the effectiveness of the labor force and productiveness. The purpose of this study is, through researching the evaluations of managers of accomodation businesses on qualities of their employees who received tourism education at bachelor’s degree level, to analyze the qualities of those employees. By this way, it would be possible to determine the necessities and regards of tourism education which needs to be improved. For this purpose, a survey has been conducted at four and five star hotels in Ankara. Within this research, the managers of the hotels (n = 137) asked to fill out a structered questionnaire. As the results of the analysis of the data gathered by application of the questionnaire, a structure that consists of 36 items gathered around six dimensions which explains the evaluations of managers on their employees who received education at bachelor’s degree level. The six dimensions found, named as “communication”, “administrative achivement”, “professional achievement”, “individual development and ethic”, “experience and professionalism”, and “vision, and analytic thinking”. According to the results of the analysis, the evaluations of managers on their employees are positive in general, however, they find the employees less successful in dimensions of “vision and analytic thinking”, “administrative achivement”, and “professional achievement” compared to other dimensions. On the other hand, managers’ views about employee quality vary considerably according to their certain demographic characteristics as well.

___

Akçay, Ş. (2002), “Aktif Eğitim Metodları İle Eğitimcinin Eğitimi”, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Konferansı, ss. 461–469

Akova, O. (2000), “Önbüro Elemanlarında Arana Nitelikler Üzerine Bir Araştırma”, Yeni Bin Yılda Turizm ve Türkiye Semineri, ss. 153–169.

Altunışık, R. ve Diğerleri. (2001), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Sakarya Kitapevi, Adapazarı.

Aymankuy, Y. ve Aymankuy, Ş. (2002), “Önlisans ve Lisans Düzeyindeki Turizm Eğitimi Veren Yüksek Öğretim Kurumlarının Bulundukları Yerlerin Analizi ve Turizm Eğitimi İçin Öneri Bir Model”, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Konferansı, ss. 29–42.

Chung, Kyoo, Y. (2005), “Hotel Management Curriculum Reform Based On Required Competencies Of Hotel Employees And Career Success İn The Hotel Industry”, http://www.elsevier.com,

Çakır, İ. (1998), “Türkiye’de Lisans Düzeyi Turizm Eğitiminde Staj Sorunları ve Çözüm Önerileri”, Ulusal Turizm Sempozyumu.

Çapar, B. (2002), “Turizm Sektörü-Turizm Eğitimi Kurumları İşbirliği, Staj Sorunları ve Çözüm Önerileri”, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Konferansı, ss. 415–425.

Çetin, Ş. (2002), “Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Mezunlarının İstihdam Sorunları”, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Konferansı, ss. 485–494.

Çil, B. (2000), İstatistik, Detay Yayıncılık, Ankara.

Dallı, Ö. (1988), “Gelişen Turizm Endüstrisinin Ortaya Çıkardığı Eğitime İlşkin Sorunlar” TUGEV, sayı. 5, ss. 1–13.

Demir, C. ve Diğerleri. (2005) Konaklama İşletmelerinde İnsan Kaynakları Yönetimi: İlkeler ve Uygulamalar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Demirer, H. (2000), “Kapadokya Bölgesi Turizm Belgeli Konaklama İşletmeleri Üst ve Orta Düzey Yöneticilerin Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Öğrencilerinden Beklentilerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”, Kapadokya Toplantıları VII.

Eser, Z. (2002) “Turizm Eğitimine Üç Açılı Yaklaşım: Profesyonel Eğitim, Mesleki Beceri Eğitimi ve Girişimcilik Eğitimi”, Ankara: II. Turizm Şurası Bildirileri, cilt:II.

Gürdal, M. (2002), “Türkiye’de Mesleki Turizm Eğitiminin Yapısal Analizi, Okullaşma-Eğitimin Kalitesi-Staj-İstihdam Sorunları ve Çözüm Önerileri”, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Konferansı, s. 391-400.

Gökdeniz, A. (1999), Otel İşletmelerinde Önbüro Yönetimi, Turhan Kitapevi, 3. Baskı, Ankara.

Hotel Guide-2004, (2005), wwww.travelguide.gen.tr;

İslamoğlu, H. (2003), Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Beta Yayıncılık, İstanbul.

Karaçal, İ. ve Demirtaş, N. (2002), “4702 Sayı Uygulamalarının Turizm Rehberliği Eğitimine Etkisi”, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Konferansı, s. 173–184.

Karaağaçlı, M. (1998), “Temel İşgücünde Öngörülen Meslek Standardı Boyutları”, Milli Eğitim Şurası MEB Yayınları.

Karabulut, A. (2004), “Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi”, Standart Dergisi, s: 513, ss. 48–52.

Karasar, N. (2005), Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayın, 14.Basım, Ankara. Kızılırmak, İ. (2005), “Meslek Yüksek Okulları Turizm ve Otelcilik Programlarının Günümüz Turizm Sektörünün Beklentileri Doğrultusunda Değerlendirilmesi”, http://yayim.meb.gov.tr/yayimlar/ 147/kizilirmak. htm1.

Koç, A. (2005), “Dünya Turizminde Türkiye”, Standart Dergisi, ss. 22-29.

Kozak, N. ve Kozak, M. (1999), “Seyahat Acentaları Yöneticilerinin Turizm Eğitimi Alan Elemanlarda Aradıkları Nitelikler”, Tursab Yayınları.

Kozak, N. ve Kozak, M. ve Kozak, M.(2001), Genel Turizm İlkeler – Kavramlar, Detay Yayıncılık, Ankara.

Küçükaltan, D. (1998), “Türkiye’de Otel İşletmelerinde İşgören Seçimi ve Eğitiminin Hastane İşetmeciliği ile Karşılaştırılmasına Yönelik Bir Uygulama”, Anatolia Dergisi, yıl: 9, ss.51-59.

Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2002), II Turizm Şurası Kararları. Turizm Bakanlığı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2005), http://www.kultur.gov.tr/

Liu, A. ve Geoffrey, W. (2005), “Planingtourism Employment: A Developing Country Perspective”, www.sciencedirect.com.

Mısırlı, İ. (2001), “Turizmde İnsan Gücü ve Eğitimi”, 5. Bilkent Turizm Formu, ss.15-19.

Mısırlı, İ. (2002), “Turizm Sektöründe Meslek Standardı ve Mesleki Belgelendirme Sistemi”, Anatolia Dergisi cilt:13 s. 1, ss. 39–55.

Olalı, H. (1982), Turizm Politikası ve Planlaması, İzmir: Ege Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayınları, no:6.

OSYM, (2005). http://www.osym.gov.tr.

Öner, N. (1990), “Öğretim ve Eğitime Bir Bakış Eğitim Programları ve Öğretimi”, Eğitim Bilimleri Birinci Ulusal Kongresi, s. 5–8.

Özdamar, K. (2002), Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi. Kaan Kitapevi, 4. Baskı, Eskişehir.

Özmen, T. ve Arbak, Y.(2004), “Eğitimle Desteklenmeyen Kültürel Değişim Nekadar Başarılı Olabilir?”, II Kalite Sempozyumu, ss.1–10

Öztaş, K. (2002), Turizm Ekonomisi, Nobel Kitapevi, Ankara.

Pfeffer, J. (1995), Rekabette Üstünlüğün Sırrı: İnsan, Sabah Kitapları, İstanbul.

Ross, F. G. (2005), “Hospitality/Tourism Job applications And Educational Expctation”, http://www.emerald-library.com.

Sarıışık, M. ve Çakır, İ, (2003), “Üniversitelerde Lisans ve Önlisans Turizm Öğretiminin Profili”, Turizm Akademik s: 1 ss. 19-30.

Sezgin, İ. (1988), “Turizm Meslek Eğitimi”, TUGEV Yayın no: 5, ss. 27–44.

Sozer, N. ve Diğerleri. (2002), “Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Lisansüstü Eğitim Kalitesinin Artırılmasına Yönelik Bir Alan Araştırması”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt: 4, s: 2, ss. 41–65.

Tavmergen, İ. (2000), “Turizm sektörü ve Çalışma Hayatında Kalite”, Standart Dergisi s:458, ss. 47–50.

Tavşancıl, E. (2002), Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi, Nobel Yayın, Ankara.

Tayfun, A. (2001), “G.Ü. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi’nden Mezun Olan Öğretmenlerin Fakülte Hakkındaki Değerlendirmeleri”, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, s: 5, ss. 1–12.

TUGEV . (1993), “Turizm Sektöründe İstihdamın Niteliği”, Yayın no:27.

TUGEV. (1994), “Konaklama Sektörü Yöneticilerinin Elemanlarda Aradıkları Nitelikler”, Yayın no:28, s. 24–25.

Tütüncü, Ö. ve Demir, M. (2003), “Konaklama İşletmelerinde İnsan Kaynakları Kapsamında İşgücü Devir Hızının Analizi ve Muğla Bölgesi Örneği”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt: 5, s: 2, ss. 150–165.

Ünlüoken, K. ve Atıç, O, (2003), “Otel İşletmelerinin Sosyal Sorumluluklarını Yerine Getirmesinde Önemli Bir Faktör Olarak İşgörenlerin Eğitim Düzeyi: Ankaradaki Otel İşletmelerinde Bir Uygulma”, Turizm Akademik Yıllığı, s:1, ss. 49–68.

Yağcı, Ö. (2001), “Türkiyede Turizm İstihdamında Karşılaşılan Temel Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, s: 4, ss.23–39.

Yatkın, A. ve Gökhan, A. (2003), “Toplam Kalite Yönetiminde -Önce İnsan Kalitesi”, Standart Dergisi, s: 505, ss. 53–59.

Yazıcıoğlu Y. ve Erdoğan, S. (2004), SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Detay Yayıncılık, Ankara.

YOK, (2006), http://www.yok.gov.tr/mevzuat/kanun/kanun2.html.