İş Görenlerin İş Doyumu ile Örgütsel Bağlılık Düzeylerinin Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma

İnsan kaynağının yönetiminde, iş doyumu ve örgütsel bağlılıkla ilgili tutumlar büyük öneme sahiptir. Bir iş, kişinin beklentilerini karşılıyor ya da beklentilerinin üzerinde ise, bireyin işine karşı hissettiği “olumlu duygular” iş doyumunu temsil eder. Örgütsel bağlılık ise, örgüt değer ve hedeflerini bir şekilde benimsemek ve örgütün başarısı ve hedefleri doğrultusunda gayret göstermek temelini oluşturan tutum ve davranışları kapsamaktadır. Bu çalışmanın uygulama safhasında, kamu ve özel sektördeki işgörenlerin; yönetim tarzı, çalışma koşulları, gelişme ve yükselme olanakları, çalışma arkadaşları, fiziksel ortam ve ücret ve personel olarak sıralanabilecek altı alt faktör kapsamında “iş doyumu düzeyleri” ve “uyum-özdeşleşme-içselleştirme” alt boyutları kapsamında “örgütsel bağlılık düzeyleri”, kamu ve özel sektörler arasında karşılaştırmalı olarak araştırılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular kapsamında; özel sektör işgörenlerinin, kamu sektörü işgörenlerine göre, daha yüksek bir iş doyumuna ve örgütsel bağlılık düzeyine sahip olduklarını söylemek mümkündür.

___

Agho, Augustine O. ; Mueller, Charles W. ; Price, James L.. (1993); “Determinants of Employee Job Satisfaction: An Empirical Test of a Causal Model”, Human Relations, 46(6), http://www.proquest.com (Ekim 2002).

Alvi,S. A. ; Ahmed,S. W..(1987); “Assesing Organizational Commitment in a Developing Country: Pakistan, a Case Study”, Human Relations, 40 (5).

Arne, Kalleberg L.; Arne, Mastekaasa. (2001); “Satisfied Movers, Committed Stayer”, Work & Occupations, 28(2), http://www.ebscohost.com, (Ekim 2004).

Aronson, Elliot. (1999); The Social Animal, 8. Bs., New York: Worth Publishers.

Balay, Refik. (2000); Yönetici ve Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.

Blau,G. ; Lunz,M..(1998); “Testing the Incremental Effect of Professional Commitment on Intent to Leave One’s Profession Beyond the Effects of External, Personal and Workrelated Variables”, Journal of Vocational Behavior, 52.

Carrivan, Douglas B.. (1999); “The Causal Order of Job Satisfaction and Organizational Commitment in Models of Employee Turnover”, Human Resource Management Review, 9(4).

Chiu, Warren C.K. ; Catherine W. (1999); “Women-Friendly HRM and Organizational Commitment: A Study Among Women and Men of Organizations in Hong Kong,” Journal of Occupational & Organizational Psychology, 72(4).

DeMato, Doris S.. (2003); “Job Satisfaction Among Elementary School Counselors in Virginia”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Virginia Üniversitesi Politeknik Enstitüsü, 2001, http://www.psyc.vt.edu. (Ocak 2005).

Dipboye, R.L. ; Smith, C.S. ; Howell, W.C.. (1994); Understanding Industrial and Organizational Psychology, Orlando, Harcourt College Publishers.

Ellemers, Naomi ; Gilder, Dick de ; Heuvel, Henriette van Den. (1998); “Career-Oriented Versus Team-Oriented Commitment and Behevior at Work”, Journal of Applied Psychology, 83(5).

Fotinatos-Ventouratos, R. ; C. L. Cooper. (1998); “Social Class Differences and Occupational Stress, International Journal of Stress Management,5,4.

Green, Jutta. (2000); “Job Satisfaction of Community College Chairpersons”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Virginia Üniversitesi Politeknik Enstitüsü, _____http://www.psyc.vt.edu>, (Aralık 2004).

Haar, Jarrod M. ; Spell, Chester S.. (2001); “Examining Work-Family Conflict Within a New Zealand Local Government Organization”, _____www.hrinz.org.nz/info/academic.journal/articles/2001-10-16_word_family. pdf>, (Kasım 2004).

Hrebiniak,L. G. ; Alutto,J. A..(1972); “Personal and Role-related Factors in the Development of Organizational Commitment”, Administrative Science Quarterly, 17.

Israel, Ella R.. (1996); An Investigation of the Antecedents and Consequences of Organizational Commitment in Turkey, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Ana Bilim Dalı.

Iverson, Roderick D. ve Buttigieg, Donna M. (1998); ”Affective, Normative, and Continuance Commitment: Can the Right Kind of Commitment be Managed”, Working Paper No:7, http://www.ebscohost.com (Eylül 2004)

Kacmar, Michele K. ; Carlson, Dawn S.. (1999); “Antecedents and Consequences of Organizational Commitment: A Comparison of Two Scales”, Educational & Psychological Measurement, 59 (6).

Kaynak, Tuğray, v.d.. (2000); İnsan Kaynakları Yönetimi, İşletme İktisadı Enstitüsü Araştırma ve Yardım Vakfı Yayın No:7, İstanbul: Dönence Basım ve Yayın,

Kibeom, Lee; Carswell, Julie J. ; Allen, Natalie J.. (2000); “A Meta-Analytic Review of Occupational Commitment: Relations with Person and Work-Related Variables”, Journal of Applied Psychology 85(5).

Lee, Hyung-Ryong. (2000); An Empirical Study of Organizational Justice as a Mediator of the Relationships among Leader-Member Exchange and Job Satisfaction, Organizational Comitment and Turnover Intensions, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Virginia Üniversitesi Politeknik Enstitüsü, 2000.

Luthans, Fred. (1995); Organizational Behaviour, (Yedinci Baskı), New York, McGraw-Hill.

Martin, Christopher L.; Bennett, Nathan. (1996); “The Role of Justice Judgments in Explaining the Relationship Between Job Satisfaction and Organizational Commitment”, Group & Organization Management, 21(1).

Mowday, R.T. v.d.. (1982); Employee-Organization Linkages: The Psychology of Commitment, Absenteeism and Turnover. New York, Academic Pres.

O’Reilly C. ; Chatman, J.. (1986); “Organizational Commitment and Psychological Attachment: The Effects of Compliance, Identification and Internalization on Prosocial Behaviour”, Journal of Applied Psychology, 71, 3.

Özbenli, Şebnem. (1999); The Impact of Job Satisfaction and Organizational Commitment on Intention to Turnover and Job Performance”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Özdevecioğlu, Mahmut. (2003); “Algılanan Örgütsel Adeletin Bireylerarası Saldırgan Davranışlar Üzerindeki Etkilerinin Bekirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, Sayı 21 Temmuz-Aralık.

Özkalp, Enver ; Kırel, Çiğdem. (1996); Örgütsel Davranış, Eskişehir: Etam A.Ş. Matbaası.

Peterson, Janice M. v.d..(2002); “The Measurement of Organizational Justice in Organizational Change Programmes: A Reliability, Validity and Context-Sensitivity Assessment”, Journal of Occupational&Organizational Psychology, 75(4).

Rhodes, Linda v.d.. (2000); “Affective Commitment to the Organization: The Contribution of Perceived Organizational Support”, Journal of Applied Psychology, 86(5).

Robbins, T. L.; Crino, M. D.; Fredendall, L. D. (2002); “An Integrative Model of the Empowerment Process, Human Resources Management Review, 12. _____www.sciencedirect.com >, (Ekim 2004)

Schappe, Stephen P.. (1998); ”The Influence of Job Satisfaction, Organizational Commitment and Fairness Perceptions on Organizational Citizenship Behavior”, Journal of Psychology, 132 (33).

Sheldon, M.E.. (1971); “Investments and Involvements as Mechanisms Producing Commitment to the Organization”, Administrative Science Quarterly.

Wiener, Y.. (1982); “Commitment and Organizations: a Normative View”, Academy of Management Review, 7 (3).