11 EYLÜL SONRASINDA HOLLYWOOD'DA MİTOLOJİK YAKLAŞIMLAR VE ARKETİPLER

11 Eylül 2001 tarihinde gerçekleştirilen terör saldırıları, başta ABD olmak üzere dünyanın çeşitli bölgelerinde birtakım politik, askeri, ekonomik ve toplumsaldönüşüme neden olmuştur. Bu değişim ve dönüşüm sanatsal alanda sinemada karşılığını bulmuştur. Büyük ölçüde ABD'nin politikalarını ve ideolojisini temsil eden Hollywood sineması, bahsedilen gelişmelerin önemli aktörlerinden biri haline gelmiştir. Bu bağlamda 11 Eylül sonrasında birçok film, kapalı ya da açık biçimde bu toplumsal travmayı işaret edecek senaryoları içermiştir.Çalışmada, yukarıdaki gerçekliğin bir izdüşümü olarak 11 Eylül sonrasında Hollywood'da üretilen büyük bütçeli ve geniş kitlelere ulaşan çizgi roman uyarlamaları ve mitoloji kökenli filmler incelenecek ve bu filmlerdeki 11 Eylül yansımaları araştırılacaktır. AraştırmaJungcu yaklaşıma göre çözümlenecektir.Carl Gustav Jung, kurucusu olduğu Analitik Psikoloji ve bununla bağlantılı kolektif bilinçdışı olgusuyla başta psikoloji olmak üzere, disiplinerarası çalışmalarda sıkça başvurulan bir kuramcıdır. Jung'un çalışmalarında ele aldığı arketipler -başta persona ve gölge olmak üzere- birçok sinema filmi çözümlemesinde kullanılmaktadır. Bu çalışmada sinema-analitik psikoloji ilişkisi temel alınarak, başta 300 Spartalı ve Kara Şövalye olmak üzere; Hollywood'da üretilen ve 11 Eylül'le sıkça bağdaştırılan filmlerdeki mitolojik yaklaşımlar ve arketiplerin irdelenmesi amaçlanmaktadır

MYTHOLOGICAL APPROACHES AND ARCHETYPES IN POST-9/11 HOLLYWOOD

The attacks of September 11, 2001 have caused political, military, economic and social transformations all around the world, namely in the United States. These transformations have also been reflected in film. Hollywood, which has largely represented the politics and ideology of the United States, became an agent of representation of these mentioned transformations. In this context, films produced after September 11 have incorporated in their scripts, openly or covertly, this social trauma. This study aims to analyze comic book adaptations and big budgets films produced after September 11, that have reached a wide range of audiences and that have mythological roots. The reflections of September 11 in the films will be evaluated. The study will have a Jungian approach. Carl Gustav Jung is a theoretician who founded Analytical Psychology and is often used in inter-disciplinary studies that incorporate psychology. The archetypes Jung uses in his works, namely persona and shadow, are frequently of use in film analysis. This study will take the relationship of film and analytical psychology as its basis and will analyze the mythological and archetypal approaches in films associated with September 11 that, namely the films "300 Spartans" and "The Dark Knight"

PDF

___

2012 Worldwide Grosses (2015) www.boxofficemojo.com/yearly/ chart/?view2= worldwide&yr=2012&p=.htm, erişim tarihi: 17.02.2015.
2014 Worldwide Grosses (2015) www.boxofficemojo.com/yearly/chart/?view2= worldwide&yr=2014&p=.htm, erişim tarihi: 17.02.2015.
Alpin H (2006) Çizgiroman Ansiklopedisi, İnkılap Yayınevi, İstanbul. Campbell J (2003) Batı Mitolojisi: Tanrının Maskeleri, Kudret Emiroğlu (çev) İmge Yayınevi, Ankara.
Campbell J ve Moyers B (2009) Mitolojinin Gücü, Zeynep Yaman (çev), MediaCat, İstanbul.
Çoban B (2009b) Medya Milliyetçilik ve Resmi Tarih, Medya Milliyetçilik Şiddet, B Çoban (hzl), Su Yayınları, İstanbul.
Çoban B (2009a) Sinema, Mitoloji, İdeoloji: Sinemaya Eleştirel Bir Bakış, http://www.academia.edu/610115/S%C4%B0NEMA_M%C4%B0TOLOJ%C4%B0_ %C4%B0DEOLOJ%C4%B0, erişim tarihi: 08.03.2015.
Dupont N (2011) Hollywood adaptations of comic books in a post-9/11 context: the economic and cultural factors, www.transatlantica.revues.org/5419. erişim tarihi: 27.02.2015.
Dyer R (1986) Heavenly Bodies: Film Stars and Society, St. Martin's Press, New York.
Dyer R (1991) Charisma, Stardom: Industry of Desire, C Gledhill (ed), Routledge, New York.
Eagleton T (2005) İdeoloji, Muttalip Özcan (çev), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Eğribel E (1992) Çizgi Roman Olayı ve Toplum, http://www.journals.istanbul. edu.tr/iusosyoloji/article/view/1019016109, erişim tarihi: 31.01.2015.
Fink G (2004) Antik Mitolojide Kim Kimdir? Serpil Erfındık Yalçın (çev), İlya Yayınevi, İzmir.
Flanagan M (2007) Teen Trajectories in Spider-Man and Ghost World, Film and Comic Books, I Gordon, M Jancovich ve M P. McAllister (ed.) University Press of Mississipi, Mississipi.
Furby J ve Hines C (2014) Fantastik, Sena Yavuz (çev) Kolektif, İstanbul. Gönen M (2007) Hollywood Sineması, Es Yayınları, İstanbul.
Hall S ve Neale S (2010) Epics Spectacles and Blockbusters, Wayne State University Press, Detroit.
Hançerlioğlu O (1993) Ruhbilim Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul.
Hockley L (2004) Film Çözümlemesinde Jungçu Yaklaşım, Simten Gündeş (çev), Es Yayınları, İstanbul.
Hockley L (2007) Frames of Mind: A post Jungian Look at Film, Television and Technology, Intellect Books. Bristol.
Huntington S P (2001) Medeniyetler Çatışması Mı?, Medeniyetler Çatışması, Murat Yılmaz (der.)Vadi, Ankara.
İmançer D (2007) Medeniyetler Çatışması ve Hollywood, Doğu Batı (Medeniyetler Çatışması) Derg, 41, 193-206.
Jung C G (2006) Analitik Psikoloji, Ender Gürol (çev), Payel Yayınları, İstanbul.
Jung C G (2008) Anılar, Düşler, Düşünceler, İris Kantemir (çev), Aniela Jaffe (hzl), Can Yayınları, İstanbul.
Kellner D (2013) Sinema Savaşları, Gürol Koca (çev) Metis Yayınları, İstanbul.
King G (2000) Spectacular Narratives: Hollywood in the Age of the Blockbuster, I.B. Tauris Publishers, London.
Koçer S (2007) Kahraman Spartalılar, Alçak Perslere Karşı, http://www.radikal. com.tr/ek_haber.php?ek=r2&haberno=6885, erişim tarihi: 17.02.2015.
Miller C (2014) Batman: The Spirit of the Depths, Mythology & Depth Psychology in the 21st Century, http://blog.mythfire.com/?p=3343, erişim tarihi: 04.03.2015.
Oran B (2013) Türk Dış Politikası Cilt III: 2001-2012, Baskın Oran (ed.) İletişim Yayınları, İstanbul.
Ryan M ve Kellner D (1997) Politik Kamera, Elif Özsayar (çev.), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Scott I (2011) American Politics in Hollywood Film, Edingburgh University Press.
Steiner T (2012) Dealing with A Nation's Trauma, http://uni-hamburg. academia.edu/TobiasSteiner/MA-Thesis, erişim tarihi: 12.02.2015.
Topçu Y G (2010) Hollywood'dan Kriz Dönemi Kıyamet Öyküleri: Felaket Filmleri, Hollywood'a Yeniden Bakmak, Y G Topçu (ed), De Ki Yayınları, Ankara.
Turtle P ve Mitchell R (2007) The Acme Novelty Library: Comic Books, Repetition, and the Return of the New, Configurations (Derg), 15, 267-297.
Valantin J M (2006) Küresel Stratejinin Üç Aktörü: Hollywood, Pentagon ve Washington, Ömer Faruk Turan (çev), Babıali Kültür Yayınları, İstanbul.
Vogler C (2012) Yazarın Yolculuğu, Kenan Şahin (çev), Okuyanus, İstanbul.
Yearly Box Office (2015) www.boxofficemojo.com/yearly/?view2=worldwide &view=releasedate&p=.htm, erişim tarihi: 17.02.2015.
Yeşilyurt N (2008) Medeniyetler Çatışması Tezi ve Medeniyetler İttifakı Girişimi, Türk Dış Politikası Cilt III: 2001-2012, Baskın Oran (ed.) İletişim Yayınları, İstanbul.
Yılmaz E (2008) Sinema ve İdeoloji İlişkileri Üzerine, Sinema İdeoloji Politika, B Bakır, Y Ünal ve S Saliji (der), Nirengi Kitap, Ankara.
Zizek S (2015) İdeolojinin Aile Miti, Mine Yıldırım (çev), Encore Yayıncılık, İstanbul.
Zizek S (2001) Welcome to the Desert of the Real, http://www.egs.edu/faculty/ slavoj-zizek/articles/welcome-to-the-desert-of-the-real/, erişim tarihi: 01.03.2015