OBEZ BİREYLERİN TELEVİZYONDA YAYINLANAN OBEZİTE İLE İLGİLİ KAMU SPOTLARININ GÖRSEL TASARIMINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Bu araştırmanın amacı, televizyonda yayınlanan obezite ile ilgili kamu spotlarına ilişkin obez bireylerin görüşlerinin belirlenmesidir. Tanımlayıcı, kesitsel modelde yapılan çalışmanın örneklemini Cumhuriyet Üniversitesi Hastanesinde yatan obezite tanısı almış 126 birey oluşturmaktadır. Veriler bireylerle yüz-yüze görüşme tekniği ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel testlerin yanı sıra; yüzdelik hesaplama kullanılmıştır.Araştırmada; obez bireylerin % 82.5'inin televizyonda yayınlanan obezite ile ilgili kamu spotlarını izlediği %17.5'inin ise izlemediği belirlenmiştir. Obez bireylerin en çok; üçüncü sıradaki kamu spotu olan obezite ile mücadele kampanyası Demet Dedeoğlu kamu spotunu (%42.3) izledikleri saptanmıştır. Obez bireyler; hedef kitleye ulaşabilmek için, obezite ile ilgili hazırlanmış kamu spotlarının "düşündürücü, olması gerektiğini belirtirken, spotlardaki en olumsuz özelliklerin oyuncuların amatör oluşu, görüntülerin renksiz oluşu, görsellerin korkutucu oluşu olarak sıralamışlardır. Ayrıca katılımcılar, obezitenin zararları ile ilgili bir kamu spotunda en çok başarı ve korku görsellerinin kendilerini etkilediğini belirtmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda görsel tasarım ve içeriğin profesyonel tasarımcılarla tasarlanması gerektiği önerilmektedi

OPINIONS OF OBESE INDIVIDUALS ON PUBLIC SPOTS RELATED TO OBESITY PUBLISHED ON TELEVISION

The aim of this research is to determine the opinions of obese individuals on public spots related to obesity on television. The descriptive, cross-sectional model is composed of 126 individuals who were diagnosed with obesity in Cumhuriyet University Hospital. The data were obtained by face-to-face interview technique. In the analysis of the data, besides descriptive statistical tests, Percentage calculation is used.In the research; It was determined that 82.5% of obese individuals observe public spots related to obesity on television and 17.5% do not. Most obese individuals; It was determined that Demet Dedeoğlu’s public spot (42.3%) was the third public spot, the campaign against obesity. Obese individuals; The most negative features of the spots are the amateurs of the players, the colorlessness of the images, the scary appearance of the images, while the public spots about obesity have to be thought provoking to reach the target group. Participants also noted that most of the achievements and horror impressions in a public spot about obesity have been affected by them. It is suggested that visual design and content should be designed with professional designers in the direction of these results

___

Abroms, L., Schiavo, R. ve Lefebvre R. C. (2008). New Media Cases in Cases in Public Health Communication & Marketing: The Promise and Potential. Public Health Communication & Market, 2, s. 3-10.

Anikeeva, O., Bywood P. (2013). Social media in primary health care: opportunities to enhance education, communication and collaboration among professionals in rural and remote locations did you know? Practical practice pointers”, Aust J Rural Health, 21, s. 132–134.

Aziz, Aysel. (1982). Toplumsallaşma ve Kitle İletişim. Ankara: Ankara Üniversitesi Basın Yayın Yüksekokulu Yayınları.

Becker, A.E., Burwell, R.A. ve Gilman, S.E. (2002). Eating Behaviours And Attitudes Following Prolonged Exposure To Television Among Ethnic Fijian Adolescent Girls, British Journal of Psychiatry, 180, s. 509-514.

Çağlayan, S., Korkmaz, M. ve Öktem, G. (2014). Sanatta Görsel Algının Literatür Açısından Değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3 /1, s. 160-173.

Çakır, Vedat. (2005). Bir Sosyal Etkinlik Olarak Eğlence ve Televizyon (Konya Örneği). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13, s. 123-142.

Çerçi, Fatih. (2009). Çocukların Reklamı Anlama ve Algılama Düzeyleri Ile Demografik Değişkenler Arasındaki Ilişkinin Belirlenmesine Yönelik Mersin İlinde Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.

Çetinkaya, Yalçın. (2010). Bir Manipülasyon Aracı Olarak Medya, Bilim ve Aklın Aydınlanmasında Eğitim Dergisi. Erişim: 15.08.2015. goo.gl/XXmA8V

Çınarlı, İnci. (2008). Sağlık İletişimi ve Medya. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Dabner, David. (2005). Graphic Design School. NewJersey: John Wiley&Sons Inc.

Kalaycı, Şeref (2016). SPSS Uygulamalı Cok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayınları.

Kamu Spotu Basın Bülteni. Erişim: 15.01.2016. goo.gl/QdkGdk

Gündem. En etkili kamu spotu hangisi oldu? Ajanshaber. Erişim: 12.05.2015. goo.gl/ Qg4Sxu

Kızıl, Fehmi. (2000). Objelerin İki, Üç Boyutlu Grafik Anlatımı Ve Zihinde Canlandırma, İstanbul: Mimar Sinan Üniversitesi Yayınları.

Koçak, Abdullah. (2001). Televizyon İzleyici Davranışları Televizyon İzleyicilerinin Tercihleri ve Doyumları Üzerine Teorik ve Uygulamalı Bir Çalışma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.

Mutman, Mahmut. (1995). Televizyonu Nasıl Sorgulamalı. Toplum ve Bilim, 67, s. 26-75

Odabaşı, Aslan Hatice. (2002). Grafikte Temel Tasarım, İstanbul: Yorum Sanat ve Yayıncılık.

RTUK, Kamu Spotları Yonergesi, RTUK. Erişim: 25.11.2015. goo.gl/587wqA

Sağlık Bakanlığı Kamu Spotu Obezite Yetişkin. Youtube. Erişim: 13.11.2015. goo.gl/tpKWU7

Samara, Timothy. (2011). Graphic Designer’s Essential Reference. United States of America: Rockport Publishers.

Şeker, M., Tiryaki, S. (2013). Sigara ile İlgili Kamu Spotlarında Moral Panik Etkisi. Turkiyat Araştırmaları Dergisi, 33, s.223-241.

Şentürk, M., Turgut, M. (2011). Televizyon programları, reklamlar ve çocuklar. Aile ve Toplum Eğitim- Kültür ve Araştırma Dergisi, 3, s. 63-86.

Theobald, John. (2004). The Media and the Making of History. Ashgate: Burlington, VT.

Vivian, John. (2014). Media of Mass Communication, England: Pearson Education Limited.

Weill, Alain. (2009). Grafik Tasarım (O. Türkay, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

World Health Organization. Obesity and overweight. WHO. Erişim: 14.02.2017. goo.gl/ xjMvaK

Yaman, F., Göçkan I. (2015). The Effect Of Public Spotligth Advertising On Smokers: An Application in Afyonkarahisar. The Journal of KAU IIBF, 6, s. 53-66.

Yapıcı, Şenay. (2006). Bir Eğitim Aracı Olarak Televizyon ve Etkileri. Üniversite ve Toplum Bilim, Eğitim ve Düşünce Dergisi, 6/2. Üniversite-Toplum. Erişim: 14.02.2017. goo.gl/ AewXHh

Yıldırım, A., Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.