Muazzez ÇETİNER, Naile Rengin Oyman RENGİN OYMAN

Sürdürülebilir Moda Tasarımı ve Çanta Tasarım Örneği

Sürdürülebilir çevre, işçi hakları, tasarımcı emeği gibi konuları göz ardı eden hızlı moda ve hızlı üretim süreçleri beraberinde birçok sorunu getirmiştir. Doğal lif üretiminde topağa verilen zarar, sentetik lif üretimi ve bertarafının sınırlandırılmaması sonucu yıllarca doğada çözünmeyen kimyasal atıkları ve uluslararası moda markalarının fazla üretim sonrası doğaya öylece bıraktığı devasa giysi çöplükleri tekstil ve moda sektörünün çevreye ve dolayısıyla insana verdiği zararlar arasında sayılabilir. Sorumsuzca üretim sorunlarının başında çevre tahribatı gelirken, çalışan hakları ve sosyoekonomik problemler de çözülmeyi beklemektedir. Ağır moda döngüsünün altında ezilen tüketiciler ve üreticiler hızlı modanın sosyokültürel ve çevresel zararlarının farkına varmıştır. Birçok tasarımcı ve marka hızlı modanın bu yıkıcı çarklarından çıkarak yeni, daha adil ve yapıcı yollar aramaktadır. Sürdürülebilir moda bu sayılan her bir zincirin halkalarının haklarının gözetilmesi ve yerel ekonomilerin canlandırılarak, sürdürülebilir çevre anlayışını içeren tüketim alışkanlığının geliştirilmesine öncülük etmektedir. Bu çalışmanın temel araştırma soruları (1) Sürdürülebilir moda tasarımı neden önemlidir? (2) Sürdürülebilir moda tasarımının itici güçleri, kuramsal çerçevesi ve uygulama süreçleri nedir? (3) Sürdürülebilir moda tasarımı tekstil ve moda tasarımında nasıl örneklendirilir? Makalede henüz uygulayıcıları için yeni olan, sınırları ve prensipleri net olarak çizilmemiş sürdürülebilir moda tasarımının kavramsal çerçevesi oluşturulması amaçlanmaktadır. Oluşturulan sürdürülebilir moda tasarımı yaklaşımının sektördeki uygulamaları çanta ürünleri bazında incelenmiştir. Tüm bu araştırmalar ışığında makalenin uygulama bölümünde sürdürülebilir çanta tasarım süreci ile kavramsal ve teknik boyutun bir tasarımla gerçekleştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışmada yerli ve yabancı literatür taraması yapılarak sürdürülebilir moda tasarımının kapsam ve uygulama alanları incelenmiştir. Araştırmalar sürdürülebilir moda tasarım anlayışının bilinçli birçok tasarımcı ve marka tarafından benimsenip uygulandığını göstermektedir. Ulusal ve uluslararası birçok marka ve tasarımcı sürdürülebilir modanın farklı tekniklerini kullanarak ilham dolu tasarımlar üretmektedir. Çanta boyutunda yapılan incelemeler ile sürdürülebilir tasarım ve üretim tekniklerini görsellerle desteklenerek sunulmuştur. İncelenen süreçler ışığında özgün ve yaratıcı sürdürülebilir çanta tasarımı yapılmıştır. Çanta tasarımında malzeme seçimi, tasarım yaklaşımı ve üretim süreçleri sürdürülebilirlik açısından ele alınmıştır. Sürdürülebilir çanta tasarımı akış şeması ve işlem basamakları ile ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Artık kullanılmayan, değerli ya da geleneksel tekstil malzemelerinin çanta tasarımında kullanılması ile yeni, özgün, sürdürülebilir bir değere dönüştüğü gözlemlenmiştir. Ortaya konulan sürdürülebilir moda tasarımı kavramsal boyutunun ve uygulama süreçlerinin konuyu bir adım ileriye taşıması ve bu alanda çalışacak olanlara ışık tutması hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Ürün yaşam döngüsü, sürdürülebilir çanta tasarımı, sürdürülebilir tasarım, sürdürülebilir moda, sürdürülebilir moda tasarımı

Sustainable Fashion Design and Bag Design Example

Fast fashion and fast production processes, which ignore issues such as sustainable environment, worker rights, and designer labor, have brought many problems to them. The damage to the pellet in natural fiber production, chemical wastes that do not dissolve in nature for years as a result of not limiting the production and disposal of synthetic fiber, and the huge clothing garbage dumps left by international fashion brands to nature after overproduction can be counted among the damages caused by the textile and fashion industry to the environment and therefore to humans. While environmental destruction is at the forefront of irresponsible production problems, employee rights and socio-economic problems are waiting to be solved. Overwhelmed by the heavy fashion cycle, consumers and manufacturers have become aware of the socio-cultural and environmental damage of fast fashion. Many designers and brands are looking for new, fairer, and constructive ways to get out of these destructive wheels of fast fashion. Sustainable fashion leads to the observance of the rights of the rings of each of these chains and the development of consumption habits that include a sustainable environmental understanding by reviving local economies. Main research questions of this study (1) Why is sustainable fashion design important? (2) What are the driving forces, theoretical framework, and implementation processes of sustainable fashion design? (3) How is sustainable fashion design exemplified in textile and fashion design? In this article, the aim is to create a conceptual framework for sustainable fashion design, which is new to its practitioners and whose boundaries and principles are not clearly defined. The applications of the sustainable fashion design approach created in the sector were examined based on bag products. In the light of all these researches, in the application part of the article, it is aimed to realize the sustainable bag design process and the conceptual and technical dimensions of a design. In this study, the scope and application areas of sustainable fashion design were examined by scanning the domestic and foreign literature. Research shows that the sustainable fashion design approach is adopted and implemented by many conscious designers and brands. Many national and international brands and designers produce inspiring designs using different techniques of sustainable fashion. Sustainable design and production techniques are presented with visual support for bag-size examinations. In light of the processes examined, an original and creative sustainable bag design was made. Material selection, design approach, and production processes in bag design are discussed in terms of sustainability. Sustainable bag design is explained in detail with flow chart and process steps. It has been observed that the use of unused, valuable, or traditional textile materials in bag design transforms into a new, unique, and sustainable value. The conceptual dimension of sustainable fashion design and its application processes is aimed at taking the subject one step further and shedding light on those who will work in this field.

Keywords:

Product life cycle, sustainable bag design, sustainable design, sustainable fashion, sustainable fashion design,

PDF

___

Aakko, M., & Koskennurmi-Sivonen, R. (2013). Designing sustainable fashion: Possibilities and challenges. Research Journal of Textile and Apparel.
AAKS. (2021). AAKS çanta görseli. [Fotoğraf]. https ://ww w.aak sonli ne.co m/.
Allforall. (2021). Allforall çanta görseli. [Fotoğraf]. https ://tr .allf orall .shop / prod ucts/ cobbl er-le gend- new-t ote-b ag-de signe r-han dbags -faux -leat her-l uxury -mult i-fun ction al-cr oss-b ody-b ags?v arian t=312 51496 86175 4.
Aydın, M. B. S. (2015). İklim değişikliği sorununda kent ve kentsel planlama. Yalın Yayıncılık.
Batı, U. (2015). Tüketici davranışları: Tüketim kültürü, psikolojisi ve sosyolojisi üzerine şeytanın notları. Alfa.
Biehl-Missal, B. (2013). Art, fashion, and anti-consumption. Journal of Macromarketing, 33(3), 245–257.
Cataldi, C., Dickson, M., & Grover, C. (2010). Slow fashion: Tailoring a strategic industry approach towards sustainability. Blekinge Institute of Technology.
Cataldi, C., Dickson, M., & Grover, C. (2017). Slow fashion: Tailoring a strategic approach for sustainability. In Sustainability in fashion and textiles (pp. 22–46). Routledge.
Charter, M., & Chick, A. (1997). Welcome to the first issue of the journal of sustainable product design. Journal of Sustainable Product Design, 1(1), 5–6.
Charter, M., & Chick, A. (1997). Sürdürülebilir ürün tasarımında dört adım.
Charter, M., & Tischner, U. (2017). Sustainable solutions: Developing products and services for the future. Routledge.
Cline, E. L. (2013). Overdressed: The shockingly high cost of cheap fashion. Portfolio.
Cooper. (2005). Sürdürülebilir moda tasarımında ürün yaşam ömrü ve sürdürülebilir tüketim.
Çobanlı, Z., & Kanışkan, E. (2013). Osmanlı çini ve seramiklerinde giyim kuşam kültürü ve özellikleri. Sanat ve Tasarım Dergisi, 4(4), 95–108.
Cooper, T. (2005). Slower consumption reflections on product life spans and the “throwaway society.” Journal of Industrial Ecology, 9(1–2), 51–67.
Çetiner, M. (2020). Sürdürülebilir moda tasarımı yaklaşımında çanta tasarım önerileri [Sanatta Yeterlik Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi].
Fendi. (2021). Fendi çanta görseli. [Fotoğraf]. https ://se tting mind. com/f endis -recy cled- pvc-b asket -bags -are- perfe ct-fo r-the -summ er/.
Fletcher, K. (2008). Sustainable fashion and textiles: Design journeys. Environmental Science and Technology, 45(21), 9175–9179.
Hermes Haut A Courroies. (2019). Hermes Haut A Courroies modeli çanta. [Fotoğraf]. https ://ww w.col lecto rsqua re.co m/ima ges/p roduc ts/33 68 30/ 00pp- herm- s-hau t-cou rroie s-han dbag- in-go ld-fj ord-l eathe r. jpg .
Hürriyet. (2021). Şili Atacama Çölü Giysi Çöplüğü. [Fotoğraf]. https ://ww w.hur riyet .com. tr/ga leri- colun -orta sinda -dev- coplu k-ici nde-s ervet -yati yor-4 19355 22.
Inhabitat. (2021). Inhabitat çanta görseli. [Fotoğraf]. https ://in habit at.co m/i-a m-a-p lasti c-bag -is-m ade-f rom-r ecycl ed-si ngle- use-p lasti c-bot tles/ i-am- a-pla stic- bag-1 /.
Jackson, T. (2013). Material concerns: Pollution, profit and quality of life. Routledge.
Joy, A., Sherry Jr, J. F., Venkatesh, A., Wang, J., & Chan, R. (2012). Fast fashion, sustainability, and the ethical appeal of luxury brands. Fashion Theory, 16(3), 273–295.
Kälkäjä, R. (2016). Sustainable design strategies: Examination of aesthetics and function in zero waste and upcycling [University of Lapland].
Karell, E. (2013). Planned continuity: Multi-life garments through modular structures and supplemental services. In Sustainable Fashion: New Approaches (pp. 110–123). Aalto ARTS Books.
Kawamura, Y. (2016). Moda-loji: Moda çalışmalarına giriş. Ayrıntı.
Kipöz, Ş. (2021). Sürdürülebilir moda. Yeni İnsan Yayınevi.
Kirgiz, (2016). Sürdürülebilir ürün kavramında 4s formülü.
Koca, E., & Kılıç, S. (2014). Giyim sektöründe üretim artıkları ve sürdürülebilir moda yaklaşımı. Uluslararası Sanat ve Tasarım Kongresi. DEÜ Güzel Sanatlar Fakültesi, 20–25.
Manzini, E., & Vezzoli, C. (2003). A strategic design approach to develop sustainable product service systems: Examples taken from the ‘environmentally friendly innovation’Italian prize. Journal of Cleaner Production, 11(8), 851–857.
Mayamiko. (2021). Mayamiko çanta görseli. [Fotoğraf]. https ://ma yamik o.com /.
McKendrick, N., Brewer, J., & Plumb, J. (1982). The birth of a consumer society: The commercialization of Eighteenth-Century England. Indiana University Press.
Mybukuro. (2021). Mybukuro çanta görseli. [Fotoğraf]. https ://ww w.myb ukuro .com/ about .
Niinimäki, K. (2010). Eco‐clothing, consumer identity and ideology. Sustainable Development, 18(3), 150–162.
Niinimäki. K. (2011). From disposable to sustainable: The complex interplay between design and consumption of textiles and clothing. Aalto University.
Niinimäki. (2011). Ürün yaşam döngüsü analizinin metodolojisi.
Niinimäki, K. (2013). Sustainable fashion: New approaches. Aalto University.
Nisolo. (2021). Climate change. https ://ni solo. com/b logs/ strid e-sus taina bilit y/how -our- 0-net -carb on-co mmitm ent-c ombat s-cli mate- ch a ng e.
Nisolo. (2021). Nisolo çanta görseli. [Fotoğraf]. https ://ni solo. com/c ollec tions /wome ns-ac cesso ries.
Norris, L. (2013). Aesthetics and ethics: Upgrading textile production in northern Kerala. Geoforum, 50, 221–231.
Smal, D. (2011). The future of eco-fashion: A design-driven approach. In Fashion Forward (pp. 255–262). Brill.
Srivastava, S. K. (2007). Green supply‐chain management: A state‐of‐theart literature review. International Journal of Management Reviews, 9(1), 53–80.
Srivastava. (2007). Sürdürülebilir Tasarımın Boyutları.
Suavekanya. (2021). Suavekanya çanta görseli. [Fotoğraf]. https ://gl obal. suave kenya .com.
Trendhunteri. (2021). Trendhunter çanta görseli. [Fotoğraf]. https ://ww w.tre ndhun ter.c om/tr ends/ susta inabl e-bag .
TUBİTAK. (2003). Vizyon 2023 Teknoloji Öngörüsü Projesi. Wang, L., & Shen, B. (2017). A product line analysis for eco-designed fashion products: Evidence from an outdoor sportswear brand. Sustainability, 9(7), 1136.
Welters, L. (2008). The natural look: American style in the 1970s. Fashion Theory, 12(4), 489–510.
Yankodesign. (2021). Yankodesign çanta görseli. [Fotoğraf]. https ://ww w.yan kodes ign.c om/20 19/05 /28/a -back pack- made- from- compl etely -natu ral-e co-fr iendl y-mat erial s-yes -plea se/.
YÜNSA. (2021). YÜNSA. https ://ww w.dun ya.co m/sir ketle r/yun sa-87 -mily on-pe t-sis eyi-k umasa -donu sturd u-hab eri-6 44118 .