Esra USTA, Dilek AYGİN, Havva BOZDEMİR, Nursen UÇAR

Ameliyathanelerde Cerrahi Dumanın Etkileri ve Korunmaya Yönelik Alınan Önlemler

Amaç: Bu araştırmanın amacı, Batı Karadeniz Bölgesi ve Doğu Marmara Bölgesi'ndeki araştırma hastanelerinde cerrahi dumanın etkileri ve korunmaya yönelik alınan önlemlerin incelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan araştırma 1 Nisan-30 Haziran 2015 tarihleri arasında dört eğitim ve araştırma hastanesinin ameliyathanelerinde çalışan hemşirelerle gerçekleştirildi (n=105). Araştırma verileri, hemşirelerin sosyo-demografik ve çalışma özellikleri, cerrahi duman riskleri ve bu risklerden korunmaya yönelik aldıkları önlemleri içeren 15 sorudan oluşan veri toplama formu ile toplandı. Veriler sayı, yüzde, ortalama, standart sapma gibi tanımlayıcı istatistiklerle değerlendirildi. Bulgular: Yaş ortalaması 34,61±5,83 olan hemşirelerin ameliyathane ortamında cerrahi dumana maruz kalmaya bağlı baş ağrısı (%61,9), baş dönmesi (%32,4), gözlerde sulanma (%54,3), boğazda yanma (%43,8), öksürük (%41,0) gibi sorunlar yaşadıkları belirlendi. Hemşirelerin %90,5’i çalıştıkları ameliyathanelerde genel havalandırma sisteminin olduğunu, %89,5’i duman tahliye cihazının olmadığını, cihaz bulunan ameliyathanelerde çalışan hemşirelerin ise sadece %45,5’i cihazın kullanıldığını ve %72,4’ü cerrahi duman çıkaran aletler üzerinde filtre olmadığını ya da varsa bilmediklerini belirtti. Katılımcıların %96,2’si cerrahi dumandan korunmak için ameliyathanelerinde mevcut bir protokolün olmadığını ya da böyle bir protokol varsa da bilmediklerini belirtti. Cerrahi dumandan korunmak için hemşirelerin %85,7’sinin cerrahi maske kullandıkları belirlendi. Sonuç: Ameliyathanelerde cerrahi dumandan korunmaya yönelik alınan önlemlerin yetersiz olduğu ve hemşirelerin buna bağlı semptomlar yaşadığı görüldü. Ameliyathanelerde cerrahi dumandan korunmaya yönelik önlemlerin alınması ve yazılı protokollerin oluşturulması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

cerrahi duman, ameliyathane, hemşire

The Effects of Surgical Smoke in Operating Rooms and Precautions for Protection

Aim: This study aims to investigate the effects of surgical smoke in research hospitals in the Western Black Sea and Eastern Marmara Region and precautions taken for protection. Method: This descriptive study was carried out on nurses working at operating rooms of four training and research hospitals (n=105) between April 1 and June 30, 2015. The study data were collected with the data collection form consisting of 15 questions incorporating socio-demographic and work characteristics of nurses, surgical smoke risks and the precautions they take to avoid these risks. The data were assessed through descriptive statistics such as number, percentage, mean and standard deviation. Results: It was determined that with a mean age of 34,61±5,83, the nurses experienced problems such as headaches related to exposure to surgical smoke in operating room environment (61.9%), dizziness (32.4%), watering of the eyes (54.3%), throat burning (43.8%) and cough (41.0%). 90.5% of the nurses stated that there were general ventilating systems in operating rooms they worked in and 89.5% that no smoke removal devices existed. However, only 45.5% of the nurses working at operating rooms with removal devices said that the devices were actually used and 72.4% that there were no filters on smoke removal devices or they did not know if there were filters on them. 96.2% of the participants reported that there were no protocols in their operating rooms for protection against surgical smoke or they did not know if such a protocol existed or not. It was determined that 85.7% of the nurses used surgical masks to protect themselves from smoke. Conclusion: It was observed that the precautions taken to avoid surgical smoke in operating rooms were insufficient and the nurses suffered from related symptoms. It is suggested that precautions be taken for protection against surgical smoke in operating rooms and written protocols be set for this purpose. Keywords: Surgery plume, operating room, nurse personnel

Keywords:

surgery plume, operating room, nurse personnel,

PDF

___

1. Okoshi K, Kobayashi K, Kinoshita K, Tomizawa Y, Hasegawa S, Sakai Y. Health risks associated with exposure to surgical smoke for surgeons and operation room personnel. Surg Today. 2015; 45 (8): 957–65. DOI: 10.1007/s00595-014-1085-z
2. Edwards BE, Reiman RE. Results of a survey on current surgical smoke control practices. AORN J. 2008; 87(4): 739-49. DOI: 10.1016/j.aorn.2007.11.001
3. Ulmer BC. The hazards of surgical smoke. AORN J. 2008; 87(4): 721-34. DOI: 10.1016/j.aorn.2007.10.012
4. Fencl JL. Guideline implementation: surgical smoke safety. AORN J. 2017; 105(5): 488-97. DOI: 10.1016/j.aorn.2017.03.006
5. Yavuz van Giersbergen M, Şahin Köze B. Ameliyathanede İş Ortamı Kalitesi; Cerrahi Duman- Literatür Taraması. Öğce F, Candan Dönmez Y, Çelik B, Turhan Damar H, editörler. 2.Uluslararası 10.Ulusal Türk Ameliyathane ve Cerrahi Hemşireliği Kongresi; 2-5 Kasım 2017; Antalya, Türkiye. İzmir: Metabasım Maatbacılık Hizmetleri; 2017. s. 553.
6. Yavuz van Giersbergen M. Cerrahi duman. İçinde: Yavuz van Giersbergen M, Kaymakçı Ş, editörler. Ameliyathane Hemşireliği. İzmir: Metabasım Matbaacılık Hizmetleri; 2015. s. 245-52.
7. Choi DH, Choi SH, Kang DH. Influence of surgical smoke on indoor air quality in hospital operating rooms. Aerosol and Air Quality Research. 2017; 17(3): 821-30. DOI: 10.4209/aaqr.2016.05.0191
8. Carbajo-Rodríguez H, Aguayo-Albasini JL, Soria-Aledo V. Surgical smoke: risks and preventive measures. Cir Esp. 2010; 85(5): 274-79. DOİ: 10.1016/j.ciresp.2008.10.004
9. Hahn KY, Kang DW, Azman ZA, Kim SY, Kim SH. Removal of hazardous surgical smoke using a built-in-filter trocar: a study in laparoscopic rectal resection. Surgical Laparoscopy Endoscopy & Percutaneous Techniques. 2017; 27(5): 341–45. DOI: 10.1097/SLE.0000000000000459
10. Occupational Safety and Heath Administration-OSHA. Laser/Electosurgery Plume. [Cited: 16.02.2018]. Available from: https://www.osha.gov/SLTC/laserelectrosurgeryplume/
11. The Association of periOperative Registered Nurses- AORN. Recommended practices for laser safety in the perioperative practice settings. In: Perioperative Standarts and Recommended Practices. Denver: AORN; 2013. s. 143-56.
12. The Association of periOperative Registered Nurses AORN. Recommended Practices for Electrosurgery. In: Perioperative Standarts and Recommended Practices. Denver: AORN; 2013. s. 125-41.
13. ECRI Institute. Laser Use and Safety. [Updated: 26.09.2017; Cited: 16.02.2018] Available from: http://ceeducation.org/Documents/3-Lasers/ECRI-SurgAn17.pdf
14. American National Standards Institute-ANSI. ANSI Z136.4-2010: American National Standard Recommended Practice for Laser Safety Measurements for Hazard Evaluation. 2010. LIA: Laser Institute of America Orlando.
15. Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı. Sağlık Hizmetleri. İçinde: Sağlıkta Kalite Standartları Hastane. 2. Baskı. Ankara: Pozitif Matbaa; 2016. s. 229-37.
16. Carpenter H, Murphy Dawson J. Evaluating perioperative nurses’ health, safety, and wellness. AORN J. 2017; 105(3): 7-9. DOI: 10.1016/S0001-2092(17)30116-3
17. Ball K. Compliance with surgical smoke evacuation guidelines: ımplications for practice. AORN J. 2010; 92(2): 142-49. DOI: 10.1016/j.aorn.2010.06.002
18. Yavuz M, Kaymakçı Ş, Özşaker E, Dirimeşe E, Okgün A. Ameliyathanede cerrahi duman riskleri ve alınan önlemlerin incelenmesi. 2010. [Erişim Tarihi: 04.09.2015] Erşim Adresi: https://www.turkcer.org.tr/files/17_UCK_Bildiri_Ozetleri/CONTENT/HS58.htm
19. Okgün Alcan A, Yavuz van Giersbergen M, Tanıl V, Dinçarslan G, Hepçivici Z, Kurcan Ç, et al. Bir üniversite hastanesinde cerrahi duman riskleri ve koruyucu önlemlerin incelenmesi [Investigation of surgical smoke and preventive measures in an university hospital]. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2017; 33(2): 27-35.
20. İlçe A, Yüzden GE, Yavuz van Giersbergen M. The examination of problems experienced by nurses and doctors associated with exposure to surgical smoke and the necessary precautions. J Clin Nurse. 2017; 26(11-12): 1555–61. DOI: 10.1111/jocn.13455
21. Kenndy L. Implementing AORN recommended practices for a safe environment of care, part II. AORN J. 2014; 100(3): 281-93. DOI: 10.1016/j.aorn.2014.05.013
22. Dobbie MK, Fezza M, Kent M, Lu J, Sraceni ML, Titone S. Operation clean air: implementing a surgical smoke evacuation program. AORN J. 2017; 106(6): 502-12. DOI: 10.1016/j.aorn.2017.09.011
23. Okgün Alcan A. Cerrahi Duman. Öğce F, Candan Dönmez Y, Çelik B, Turhan Damar H, editörler. 2.Uluslararası 10.Ulusal Türk Ameliyathane ve Cerrahi Hemşireliği Kongresi; 2-5 Kasım 2017; Antalya, Türkiye. İzmir: Metabasım Maatbacılık Hizmetleri; 2017. s. 57-60.
24. Yasak K, Vural F. İzmir İlindeki Ameliyathanelerin Fiziksel Ergonomik Durumlarının İncelenmesi. Öğce F, Candan Dönmez Y, Çelik B, Turhan Damar H, editörler. 2.Uluslararası 10.Ulusal Türk Ameliyathane ve Cerrahi Hemşireliği Kongresi; 2-5 Kasım 2017; Antalya, Türkiye. İzmir: Metabasım Maatbacılık Hizmetleri; 2017. s. 410.
25. Joyce C. Surgical masks and exposure protection in the perioperative setting. AORN J ., 2018; 107(2): 253-56. DOI: 10.1002/aorn.12048
26. Anderson R, Bradley D, Etzkin J, Turner Pye, NN, Lane DL, Brooks BC, et al. Staff Compliance With Smoke Evacuation in the Operating Room AORN J. 2017; 105(6): 561-63. DOİ: 10.1016/j.aorn.2017.04.012
27. Ünver S, Yıldızeli Topçu S, Yıldız Fındık Ü. Surgical smoke, me and my circle. International Journal of Caring Sciences. 2016; 9(2): 697- 703.