HUZUREVİNDE YAŞAYAN YAŞLI BİREYLERİN YAŞAM KALİTESİ VE DEPRESYON DÜZEYLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Bu çalışma, huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerin yaşam kalitesi ve depresyon arasındaki ilişki ve bunları etkileyen faktörlerin incelenmesi amacı ile yapılmıştır. Tanımlayıcı olarak yapılan bu çalışma için Kayseri Büyükşehir Belediyesi Huzurevinde yaşayan 93 kişi ile görüşülmüştür. Veriler araştırmacılar tarafından oluşturulan anket formu, Yaşam Kalitesi Ölçeği (SF– 36) ve Geriatrik Depresyon Ölçeği (GDÖ) aracılığı ile toplanmıştır. Formlar yaşlı bireyle iletişimin kesintiye uğramayacağı bir ortamda yüz yüze görüşme yapılarak doldurulmuştur. Veriler bilgisayar ortamında SPSS 11.00 paket programına aktarılmış ve istatistik değerlendirmede Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis varyans analizi ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Çalışmaya katılan bireylerin %55.9’unun erkek, % 61.3’ünün 65–74 yaş grubunda olduğu görülmektedir. Yaşam kalitesi ve depresyon puan ortalaması ile cinsiyet ve eğitim durumu arasında istatiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Sonuç olarak; Huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerde yaşam kalitesi ortalama puanı arttıkça depresyon puan ortalamalarının düştüğü ve yaşam kalitesi ile depresyon puan ortalamaları arasında negatif bir ilişki olduğu saptanmıştır.
The Levels of Quality of Life Depression of the Elder Living at the Rest Homes and the Factors that Affect
The present research aims to determine the relationship between the quality of life and depression of the inmates of old people’s home and the affecting factors. In the study conducted descriptively; 93 elder individuals were interviewed in the old people’s home of Greater Kayseri. The data were collected with a questionnaire form, Quality of life Assessment (SF–36) and Geriatric Depression Scale (GDS). The forms were filled in through face to-face interviews. The data were evaluated with SPSS 11.00 package program and Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis variance analysis and correlation analysis were utilized for statistical evaluations. Of the study subjects, 55.9% were male and 61.3% were in the age range of 65 to 74. It was seen that there was a statistically significant correlation between mean scores of quality of life, depression and sex, educational status. It was found out that there was a negative correlation between the scores of quality of life and that of depression of the elder individuals living in the old people’s home.
___
- Akça KN, Taşcı S. 65 yaş üstü yaşlılara bakım
veren bireylerin yaşadıkları sorunların belirlenmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi 2005, 14: 30
-36.
- Güneş G, Demircioğlu N, Karaoğlu L. Malatya
şehir merkezinde yaşayan yaşlı kadınların günlük yaşam aktiviteleri, sosyal ve psikolojik
fonksiyon düzeyleri. Türk Geriatri Dergisi
2005, 8(2):78-83.
- Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, Ankara 2003.
- Bahar A, Parlar S. Yaşlılık ve evde bakım.
Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2007, 2(4), 32-
39.
- Atalay B, Kontaş Y.M, Beyazıt S ve ark. Türk
Aile Yapısı Araştırması. DPT, Ankara 2003.
- Bilen M. Sağlıklı İnsan İlişkileri( Geliştirilmiş
4. Baskı), Ankara 1993.
- Şahin M, Yalçın M. Huzur evinde veya kendi
evinde yaşayan bireylerde depresyon sıklıklarının karşılaştırılması. Türk Geriatri Dergisi
2003,6(1):10-13.
- Gülseren Ş, Koçyiğit H, Erol A ve ark. Huzur
evinde yaşamakta olan bir grup yaşlıda bilişsel
işlevler, ruhsal bozukluklar, depresif belirti
düzeyi ve yaşam kalitesi. Türk Geriatri Dergisi
2000, 3(4):133-140.
- Altınyollar H, Biçer S, Afşar O. Yaşlılık ve
yaşlılık sorunları. VII. Ulusal Halk Sağlığı
Günleri bildiri CD-ROOM, Osman Gazi Üniversitesi, Eskişehir 11-13 Eylül 2001.
- Pınar R. Diabetes mellitus’lu hastaların yaşam
kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin incelenmesi, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara
1995.
- Ertan T, Eker E, Fiar V. Geriatrik depresyon
ölçeğinin Türk yaşlı nüfusunda geçerlilik ve
güvenilirliği. Nöropskiyatri Arşivi 1997, 33(2):
62-71.
- Taşcı S, Kronik Böbrek Yetmezliğindeki Hastaların Yaşam Kaliteleri, Doktora Tezi Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara 1998.
- Dişçigil G, Gemalmaz A, Başak O ve ark. Birinci basamakta geriatrik yaş grubunda depresyon. Türk Geriatri Dergisi 2005, 8 (3):129-
133.
- Birtane M, Tuna H, Ekuklu G ve ark. Edirne
huzur evi sakinlerinde yaşam kalitesine etki
eden etmenlerin irdelenmesi. Türk Geriatri
Dergisi 2000, 3(4):141-145.
- Bahar A, Tutkun H, Sertbaş G. Huzur evinde
yaşayan yaşlıların anksiyete ve depresyon düzeylerinin belirlenmesi. Anadolu Psikiyatri
Dergisi 2005, 6:227-239.
- Yazgan Ç, Kora K, Topçuoğlu V ve ark. Huzur
evinde kalan demansı olmayan yaşlılarda yaşam kalitesini etkileyen faktörler. Türk Geriatri Dergisi 2006, 9(3): 143-149.
- Kaya M, Aslan D, Vaizoğlu S ve ark. Ankara
Keçiören ilçesine bağlı bir mahallede yaşayan
65 yaş ve üzeri bireylerin yaşam kalitesi özellikleri ve etkileyen faktörler. Türk Geriatri
Dergisi 2008, 11(1): 12-17.
- Oleson M, Heading C, Shadick KM, Bistodeau
JA.Quality of life in long stay institutions in
England: nurse and resident perceptions.
Journal of Advanced Nursing 1994, 20:23-32.
- Çalıştır B, Dereli F. Muğla il merkezinde yalayan yaşlı bireylerin yaşam kalitelerinin incelenmesi. Türk Geriatri Dergisi 2006,9 (1) : 30-
33.