Sanatçıyı yaratıma götüren itki: Psikanalizin sanatçının sağaltımına etkisi ve Thomas Wolfe’un sanatsal üretimi

İnsanın sanayileşme devrimi ile başlayan yalnızlaşma, toplumdan soyutlanma serüveninin onun üzerinde onulmaz yaralar açtığı su götürmez bir gerçektir. Yalnızlaşma ile daha sık meydana gelmeye başlayan psikolojik rahatsızlıklar her insanda görülebilen bir sıkıntı haline gelir. Sigmund Freud’un her insanın aslında bir nevrozlu olduğu fakat sanatçının sanatsal yaratımı ile bu nevrozun üstesinden geldiği savını ele aldığımızda, sanatsal üretim sürecinin bir tür sağaltıma, katarsise yol açtığını görürüz. Sanatçıyı sıradan insandan ayıran en temel unsur onun kendini sanatsal yaratımı ile ifade edebilme yetisidir. İçinde patlamaya hazır volkanların, taşmaya yüz tutmuş nehirlerin varlığını her fırsatta dillendiren Amerikalı- Güneyli yazar Thomas Wolfe, kendi nevrozundan durmaksızın yazarak kurtulabilen sanatçılardan biridir. Freud’un bilim dünyasına kazandırdığı ‘Serbest Çağrışım Model’ini kendine uygulayan Thomas Wolfe, kâğıda psikiyatr muamelesi yapıp aklına gelen her şeyi yazarak kendini boğarcasına sıkıştıran nevrozundan kurtulmayı, yalnızlıkla baş edebilmeyi başarır. Bu çalışmada, iç aleminde yaşadığı hezeyanları sanatsal yaratım kanalı ile dışa vurabilen Thomas Wolfe’un anlatıları irdelenerek yazarı sanatsal yaratıma götüren itkiler Sigmund Freud’un psikanalitik teorisi ışığında ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Thomas Wolfe, sağaltım, Sigmund Freud, psikanalitik teori, yaratıcı itki

The impulse that leads the artist to creation: The effect of psychoanalysis on the artist's treatment and the artistic production of Thomas Wolfe

It is an indisputable fact that the adventure of man’s loneliness and isolation from society, which begins with the industrialization revolution, leads to irreparable wounds. Psychological disorders, which start to occur more often because of loneliness, become a problem that can be seen in every person. When we consider Sigmund Freud's claim that every human being is actually a neurotic, yet the artist overcomes this neurosis through artistic creation, we see that the artistic production process leads to some kind of treatment such as catharsis. The most fundamental element that distinguishes the artist from the ordinary person is his ability to express himself with his artistic creation. Thomas Wolfe, an American-Southern writer, who voices the existence of volcanoes ready to explode and rivers that tend to flood in him, is one of artists who can get rid of his neurosis by writing. Thomas Wolfe, who applies Freud's model of free association to himself, manages to cope with loneliness by getting rid of his neurosis that strangles him by writing everything that comes to mind. In this study, the narratives of Thomas Wolfe, who can express his delusions in his inner world through artistic creation, will be examined in the light of Sigmund Freud 's psychoanalytic theory.

Keywords:

Thomas Wolfe, therapy, Sigmund Freud, psychoanalytic theory, creative thrust,

PDF

___

Alper, Y. (2012). Psikanaliz ve Aşk. İstanbul: Özgür. Bishop, D. (1953). Tom Wolfe as a Student. Richard Walser (Ed.), The Enigma of Thomas Wolfe (s. 8-17). Camridge: Harvard University Press. Childs, P. (2003). Modernizm. Vural Yıldırım (Çev.). Ankara: Sitare. Dervişoğlu, M. V. Yazma İhtiyacını Sorgularken. İnsan ve Hayat Dergisi, 100, 85. Donald, D. H. (1987) Look Homeward: A life of Thomas Wolfe. New York: Fawcett Columbine. Freud, S. (1999). Sanat ve Edebiyat, Emre Kapkın, Ayşen Tekşen Kapkın (Çev.). İstanbul: Payel. (Özgün eser 1907 tarihlidir) Freud, S. (2013). Yaşamım ve Psikanaliz. Kamuran Şipal (Çev.). İstanbul: Say. (Özgün eser 1925 tarihlidir) Freud, S. (2014). Psikanaliz Üzerine. Kamuran Şipal (Çev.). İstanbul: Cem. Freud, S. (2015). Cinsellik Üzerine. Emre Kapkın (Çev.). İstanbul: Payel. (Özgün eser 1905 tarihlidir) Freud, S. (2015). Psikanaliz Üzerine Beş Konferans ve Psikanalize Toplu Bakış. Kamuran Şipal (Çev.). İstanbul: Say. Kalay, F. (2016). Şu Philiph Roth Ne İster?. Konya: Çizgi. Kennedy, R. S. (1962). The Window Of Memory. USA: The University of North Carolina Press. Kershner, R. B. (1997). The Twentieth-Century Nowel. New York: Bedford Books. Nowell, E. (Ed.) (1956). The Letters of Thomas Wolfe. New York: Charles Scribner’s Sons. Özbek, Y. (2007). Edebiyat ve Psikanaliz. Konya: Çizgi Kitabevi. Perkins, M. (1953). Scribner’s and Tom Wolfe. Richard Walser (Ed.), The Enigma of Thomas Wolfe (s. 57-63). Camridge: Harvard University Press. Platon. (2016). Phaidros ya da Güzellik Üzerine. Birdal Akar (Çev.). Ankara: BilgeSu. Sarı, A. (2008). Psikanaliz ve Edebiyat. Erzurum: Salkımsöğüt Yayınevi. Sartre, J. P. (2014). Edebiyat Nedir?. Bertan Onaran (Çev.). İstanbul: Can. (Özgün eser 1964 tarihlidir) Volkening, H. T. (1953). Penance No More. Richard Walser (Ed.), The Enigma of Thomas Wolfe (s. 33-50). Camridge: Harvard University Press. Wolfe, T. (1947). The Web and the Rock. London: Heinemann. Wolfe, T. (1936). The Story of a Novel. New York: Charles Scribner’s Sons. Wolfe, T. (1944). Of Time and the River. New York: The Sun Dial Press. Wolfe, T. (1958). Yuvaya Dönemezsin. Kayhan Kargılı (Çev.). İstanbul: Türkiye Yayınevi.