Afetlerin Turizm Sektörüne Etkisi: Orman Yangınları Örneği Muğla - Marmaris İlçesi

Ülkemizde turizm sektörünün ülke ekonomisine katkısı oldukça fazladır. Farklı coğrafi koşullara sahip olan ülkemizde dört mevsime yönelik turizm faaliyetleri bulunmakta, yerli ve yabancı turistler ağırlanmaktadır. Öte yandan, yıllarca süregelen afet olaylarında yaşanan can ve mal kayıpları nedeniyle, Türkiye bir ‘afet bölgesi’ olarak nitelendirebilir. Günümüzde halen etkisini sürdüren ve her an gerçekleşebilecek olan afet olaylarının, Türkiye ekonomisinde önemli yere sahip olan turizm sektörüne olan etkisi bu çalışma ile irdelenmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda, Muğla İli Marmaris İlçesi’nde 2021 yılında gerçekleşen orman yangınlarının günümüzdeki farklı etkileri incelenmiştir. ‘Afet bölgesi’ olarak ilan edilen Marmaris İlçesi’nde konuya dair yapılan görüşmeler sonucunda, turizm sektöründe ağırlıklı olarak ekonomik kayıpların yaşandığı anlaşılmıştır. Covid-19 salgını sebebiyle yaşanan zorunlu kapanmaların ardından sektörde canlılık beklenirken, peşi sıra meydana gelen orman yangınları nedeniyle bahsi geçen alanda bölgede yaşayan ve çalışan kesimleri daha da zor sokan problemler baş göstermiştir. Bu süreçte turizm işletmelerinin yaklaşık %80’i kapanmış ve/veya küçültmeye gitmiştir. Özellikle yangın anında bölgede yaşayan nüfusun yaklaşık %75’nin tahliye edilmesiyle başlayan süreç, turizm işletmeleri için müşteri kaybı anlamına gelmekte olup, bu durumun etkilerinin günümüzde de sürdüğünü söylemek mümkündür. Çalışmanın konusu olan ve Marmaris İlçesi’nde yaşanan orman yangınlarının etkileri üzerine yapılan araştırmalar sonucunda, alana yönelik iyileştirme çalışmalarına ihtiyaç duyulduğu ve meydana gelen hasarın giderilebilmesi adına kentin tüm paydaşlarının işbirliği içinde olması gerektiği ortaya çıkmıştır. Önce afet yönetimi bilincine sahip olunmalı, sonrasında kamu ve özel sektör işbirliği ile hem kamusal alanlara yönelik önlemler alınmalı hem de işletmelere yönelik kontroller getirilerek mevcut sektörün koruma – kullanma dengesi içerisinde ayakta kalması sağlanmalıdır.

The Impact of Disasters on Tourism Sector: The Case of Forest Fires in Mugla-Marmaris District

The contribution of the tourism sector to the national economy is over in Turkey. There exist many tourism enterprises for four seasons in different geographical conditions and also domestic and foreign tourists are welcomed. On the contrary, Turkey has experienced various disaster events, so it can be described as a ‘disaster zone’. The effects of disaster events have been examined with this study which may occur at any time and have an important place in the Turkish economy related to the tourism sector. As a result of the negotiations held related to the study in Marmaris District called a ‘disaster area’, it is understood that economic losses have been mainly experienced in the tourism sector. While a boom is expected in the tourism sector after the Covid-19 pandemic, various problems have emerged due to the forest fires that make it even more difficult for residents and employees in the study area. Approximately 80% of tourism enterprises have closed and/or downsized in this process. This process means the loss of customers for tourism businesses that has started with the evacuation of about 75% of the residents and also it is possible to say that the effects of this situation continue today. As a result of the findings on forest fires and their effects in Marmaris District, it has been revealed that improvement works are needed for the study area and all stakeholders should be in cooperation in order to eliminate the damage. Disaster management awareness should be maintained, various precautions should be taken for public spaces with the cooperation of the public and private sectors, and controls should be introduced for enterprises to ensure that the existing sector survives within the protection – use balance.

___

  • Akın, A., Şimşek, M. Y., Akın, A., (2012). Turizm sektörünün ekonomideki yeri ve önemi. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 4(7), 63-81.
  • Arabacı, H. (2018). “Turizm Sektörünün Ekonomik Büyümeye Etkisi Üzerine Teorik Bir İnceleme” Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi. 04 (03).s.108.
  • Baldemir, E., & KURNAZ, H. A. (2013). İlçelerin Turizm Potansiyellerinin Analitik Hiyerarşi Yöntemi İle Sıralanması: Muğla Örneği. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (30), 51-67.
  • Bostan A., Türk CZ., Kurnaz CHA., (2015) “Ülke Kalkınmasında Marmaris Turizm Sektörünün Önemi Ve Rus Turistlerin Marmaris’i Tercih Etme Nedenleri” SESSION 5C: Turizm II. S. 711-719.
  • Dereli, D. D., Akiş E., (2019). “Türkiye’de turizm gelirleri ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin analizi (1970-2016)”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(2), 467-478.
  • Güney Ege Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği, (2022), “Görüşme Notları”. [30.09.2022]
  • Hakyemez A., (1995), “Muğla Orman Bölge Müdürlüğü’nde Orman Yangınları” İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. Seri:B , Cilt:45, Sayı:1-2. Sayfa 119-125.
  • Karataş, M., Babür, S. (2013). “Gelişen Dünya'da Turizm Sektörünün Yeri”. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2013(2), 15-24.
  • Köşker, H. (2017). “Krizlerin Turizm Sektörüne Etkileri Üzerine Bir Araştirma: 2016 Yili Türkiye Örneği”. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (62), 216-230.
  • Mutlu, Ç., Akbaş, Z. (2016). “11 Eylül Saldırıları Üzerinden Uluslararası Terörün Turizme Etkisi: Türkiye Örneği”. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 1-14.
  • Özaltın Türker, G. (2020). Turizmin Etkileri Olumlu mu, Olumsuz mu? Türkiye’de Yapılmış Çalışmalara Yönelik Bir İnceleme. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 1477–1492.
  • Özel ÇH., (2014), “Turizmin Sosyo-Kültürel Boyutta Ortaya Çıkardığı Etkilerin İncelenmesi: Marmaris Örneği” Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sayı:42.
  • Purkıs S., (2008), “Turizmle Kalkınma ve Kentlerin Kimlik Aracıları: Marmaris Örneği” Marmaris Ticaret Odası Ekonomi Yayınları – III. [30.09.2022] İnternet Erişim Adresi: https://www.academia.edu/42173401/Turizmle_Kalk%C4%B1nma_ve_Kentlerin_Kimlik_Aray%C4%B1%C5%9Flar%C4%B1_Marmaris_%C3%96rne%C4%9Fi
  • Selim, S., Güven, E. A., Eryiğit, P. (2015). “Turizmin Türkiye Ekonomisindeki Yeri: Zaman Serileri Analizi”. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 7(3). S.19-33.
  • T.C.Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), (2014), “Afet Bölgesi” , Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü, s. 27.
  • T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi, (1968), “Afetlerin Genel Hayata Etkililiğine İlişkin Temel Kurallar Hakkında Yönetmelik” Resmî Gazete Sayısı: 13007. 4903 Sayılı Yönetmelik. İnternet Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=4903&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 [30.09.2022]
  • T.C. Muğla İli Valiliği, (2010), “Muğla İli Turizm Sektörünün Uluslararası Rekabetçilik Analizi”. İnternet Erişim Adresi: chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.ftso.org.tr/assets/upload/dosyalar/mugla-ili-turizm-sektorunun-uluslararasi-rekabetcilik-analizi.pdf [30.09.2022]
  • T.C. Tarim Ve Orman Bakanliği Orman Genel Müdürlüğü Muğla Orman Bölge Müdürlüğü, (2021) “2021 Yili Orman Yanginlari Değerlendirme Raporu” Muğla Orman Bölge Müdürlüğü Orman Yangınlarıyla Mücadele Şube Müdürlüğü. MUĞLA. İnternet Erişim Adresi: https://muglaobm.ogm.gov.tr/SiteAssets/Lists/Duyurular/AllItems/2021%20Y%C4%B1l%C4%B1%20Orman%20Yang%C4%B1nlar%C4%B1%20De%C4%9Ferlendirme%20Raporu.pdf [30.09.2022]
  • Terzioğlu, M., & Gökovalı, Ü. (2017). Turizmin Yerel Ekonomik Etkilerinin Belirlenmesi: Marmaris Otelcilik Endüstrisi Örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 28(1), 27-38. [23.11.2022]
  • Türsab ve Tuader, (2017). “Turizm Sektör Raporu Ocak-Haziran 2017. S. 30-46. İnternet Erişim Adresi: chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.tursab.org.tr/dosya/16736/turizm-faaliyet-kitapcigi_16736_492081.PDF
  • Yıldız, Ö., Işıldar, P. (2020). 2016 Türkiye Turizm Krizi Üzerine Bir İnceleme. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 15(59), 407-425.
  • Yurdakul, F., & Özgencil, G. (2017). Türkiye’deki turizm gelirinin belirleyicileri ve alternatif turizm gelirlerinin önemi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 173-186.
  • URL 1: Vikipedi Özgür Ansiklopedi, Türkiye’de Turizm, https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_turizm [30.09.2022]
  • URL 2: Cumhuriyet, Haber, Turizm bölgelerinde ay sonundan itibaren rezervasyon iptalleri bekleniyor, (6 Ağustos 2021), https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turizm-bolgelerinde-ay-sonundan-itibaren-rezervasyon-iptalleri-bekleniyor-1858340 [30.09.2022]
  • URL 3: TRTHABER, Yangından etkilenen yerler afet bölgesi ilan edildi, (31 Temmuz 2021) https://www.trthaber.com/haber/gundem/yangindan-etkilenen-yerler-afet-bolgesi-ilan-edildi-598804.html [30.09.2022]
  • URL 4: BBC NEWS Türkçe, Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi ilanı ne anlama geliyor?, (13 Ağustos 2021), https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-58187730 [30.09.2022]
  • URL 5: Cumhuriyet, Haber, Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi ilanı ne anlama geliyor?. (13 Ağustos 2021) https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/genel-hayata-etkili-afet-bolgesi-ilani-ne-anlama-geliyor-1860314 [23.11.2022]
  • URL 6: YeşilGazete, Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi nedir?, (13 Ağustos 2021), https://yesilgazete.org/genel-hayata-etkili-afet-bolgesi-nedir/ [23.11.2022]
  • URL 7: Haberler.com, Marmaris'in "Kara Lekesi" Kalmadı, (6 Ağustos 2014) https://www.haberler.com/guncel/marmaris-in-kara-lekesi-kalmadi-6346989-haberi/ [30.09.2022]
  • URL 8: Independent Türkçe, Türkiye bir haftadır orman yangınlarıyla mücadele ediyor.(4 Ağustos 2021), https://www.indyturk.com/node/394816/%C3%A7evre/t%C3%BCrkiye-bir-haftad%C4%B1r-orman-yang%C4%B1nlar%C4%B1yla-m%C3%BCcadele ediyor%E2%80%A6-do%C3%A7-dr-kurdo%C4%9Flu-yanan [30.09.2022]
  • URL 9: Bianet Bağımsız İletişim Ağı, Yanan alanların büyüklüğü İstanbul'un yüzde 15'ine eşit, (12 Ağustos 2021), https://m.bianet.org/bianet/iklim-krizi/248654-yanan-alanlarin-buyuklugu-istanbul-un-yuzde-15-ine-esit [30.09.2022]
  • URL 10: Sputnik Türkiye, Marmaris'te orman yangını: Alevler yerleşim yerine 100 metre kadar yaklaştı (29.07.2021), https://sputniknews.com.tr/20210729/marmariste-orman-yangini-mudahale-suruyor-1045087438.html [14.12.2022]
  • URL 11: Yeni Asır, Marmaris’te orman yangını! Bir orman personeli şehit oldu. (27.06.2021), https://www.yeniasir.com.tr/ege/mugla/2021/06/27/marmariste-orman-yangini [14.12.2022]