Hamparsum Defterinden Günümüze “Musi’nin Sazkar Saz Semaisi”

Çalışmanın başlıca konusu İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesindebulunan Y 207/5 arşiv numarası ile kayıtlı Hamparsum defterinin içerisinde yer alıpgünümüz nota arşivlerine ulaşmamış olan Musi’nin bestelemiş olduğu Sazkar SazSemaisi’nin, çeviri yazımı ve incelenmesidir. Çalışmanın birinci bölümünde Türkmusikisinde kullanılan bazı müzik yazıları hakkında bilgiler verilmiş olup ardındançevirisi yapılan defterin İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesine geliş sürecianlatılmıştır. İkinci bölümde Hamparsum yazısı ve yazının ortaya çıkış süreci ile ilgilibilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde ise İstanbul Üniversitesi Nadir EserlerKütüphanesinde Bulunan Y 207/5 Numaralı Hamparsum Defteri’nin özellikleriaçıklanmış ve günümüz nota yazısına çeviri yazımı yapılan Sazkâr Saz Semaisi makam,usul ve form yönünden 17. ve 18. yüzyıllar arasında yazılmış olan nazariyat kaynaklarıolan Nayi Osman Dede’nin yazmış olduğu “Rabt-ı Tabirat-ı Musiki” Kantemiroğlu’nunyazmış olduğu “Kitâbü İlmi’l-Mûsîkî alâ vechi’l-Hurûfât”, Kemani Hızır Ağa’nın yazmışolduğu “Tefhîmü’l-makāmât fî Tevlîdi’n-Nagamât” ve Nasır Abdülbaki Dede’nin yazmışolduğu “Tedkik-ü Tahkik’e göre incelenmiştir. Eserlerin çeviri yazımı ve tıpkıbasımı ekteyer almaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Hamparsum, Sazkar, Makam, Musi, Aksak Semai

PDF

___

Akdoğu, O. ve Hariri, F. (1991). Nâyı̂ Osman Dede ve Rabt-ı Tâbirât-ı Mûsıkı̂. (2.Baskı). İzmir. Atalay, A. (1985). Müzik Yazıları. Müzik Ansiklopedisi (c. 3). Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları. Daloğlu, Y. (1985). Tefhîmü’l‐Makâmât fî-Tevlîdi’n‐Nagâmât. Yayınlanmamış Lisans Bitirme Çalışması. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bilimleri Bölümü. Değirmenci, Z. T. (2004). Cumhuriyetten Günümüze Müzik Folkloru Arşivleri ve Derleme Çalışmaları. (Rapor No.9940-11695-1-7). Süleyman Demirel Üniversitesi Müzik Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Araştırma Raporu. Ezgi, S. (1953). Nazarî, Amelî Türk Mûsikîsi, (c.5). İstanbul: İstanbul Konservatuarı Neşriyatı. Jäger, R. (1996). Katalog der hamparsum-notası-Manuskripte im Archiv des Konservatoriums der Universität. Istanbul. Eisenach. Kerovpyan, A. ve Yımaz, A. (2010). Klasik Osmanlı Müziği ve Ermeniler. (1. Baskı). İstanbul: İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti ; Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfı Kültür Yayınları. Oransay, G. (1990). Prof. Dr. Gültekin Oransay Derlemesi 1. S. Durmaz ve Y. Daloğlu, (Haz.). (1.Baskı). İzmir: DD Yayını Özer, Y. (1997). Bilim Perspektifinde Müzik. İzmir: Dokuz Eylül Yayınları. Özkan, İ. (2009) Sazkar. İslam Ansiklopedisi (c. 36). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Tura, Y. (2001). Kitabu ‘İlmi’l-Musiki ‘ala vechi’l Hurufat: (Mûsikîyi Harflerle Tesbît ve İcrâ İlminin Kitabı). (c.1). (1. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Tura, Y. (2006). İnceleme ve Gerçeği Araştırma: (Tedkik ü Tahkik). (1. Baskı). İstanbul: Pan Yayıncılık. Uslu, R. ve Doğrusöz Dişiaçık, N. (2009). Abdülbâkı̂ Nâsır Dede'nin Müzik Yazısı “Tahrîriye”. (1.Baskı). İstanbul: İTU TMDK.