Türkiye’de Akıllı Kent Olma Eğiliminin Az Gelişmişlik Bağlamında Değerlendirilmesi: Ampirik Bir Analiz

Dünya nüfusunun yarıdan fazlası kentlerde yaşamaktadır. Bu durum kentler üzerinde ciddi bir baskı oluşturmaktadır. Bu baskının ortadan kaldırılması kentlerin sürdürülebilirliği açısından önemli olduğu kadar kentsel yaşam kalitesinin artırılması açısından da önemlidir. Bu çerçevede akıllı kent modeli, hem kentlerin sürdürülebilirliği hem de kentsel yaşam kalitesinin artırılması açısından son yıllarda giderek artan bir biçimde kullanılmaya başlamıştır. Söz konusu model, teknolojinin kullanılması yoluyla bahsedilen sorunların üstesinden gelmeyi amaçlayan bir çerçeveye sahiptir. Öyle ki bu model, hem dünyada hem de Türkiye’de üst ölçekli politika belgelerinde de işlenmeye başlamıştır. Ancak akıllı kentin bileşenlerini oluşturan beşeri ve fiziki unsurlar, mekânsal olarak farklılıklar arz etmektedir. Bu da akıllı kent modelinin her yerde aynı ölçüde etkin olamayacağına ilişkin bir soruna işaret etmektedir. Bu bağlamda bu çalışma, teknolojik altyapı, beşeri sermaye ve yönetişim yapısı gibi akıllı kentin en önemli bileşenleri olarak kabul edilen değişkenlere dayalı olarak Türkiye’de düzey 3 (il) bölgelerinin akıllı kent olma eğilimini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu amacı gerçekleştirebilmek için söz konusu değişkenlere kümeleme analizi uygulanmıştır. Analiz neticesinde Türkiye’de akıllı kent olma eğilimi açısından birbirinden farklılaşan beş farklı kümenin olduğu ortaya konulmuştur. Elde edilen bulgular, gelişmişlik düzeyinin farklılaşmasıyla paralel olacak biçimde akıllı kent uygulamalarının her bölgede aynı ölçüde etkin ve verimli kullanılamayacağına işaret etmektedir.

Assessment of Tendency to Become a Smart City Among Turkish Cities in the Context of Underdevelopment: An Empirical Analysis

More than half of the world's population lives in cities, which creates serious pressure on cities. Eliminating this pressure is important for the sustainability of cities, as well as for improving the quality of urban life. In this context, the smart city model has recently been utilised to address urban sustainability challenges and enhance the quality of urban life. The model has a framework aimed at overcoming the mentioned issues through the use of technology. This model has begun to be included in upper-scale policy documents all around the world, along with Turkey. However, the human and physical entities that make up the components of the smart city differ spatially within the country, which points to the problem that the smart city model cannot be equally effective everywhere. Therefore, this study aims to demonstrate the trend of NUTS 3 regions in Turkey to become smart cities based on variables considered the most important components of a smart city, such as technological infrastructure, human capital, and governance structure. In order to achieve this goal, cluster analysis was applied to these variables. The analysis has revealed that there are five different clusters in Turkey that differ from each other in terms of the tendency to become smart cities. The findings indicate that smart city applications cannot be used equally effectively and efficiently in each region in parallel with the differentiation of the level of development.

PDF

___

Aihemaiti, A. & Zaim, A. H. (2018). Ranking Model of Smart Cities In Turkey. Anatolian Journal of Computer Sciences, 3(2), 35-43. doi:https:// dergipark.org.tr/en/pub/bbd/issue/40060/450553
Akbaş, İ. (2018). Akıllı Kentler: AB ve Türkiye Analizi. Sosyal Bilimler Dergisi, 5(26), 139-163. doi:https://doi.org/10.16990/SOBIDER.4319
Ateş, M. & Erinsel-Önder, D. (2019). Akıllı Şehir Kavramı ve Dönüşen Anlamı Bağlamında Eleştiriler. Megaron, 4(1), 41-50. doi:https://dx.doi. org/10.5505/MEGARON.2018.45087
Atkinson, J., Black, R. & Curtis, A. (2008). Exploring the Digital Divide in an Australian Regional City: A Case Study of Albury. Australian Geographer, 39(4), 479-493. doi:https://doi.org/10.1080/00049180802419203
Batty, M., K. Axhausen, F. Giannotti, A. Pozdnoukhov, A. Bazzani, M. Wachowicz, G. Ouzounis, & Y. Portugali. (2012). Smart Cities of the Future. The European Physical Journal Special Topics, 214(1), 481-518. doi:10.1140/epjst/e2012-01703-3
Bilbil, E.T. (2017). The Operationalizing Aspects of Smart Cities: The Case Of Turkey’s Smart Strategies. Journal of the Knowledge Economy, 8(3), 1032-1048. doi:https://doi.org/10.1007/s13132-016-0423-3
Bilici, Z. & Babahanoğlu, V. (2018). Akıllı Kent Uygulamaları ve Konya Örneği. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 9(2), 124-139. doi:https://dergipark. org.tr/en/pub/ayd/issue/42177/507536
Braun, T., Fung, B. C., Iqbal, F. & Shah, B. (2018). Security and Privacy Challenges In Smart Cities. Sustainable Cities and Society, 39, 499-507. doi:https://doi.org/10.1016/j.scs.2018.02.039
Caragliu, A., Del Bo, C. & Nijkamp, P. (2011). Smart Cities in Europe. Journal of Urban Technology, 18(2), 65-82. doi:https://doi.org/10.1080/10630 732.2011.601117
Chatterjee, S. & Kar, A. K. (2015). Smart Cities in Developing Economies: A Literature Review and Policy Insights. International Conference on Advances in Computing, Communications and Informatics (ICACCI), 2335-2340.
Chourabi, H., Nam, T., Walker, S., Gill-Garcia, J.R., Melloudi, S., Nahon, K., Pardo, T.A. & Scholl, H. J. (2012). Understanding Smart Cities: An Integrative Framework. Proceedings of the Annual 45. Hawaii International Conference on System Sciences, 2289-2297.
Çiftçi, D. (2019). The Critical Evaluation Of Development And Underdevelopment Theories. H. Bal (Ed). Economics and Politics, (s.79-165).
Çetin, M. & Çiftçi, Ç. (2019). Literatüre Göre Dünya ve Ülkemizden Örneklerle Akıllı Kent Kavramının İrdelenmesi. Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, 2(3), 134-143.
Echebarria, C., Barrutia, J.M. & Aguado-Moralejo, I. (2021). The Smart City Journey: A Systematic Review and Future Research Agenda, Innovation: The European Journal of Social Science Research, 34(2), 159-201, doi: 10.1080/13511610.2020.1785277
Garnett, R. & Matthew, D.A. (2018). LIDAR—A Technology to Assist with Smart Cities and Climate Change Resilience: A Case Study in an Urban Metropolis. ISPRS International Journal of Geo-Information, 7(5), 1-13. doi:https://doi.org/10.3390/ijgi7050161
Giffinger, R. & Pichler-Milanović, N. (2007). Smart Cities: Ranking of European Medium-sized Cities, Centre of Regional Science. Vienna University of Technology.
Gül, A. & Atak-Çobanoğlu, Ş. (2017). Avrupa’da Akıllı Kent Uygulamalarının Değerlendirilmesi ve Çanakkale’nin Akıllı Kente Dönüşümünün Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22, Kayfor 15 Özel Sayısı, 1543-1565.
Gürsoy, O. (2019). Akıllı Kent Yaklaşımı ve Türkiye’deki Büyükşehirler Için Uygulama Imkanları [Yayınlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
Komnisos, N., Pallot, M. & Schaffers, H. (2013). Special Issue on Smart Cities and The Future Internet in Europe. Journal of Knowledge Economy, 4, 119-134. doi:https://doi.org/10.1007/s13132-012-0083-x
Kourtit, K. & Nijkamp, P. (2012). Smart Cities in The Innovation Age. Innovation: The European Journal of Social Science Research, 25(2), 93-95, doi: 10.1080/13511610.2012.660331
Kylili, A. & Fokaides, P.A. (2015). European Smart Cities: The Role of Zero Energy Buildings. Sustainable Cities and Society, 15, 86-95. doi:https:// doi.org/10.1016/j.scs.2014.12.003
Mancebo, F. (2020). Smart city strategies: Time to involve people. Comparing Amsterdam, Barcelona and Paris. Journal of Urbanism: International Research on Placemaking and Urban Sustainability, 13: 133-152. doi:10. 1080/17549175.2019.1649711
Örselli, E. & Dinçer, S. (2019). Akıllı Kentleri Anlamak: Konya ve Barcelona Üzerinden Bir Değerlendirme. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 2(1), 90-110. doi:https://doi.org/10.33712/mana.547086
Örselli, E., Zekeriya B. & Veysel, B. (2018). Akıllı Vatandaş, Akıllı Kentler ve Türkiye. ICPESS Proceedings Political Studies, 1-14.
Philip, L. J., Cottrill, C. & Farrington, J. (2015). ‘Two-Speed’ Scotland: Patterns and Implications of The Digital Divide in Contemporary Scotland. Scottish Geographical Journal, 131(3-4), 148-170. doi:https://doi.org/1 0.1080/14702541.2015.1067327
Rose, F.M. (2021). Activitytypes, Thematic Domains, and Stakeholder Constellations: Explaining Civil Society Involvement in Amsterdam’s Smart City, European Planning Studies, doi: 10.1080/09654313.2021.1914556
Ruhlandt, R. W. S. (2018). The Governance of Smart Cities: A Systematic Literature Review. Cities, 81, 1-23. doi:https://doi.org/10.1016/j.cities. 2018.02.014
Sangwan, A. S. (2020). Features and Developmental Issues of the Indian Economy. Journal Global Values, XI, 2454-8391:13-16
Solanas, A., Patsakis, C., Conti, M., Vlachos, I.S., Ramos, V., Falcone, F., Postolache, O., Perez-Martinez, P.A., Pietro, R.D., Perrea, D.N. & Martinez- Balleste, A. (2014). Smart Health: A Context-Aware Health Paradigm Within Smart Cities. IEEE Communications Magazine, 52(8), 74-81. doi:https://DOI:10.1109/MCOM.2014.6871673
Tan, S.Y. & Taeihagh, A. (2020). Smart City Governance in Developing Countries: A Systematic Literature Review. Sustainability, 12(3), 1-29. doi:https://doi.org/10.3390/su12030899
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, (2019). 2020-2023 Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı, Ankara.
TÜİK, (2021). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları. https://data. tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari- 2020-37210
Uçar, N. (2017). Kümeleme Analizi. Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri (ss. 349-376). Dinamik Akademi.
Vanolo, A. (2014). Smartmentality: The smart city as a disciplinary strategy. Urban Studies, 51(5): 883–898.
Varol, Ç. (2017). Sürdürülebilir Gelişmede Akıllı Kent Yaklaşımı: Ankara’daki Belediyelerin Uygulamaları. Çağdaş Yerel Yönetimler, 26(1), 43-58. doi:https://cyy.hacibayram.edu.tr/Dergiler
Velibeyoğlu, K. (2016). “Akıllı Kentler: Vaatler ve Ötesi”, Yenilikçi Sürdürülebilir Gelişme Stratejileri Bağlamında Türkiye Ekonomisinin Geleceğine Yönelik Çözüm Arayışları https://www.researchgate.net/publication/ 326679527
Verrest, H. & Pfeffer, K. (2019). Elaborating The Urbanism in Smart Urbanism: Distilling Relevant Dimensions for a Comprehensive Analysis Of Smart City Approaches. Information, Communication & Society, 22(9), 1328-1342. doi:https://doi.org/10.1080/1369118X.2018.1424921
Vu, K. & Hartley, K. (2017). Promoting Smart Cities in Developing Countries: Policy Insights From Vietnam. Telecommunications Policy, 1-15, doi:https://doi.org/10.1016 /j.telpol.2017.10.005 Warf, B. (2019). Teaching Digital Divides. Journal of Geography, 118(2), 77- 87. doi:https://doi.org/10.1080/00221341.2018.1518990
Wijs, L. Witte, P. & Geertman, S. (2016). How Smart Is Smart? Theoretical and Empirical Considerations on Implementing Smart City Objectives – A Case Study of Dutch Railway Station Areas, Innovation: The European Journal of Social Science Research, 29(4), 424-441, doi: 10.1080/13511610.2016.1201758
Winkowska, J., Szpilko, D. & Pejić, S. (2019). Smart City Concept In The Light Of The Literature Review. Engineering Management in Production and Services, 11(2), 70-86. doi:https://doi10.2478/emj-2019-0012
World Bank, (2020). World Bank Country and Lending Groups (https:// datahelpdesk.worldbank.org/knowledgebase/articles/906519-worldbank- country-and-lending-groups
Yalçıner-Ercoşkun, Ö. (2016). Ultimate ICT Network in Turkey for Smart Cities. Planlama, 26(2), 130-146. doi:https://doi: 10.14744/planlama. 2016.27247