Tasarımda Değer-Yarar İlişkisi ve Temsil Problemi Üzerine Bir İrdeleme

Bu makalede, “iyi tasarım” kavramının önce değer bağlamı, yapma/ olma ilişkisi üzerinden, bilginin değere dönüşmesi ve “iyi” çerçevesinde, sonra da, yine yapma/olma ilişkisi kapsamında çağdaş tasarım yaklaşımlarıyla kıyaslanarak irdelenecektir. İnsanın tasarım yoluyla bilgi ve değer bağlamı üzerinden kendisini bir tür olarak nasıl doğayı araçsallaştırarak ayrıcalıklı bir konuma getirdiği, temsil inşa edebilme vasıtasıyla kendini bir tür olarak nasıl tesis ettiği ortaya konulmaya çalışılacaktır. Doğada hâlihazırda duran bir malzeme ve kuvveti birleştirerek bu yaptığı nesne üzerinden değer kavramını keşfetmesi ve bu keşfi mimetik eylem sayesinde yapabilmesi irdelenecektir. Öte yandan insanın bu faaliyet vasıtasıyla edindiği ve diğer canlıların yapamadığı seviyede temsil yapabilmesi sayesinde benlik tesisinin nasıl kurulduğuna dair bir öneride bulunulacaktır. Böylece ‘yapma’ eylemi üzerinden bilgi ve değer bağlamının nasıl bizatihi insanın ‘olma’ esasında kendisini ürettiği araştırılacaktır.

A Discussion on the Value-Utility Relationship and Representation Problem in Design

This article first examines the concept of “good design” in the context of virtue, with respect to the making/becoming relation, as part of knowledge turning into virtue and the concept of ‘good’, then compares it to the contemporary approaches of design - again with respect to the making/becoming relation. An explanation of how humans privilege themselves as a species by using nature as an instrument by means of design based on the contexts of knowledge and virtue will be attempted. The fact that humans learn and experience the ways of acquiring the knowledge of making, of protecting and transferring that knowledge on one hand, on the other hand, they attain the concept of virtue through the tool they have made that functions properly and completely will be discussed. In this way, how the context of knowledge and virtue produces itself in the principle of ‘being’ that is actually of humans will be investigated through the action of ‘making’.

PDF

___

Arendt, H. (2003). İnsanlık Durumu, İletişim Yayınevi, İstanbul
Arendt, H. (2018). Zihnin Yaşamı, İletişim Yayınları, İstanbul
Atalay, K. (2013). https://www.youtube.com/watch?v=jAiV7FbYQNs&t =10s
Bakırcı, Ç. M. (2013). Evrim Kuramı ve Mekanizmaları, Evrensel Basım Yayın, 2013, İstanbul
Boucher, G. (2013). Yeni Bir Bakışla Adorno, KolektifKitap yayınları, İstanbul
Cevizci, A. (2014). ETİK, AHLAK FELSEFESİ, Say yayınları, İstanbul
Damasio. A. (2006). Descartes’in Yanılgısı, Varlık Yayınları, İstanbul
Gregotti, V. (2017). Mimarlığın Amaçları ve Araçları, Janus Yayıncılık, İstanbul
Haşlakoğlu, O. (2016). Platon Düşüncesinde Tekhné, Sanat ve Felsefenin Ortak Kökeni üzerine Bir İnceleme, Sentez Yayıncılık, İstanbul
Haşlakoğlu, O. (2019). Sanat Felsefesi ve Estetik Yazıları, Sentez Yayıncılık, 2019, Bursa
Kant, I. (2011). Yargı Yetisinin Eleştirisi, İdea Yayınevi, İstanbul
Kant, I. (2020). Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi, Türkiye Felsefe Kurumu, Ankara
Leslie, T. (2010). Dankmar Adler's Response to Louis Sullivan's “The Tall Office Building Artistically Considered”: Architecture and the “Four Causes, Journal of Architectural Education, 64(1):83 - 93DOI: 10.1111/j.1531- 14X.2010.01102.x
Lindauer, M.(2013). The Meanings of the Physiognomic Stimuli Taketa and Maluma, Bull. Psychon. Soc. 28, 47–50 (1990). https://doi.org/10.3758/BF03337645
Munari, B. (2008). Design As an Art, Penguin Books, London
Ökten, K. H. (2011). Aristoteles, Say Yayınları, İstanbul
Platon, (2015), Timaios Diyaloğu, Say Yayınları, İstanbul
Platon, (2017). Yasalar, Kabalcı Yayın evi,İstanbul
Panpuch, Z. (1999). ARETE as a mode of fulfillment in individual and social life of man according to Plato and Aristotle.”Pańpuch, Zbigniew. Copyright by Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwin”
Sennet, R. (2007). Zanaatkar, Ayrıntı Yayınları, İstanbul
Vasari G. (2013). Sanatçıların Hayat Hikayeleri, Sel Yayıncılık, İstanbul