Kültürel Mirasa Katkı Sağlayan Kültür Rotalarında Yerelin Katılımı ve Sosyo-Ekonomik Kalkınması Üzerine Bir Yaklaşım

Kültürel kaynakların korunmasında pek çok araçtan biri olan kültürel rotalar, yörenin sahip olduğu doğal peyzaj, gelenekler, yaşam biçimi, el sanatları, tarihi ve mimari değerler gibi miras öğelerinin seyahatler aracılığıyla ve yürüme deneyimi ile keşfini sağlamaktadır. Bu keşif, korumanın ötesinde uluslararası ölçekte tanınırlığını artırmakta ve bölgenin ekonomik açıdan da gelişmesine katkı sunmaktadır. Kentlerin devamlı değişen dinamik yapısı gereği, özellikle sanayileşme sonrası dönemde ve küreselleşmenin de etkisiyle toplum yapısında da hızlı bir farklılaşma yaşanmaya başlanmıştır. Eğitim 10 seviyesinin artması ile artan refah düzeyi, çevre bilincinin oluşmasına ve kültürel kaynakları keşfetme arzusuna yol açmıştır. Özellikle kentlilerin kendi ülkelerinin veya diğer ülkelerin kültürlerini görmeye yönelik yaptığı seyahatler ile bu kaynakların keşfedilmesi ve onların korunarak gelecek kuşaklara aktarma gerekliliği söz konusu olmuştur. Kültürel mirasın korunması ve tanıtılması için gerçekleşen projelerde, süreçlere yöre halkının dahil edilmesi, bölgenin ekonomik ve sosyal açıdan kalkınmasına yol açmaktadır. Çalışmanın ana konusunu oluşturan kültürel miras değerlerinin korunması gerekliliğinde bir araç olan kültür rotalarının bulunduğu bölgeye sunabileceği katkı, yerel halkın sosyal yapısı, beklentileri ve yörenin potansiyelleri göz önünde bulundurularak, yapılan alan çalışmasında iki köy üzerinden incelenmiştir. Alan çalışmasından elde edilen bulgular, karşılaştırmalı bir tablo ile beş öncelik üzerinden “Kültür Rotalarında Yerelin Katılımı ve Sosyo Ekonomik Kalkınması Üzerine Bir Yaklaşım Önerisi”ne dönüştürülmüştür.

An Approach to the Participation of the Local Community and the Socio-Economic Development in Cultural Routes Contributing to the Cultural Heritage

Cultural routes, which are one of the many tools in the conservation of cultural resources, provide the discovery of heritage values such as the natural landscape, traditions, lifestyle, handicrafts, historical and architectural values of the region through travels and trekking experience. This discovery, beyond conservation, increases its international scale recognition and contributes to the economic development of the region. Because of complexity of cities, especially in the post-industrial period and with the effect of globalization, a rapidly changing has started in the society. Increasing level of welfare with the increase in education level has led to the formation of environmental awareness and the desire to explore cultural resources. Especially, with the travels of the city dwellers to see the cultures of their own regions, own countries or other countries, it has become a necessity to discover these resources and to transfer them to future generations by protecting them. Inclusion of local people in the projects realized for the protection and promotion of cultural heritage leads to the economic and social development of the region. The contribution that cultural routes, which are a tool for the protection of cultural heritage values, which constitute the main subject of the study, can provide to the region where it is located, was examined through two villages in the field study, considering the social structure of the local people, expectations and the potentials of the region. The findings obtained from the field study were transformed into an Approach Proposal on Local Participation in Cultural Routes and Socio-Economic Development through a comparative table.

___

  • CoE (Council of Europe) Report, 2002 “The Cultural Routes Programme of the Council of Europe” and “The European Instıtute of Cultural Routes”, Luxemburg. (http://seecorridors.eu/filebank/file_73.pdf )
  • ÇEKÜL, 2015, Kültür Rotaları Planlama Rehberi, ÇEKÜL Vakfı - Tarihi Kentler Birliği Yayınları, Kılavuz Kitapçıklar Dizisi 3, İstanbul
  • Durusoy, E., 2003, Geçmişten Geleceğe Bir Yol Olarak Kültürel Rota, TMMOB Şehir Plancıları Odası Haber Bülteni, 223 ISSN 1300-7300, s.15-20
  • Gravari-Barbas, Maria, 2015, Cultural Routes Management: from theory to practice: “The Scientific Dimension of Cultural Routes: Scientific Booards And Networks of Knowledge”, Council of Europe; European Institute of Cultural Routes.
  • Gülçubuk, B., “Kırsal Kalkınma Çalışmalarında Türkiye Kalkınma Vakfı’nın Yeri ve Đşlevi”, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Ankara, 80-82, (1997)
  • ICCROM, 1990. Definition Of Cultural Heritage, References To Documents In History. Fransa ICOMOS, 2008, ICOMOS Charter on Cultural Routes, Kanada.
  • ICOMOS-CIIC, 2003, Kültür Rotaları Uzmanlar Toplantısı, Madrid
  • ICOMOS-CIIC, 2008, Charter on Cultural Routes, Kanada.
  • ICOMOS TÜRKİYE, 2013, Mimari Mirası Koruma Bildirgesi, İstanbul Nilüfer Belediyesi/Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü, 2016, Mysia’dan Apollonia ad Rhyndacum’a Mysia Yolları
  • TC. Kalkınma Bakanlığı, (2018), Onbirinci Kalkınma Planı (2019-2023) Kırsal Kalkınma Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara
  • UNESCO, 1972, Dünya Kültürel Ve Doğal Mirasın Korunması Sözleşmesi, Paris
  • UNESCO, 2002, World Heritage Manuals Managing Tourism at World Heritage Sites: A Practical Manual for World Heritage Site Managers,
  • UNESCO World Heritage Center.
  • UNESCO World Heritage Centre (2019) “Operational Guidelines for the Implementation of the World Heritage Convention”
  • Ünsal, D. ve Pulhan, G., 2012. Kültürel Miras yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar, Anadolu Üniversitesi Yayını, Kültürel Miras Yönetimi Kitabı, Ünite 2, s.30-65
  • URL https://www.cekulvakfi.org.tr/proje/kultur-oncelikli-bolgesel-yol-haritalari
  • http://www.culture-routes.net/fr/content/turkey-0#overlay-context=fr/ content/countries-crossed-cultural-routes- council-europe
  • http://www.golpazari.bel.tr/golpazari/ilcemiz/tarihce.html