Kent Yoksulluğu ile Mücadelede Yerel Yönetimlerin Rolü

Yoksulluk, günümüzde üzerinde en çok durulan olgulardan birisi hâline gelmiştir. Üstelik sadece ekonomik açıdan düşünülemeyecek kadar kapsamlı ve bir o kadar da karmaşık bir olgudur. Hakikaten maddi açıdan sorunu olmayan insanlar bile zaman zaman yoksul statüsüne inebilmektedir. Dolayısıyla yoksulluk olgusu, sosyal ve siyasal sorunlarla iç içe geçmiş bir sorundur. Bu açıdan bakıldığında birey, kentsel mekândan, hem fiziksel ihtiyaçlarını, hem de sosyal ve psikolojik ihtiyaçlarını karşılama işlevi üstlenmesini ister. Keza, kentin sunduğu imkânlardan eşit ve daha adil bir düzeyde faydalanılamaması, sağlıksız çevre, sosyal koruma mekanizmalarının sınırlılığı veya hiç olmaması, istihdam olanaklarına ve gelire sınırlı erişim, yetersiz ve güvencesiz barınma ile hizmetler, eğitim ve sağlık hizmetlerine sınırlı yetersiz erişim gibi nedenler yoksulluk tabanlı kentsel sorunların zeminini oluşmaktadır. Bu nedenle; yoksulluğun ortaya çıkardığı olumsuzlukların bir sosyal patlama olarak yansımasının engellenmesi için yerel düzeyde yoksula sahip çıkma ve yoksulluğa çözüm yolu boyutunda; kent yoksulluğu ile mücadelede yerel yönetimlerin rolünü açığı çıkartmak, çalışmamızın amacını oluşturmaktadır. “Türkiye’ de Kent Yoksulluğu ile Mücadelede Yerel Yönetimlerin Rolü ve etkinliği nedir?” sorusuna cevap aradığımız bu çalışmada, yerel yönetimlerin mevcut rolünün sorgulanarak, bu rolün ne olması gerektiği üzerine odaklanacaktır.

Role of Local Administrations in Combating Urban Poverty

Poverty is one of the most being dwelt on facts today. Moreover, it is far more complicated and comprehensive to be handled only in terms of economy. As a matter of fact, even people who has no trouble economically can descend to an indigent status. Hence the fact of poverty is a problem entwined together with social and political issues. In this point of view, individual awaits from urban environment to have a function to satisfy its physical, social and psychological needs. Also unutilization of the opportunities provided by urban life fairly and equally, unhealthy environment, limited or none social protection mechanisms, limited access to income and employment opportunities, insufficient and insecure shelter services, limited or insufficient access to education and sanitary services are the ground of poverty-based urban problems. So that the purpose of this study is to display the role of municipal authorities in struggling against urban poverty in terms of finding a solution for poverty and protecting impoverished people and to hinder disadvantages caused by poverty which would reflex as a social explosion. In this study, it is going to be focused on current roles of municipal authorities, what should this role be like and respond an answer to the question of “What is the role of Municipal Authorities in struggling process of Urban Poverty in Turkey?”

___

  • Aktan, C. ve Vural, İ.Y.(2002).Yoksullukla Mücadele Stratejileri. Terminoloji, Temel Kavramlar ve Ölçüm Yöntemleri. Coşkun Can Aktan (Edi.) içinde (ss.1-32).Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayını.
  • Batmaz, N. ve Özcan, A.(2007).Küreselleşmenin Ekonomik Büyüme ve Yoksulluk Üzerindeki Etkileri: Finansal Krizler. Küresel Yoksulluk, IV. Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları Kongresi Bildiriler Kitabı, 19-21 Ekim 2007 içinde (ss.37–51).Çanakkale.
  • Bıçkı, D.(2005).Kentsel Yoksulluğun Yapısal Faktörlerle Analizi: Ekonomik ve Politik Yapının Yeniden Örgütlenmesi; Karşılaştırmalı Bir Analiz. İş, Güç; Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi,7(1),104-138
  • Borovalı, M.(2002).Adalet Eşitlik ve Sorumluluk: Neyin Eşitliği Nereye Kadar Eşitlik. Toplum ve Bilim, 92, 71-104.
  • Bozkurt, Ö., Ergun, T. ve Sezen, S.(1998).Kamu Yönetimi Sözlüğü. Ankara: TODAİE yayınları.
  • Buğra, A.(2008). Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye'de Sosyal Politika. (1.baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Cılga, İ.(1986).Korunmaya Muhtaçlık Olgusunun Sosyolojik Analizi. Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 31-45.
  • Çetin, H. ve Çavuşoğlu, H.(2009).Yetiştirme Yurdunda ve Aileleri ile Yaşayan Adölesanların Benlik Saygıları ve Psikolojik İhtiyaçlarının Karşılaştırılması. DEUHYO Elektronik Dergisi, 2 (4), 137-144.
  • Dickey, D. A. ve Fuller, W.A.(1979). Distributions of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Journal of the American Statistical Association, 74 (366), 427-431.
  • Dickey, D. A. ve Fuller, W.A.(1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometrica, 49 (4), 1057-1072.
  • Durgun, Ö. ve Çak, D.(2010). Yoksul Kent Nüfusunun istihdam Yapısı ve Geçinme Biçimleri: İstanbul Örneği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 32-55.
  • Erdoğan, N.(2016). Yoksulları Dinlemek. Yoksulluk Halleri. Necmi Erdoğan ve Tanıl Bora (Der.) içinde (ss.13-26.).(3.Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Ergün, M.(2005). Ayrımcılık ve Özürlüler. Öz-Veri, 2(1), 377-388.
  • Gambetti, Z.(2011). İktidarın Dönüşen Çehresi: Neoliberalizm, Şiddet ve Kurumsal Siyasetin Tasfiyesi. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 0 (40), 145-166.
  • Georges, P.(1996).Felsefenin Temel İlkeleri. Muzaffer Erdost.(Çev.).(Onikinci Baskı). Ankara: Sol Yayınları.
  • Granger, C.W.J.(1969).Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods. Econometrica, 37(2), 424-438.
  • Gürbüz, Y. (1987).Karşılaştırmalı Siyasal Sistemler. İstanbul: Beta Basım Yayım.
  • Göze, A.(2011).Siyasal Düşünceler ve Yönetimler.(Gözden Geçirilmiş, Yenilenmiş 13.Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım.
  • Göze, A.(2013).Liberal Marxiste Faşist Nasyonal Sosyalist ve Sosyal Devlet. (7.Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım.
  • Gül, H. ve Sallan Gül, S.(1996). Yoksulluk ve Yoksulluk Sorununa Yaklaşımlar. Mülkiyeliler Birliği Dergisi, XXI (199), 3-20.
  • Gürsel, S. Levent, H., Selim, R. ve Sarıca, Ö.(2000). Türkiye’de Bireysel Gelir Dağılımı ve Yoksulluk AB ile Karşılaştırma. İstanbul: TÜSİAD Yayınları.
  • Göktaş, P., Pekmezci, A. ve Bozkurt, K.(2018). Ekonometrik Serilerde Uzun Dönem Eşbütünleşme ve Kısa Dönem Nedensellik İlişkileri Eviews ve Stata Uygulamaları. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Göktaş Yılmaz, Ö. (2005). Türkiye ekonomisinde büyüme ile işsizlik oranları arasındaki nedensellik ilişkisi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 2, 11-29.
  • Görün, M ve Elagöz İ.(2007). Kentsel Yoksulluk: Sivil Toplum ve Yerel Yönetim İşbirliği. Küresel Yoksulluk, IV. Uluslararası Sivil Toplum Kurubile luşları Kongresi Bildiriler Kitabı, 19-21 Ekim 2007 içinde (ss.147-156). Çanakkale.
  • Işığıçok, E.(1994). Zaman Serilerinde Nedensellik Çözümlemesi. Bursa: Uludağ Üniversitesi Basımevi.
  • İnsel, A.(2001). İki Yoksulluk Tanımı ve Bir Öneri. Toplum ve Bilim Dergisi, 89, 62-72.
  • Hakan A.(2009). Avrupa Birliği’ne Uyum Çabaları Ekseninde Yerel Yönetimler ve Sosyal Hizmetler İlişkisi. Türk İdare Dergisi, 465, 27-43.
  • Hamamcı, C.(1997). Çevrenin Uluslararası Boyutu. İnsan Çevre Toplum. Ruşen Keleş (Edi.) içinde (ss.394-412). Ankara: İmge Kitabevi.
  • Lautier, B.(1998). Güney’de ve Kuzey’de Yoksulluk. Üçüncü Dünya’nın Sonu mu?. Serge Coldellier (Der.). Ahmet İnsel- Burak Gürbüz ve Ayça Akarçay (Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Kahraman, F. ve Kahraman, A.B.(2017). Dezavantajlılığın Çocuk Halleri: Dünyada ve Türkiye’de Dezavantajlı Gruplarda Yer Alan Çocukların Durumu. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (20), 255-268.
  • Kışlalı, A.T. (2006). Siyasal Sistemler. (7. Basım). Ankara: İmge Yayınları.
  • Kutlu, D.(2015). Türkiye’de Sosyal Yardım Rejiminin Oluşumu. İstanbul: Nota Bende Yayınları.
  • Marx, K.(1997). Kapital: Kapitalist Üretimin Eleştirel Bir Tahlili Birinci Cilt. (5. Baskı). (Alaattin Bilgi (Çev.) Ankara: Sol Yayınları.
  • Marx, K.(2011). 1844 El Yazmaları. Kenan Somer (Çev.) Ankara: Sol Yayınları. Mayer, S.E.(2003). What is a “Disadvantaged Group?. Effective Communities Project, Minneapolis.
  • Metin, B.(2013). Türkiye’de 2000 Sonrası Dönemde Uygulanan Ekonomik ve Sosyal Politikalar Temelinde Yoksulluk Sorunu “Ankara’da Uygulamalı Bir Araştırma”. Ankara: T.C. ÇSGB ÇASGEM Yayınları.
  • Nadaroğlu, H. (2001). Mahalli İdareler. (7.basım). İstanbul: Beta Basım Yayım. Ocak, E.(2016). Yoksulun Evi. Yoksulluk Halleri. Necmi Erdoğan ve Tanıl Bora (Der.) içinde (ss.133-174). (3.Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Özcan, A.ve Karakılıç, Y.(2007). Kent Yoksulluğunun Sürdürülebilir Kentsel Gelişme Hareketleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Küresel Yoksulluk, IV. Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları Kongresi Bildiriler Kitabı, 19- 21 Ekim 2007 içinde (ss.439-453).Çanakkale.
  • Phillips, P. ve Perron, P.(1988). Testing for a unit root in time series regression. Biometrica, 75 (2). 335-346.
  • Sallan Gül, S.(2002). Türkiye’de Yoksulluk ve Yoksullukla Mücadelenin Sosyolojik Boyutları: Göreliden Mutlak Yoksulluğa. Yasemin Özdek (Edi.).
  • Yoksulluk, Şiddet ve İnsan Hakları içinde (ss.107-118). Ankara: TODAİE Yayınları.
  • Selim, R., Günçavdı, Ö.ve Bayar, A.A.(2014). Türkiye'de Bireysel Gelir Dağılımı Eşitsizlikleri: Fonksiyonel Gelir Kaynakları ve Bölgesel Eşitsizlikler Raporu. İstanbul: TÜSİAD.
  • Smith, A.(2006). Milletlerin Zenginliği. Haldun Derin (Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Şenses, F.(2006). Küreselleşmenin Öteki Yüzü: Yoksulluk Kavramlar, Nedenler, Politikalar ve Temel Eğilimler.(4.Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Tekeli, İ.(2000). Kent Yoksulluğu ve Modernitenin Bu soruya Yaklaşım Seçenekleri Üzerine. Devlet Reformu Yoksulluk içinde (ss.139-160).İstanbul: TESEV Yayınları.
  • Tomanbay, İ.(2002). Sosyal Rehabilitasyon-Sosyal Geriatri. Yeşim Gökçe Kutsal (Ed.), Geriatri içinde (ss.248-259). İstanbul: Turgut Yayınları.
  • Townsend, P.(1988). Conceptualing Poverty, Zsursa Ferge ve S.M.Miller (Edi.) The Dynamics of Diprevations, European Center for Social Welfare Training an Research, Oxford Economic Papers, Surrey: Gower Pub Co. 31-43.
  • Uşan M. F.(1999). İş Hukukunda Sakat İstihdamı. Ankara: Türkiye Sağlık İşçileri Sendikası.
  • Ünsal, F.(2003). Toplumsal Barışın Korunması Bağlamında Kent Yoksullu ğunun Çağdaş Kentsel Dinamikler Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Yoksulluk, Kent Yoksulluğu ve Planlama (Dünya Şehircilik Günü 26. Kolokyumu 6-8 Kasım 2002). (s.55-64).Ankara: TMMOB Şehir Plancıları Odası Yayını.
  • Bayındırlık ve İskân Bakanlığı.(2009).Kentleşme Şurası 2009, Kentsel Yoksulluk Göç ve Sosyal Politikalar Komisyon Raporu Kitap 7.Ankara.
  • Birleşmiş Milletler.(2010).Human Development Report 2010. New York: Palgrave Macmillan.
  • Devlet Planlama Teşkilatı.(2000).Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001-2005). Ankara.
  • Devlet Planlama Teşkilatı.(2003).Türkiye’nin Katılım Yönünde İlerlemesi Üzerine Komisyon’ un 2003 Düzenli Raporu. Ankara.
  • Devlet Planlama Teşkilatı.(2006).Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013). Ankara.
  • Dünya Bankası.(2010).2010 World Development Indicators. Washington, D.C.
  • Dünya Bankası.(2017).Monitoring Global Poverty Report of the Commission on Global Poverty. Washington, D.C..
  • Dünya Sağlık Örgütü.(2011).World report on disability 2011.Malta.
  • Dünya Sağlık Örgütü.(2017).WHO Clinical Consortium on Healthy Ageing. Report of consortium meeting 1-2 December 2016 in Geneva, Switzerland. Geneva.
  • İBB.(2010).İBB faaliyet Raporu 2009.(s.183-214).İstanbul.
  • İBB.(2012).İBB faaliyet Raporu 2011. (s.116-149).İstanbul.
  • İBB.(2013).İBB faaliyet Raporu 2012. (s.126-157).İstanbul.
  • İBB.(2014).İBB faaliyet Raporu 2013. (s.157-201).İstanbul.
  • İBB.(2015).İBB faaliyet Raporu 2014.(s.118-149).İstanbul.
  • TÜİK.(2008).Tüketim Harcamaları, Yoksulluk ve Gelir Dağılımı, Sorularla Resmi İstatistikler Dizisi–6. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası.
  • AB.(2001).Türkiye’nin Katılım Yönünde İlerlemesi Üzerine Komisyon’un 2001 Düzenli Raporu. http://www.ab.gov.tr/files/ardb/evt/2_turkiye_ ab_iliskileri/2_2_adaylik_sureci/2_2_1_duzenli_ilerleme_raporlari/ turkiye_ilerleme_rap_2001_tr.pdf. (Erişim tarihi: 06.12.2018 18:45).
  • AB.(2004).Türkiye’nin Katılım Yönünde İlerlemesi Üzerine Komisyon’un 2004 Düzenli Raporu. https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/ IlerlemeRaporlari/Turkiye_Ilerleme_Rap_2004.pdf. (Erişim tarihi: 06.12.2018 18:52).
  • AB.(2011).Türkiye’nin Katılım Yönünde İlerlemesi Üzerine Komisyon’un 2011 Düzenli Raporu. https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/ IlerlemeRaporlari/2011_ilerleme_raporu_tr.pdf. (Erişim tarihi: 06.12.2018 18:56).
  • AB.(2012).Türkiye’nin Katılım Yönünde İlerlemesi Üzerine Komisyon’un 2011 Düzenli Raporu. https://www.ab.gov.tr/files/2013%20ilerleme% 20raporu/2013_ilerleme_raporu_tr.pdf. (Erişim tarihi: 06.12.2018 19:02).
  • AB.(2013).Türkiye’nin Katılım Yönünde İlerlemesi Üzerine Komisyon’un 2013 Düzenli Raporu. https://www.ab.gov.tr/files/2013%20ilerleme% 20raporu/2013_ilerleme_raporu_tr.pdf. (Erişim tarihi: 06.12.2018 19:02).
  • Koyuncu, M. ve Şenses, F. (2004).Kısa Dönem Krizlerin Sosyoekonomik Etkileri: Türkiye, Endonezya ve Arjantin Deneyimleri. ERC Working Papers in Economics, 04/13, 1-44. Ankara: Economic Research Center Middle East Technical University. 1-44. http://erc.metu.edu.tr/ en/system/files/menu/series04/0413.pdf. (Erişim tarihi: 03.11.2020 16:37).
  • Sosyal Hizmetler Kanunu, T.C. Resmi Gazete,18059,27 Mayıs 1983.(Erişim tarihi: 29.05.2019 18:31).
  • TÜİK Temel İstatistikle: gelir, yaşam, tüketim ve yoksulluk. http://tuik.gov. tr/UstMenu.do?metod=temelist (Erişim tarihi: 28.05.2018 14:27).
PLANLAMA-Cover
  • ISSN: 1300-7319
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1986
  • Yayıncı: TMMOB Şehir Plancıları Odası
Sayıdaki Diğer Makaleler

Mersin Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Öğrencilerinin Genel Profili ve Emek Piyasasına Bakışları

Ali Cenap YOLOĞLU

Kent Yoksulluğu ile Mücadelede Yerel Yönetimlerin Rolü

Osman SÜMER

Kitap İncelemesi: Leyla Bektaş Ata’nın “Limontepe’de Yaşamak Büyümek Beklemek: Kentsel Dönüşüm Öncesi Bir Mahalle Anlatısı” Başlıklı Çalışması

Tuğba TUNCER TİRYAKİ

Kırsal Kalkınma Modeli Olarak Ekoturizm: Kadın Önderliğinde Ekoturizm Sürecinde Piraziz Şeyhli Köyü (Doğu Karadeniz Bölgesi, Türkiye)

Neslihan AYDIN YÖNET, Funda YİRMİBEŞOĞLU

Türkiye’de Akıllı Kent Olma Eğiliminin Az Gelişmişlik Bağlamında Değerlendirilmesi: Ampirik Bir Analiz

Müge MANGA, Ahmet YAZAR, Suat TÜYSÜZ

Yatay ve Dikey Şehircilik Kavramları Üzerine Eleştirel Bir Değerlendirme

Savaş Zafer ŞAHİN

Bahçelievler Millet Bahçesi Katılımcı Tasarım Uygulamasında Bir Aktör Olarak Üniversite: Katılım Merdiveni Üzerinden Bir Değerlendirme

Yasemin ERKAN YAZICI, Ayşenur Hilal IAVARONE, Ufuk KÜÇÜKYAZICI, Evrim TÖRE, Berkay OSKAY, Zeynep Ayşe GÖKŞİN, Şeyda ŞEN

Türkiye’de 2003–2019 Yılları Arasında Fiziki Planlamanın Kapsamı: Planlama Dergisi Üzerinden Bir Değerlendirme

Selin KARAİBRAHİMOĞLU

İmar Barışı Uygulamasının Değerlendirilmesi: Trabzon Örneği

Suna ERSAVAŞ KAVANOZ, Nisa ERDEM

Park et-Devam et Sistemlerinin Türkiye'de Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Kavramsal Model Önerisi

Hatice Gül ÖNDER, Hülagü KAPLAN