AIMÉ CÉSAIRE: SÖMÜRGE, KÖLELİK VE EŞİTSİZLİK

1913’te Fransız sömürgesi Martinik’te dünyaya gelen Aimé Césaire, yaşadığı çağın felsefi ve ideolojik yapısını sorgulayaraksömürgecilik karşıtı bir söylemin temelini geliştirir. Zenci hareketinin doğuşunu sağlayan Césaire, kölelik ve eşitsizlik uzamında,kimlikleri ve kişilikleri yok edilen, gelenekleri ortadan kaldırılan, deneyimleri ve tarihleri yadsınan sömürülenleri açımlar.Sömürgelerde yürütülen adaletsizliğe, kin ve eşitsizlik sarmalına, asimilasyona karşı tepkisini ortaya koyar. Okur, sömürgecininyalnızca medeniyeti değil insanlarıyla birlikte tüm kıtayı da yok ettiği gerçeğini algılar.Köle geçmişinden duyduğu acıyı, yapıcı bir güce dönüştürebilmeyi isteyen Aimé Césaire, Batı’nın hümanizm ideolojisininsömürgeyi, köleliği, eşitsizliği ve soykırımı meşru hale getirmesini yadsır. Emperyalizmin ve sömürgeciliğin yarattığı yıkımınacısını çeken yazar için beyaz, sermayeyi temsil eder, siyah derili insanlar da emeği… Barbar Afrikalı imgesine karşı çıkan AiméCésaire, kurtuluşu, yerleşmiş düşünce uygulamalarını yadsımakta bulur.Çalışmamızda, sömürgecilik eleştirisinin öncülerinden Aimé Césaire’in yapıtlarında öne çıkan sömürge, kölelik ve eşitsizlikizlekleri metne bağlı inceleme yöntemi ışığında değerlendirilecektir.

AIMÉ CÉSAIRE: COLONY, SLAVERY AND INEQUALITY Abstract

Born in Martinik, a French colony, in 1913, Aimé Césaire develops the basis of an anti-colonialist discourse by questioning the philosophical and ideological structure of the age when he lived. Having enabled the birth of black movement, Aimé Césaire expounds the colonized whose identities and personalities have been eliminated, whose traditions have been done away with and whose experiences and histories have been negated within the space of slavery and inequality, and expresses his reaction to the injustice, revenge and inequality as well as assimilation conducted in the colonies. The reader perceives the fact that the colonizer destroys not only the civilization but also the whole continent with its people. Hoping to transform his grief for his past as a slave into a constructive force, Aimé Césaire denigrates “the fact that the humanist ideology of the West has legalized slavery, inequality and massacre. For the writer who suffers from the destruction led by imperialism and colonialism, the white symbolizes the capital and the black represents the labour… Strongly opposing the image of the barbarian African, Césaire finds the solution and salvation in denying the established ideological practices. In our study the themes of colony, slavery and inequality which take a prominent place in the works of Aimé Césaire, one of the pioneering figures in colonialist criticism, will be analysed through textual analysis method.

PDF

___

Williams, E. (2013). Kapitalizm ve Kölelik, (Çev. Anıl Tarar), Dipnot Yayınları, Ankara.
Senghor, L. S. (2015) Anthologie de la nouvelle poésie nègre et malgache de langue française, Précédée de “Orphée noir” par Jean-Paul Sartre, Quadrige, PUF, Paris.
Rodney, W. (2013). Avrupa Afrika’yı Nasıl Geri Bıraktı, (Çev. Hülya Osmanağaoğlu),Dipnot Yayınları, Ankara.
Reynolds, E. (2004). Fırtınaya Karşı Ayakta Kalmak, (Çev. Koray Akten), İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
Merivale, H. (1928). Lectures on colonization and colonies, Oxford University Press, Londra.
Memmi, A. (2009). Sömürgecinin ve Sömürgeleştirilenin Portresi, (Çev. Şen Süer), Versus Yayınları, İstanbul.
Meillassoux, C. (1987). “Anthropologie de l’esclavage. Le ventre de fer et d’argent”, Revue française de sociologie, 28/4, 712-713.
Labrune, G, Toutain, P. & Zwang, A. (2011). L’histoire de France, Nathan, Paris.
Kesteloot, L. (2000). Césaire Şiirine Genel Bir Bakış, Seçme Şiirler, (Çev. Metin Cengiz),Şiirden Yayınları, Ankara.
Kea, R.A. (1983). “Settlements, Trade and Politics in the Seventeenth Century Gold Coast” :Gold Production and Trade: Aspects of Social-Economic Development in the Gold Coast HistoricalFormation During the Sixteenth and Seventeenth Centuries”, The International Journal of African Historical Studies, 16/4, 689-692.
Harris, J.E. (1993). Global Dimensions of the African Diaspora, Second Editions, Howard University Press, Washington.
Haddour, A. (2017). Fanon Kitabı Seçme Yazılar, (Çev. Utku Özmakas), Dipnot Yayınları, Ankara.
Federini, F. (1988). L’abolition de l’esclavage de 1848: Une lecture de Victor Schoelcher,L’Harmattan, Paris.
Dubois, L. (2004). Avengers of the New World: The Story of the Haitian Revolution, Harvard University Press, Cambridge.
Césaire, A. (2007). Barbar Batı Sömürgecilik Üzerine Söylev, (Çev. Güneş Ayas), Salyangoz Yayınları, İstanbul.
Césaire, A. (1973). Une saison au Congo, Editions du Seuil, Paris.
Césaire, A. (1963). La Tragédie du Roi Christophe, Présence Africaine, Paris.
Césaire, A. (1956). Et les chiens se taisaient, Présence Africaine, Paris.
Canot, T. (2013). Confessions d’un négrier: Les aventures du capitaine Poudre-à-Canon trafiquant en or et en esclaves, 1820-1840, Libretto, Paris.
Campbell, H. (2016).Rasta ve Direniş, (Çev. Irmak Ertuna-Howison), Dipnot Yayınları, Ankara.
Bosman, W. (2013). An a New and Accurate Description of the Coast of Guinea, Divided Into the Gold, the Slave, and the Ivory Coasts; Containing a Geographical, Political, The classics, ABD.
Biko, S. (2014). Siyah Bilinci, (Çev. Onur Eylül Kara), Dipnot Yayınları, Ankara.