İlköğretim Öğrencilerinin Fizik Kavramlarını Günlük Yaşamla İlişkilendirme Düzeyleri

Bu çalışma, ilköğretim öğrencilerinin bilişsel alanın “kavrama, uygulama ve değerlendirme” basamaklarında günlük hayattan olgu ve olaylarla tanımlanan durumları, fizik kavramlarıyla ilişkilendirme düzeylerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Trabzon’da merkez ve çevre ilköğretim okullarından 5. sınıfa devam eden 123 öğrenci ile bu okullardan toplam 30 öğretmenle yürütülmüştür. Araştırmanın verileri; doküman incelemelerinden, öğretmenlere uygulanan likert tipi anketten ve öğrencilere uygulanan açık uçlu bir testten elde edilmiştir. Öğrencilerin, kavram anlama testine verdikleri cevaplar nitel ve nicel olarak değerlendirilmiştir. Test sonuçlarına göre öğrencilerin kavrama düzeyinde en çok termometre, en az potansiyel enerji; uygulama düzeyinde en çok ses, en az elektrik enerjisi; değerlendirme düzeyinde en çok ses ve en az elektrik enerjisi kavramlarını günlük hayatla ilişkilendirebildikleri belirlenmiştir. Derslerin geleneksel yöntemlerle yürütülmesinin yanında, konuların günlük hayattan somut örnekleriyle verilmeyişinin, öğretim sürecinde kavram öğretimine yönelik farklı model, benzetme ve örneklerin kullanılmayışının ve sınavlarda kullanılan soruların niteliğinin öğrencilerin fizik kavramlarını ilişkilendirme düzeylerinin düşük olmasına neden olabileceği düşünülmektedir.

Primary Students' Competency Levels of Connecting Basic Physics Concepts to Daily Life

This study aims to determine 5th grade primary students’ ability levels of relating basic physics concepts described at the levels of cognitive domain like comprehension, application and evaluation to daily life events and phenomena. The study was conducted with 123 primary school students attending to 5th grade and 30 primary teachers from central and rural primary schools in Trabzon. The data were collected through document analysis, teacher questionnaire and concept understanding test with open-ended questions for students. The data were analyzed both quantitatively and qualitatively. According to the results of data analyses, it was determined that at comprehension level while the students could relate thermometer to daily life the most, they could relate potential energy to daily life the least. At the levels of application and evaluation, sound concept was connected to daily life the most even though; electricity was related to daily life the least by the students. The reasons of the students’ low level of success in connecting the basic physics concepts to daily life could be using traditional teaching methods commonly in primary classes, failing to give examples from daily life in the lessons, and to use models and simulations suitable for concept teaching, and finally using certain types of exam questions which are mostly at the low levels of cognitive domain in class examinations.

PDF

___

Akdeniz, A.R. ve Devecioğlu, Y. (2001). Ortaöğretim fizik derslerinde yürütülen proje çalışmalarının değerlendirilmesi. Yeni Binyılın Başında Türkiye’de Fen Bil. Eğit. Semp., Bildiriler Kitabı (ss. 289-296). İstanbul: Maltepe Üniversitesi.
Akdeniz, A.R., Bektaş, İ. ve Yiğit, N. (2000). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Temel Fizik Kavramlarını Anlama Düzeyi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 5-14.
Akdeniz, A.R., Karamustafaoğlu, O. ve Keser, Ö.F. (2001). Fizik Eğitim-Öğretim Etkinliklerinin Belirlenmesinde Hedef Davranış Geliştirmenin Önemi, Milli Eğitim, 152, 20-26.
Ayas, A. ve Coştu, B. (2001). Lise-1 öğrencilerinin “buharlaşma, yoğunlaşma ve kaynama” kavramlarını anlama seviyeleri. Yeni Binyılın Başında Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu (ss. 273-280). İstanbul: Maltepe Üniversitesi.
Ayvacı, H.Ş. ve Devecioğlu, Y. (2002). Kavram Haritasının Fen Bilgisi Başarısına Etkisi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiriler Cilt I (ss. 258-264). Ankara: ODTU.
Bak, Z., Ayas, A. ve Devecioğlu, Y. (2005). Öğretmen Adaylarında Isı Ve Sıcaklıkla İlgili Kavram Yanılgılarının Belirlenmesi. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, cilt II, s: 197-202. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Çepni, S., Ayvacı, H.Ş. ve Aydın, A., (2000). Dört ve Beşinci Sınıflarda Fen Bilgisi Programındaki Fizik Kavramlarının Öğrenciler Tarafından Anlaşılma Düzeyleri. IV. Fen Bilimleri Eğitim Kongresi (ss. 135–140). Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
Çepni, S., Ayvacı, H.Ş. ve Keleş, E. (2000). Sertifika Öğrencilerinin Fizik Kavramlarını Anlama Düzeyleri. X. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
Devecioğlu, Y. ve Akdeniz, A.R. (2006). Fizik Öğretmen Adaylarının Bilgilerini Günlük Hayatla İlişkilendirebilme Düzeyleri, 7. Ulusal Fen Bilimleri Ve Matematik Eğitimi Kongresi, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi, 7-9 Eylül 2006, Ankara.
Duit, R. ve Rhöneck, C.von. (2005). Learning and Understanding Key Concepts of Electricity. http://www.amasci.com/miscon/electref.html (17.02.2005).
Goldring, H. ve Osborne, J. (1994). Students’ Difficulties with Energy and Related Concepts, Physics Education, 29.
Harrison, A.G., Grayson, D.J. ve Treagust, D.F. (1999). Investigating a Grade 11 Students’ Evolving Conceptions of Heat and Temperature, Journal of Research in Science Teaching, 36 ( 1), 55-87.
Kaptan, F. ve Korkmaz, H. (2001). Mevcut fen bilgisi programı ile 2001-2002 öğretim yılında uygulamaya konacak olan yeni fen bilgisi programının karşılaştırılması. Çağdaş Eğitim, 273, 33-38.
Lawrenz, F. (1986). Misconceptions of physical science concepts among elementary school teachers, School Science and Math., 86 ( 6), 654-660.
Legendre, M.F. (1997). Task analysis and validation for a qualitative, explaratory curriculum in force and motion, Instructional Science, 25, 255-305.
Lin, M.R., Lin, C.C. ve Chiou, D.Y. (2002). A study of a standardized assessment of noise concepts of middle- and high-grade elementary school students, Proc. Natl. Sci. Counc. ROC (D), 12(1), 10-18.
Mali, G.B. ve Howe, A. (1979). Development of earth and gravity concepts among Nepali children, Science Education, 63, 685-691.
Martin, D.J. (1997). Science Education Today, Elementary Science Methods, A Constructivist Approach. United States: Delmar Publishers.
Olsher, B. (1999). Biotechnologies as a Context for Enhancing Junior High School Student’s Ability to Ask Meaningful Questions About Biological Processes, International Journal of Science Education, 21(2), 137-153.
Osborne, R. ve Freyberg, P. (1996). Learning in Science. Hong Kong: Heinemann.
Palmer, D.H. (1999). Exploring the Link Between Students’ Scientific and Nonscientific Conceptions, Science Education, 83: 6.
Posner, G.J., Strike, K.A., Hewson, P.V. ve Gertzog, W.A. (1982). Accommodation of a scientific conception: toward a theory of conceptual change, Science Education, 66, 221-227.
Sönmez, V. (1999). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Tobin, K. ve Gallagher, J.J. (1987). What happens in high schools science classroom?, Journal of Curriculum Studies, 19, 549-560.
Üstün, P., Yıldırgan, N. ve Çegiç, E. (2001). Fen Bilgisi Eğitiminde Model Kullanma İle Öğretimin Başarıya Etkisi. Yeni Binyılın Başında Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu (ss. 474-477). İstanbul: Maltepe Üniversitesi.
White, R. ve Gunstone, R.F. (1992). Probing Understanding. The Falmer Press.
Yiğit, N., Ayvacı, H.Ş. ve Devecioğlu, Y. (2002). İlköğretim Fen Bilgisi Öğrencilerinin Fen Kavramlarını Günlük Yaşamdaki Olgu ve Olaylarla İlişkilendirme Düzeyleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiriler Cilt I (ss. 407-414). Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.