SELDA KILIÇ

1876 Meclis-i mebusanı ve seçim hazırlıkları

Kanun-ı Esasi’nin 1876’da ilan edilmesi ile başlayan I. Meşrutiyet kısa sürmesine rağmen Osmanlı Tarihi açısından son derece önemlidir. Bir “Anayasa” hazırlanması çalışmaları devam ederken, bir taraftan da açılacak olan Meclis-i Mebusan’ın üyelerinin nasıl seçileceği konusu gündeme gelmiştir. “Meclis-i Umumi’nin suret-i intihabına ve tayinine dair Talimat-ı Muvakkate” başlığı altında 7 maddelik bir talimatla Umum Meclisin nasıl oluşturulacağı kurallara bağlanmıştı. Dönemin gazeteleri ve Arşiv kaynaklarına dayalı olarak hazırlanan makale de meclisin açılışı ve seçim hazırlıkları süreci anlatılmıştır.

Parliamentary session of 1876 and preparations for election

The first Constitutional Monarchy, which started with the proclamation of the Constitution of 1876, has played very important role in terms of Ottoman History, although it was short-lived. While the preliminary works for the Constitution were undertaken, the issue of elections of member of the parliament was brought up. A provisional act of order composed of 7 articles set up the rules for the establishment and election of General Assembly. In this paper based on archival sources and then newpapers. We will dealt with the opening of parliament and preparations for election.

PDF

___

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Yıldız Tasnifi, Kısım No: 23, Evrak No: 344, Zarf No: 11, Karton No: 71.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Yıldız Tasnifi, Hususi, 1294. 2.15, Dosya No: 159, Sıra No: 3.

BAYKAL, Bekir Sıtkı, “I. Meşrutiyet’ e Dair Belgeler”, Belleten, Belge No: 10, T.T.K.., No: 96, Ankara 1960.

BAYKAL, Bekir Sıtkı, “93 Meşrutiyeti”, Belleten, No: 21-22, T.T.K., Ankara 1942.

DEVEREUX, Robert, The First Constitutional Period A study of the Mithat Constution and Parliament, Baltimore 1983.

KOÇAK, Cemil, “Meşrutiyet’te Heyet-i Ayan ve Heyet-i Mebusan”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, C: 4, İletişim Yay., İstanbul 1985.

KUNTAY, Mithat Cemal- Kemal Namık, Devrinin İnsanları ve Olayları Arasında, C. II, İstanbul 1326.

Mahmut Celalettin Paşa, Mirat-ı Hakikat, I, II, İstanbul 1326.

ORTAYLI, İlber, “Osmanlı Devleti ve Meşrutiyet”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, C: 4, İletişim Yay., İstanbul 1985.

SAİB, Ahmet, Abdülhamit’in Evail-i Saltanatı, Hindiye Matbaası, Kahire 1326. Takvim-i Vekâyi, 24 Zilhicce 1293, numara: 1857.

TANÖR, Bülent, Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri (1789-1980), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2011

TANÖR, Bülent, Osmanlı İmparatorluğunda Anayasal Gelişmeler, Der Yayınları, İstanbul 1991.

US, Hakkı Tarık, Meclis-i Mebusan 1293-1877, II. Cilt, İstanbul 1954.