An integrated pedagogy for 1/1 Learning

Bu makale, mimarlık eğitiminde “birebir yaparak öğrenme” (1/1 learning) konusunu, “Yaz Yapı Stajı (Arch 190)” kapsamında 2003 yılında ODTÜ Mimarlık Bölümü öğrencilerinin inşa ettiği Arılı Köyü Bilgisayar İşliği deneyimi üzerinden tartışmaktadır. Bilgisayar İşliği, mimarlık bilgisinin 1/1 yaparak öğrenilmesi, üretilmesi ve paylaşılması süreçlerini kavrasallaştırmak ve tartışmak için bu yazının ana odağını oluşturmaktadır. Burada, Bilgisayar İşliği bir sonuç ürün olarak değil, bir süreç olarak değerlendirilmektedir. Arılı Bilgisayar İşliği özelinde, 1/1 yaparak öğrenme ‘biçimi işlemlemek’ (processing the form) olarak tanımladığımız bütünleşik pedagojinin deneyimlenmesidir. ‘Biçimi işlemlemek’, Bernhard Hoesli’nin “araç olarak biçim” ve Marc Angélil’in “biçim olarak süreç” olarak tanımladığı iki farklı pedagojiyi bütünleştiren bir yaklaşımdır. Bu yaklaşımda, biçim neye benzediği (fiziksel/görsel özellikleri) ile değil, mekanı kurgularken nasıl davrandığı başka bir deyişle performansı ile değerlendirilir. Bir tasarım eylemini de ifade eden ‘biçimi işlemlemek’, öğrenme, tasarım ve inşa etme süreçleri arasındaki ilişkinin bütünleştirici bir şekilde yeniden tanımlanması gerektiğini savunur. Öğrenme, 1/1 yapma eyleminin biçime dönüşmesi ve Bilgisayar İşliği olarak somutlaşması sürecinde gerçekleşmektedir. Bilgisayar İşliği’nde tasarım, inşa etme ve öğrenme süreçlerini ilişkilendirip bütünleştirmek için ortak tek bir strateji geliştirilmiştir: ‘kesitin tekrarlanması’. Kesitin (mekan kurgulama) performansı biçimsel bir araç olarak ele alınmakta; tasarım eylemi olarak ‘tekrar etmek’ ise kesiti her tekrarda farklı bir işleme sokarak mekansal farklılıkların üretilmesine imkan verecek şekilde bütünleşik süreci örgütlemektedir. Farklılaşarak tekrar eden kesit, işliğin inşa edildiği Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yer’e ait sınırlı yapı yapma bilgisinin, yerel malzeme (ahşap) ile ürettiği en temel mimari yapı olan Serender kesiti referans alınarak üretilmiştir. ‘Kesitin tekrarlanması’ stratejisi, alternatif bir yaklaşım sunarak yapının temelden çatıya değil, farklılaşarak tekrar eden kesitlerin yan yana getirilmesi ile inşa edilme sürecini düzenlerken öğrencinin öğrenim sürecine aktif katılımını da örgütlemekte; eş zamanlı olarak sürecin farklı aşamalarını (örneğin, çatının ve cephelerin birlikte inşa edilmesi) deneyimlemelerini sağlamaktadır. 1/1 öğrenme kendine özgü araçları ve öğrenim çıktıları olan bir mimarlık eğitimi ortamıdır. Profesyonel mimarlığın bir simulasyonu ve/veya okulda alınan teorik bilginin birebir sahada uygulandığı bir ortam olarak ele alınmamalıdır. ‘Biçimi işlemlemek’ olarak önerdiğimiz bütünleşik pedagoji 1/1 yaparak öğrenmenin kendine özgü doğasına uygun olarak, süreç ve biçim arasındaki hiyerarşik ayrımı ortadan kaldırıp eş zamanlı olarak tasarım ve inşa etme süreçlerinin farklı aşamalarını birebir deneyimleyerek öğrenmeyi sağlamaktadır.
Anahtar Kelimeler:

işleme

___

ANGÉLIL, M. (2003) Inchoate, Inchoate: An Experiment in Architectural Education, ed. by M. Angélil, Swiss Federal Institute of Technology, Zurich; 24-31.

CARAGONNE, A. (1995) The Texas Rangers: Notes from an Architectural Underground, The MIT Press, Cambridge, MA.

CARPENTER, W. J. (1997) Learning by Doing: Design and Construction in Architectural Education, Van nostrand reinhold, new York.

DEAMER, P. (2001) Structuring Surfaces: The Legacy of the Whites (Resurfacing Modernism), Perspecta (32) 90-9.

EISENMAN, P. (1999) Diagram Diaries, Universe, New York.

EISENMAN, P. (2006) The Formal Basis of Modern Architecture, Lars Müller, Baden.

GROPIUS, W. (1952) The Theory and Organization of the Bauhaus, Bauhaus, ed. by H. Bayer, W. Gropius and Ise Gropius, Charles T. Branford Company, Boston, MA: 20-29.

GÜR, B.F., ed. (2009) metu│architectural design studios 2008/2009, Ajanstürk, Ankara.

GÜR, B. F., YÜnCÜ, O., eds. (2004) 1/1 Yaz Uygulaması (1/1 Summer Practice), 124/3 Yayınevi, İstanbul.

ÖZKAN, S., ed. (1974) ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yaz Uygulamaları (METU Faculty of Architecture Summer Practices), Arp Yayınevi, Ankara.

ROWE, C. (1999) The Mathematics of the Ideal Villa, The Mathematics of the Ideal Villa and Other Essays, The MIT Press, Cambridge, MA; 1-28.

ROWE, C., SLUTZKY, R. (1997) Transparency, Birkhauser-Verlag, Basel.

SOMOL, R. E. (1998) The Diagrams of Matter, Diagram Work ANY 23; 23-6.

SOMOL, R. E. (2003) Operation Architecture, Inchoate: An Experiment in Architectural Education, ed. by M. Angélil, Swiss Federal Institute of Technology, Zurich; 10-23.

TURGAY, Ö. (2005) Hands-on Building Practices in Architectural Education: METU Summer Construction Practices, unpublished master’s thesis, Department of Architecture, METU, Ankara.

ZELEF, H. et al. (2001) METU Summer Practices: A Model of Integrating Theory and Practice in Architectural Education, Re-integrating Theory and Design in Architectural Education: Proceedings, EAAE, ed. by N. Çağlar; 277-80.