Suriyeli Mülteci Çocuklara Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar

Bu araştırmanın amacı, PICTES projesi kapsamında Türkçe öğreticisi olarak çalışan öğretmen görüşlerine göre Suriyeli mülteci çocuklara yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunları tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda Suriyeli mülteci çocuklara Türkçe öğreten öğretmenlerin görüşlerini içeren yazılı dokümanlar incelenmiştir. Araştırma dokümanları, Suriyeli çocukların Türk eğitim sistemine entegrasyonunun desteklenmesi için yürütülen PICTES projesi kapsamında Erciyes Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi (ERSEM) ile MEB tarafından organize edilen ve ERSEM’de düzenlenen eğitimcilerin eğitimi kursunda araştırmacı tarafından verilen “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar” adlı derste elde edilmiştir. Nitel araştırma yaklaşımı çerçevesinde gerçekleştirilen doküman incelemesi yoluyla ele alınan veriler içerik analizi ile incelenmiştir. Bu analizle toplam 30 bilgi kategorisi elde edilmiş ve bunlar altı tema altında sınıflandırılmıştır. Suriyeli çocuklara yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunların çocukların duyuşsal durumundan, hedef dilden, materyallerden, sınıf yönetiminden, sınıf ortamından ve aile işbirliğinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. Bu araştırma kapsamında ulaşılan sonuçların, literatürdeki çalışmalarla büyük ölçüde benzerlik gösterdiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Suriyeli mülteci çocuklar, Yabancı dil öğretim, Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, Sorunlar

The Problems Faced in Teaching Turkish as a Foreign Language to Syrian Refugee Children

The aim of this study is to identify the problems faced in teaching Turkish as a foreign language to Syrian refugee children according to the opinions of the teachers working as Turkish teachers in the PICTES project. For this purpose, written documents containing the opinions of teachers teaching Turkish to Syrian refugee children were examined. Research documents were obtained in the course of “Problems in Turkish Teaching as a Foreign Language” given by the researcher at Erciyes University Continuing Education Center (ERSEM) as the part of the trainer training courses organized by ERSEM and MoNE as part of PICTES projects aiming at promoting the integration of Syrian children into Turkish education system. The data handled through the document review conducted within the framework of the qualitative research approach were examined by content analysis. A total of 30 information categories were obtained with this analysis and they were classified under six themes. It has been found that the problems faced in teaching Turkish as a foreign language to the Syrian refugee children originate from the children's affective situation, target language, materials, classroom management, classroom environment and family co-operation. It is seen that the results obtained within this study show a great similarity with those in the literature.

Keywords:

Syrian refugee children, foreign language teaching, teaching Turkish as a foreign language, problems,

PDF

___

Akkaya, A. (2013). Suriyeli mültecilerin Türkçe algıları. EKEV Akademi Dergisi, 17(56), 179-190.
Akkaya, A. ve Gün, M. (2016). Araplara Türkçe öğretiminde karşılaşı-lan sorunlar: Ürdün örneği. Turkish Studies, 11(19), 9-18.
Aksakal, İ. (2017). Suriyeli mülteci öğrencilerin Türk eğitim sistemine ve sınıf ortamına uyum sorunları (Kars ili örneği). TURAN-SAM, 9(36), 669-676.
Aykırı, K. (2017). Sınıf öğretmenlerinin sınıflarındaki Suriyeli öğrenci-lerin eğitim durumlarına ilişkin görüşleri. Turkish Journal of Pri-mary Education, 2, 44-56.
Biçer, N. (2017). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında yayınlanan ma-kaleler üzerine bir analiz çalışması. Pamukkale Üniversitesi Sos-yal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, 236-247.
Biçer, N. ve Kılıç, B. S. (2017). Suriyeli öğrencilere Türkçe öğretmek için kullanılan ders kitaplarının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 649-663.
Büyükikiz, K. K. ve Çangal, Ö. (2016). Suriyeli misafir öğrencilere Türkçe öğretimi projesi üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(3), 1414-1430.
ÇOÇA (2015). Suriyeli mülteci çocukların Türkiye devlet okullarındaki durumu politika ve uygulama önerileri. İstanbul Bilgi Üniver-sitesi Çocuk Çalışmaları Birimi. http://cocuk.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2015/09/Suriyeli-Cocuklar-Egitim-Sistemi-Po-litika-Notu.pdf adresinden 06.06.2018 tarihinde elde edilmiştir.
Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (Çev. ed., M. Bütün ve S. B. Demir). Ankara: Siyasal Kitabevi.
Demirci, M. (2015). B1 seviyesinde Türkçe öğrenen Suriyeli öğrencile-rin sesli okuma becerisiyle ilgili tespitler. Turkish Studies, 10(7), 333-358.
Deniz, A. Ç.; Hülür, A. B. ve Ekinci, Y. (2016). Göç, strateji ve taktik: Suriyeli sığınmacıların gündelik hayat deneyimleri. Uluslara-rası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), 1077-1087.
Er, O.; Biçer, N. ve Bozkırlı, K. Ç. (2012). Yabancılara Türkçe öğreti-minde karşılaşılan sorunların ilgili alan yazını ışığında değer-lendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(2), 51-69.
Erdem, C. (2017). Sınıfında mülteci öğrenci bulunan sınıf öğretmenle-rinin yaşadıkları öğretimsel sorunlar ve çözüme dair önerileri. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 26-42.
Eyüp, B., Arslan, N. ve Cevher, T. Y. (2017). Mültecilere ‘Türkçenin ya-bancı dil olarak öğretilmesine yönelik uyum kursu’na katılan öğreticilerin kurs hakkındaki görüşleri ve hazır bulunuşluk du-rumları. International Journal of Languages’ Education and Teac-hing, 5(4), p. 174-200.
Gözübüyük Tamer, M. (2017). Geçici Koruma kapsamındaki Suriyeli çocukların Trabzon devlet okullarındaki durumu. Göç Dergisi, 4(1),119-152.
https://pictes.meb.gov.tr/izleme https://pictes.meb.gov.tr/izleme/Faaliyetler/TurkceOgretimi
Kağnıcı, D. Y. (2017). Suriyeli mülteci çocukların kültürel uyum süre-cinde okul psikolojik danışmanlarına düşen rol ve sorumluluk-lar. İlköğretim Online, 16(4), 1768-1776.
Karasu, M. A. (2016). Şanlıurfa'da yaşayan Suriyeli sığınmacıların kentle uyum sorunu. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(3), 995-1014.
Kopala, M., Esquivel, G., & Baptiste, L. (1994). Counseling approaches for immigrant children: Facilitating the acculturative pro-cess. The School Counselor, 41(5), 352-359.
Kultas, E. (2017). Türkiye'de bulunan eğitim çağındaki Suriyeli mültecilerin eğitimi sorunu (Van İli örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
Levent, F. ve Çayak, S. (2017). Türkiye’deki Suriyeli öğrencilerin eğiti-mine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. Hasan Ali Yücel Eği-tim Fakültesi Dergisi, 14-1(27), 21-46.
İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (2018). Göç istatistik-leri. http://www.goc.gov.tr/icerik3/gecici-koruma_363_378_47-13 adresinden 09.05.2018 tarihinde elde edilmiştir.
Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (Çev. ed.: S. Turan). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2015). Genişletilmiş bir kaynak kitap: Nitel veri analizi (Çev. Ed., S. Akbaba Altun ve A. Ersoy). An-kara: Pegem Akademi.
Özdemir, H. (2017). Suriyeli göçmen çocukların eğitimi ve dil öğreti-minin önemi: Uluslararası gönüllülük esaslı bir proje olarak “Paper Airplanes”. A. Süleymanov, P. Sönmez, F. D. Ünver ve S. M. Akbaba (Eds.), Uluslararası göç ve çocuklar içinde (ss. 287-291). London: Transnational Press London.
Özer, Y. Y., Komsuoğlu, A. ve Ateşok, Z. Ö. (2016). Türkiye’deki Suri-yeli çocukların eğitimi: Sorunlar ve çözüm önerileri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(37), 76-110.
Sarıtaş, E., Şahin, Ü. ve Çatalbaş, G. (2016). İlkokullarda yabancı uy-ruklu öğrencilerle karşılaşılan sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (25)1, 208-229.
Sirin, S. R. & Rogers-Sirin, L. (2015). The educational and mental health needs of Syrian refugee children. Washington, DC: Migration Po-licy Institute.
Taştan, C. ve Çelik, Z. (2017). Türkiye’de Suriyeli çocukların eğitimi: Güç-lükler ve öneriler. Ankara: Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi.
UNICEF (2018). UNICEF Turkey 2018 Humanitarian Situation Report (Re-port No. 21). Retrieved from UNICEF Website: https://www.unicef.org/appeals/files/UNICEF_Turkey_Hu-manitarian_Situation_Report_No._21___May_2018.pdf
Yavuz, Ö. ve Mızrak, S. (2016). Acil durumlarda okul çağındaki çocuk-ların eğitimi: Türkiye’deki Suriyeli mülteciler örneği. Göç Der-gisi, 3(2), 175-199.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yön-temleri (Genişletilmiş 9. bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.