Öğretmenler ile Lise ve Üniversite Öğrencilerindeki Narsisizm Kişilik Özellikleri Benlik Saygısı ve Duygu Gereksinimi Arasındaki İlişkiler

Narsisizm; kendini diğer insanlardan üstün görme, insanlar tarafından saygı ve hayranlık duyulma beklentisine girme ile nitelendirilen bir kişilik özelliğidir. Bazı psikologlar, narsisizmin abartılı ya da aşırı şişirilmiş yüksek bir benlik saygısı ile ilişki olduğunu öne sürmektedirler. Bu bakış açısıyla benlik saygısı narsistik kişilik özelliğini artırmaktadır. Benlik saygısı, bireylerin kendilerini ne kadar değerli hissettiklerini ifade eder. Kişilik, psikolojinin önemli alanlarından biridir ve örgütlenmiş duygusal, bilişsel, toplumsal özellikler bütünü olarak ele alınmaktadır. Kişiliğe ilişkin çok farklı yaklaşımlar öne sürülmüştür ancak en fazla kullanılan, Beş Faktör Kişilik Kuramı olarak kabul görmektedir. Bu yaklaşım bağlamında kişilik, beş faktör altında toplanabilmektedir: Dışa dönüklük, sorumluluk, uyumluluk, deneyime açıklık ve duygusal denge. Hem kişilik özellikleri hem de benlik saygısı narsisizm üzerinde etkilidir. Bazı araştırmalar narsisizm eğilimlerinin yaşa bağlı olarak değiştiğini bir başka ifade ile farklı gelişim dönemlerinde yükselip azaldığını ortaya koymaktadır. Alanyazın ışığında bu araştırmanın temel amacı; kişilik özelliklerinden dışa dönüklük, uyumluluk, duygusal denge, sorumluluk ve deneyime açıklık kişilik boyutlarıyla duygulara yaklaşma ve duygulardan kaçınma ile benlik saygısının lise ve üniversite öğrencileri ile öğretmenlerde narsisizmi yordayıp yordamadığını ve gruplar arası farklılık olup olmadığını araştırmaktır. Bu amaçla çoklu regresyon modeli oluşturulmuş ve varyans analizi yapılmıştır. Araştırma grubu toplam olarak 826 öğretmen, lise ve üniversite öğrencisinden oluşmaktadır (%61.3 kadın, %38.7 erkek). Regresyon analizinde deneyime açıklık, uyumluluk, duygusal denge ve benlik saygısının narsisizmi anlamlı olarak yordadığı saptanmıştır. Varyans analizi sonucuna göre ise narsisizm puan ortalamalarında gruplar arası anlamlı farklılık bulunmuştur. Yapılan t testi sonucuna göre üniversite grubunda narsisizm puan ortalamaları kadınlar ve erkekler arasında farka işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Narsisizm, Benlik Saygısı, Duygu Gereksinimi, Kişilik

Relationships Between Narcissism Personality Trait Need for Affect and Self Esteem at Teacher, University and High School Student

Narcissism is a personality trait characterized by a sense of superiority and a desire for respect and admiration from others. A common belief, both in psychology and in popular culture, is that narcissism represents a form of excessive self-esteem. Some psychologist suggests that narcissism related an exaggerated form of high self-esteem or inflated self-esteem. So that self-esteem increase narcissist personality trait. Self-esteem indicates whether people have a low or high sense of their overall self-worth. Personality deals with organized traits which are emotional, cognitive, and social. Various approaches have been proposed to examine personality but the Big-Five Personality Theory which suggests personality traits can be assessed under the five-factor has begun to come to the fore. These factors are extraversion, agreeableness, emotional stability, conscientiousness and openness to experience. Both personality traits and self-esteem effect on narcissism. Both personality traits and self esteem effect on narcissism. Some studies assert that narcissistic personality tendencies are change with age or increase and decrease different development stage. In light of the literature the aim of this study is to examine whether extraversion, agreeableness, emotional stability, conscientiousness and openness to experience, emotion approach and emotion avoidance and self-esteem’s predict narcissism. Research group consisted of 826 (61.3% female, 38.7% male) teachers, high school and university students. The preliminary analyses showed that extraversion, agreeableness, emotional stability, conscientiousness and openness to experience and self-esteem’s predict narcissism. Firstly regression analyzed showed that openness to experience, agreeableness, emotional stability and self-esteem significantly predicts narcissism. Second one way anova analyses show that there are significantly differences between high school student and university student and teacher groups. t test shows that there is significantly difference between male and female in narcissism score at university student. Male’s narcissism scores are higher than females in university student.

Keywords:

Narcissism, Self-Esteem, Need For Affect, Personality,

PDF

___

Akhtar, S. (1989). Narcissistic personality disorder: Descriptive features and differential diagnosis. Psychiatric Clinics of North America. 12(3), 505-29.
Akhtar, S. ve Thomson, J. A. (1982). Overview: Narcissistic personality disorder. The American journal of psychiatry 139(1),12-20.
Akıncı, İ. (2015). The relationship between the types of narcissism and psychological well-being: The roles of emotions and difficulties in emotion regulation. Middle East Technical University, The Department of Psychology, (Master’s Thesis), Ankara.
Ames, D. R., Rose, P., ve Anderson, C. P. (2006). The NPI-16 as a short measure of narcissism. Journal of Research in Personality, 40(4), 440-450.
Anlı, İ., ve Bahadır, G. (2007). Kendilik psikolojisine göre narsisistik ve sınır kişilik bozukluğu. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 27, 1-12.
Apple, Gnambs ve Maio (2012). A short measure of the need for affect. Journal of Personality Assessment 1(1), 1- 9.
Arnett, J. J. (1998). Learning to stand alone: The contemporary American transition to adulthood in cultural and historical context. Human development, 41(5-6), 295-315.
Arnett, R. C. (1997). Communication and community in an age of diver-sity. Communication ethics in an age of diversity, (edit:Josina M. Makau and Ronald C. Arnett)27-47. Universitiy of İllinois press: Chicago
Aslan, S. (2008). Kişilik, huy ve psikopatoloji. Rewiews, Cases and Hy-potheses in Psychiatry RCHP, 2(1-2), 7-18.
Atak, H. (2011). Kimlik gelişimi ve kimlik biçimlenmesi: Kuramsal bir değerlendirme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(1),163-213.
Atay, S.(2009). Narsistik kişilik envanteri’nin Türkçe’ye standardizasy-onu. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 1-16.
Atay, S. (2010). Çalışan Narsist, 1. Baskı. Namar Yayınları: İstanbul. Baumeister, R. F. (Ed.). (2013). Self-esteem: The puzzle of low self-regard. Springer Science ve Business Media.
Baumeister, R. F., ve Tice, D. M. (1986). Four selves, two motives, and a substitute process self-regulation model. Public self and private self, 63-74. Springer: New York
Baumeister, R. F., Bushman, B. J., ve Campbell, W. K. (2000). Self-esteem, narcissism, and aggression: Does violence result from low self-esteem or from threatened egotism?. Current Directions in Psycho-logical Science, 9(1), 26-29.
Baumeister, R. F., Campbell, J. D., Krueger, J. I., ve Vohs, K. D. (2003). Does high self-esteem cause better performance, interpersonal success, happiness, or healthier lifestyles? Psychological Science in The Public Interest, 4(1), 1-44.
Baumeister, R. F., Tice, D. M., ve Hutton, D. G. (1989). Self-presentational motivations and personality differences in self-esteem. Journal of Personality, 57(3), 547-579.
Berry, J. W., Poortinga, Y. H., Breugelmans, S. M., Chasiotis, A., ve Sam, D. L. (2015). Kültürlerarası psikoloji: Araştırma ve uygulama-lar.(çev. ed.: Leman Pınar Tosun). Ankara: Nobel.
Blankstein, K. R., Flett, G. L., Koledin, S., ve Bortolotto, R. (1989). Affect intensity and dimensions of affiliation motivation. Personality and Individual Differences, 10(11), 1202-1203
Bradlee, P. M., ve Emmons, R. A. (1992). Locating narcissism within the interpersonal circumplex and the five-factor model. Personality and Individual Differences, 13(7), 821-830.
Burger, J.M. (2016). Kişilik (5.Baskı). İnan Deniz Erguvan Sarıoğlu (Çev.). İstanbul: Kaknüs.
Büyükoztürk, S., Kılıç Çakmak, E., Akgün, O. E., Karadeniz, S., ve Demi-rel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Campbell, W. K., ve Foster, J. D. (2007). The narcissistic self: Background, an extended agency model, and ongoing controversies. The self, 115-138.Psylogy press: New York.
Carlson, K. S., ve Gjerde, P. F. (2009). Preschool personality antecedents of narcissism in adolescence and young adulthood: A 20-year longitudinal study. Journal of Research in Personality, 43(4), 570-578.
Carlson, N. R. (2011). Fizyolojik psikoloji davranışın nörolojik temelleri. Nobel Akademik Yayıncılık.
Costa Jr, P. T., ve McCrae, R. R. (1995). Domains and facets: Hierarchical personality assessment using the Revised NEO Personality In-ventory. Journal of Personality Assessment, 64(1), 21-50.
Costa Jr, P. T., McCrae, R. R., Zonderman, A. B., Barbano, H. E., Le-bowitz, B., ve Larson, D. M. (1986). Cross-sectional studies of personality in a national sample: II. Stability in neuroticism, ex-traversion, and openness. Psychology and Aging, 1(2), 144.
Costa, P.T. ve McCrae, R.R. (1992). NEO-PIR, Professional Manual. Psy-chological Assessment Resources, Inc. Florida.
Çuhadaroğlu, F. (1986). Adolesanlarda benlik saygısı. Uzmanlık Tezi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Ankara.
Digman, J. M. (1990). Personality structure: Emergence of the five-factor model. Annual Review of Psychology, 41(1), 417-440.
Doğan, S., Uğurlu, M., ve Canat, S. (2007). Narsisistik kişilik bozukluğu. Turkiye Klinikleri. Journal of Internal Medical Sciences, 3(12), 53-60.
Dollard, J., Miller, N. E., Doob, L. W., Mowrer, O. H., ve Sears, R. R. (1939). Frustration and aggression.yale University press: New Heven
Duyan, V., Uçar, M. E., ve Kalafat, T. (2011). Duygu Gereksinimi Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması ve Psikometrik Niteli-klerinin Belirlenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(161).
Emmons, R. A. (1987), “Narcissism: Theory and Measurement”, Journal of Personality and Social Psychology, Vol. 52, No. 1, pp.11-17
Epstein, S. (1998). Cognitive-experiential self-theory. In Advanced per-sonality (pp. 211-238). Springer, Boston, MA.
Foster, J. D., ve Campbell, W. K. (2007). Are there such things as “narcis-sists” in social psychology? A taxometric analysis of the Narcis-sistic Personality Inventory. Personality and Individual Differences, 43(6), 1321-1332.
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., ve Hyun, H. H. (1993). How to design and evaluate research in education (Vol. 7). New York: McGraw-Hill.
Freud, S. (1914). Narsizm Üzerine ve Schreber vakası (5. bs., çev. B. Büyükal ve S.M. Tura). İstanbul: Metis Yayınları (Orijinal maka-lenin yayın tarihi).
Fujita, F., Diener, E., ve Sandvik, E. (1991). Gender differences in nega-tive affect and well-being: the case for emotional intensity. Journal of Personality and Social Psychology, 61(3), 427.
Geçtan, E. (2015). Psikodinamik Psikiyatri ve Normaldışı Davranışlar. İstanbul: Metis Yayınları.
Goldberg, L. R. (1992). The development of markers for the Big-Five fac-tor structure. Psychological Assessment, 4(1), 26.
Grijalva, E., Newman, D. A., Tay, L., Donnellan, M. B., Harms, P. D., Robins, R. W., ve Yan, T. (2015). Gender differences in narcissism: A meta-analytic review. Psychological Bulletin, 141(2), 261.
Güngör, İ. H., Arıcak, O. T., ve Ekşi, H. (2012). Value preferences predict-ing narcissistic personality traits in young adults. Educational Sci-ences: Theory and Practice. 12.2, 1281-1290.
Güngör, N. D., ve Selçuk, F. Ü. (2015). Narsisistik kişilik envanteri (nke-16) Türkçe uyarlaması. https://www.researchgate.net/profile/Fatma_Selcuk/publication/273120I
Izard, C. E. (2007). Basic emotions, natural kinds, emotion schemas, and a new paradigm. Perspectives on Psychological Science, 2(3), 260-280.
Karasar, N. (2004). Bilimsel arastirma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Kernberg, O. (1975). Sınır Durumlar ve Patolojik Narsisizm. (Çev. M. Atakay), Birinci Baskı, Metis Kitabevi.
Kızıltan, H. (2000). Narcissistic Personality Inventory (NPI) Ölçeğinin Türkçe Formu Dil Eşdeğerliliği, Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışmaları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İÜSBE, İstanbul.
Kohut, H. (1971). Kendiliğin Çözümlenmesi. Çev. Cem Atbaşoğlu, Banu Büyükkal, Cüneyt İşcan. İstanbul: Metis Yayınları.
Kring, A. M., ve Gordon, A. H. (1998). Sex differences in emotion: ex-pression, experience, and physiology. Journal of Personality and Social Psychology, 74(3), 686.
Lang, P. J. (1995). The emotion probe: Studies of motivation and atten-tion. American Psychologist, 50(5), 372.
Lasch, C. (2006). Narsisizm kültürü. Çev. Suzan Öztürk ve Ümit Hüsrev Yolsal, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Lazarus, R. S. (1991). Cognition and motivation in emotion. American Psychologist, 46(4), 352-367.
Leventhal, H., ve Scherer, K. (1987). The relationship of emotion to cogni-tion: A functional approach to a semantic controversy. Cognition and Emotion, 1(1), 3-28.
Lowen, A. (2016). Narsisizm: Gerçek Benliğin İnkarı. Cem Yayınevi.
Maio, G. R., ve Esses, V. M. (2001). The need for affect: Individual differ-ences in the motivation to approach or avoid emotions. Journal of Personality, 69(4), 583-614.
McCrae RR, Costa PT. (2003). Personality in adulthood. New York: The Guilford Press; 48-63
McCrae, R. R. (2009). Personality profiles of cultures: Patterns of ethos. European Journal of Personality, 23(3), 205-227.
McCrae, R. R., ve Costa Jr, P. T. (1999). A five-factor theory of personali-ty. Handbook of personality: Theory and Research, 2, 139-153.
McCrae, R. R., ve Costa, P. T. (1987). Validation of the five-factor model of personality across instruments and observers. Journal of Per-sonality and Social Psychology, 52(1), 81.
McCrae, R. R., ve John, O. P. (1992). An introduction to the five-factor model and its applications. Journal of Personality, 60(2), 175-215.
McShane, S.L., Von Glinow, M.A. (2005), Organizational Behavior: Emerging Realites For The Workplace Revolution, McGraw Hill Companies, Inc., New York.
Morsünbül, Ü. (2013). Beliren yetişkinler mi, beliren üniversiteli yetişkinler mi? Risk alma ve kimlik biçimlenmesi üzerinden bir inceleme. İlköğretim Online, 12(3), 873-885.
Morsünbül, Ü. (2014). Hızlı büyük beşli kişilik testi türkçe versiyonu geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 27(4), 316-322.
Neuman, G. A. ve Wright, J. (1999). Team effectiveness: Beyond skills and cognitive ability, Journal of Applied Psychology, 84 (3), 376-389.
Nolen-Hoeksema, S., ve Girgus, J. S. (1994). The emergence of gender differences in depression during adolescence. Psychological Bulle-tin, 115(3), 424-443.
Özakkaş, T. (2006). (Ed.), Narsistik ve Borderline Kişilik Bozuklukları, Litera Yayıncılık. İstanbul.
Ozan, E., Kırkpınar, İ., Aydın, N., Fidan, T., ve Oral, M. (2008). Narsisis-tik kişilik bozukluğu: Gelişim süreçleri ve yaşamı. RCHP, Psiki-yatride Derlemeler, Olgular ve Varsayımlar Dergisi, 2(1-2), 25-38
Özer, Ö., Uğurluoğlu, Ö., Kahraman, G., ve Avcı, K. (2016). Hemşirelerin karanlık kişilik özelliklerinin sosyo-demografik değişkenler açısından incelenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(3), 205-218.
Paulhan, F. (2013). The laws of feeling. Routledge: British Libriary.
Paulhus, D. L. (2001). Normal narcissism: Two minimalist accounts. Psy-chological Inquiry, 12(4), 228-230.
Paulhus, D. L., ve Williams, K. M. (2002). The dark triad of personality: Narcissism, Machiavellianism, and psychopathy. Journal of Re-search in Personality, 36(6), 556-563.
Philipson, I. (1985). Gender and narcissism. Psychology of Women Quarter-ly, 9(2), 213-228.
Pincus, A. L., ve Lukowitsky, M. R. (2010). Pathological narcissism and narcissistic personality disorder. Annual Review of Clinical Psy-chology, 6, 421-446.
Raskin, R. N., ve Hall, C. S. (1979). A narcissistic personality inventory. Psychological reports.
Raskin, R., ve Terry, H. (1988). A principal-components analysis of the Narcissistic Personality Inventory and further evidence of its construct validity. Journal of Personality and Social Psychology, 54(5), 890-902.
Robert, B. W., Edmonds, G., ve Grijalva, E. (2010). It is Developmental Me Not Generation Me: Developmental Changes are More Im-portant than Generational Changes in Narcissism. Perspectives in Psychological Science, 5(1), 97-102.
Rose, P. (2002). The happy and unhappy faces of narcissism. Personality and İndividual Differences, 33(3), 379-391.
Rosenberg, M. (1965). Rosenberg self-esteem scale (RSE). Acceptance and commitment therapy. Measures package, 61, 52.
Rozenblatt, S. (2002), In Defence of Self: The Relationship of Self-Esteem and Narcissism to Agressive Behavior Long Island University, Psychology, Yayınlanmamış Doktora Tezi, USA
Santrock, J. W. (2012). Ergenlik. Nobel Akademik Yayıncılık.
Schwarz, N. (1990). Feelings as information: Informational and motiva-tional functions of affective states. Guilford Press: New York
Steinberg, L. (2007). Ergenlik (çev. ed. F. Çok). Ankara: İmge Yay.
Taymur, İ., ve Türkçapar, M. H. (2012). Kişilik: tanımı, sınıflaması ve değerlendirmesi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(2), 154-177.
Tolman, E. C. (1923). A behavioristic account of the emotions. Psychologi-cal Review, 30(3), 217-227.
Twenge, J. M., Konrath, S., Foster, J. D., Campbell, W. K., ve Bushman, B. J. (2008). Further evidence of an increase in narcissism among college students. Journal of Personality, 76(4), 919-928.
Twenge, J., ve Campbell, W. (2015). Asrın vebası: Narsizim illeti. (Çev. KORKMAZ, Ö), İstanbul: Kaknüs Yayınları.
Uçar, M. E. (2017). Duygu gereksinimi ölçeği’nin kısa formunun Tü-rkçeye uyarlama çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (44), 598-620.
Uçar, M.E. ve Konal, B. (2017). Narsisizm kişilik özellikleri ve benlik saygısı arasındaki ilişkiler. Journal of Social and Humanities Scienc-es Researches, 4 (10), 260-280
Uçar, M.E.ve Aliyev, R. (2017). Lise öğrencilerinde etkileşim algısı eylem kimlikleme ve duygu ihtiyacı arasındaki ilişkiler. Journal of Kirse-hir Education Faculty, 18(2), 55-73.
Vermulst, A. A., ve Gerris, J. R. M. (2005). QBF: Quick big five persoon-lijkheidstest handleiding quick big five personality test manual. Leeuwarden, the Netherlands: LDC Publications.
Vernon, P. A., Villani, V. C., Vickers, L. C., ve Harris, J. A. (2008). A be-havioral genetic investigation of the Dark Triad and the Big 5. Personality and Individual Differences, 44(2), 445-452.
Wallace, H. M., ve Baumeister, R. F. (2002). The performance of narcis-sists rises and falls with perceived opportunity for glory. Journal of Personality and Social Psychology, 82(5), 819-834.
Weitten,W.,Hammer,Y.E.,Dunn,D.S. (2015). Psikoloji ve çağdaş yaşam insan uyumu. (Çev.Ed. Ebru İlkiz,2015). Ankara: Nobel yay.
Zajonc, R. B. (1980). Feeling and thinking: Preferences need no infer-ences. American psychologist, 35(2), 151-175.