Öğrenci Motivasyonunu Artıran ve Azaltan Öğretmen Davranışlarının İncelenmesi

Motivasyon, öğrencilerin akademik başarılarında en kritik faktördür. Öğrencilerin motivasyonlarının ortaya çıkmasında en kritik faktör ise, öğretmen davranışlarıdır. Bu araştırmada, öğretmenlerin öğrenci motivasyonunu artıran ve azaltan davranışlarını tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji deseninde yürütülmüştür. Çalışma grubunu Necmettin Erbakan Üniversitesi’nde pedagojik formasyon eğitimi alan ilahiyat fakültesi öğrencisi ya da mezunu 294 öğretmen adayı oluşturmuştur. Veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilen açık uçlu anket formu ile toplanmıştır. Veriler, içerik analizi ile çözümlenmiştir. Analiz sonucunda, öğretmenlerin kişisel ilgi, hazırlık/planlama, yüksek başarı beklentisi, coşku, eşitlik-adalet, tutarlılık, açık sınıf iklimi, alan bilgisi ve dikkat çekme davranışlarının öğrenci motivasyonunu artırdığı; coşkusuzluk, gözde öğrenci, tutarsızlık, kapalı sınıf iklimi, şiddet -fiziksel şiddet, psikolojik şiddet ve pasif saldırganlık-, ulaşılmazlık, yetersizlik -sınıf kontrolü, mizah duygusu, insan ilişkileri, konuşma sorunları, alan bilgisi- davranışlarının öğrenci motivasyonunu düşürdüğü bulgusuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgulara dayalı olarak öğretmenlere, öğretmen yetiştiren kurumlara ve okullara yönelik öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Öğrenci, Motivasyon, Öğretmen davranışı

Investigation of Teacher Behavior Increasing and Reducing Student Motivation

Motivation is the most critical factor in the academic achievement of students. The most critical factor in the emergence of student motivation is teacher behavior. In this study, it was aimed to determine the teacher behavior increasing and decreasing student motivation. The study was carried out in a phenomenological pattern from qualitative research designs. 294 teacher candidates, who are pedagogical formation students or graduates of Theology Faculty at Necmettin Erbakan University, have formed the study group. The data were collected by an open-ended questionnaire developed by the researchers. The data were analyzed by content analysis. As a result of analysis, it has been reached that teachers' personal interest, preparation/planning, expectation of high success, enthusiasm, equality-justice, consistency, open class climate, field knowledge and attention-grabbing behavior increase student motivation; dejection, favorite student, inconsistency, closed class climate, violence-physical violence, psychological violence and passive aggression, inaccessibility, inadequacy-class control, humor, human relations, speech problems and content knowledge decrease student motivation. Suggestions have been made to teachers, teacher training institutions and schools based on the findings.

Keywords:

Student, Motivation, Teacher behavior,

PDF

___

Akkaya, A. (2012). Öğretmen adaylarının konuşma sorunlarına ilişkin görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Der-gisi, 9(20). 405-420.
Alkan, H. B. (2007), İlköğretim öğretmenlerinin istenmeyen davranışlarla baş etme yöntemleri ve okulda şiddet (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Niğde Üniversitesi, Niğde.
Anderson, A., Hamilton, R. J. ve Hattie, J. (2004). Classroom climate and motivated behaviour in secondary schools. Learning Environmen-tal Research, 7(3), 211-225. https://doi.org/10.1007/s10984-004-3292-9
Atıcı, M. (2001). Yüksek ve düşük yetkinlik düzeyine sahip öğretmenle-rin sınıf yönetimi stratejileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yöneti-mi, 28, 483-499.
Atıcı, M. (2002). Öğrenci istenmeyen davranışlarıyla baş etmede Türk ve İngiliz öğretmenlerin kullandıkları yöntemlerin karşılaştırılması. Eğitim Yönetimi Dergisi, 29, 9-26.
Barr, J. J. (2016). Developing a positive classroom climate. The IDEA Center. Erişim: https://www.ideaedu.org/Portals/0/Uploads/Documents/IDEA% 20Papers/IDEA%20Papers/PaperIDEA_61.pdf
Baştürk, S. (2009). Ortaöğretim matematik öğretmen adaylarına göre fen edebiyat fakültelerindeki alan eğitimi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 137-160.
Berti, C., Molinari, L. ve Speltini, G. (2010). Classroom justice and psyc-hological engagement: Students’ and teachers’ representations. Social Psychology of Education, 13, 541-556. doi: 10.1007/s11218-010-9128-9
Chang, J. (2011). A case study of the “pygmalion effect”: Teacher expec-tations and student achievement. International Education Studies, 4(1), 198-201.
Cheema, J. R. ve Kitsantas, A. (2014). Influences of disciplinary classroom climate on high school student self-efficacy and mathematics ac-hievement: A look at gender and racial-ethnic differences. Inter-national Journal of Science & Mathematics Education, 12(5), 1261-1279. https://doi.org/10.1007/s10763-013-9454-4
Chory-Assad, R. M. (2002). Classroom justice: Perceptions of fairness as a predictor of student motivation, learning, and aggression. Com-munication Quarterly, 50(1), 58-77, doi: 10.1080/01463370209385646 Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. Edt.). Ankara: Siyasal Kitapevi.
Deniz, M., Avşaroğlu, S. ve Fidan, Ö. (2006). İngilizce öğretmenlerinin öğrencileri motive etme düzeyleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakül-tesi Dergisi, 11(Bahar), 61-73.
Dörnyei, Z. ve Ushioda, E. (2011). Teaching and researching motivation (2nd Ed.). Pearson, Harlow.
Dörnyei, Z. (2001). Motivational strategies in the language classroom. Camb-ridge: Cambridge University Press. Ehrhardt-Madapathi, N., Pretsch, J. ve Schmitt, M. (2017). Effects of in-justice in primary schools on students’ behavior and joy of learn- ing. Social Psychology of Education, 20, 1-33. https://doi.org/10.1007/s11218-017-9416-8
Ekinci, C. E. ve Burgaz, B. (2009). İstenmeyen öğrenci davranışlarının öğretmen ve okuldan kaynaklanan nedenleri. Sosyal Bilimler Der-gisi, 22, 91-111.
Erben Keçici, S., Beyhan, Ö. ve Sönmez Ektem, I. (2013a). İstenmeyen öğretmen davranışları ölçme aracı geliştirilmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 1043-1065.
Erben Keçici, S., Beyhan, Ö. ve Sönmez Ektem, I. (2013b). Agressive teac-her behaviorsand its’affects on students. Asian Journalof Manage-ment Sciences & Education (AJMSE), 2(2), 15-25.
Friedrich, A., Flunger, B., Nagengast, B., Jonkmann, K. ve Trautwein, U. (2015). Pygmalion effects in the classroom: Teacher expectancy effects on students’ math achievement. Contemporary Educational Psychology, 41, 1-12. http://dx.doi.org/10.1016/j.cedpsych.2014.10.006
Gorham, J. ve Christophel, D. M. (1992). Students' perceptions of teacher behaviors as motivating and demotivating factors in college classes. Communication Quarterly, 40(3), 239-252. doi: 10.1080/01463379209369839
Gorham, J. ve Millette, D. (1997). A comparative analysis of teacher and student perceptions of sources of motivation and demotivation in college classes. Communication Education, 46(4), 245-261. doi: 10.1080/03634529709379099
Hisley, J. ve Kempler, T. (2000). What's everybody so excited about?: The effects of teacher enthusiasm on student intrinsic motivation and vitality. Journal of Experimental Education, 68(3), 217-236. doi:10.1080/00220970009600093
Horan, S. M., Chory, R. M. ve Goodboy, A. K. (2010). Understanding students' classroom justice experiences and responses. Communication Education, 59(4), 453-474. http://dx.doi.org/10.1080/03634523.2010.487282
Kanfer, R. (1990). Motivation theory and industrial and organizational psychology. In M. D. Dunnette & L. Hough (Edt.), Handbook of industrial and organizational psychology (pp.75-130). Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press.
Kearney, P., Plax, T. G., Hays, L. R. ve Ivey, M. J. (1991). College teacher misbehaviors: What students don’t like about what teachers say or do. Communication Education, 53, 40-55.
Lamb, M. (2017). The motivational dimension of language teaching. Lan-guage Teaching, Surveys and Studies, 50(3), 301-346. doi:10.1017/S0261444817000088
Lamb, M. ve Wedell, M. (2014). Cultural contrasts and commonalities in inspiring language teaching. Language Teaching Research, 19(2), 207-224. doi: 10.1177/1362168814541716
Marsh, H. W., Martin, A. J. ve Cheng, J. H. S. (2008). A multilevel pers-pective on gender in classroom motivation and climate: Potential benefits of male teachers for boys? Journal of Educational Psycho-logy, 100(1), 78-95. doi:10.1037/0022-0663.100.1.78
Maulana, R., Opdenakker, M-C. ve Bosker, R. (2016). Teachers' instructi-onal behaviors as important predictors of academic motivation: Changes and links across the school. Learning and Individual Diffe-rences, 50, 147-156. doi: 10.1016/j.lindif.2016.07.019
Maulana, R., Opdenakker, M-C., den Brok, P. ve Bosker, R. (2011). Teacher-student interpersonal relationships in Indone-sia: Profiles and importance to student motivation. Asia Pacific Jo-urnal of Education, 31(1), 33-49. doi: 10.1080/02188791.2011.544061
Maulana, R., Opdenakker, M-C. ve Bosker, R. (2013). Teacher–student interpersonal relationships do change and affect academic moti-vation: A multilevel growth curve modelling. British Journal of Educational Psychology, 84, 459-482. doi:10.1111/bjep.12031
Mazer, J. P. ve Hunt, S. K. (2008). The effects of instructor use of positi-ve and negative slang on student motivation, affective learning, and classroom climate. Communication Research Reports, 25, 44-55.
Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. S. Turan (Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
Molinari, L., Speltini, G. ve Passini, S. (2013). Do perceptions of being treated fairly increase students' outcomes? Teacher-student inte-ractions and classroom justice in Italian adolescents. Educational Research and Evaluation, 19(1), 58-76. doi: 10.1080/13803611.2012.748254
Opdenakker, M-C., Maulana, R. ve den Brok, P. (2012). Teacher–student interpersonal relationships and academic motivation within one school year: Developmental changes and linkage. School Effective- ness and School Improvement, 23(1), 95-119. doi:10.1080/09243453.2011.619198
Orhan Özen, S. (2017). The effect of motivation on student achievement. In E. Karadağ (Ed.), The factors effecting student achievement (pp. 35-56). Cham, Switzerland: Springer International Publishing. doi: 10.1007/978-3-319-56083-0_3
Passini, S., Molinari, L. ve Speltini, G. (2015). A validation of the questi-onnaire on teacher interaction in Italian secondary school stu-dents: The effect of positive relations on motivation and acade-mic achievement. Social Psychology of Education, 18(3), 547-559. doi: 10.1007/s11218-015-9300-3
Patrick, H., Kaplan, A. ve Ryan, A. M. (2011). Positive classroom motiva-tional environments: Convergence between mastery goal structu-re and classroom social climate. Journal of Educational Psychology, 103(2), 367-382. http://dx.doi.org/10.1037/a0023311
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. M. Bütün ve S. B. Demir, (Çev. Edt.) Ankara: Pegem Akademi.
Rehman, A. ve Haider, K. (2013). The impact of motivation on learning of secondary school students in Karachi: An analytical study. Educational Research International, 2(2), 139-147. www.erint.savap.org.pk
Robbins, S. P., Decenzo, D. A. ve Coulter, M. (2013). Yönetimin esasları: Temel kavramlar ve uygulamalar. (A. Öğüt ve C. Erbil, Çev.) Anka-ra: Nobel Akademik Yayıncılık.
Robinson, K. (2017). Yaratıcı öğrenciler: Çocukların geleceğini düşünenler için eğitimde yaratıcılık devrimi. (D. Boyraz, Çev.) İstanbul: Sola Yayın-ları.
Rubie-Davies, C. M. (2010). Teacher expectations and perceptions of stu-dent attributes: Is there a relationship? British Journal of Educatio-nal Psychology, 80, 121-135. doi:10.1348/000709909X466334
Slavin, R. E. (2013). Öğrencileri öğrenmeye motive etmek. G. Yüksel (Çev. Ed.), Eğitim Psikolojisi (ss. 284-312). Ankara: Nobel.
Stewart, R. A. (1989). Interaction effects of teacher enthusiasm and stu-dent notetaking on recall and recognition of lecture content. Communication Research Reports, 6(2), 84-89. http://dx.doi.org/10.1080/08824098909359838
Stroet, K., Opdenakker, M-C. ve Minnaert, A. (2015). What motivates early adolescents for school? A longitudinal analysis of associati-ons between observed teaching and motivation. Contemporary Educational Psychology, 42, 129-140. doi: 10.1016/j.cedpsych.2015.06.002
Şahin, A. (2011). Öğretmen algılarına göre etkili öğretmen davranışları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 239-259.
Şahin, İ. ve Beycioğlu, K. (2015). Eğitim fakültesi öğretim elemanlarının öğretmen yetiştirmeye ilişkin görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 33-50. doi: 10.17679/iuefd.16259330
Thoonen, E. E. J., Sleegers, P. J. C., Peetsma, T. T. D. ve Oort, F. J. (2011). Can teachers motivate students to learn? Educational stu-dies, 37(3), 345-360.
Ubuz, B. ve Sarı, S. (2009). Sınıf öğretmeni adaylarının iyi öğretmen olma ile ilgili görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 53-61.
Ünal, A. (2012). Deviant teacher behaviors and their influence on school rules and interpersonal relationships at school. Eğitim Araştırma-ları, 49, 1-20.
Ünal, A. (2013). Teachers' deviant workplace behaviors: Scale develop-ment. Social Behavior and Personality: An International Journal, 41(4), 635-642.
Ünal, A. ve Gürsel, M. (2015). Negative teacher behaviors from which teacher candidates are affected. Proceedings of Teaching and Education Conferences (ss. 163-168). Amsterdam: International Institute of Social and Economic Sciences. doi: 10.20472/TEC.2015.001.013
Wang, M. T. ve Eccles, J. S. (2013). School context, achievementmotiva-tion, and academic engagement: A longitudinal study of school engagement using a multidimensional perspective. Learning and Instruction, 28, 12-23. http://dx.doi.org/10.1016/j.learninstruc.2013.04.002
Wosnitza, M. ve Nenniger P. (2001). Perceived learning environments and the individual learning process. In S. Volet & S. Järvelä (Eds.), Motivation in learning contexts (pp. 171-187). London: Per-gamon.
Yan, H. (2009). Student and teacher demotivation in ESL. Asian Social Science, 5(1), 109-12.
Yazıcı, H. (2012). Motivasyon. Y. Özbay, S. Erkan (Ed.), Eğitim Psikolojisi. Ankara: PegemAkademi.
Yıldırım, A., Ünal, A. ve Sürücü, A. (2015). Effective teacher behaviors based on the opinions of teacher candidates. Proceedings of Te-aching and Education Conferences (ss. 195-200). Amsterdam: In-ternational Institute of Social and Economic Sciences. doi: 10.20472/TEC.2015.001.017
Zhang, Q. (2007). Teacher misbehaviors as learning demotivators in col-lege classrooms: A cross-cultural investigation in China, Ger-many, Japan, and the United States. Communication Education, 56, 209-227. doi: 10.1080/03634520601110104