Gelişen Teknolojiler, Değişen İşgücü Nitelikleri ve Eğitim

Son yıllarda gerek ulusal gerekse uluslararası alanda eğitimin ekonominin gereksinimleri doğrultusunda yeniden yapılandırılması gerektiği öne sürülmekte ve bunu yerine getirmek için uluslararası örgütlerin öncülüğünde küresel boyutta düzenlemeler yapılmaktadır. Üretim için gerekli nitelikli işgücünün yetiştirilmesinde işlev görerek eğitimin ekonomide rol oynamasının tarihi Sanayi Devrimi’ne kadar uzanır. 19. yüzyılda sanayileşmenin hızlanmasıyla birlikte eğitimden beklenen işlev ile son yıllarda teknolojinin gelişmesiyle birlikte değişen işgücü niteliklerini sağlamak üzere eğitimden beklenen işlev arasında bir paralellik söz konusudur. Ancak, günümüzde bu işlev daha merkezi bir konumda bulunmakta, eğitimin tamamıyla ekonomiye göre şekillenmesine yönelik politikalara küresel düzeyde hız verilmektedir. Yaşanan değişim gelişen teknolojinin bir gereği olarak tanımlanırken, yeni teknolojilerin yeni nitelikler gerektirmesi dolayısıyla eğitimin bu nitelikleri sağlamasının önemine işaret edilmektedir. Akıllı fabrikalar, nesnelerin interneti, siber fiziksel sistemler gibi kavramlarla tanımlanan yeni bir endüstri devriminin yaşandığı öne sürülmektedir. Bu devrimle bir yandan işin, işgücü niteliklerinin, üretim örgütlenmesinin değişeceği, diğer yandan eğitimin bu eksende dönüşmesi gerektiği iddia edilmektedir. Bu çalışmada öncelikle teknolojinin ve üretim örgütlenmelerinin tarihsel gelişimi ana hatlarıyla ele alınacak, sonrasında ise yaşanan değişime paralel işgücü niteliklerinde ortaya çıkan değişimler vasıf ve istihdam kavramları etrafında tarihsel bir yaklaşımla tartışmaya açılacaktır. Son olarak, eğitimin yeniden yapılanması yapılan tartışmalar bağlamında ele alınarak eğitime yüklenen işlevdeki değişimler bilgi ekonomisi ve yaşam boyu öğrenme kavramsallaştırmaları ekseninde değerlendirilecektir. Böylece gelişen teknolojiler, değişen işgücü niteliği ve eğitim arasındaki ilişkiler tarihsel ve kuramsal olarak çözümlenmeye çalışılacaktır.

Developing Technologies, Changing Labour Qualities and Education

In recent years, it has been suggested that the education should be restructured in line with the requirements of the economy both national and international level  and in order to do this, regulations are made at the global level under the leadership of international organizations. The history of education’s role in economy by functioning in the training of qualified workforce necessary for the production goes back to the industrial revolution. There is a parallelism between the function expected from education with the acceleration of industrialization in the nineteenth century and the function expected from education to provide changing workforce qualities with the development of technology in recent years. Today, however, this function has a more centralized position and the educational policies shaped entirely by the economy are being accelerated. While existing change is defined as a requirement of developing technology, it is pointed out that providing these qualities by education is important because new technologies require new qualifications. It is argued that a new industrial revolution has been experienced, defined by the concepts such as smart factories, internet of things, cyber-physical systems. With this revolution, it is claimed that on the one hand, the nature of work, the quality of the workforce, the organization of production will change on the other hand education must be transformed into this axis. This study first examines the historical development of technology and production organizations, and then it discusses the changes in labour qualities in parallel with the experienced changes by a historical approach around the concepts of skill and employment. Finally, it deals with the reconstruction of education in the context of previous discussions and evaluates the changes in the functions of education on the basis of knowledge economy and lifelong learning conceptualizations. Thus, it analyses the relationship between developing technologies, changing labour qualities and education historically and theoretically.

___

  • Aksoy, S. (2017). Değişen teknolojiler ve endüstri 4.0: Endüstri 4.0’ı an-lamaya dair bir giriş. Katkı, 4, 34-44.
  • Alçın, S. (2016). Üretim için yeni bir izlek: Sanayi 4.0. Journal of Life Eco- nomics, 8, 19-30, Doi: http://dx.doi.org/10.15637/jlecon.129.
  • Althusser, L. (2006). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları (Çev. A. Tümerte-kin). İstanbul: İthaki Yayınları.
  • Amin, A. (2003). Post-Fordism: models, fantasies, and phantoms of tran-sition. A. Amir (Der.), Post Fordism A Reader (ss.1-40), Oxford UK: Blackwell.
  • Ansal, H. (1996a). Esnek üretimde işçiler ve sendikalar. İstabul: Birleşik Me-tal-iş Sendikası Yayınları.
  • Ansal, H. (1996b). Teknolojik gelişmelerin işgücü niteliğine etkileri. Lor-doğlu, K.(Ed.), İnsan, Toplum, Bilim, Ulusal Sosyal Bilimler Kongre-si Bildiriler Kitabı, İstabul: Kavram Yayınları.
  • Apple, M. W. (2006). Egitim ve iktidar (Çev. Ergin Bulut). İstanbul: Kalke-don Yayınları.
  • Autor, D. H., Levy, F. and Murnane, R.J.(2003). The Skill content of re-cent technological change: An empirical exploration. Quarterly Journal of Economics, 118 (4): 1279-1333.
  • Aydoğanoğlu, E. (2011). Fabrikada emek denetimi. İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
  • Becker, G. S. (1964). Human capital: A Theoretical and empirical analysis, with special reference to education. New York: National Bureau of Economic Research.
  • Bell, D. (1999). The coming of post ındustrial society. USA: Basic Books.
  • Belek, İ. (1997). Postkapitalist paradigmalar. İstanbul: Sorun Yayınları.
  • Braverman, H. (2008). Emek ve tekelci sermaye (Çev. Ç. Çidamlı). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • Bowles, S. & Gintis H. (1976). Schooling in capitalist america: educational reform and the contradictions of economic life. New York: Basic Bo-oks.
  • Buyruk, H. (2013) Türkiye’de öğretmen emeğinin tarihsel dönüşümüne ilişkin ekonomi-politik bir çözümleme. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Çakmak, U. (2004). Esnek üretim sistemi: istihdama etkisi ve toyota ör-neği. Ekonomik Yaklaşım, 15(52- 53), 235-253.
  • Demirer, D. K. (2013). Eğitim, bilgi ekonomisi ve istihdam. Praksis, 33(3), 49-61.
  • Dickson, D. (1992). Alternatif teknoloji (Çev. N. Erdoğan). İstanbul: Ayrın-tıYayınları.
  • DPT (2006). Kalkınma planı, dokuzuncu beş yıl, 2007-2013, Ankara. Drucker, P. F. (1993). Yeni gerçekler (Çev. B. Karanakçı). Ankara: Türkiye İş Bankası Yayınları.
  • Drucker, P. F. (1994). Kapitalist ötesi toplum (Çev. B. Çorakçı). İstanbul: İnkılâp Yayınları.
  • Frey, c. B. & Osborn, M. A. (2017). The future of employment: How sus-ceptible are jobs to computerisation? Technological Forecasting & Social Change, 114, 254–280.
  • Friedman, A. L. (1977). Responsible autonomy versus direct control over the labour process. Capital and Class, 1(1), 43-57.
  • Giddens, A. (2008). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
  • Green, A. (1990). Education and state formation. The rise of education systems in England, France and the USA, London: Macmillan.
  • Güllüpınar, F. (2017). Kamusallığın çöküşü ve bireyin sorumlulaştırılma-sı olarak ‘yaşam boyu öğrenme’: Eğitim ve istihdam politikaları-nın eleştirisine bir katkı. Amme İdaresi Dergisi, 50(1), 67-84.
  • Harvey, D. (1999). Postmodernliğin durumu (Çev. Sungur Savran). İstan-bul: Metis Yayınları
  • Hirsch, J. (2011). Materyalist devlet teorisi (Çev. L. Bakaç). İstanbul: Alan Yayıncılık
  • Huberman, L. (2009). Feodal toplumdan yirminci yüzyıla. İstanbul: İletişim Yayınları
  • Huws, U. (2006). Ne iş yapacağız? “Bilgi-temelli ekonomi”de meslekî kimliklerin yıkımı. Monthly Review Dergisi, 2, 47-63.
  • Kaya, H. E. (2014). Küreselleşme sürecinde yaşam boyu öğrenme ve ye-tişkin eğitimi gerçeği. Akademik İncelemeler Dergisi, 9(2), 91-111.
  • Keynes, J. M. (2008). Genel teori - istihdam, faiz ve paranın genel teorisi (çev. U. S. Akalın). İstanbul: Kalkedon.
  • KB (Kalkınma Bakanlığı) (2013). Kalkınma planı, Onuncu beş yıl, 2014-2018, Ankara: KB.
  • Kumar, K. (2004). Sanayi sonrası toplumdan post-modern topluma: Çağdaş dünyanın yeni kuramları. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
  • Lauder, H., Young, M., Daniels, H., Balarin, M., Lowe, J. (2012). Introduc-tion: Educating for the knowledge economy?: Critical perspecti-ves. In H. Lauder, M. Young, H. Daniels, M. Balarin, J. Lowe (Eds.) Educating for the knowledge economy?: Critical perspectives. London and Newyork.: Routledge.
  • Machin, D. (2003), The changing nature of labor demand in the new eco-nomy and skill-biased technology change. Oxford Bulletin of Eco-nomics and Statistics, 63-S, 753-776.
  • Marx, K. (2011). Kapital Cilt 1(Çev. Nail Satlıgan). İstanbul: Yordam Ki-tap.
  • OECD (1996). The Knowledge-based economy. Paris: OECD.
  • OECD (2013), Trends shaping education 2013. OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/trends_edu-2013-en
  • OECD (2015). OECD Skills outlook 2015: Youth, skills and employability.
  • OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/9789264234178-en. Piore, M. ve Sabel, C. (1984), The second ındustrial divide: Possibilities for prosperity. New York: Basic Books.
  • Rızvı, R. & Lingard, B. (2016). Küreselleşen eğitim politikası (Çev. B. Balkar, H. Özgan). Ankara: Pegem Akademi
  • Rifkin, J. (1995), The end of work - The decline of the global labor force and the dawn of the post-market era. New York: Tarcher/Putnam.
  • Rury, J. L. (2002). Education and social change: Themes in the history of ameri-can schooling. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associa-tes, Inc.
  • Sayers, S. (2008). Marksizm ve insan doğası (Çev. Ş. Alpagut). İstanbul: Yordam Kitap.
  • Sayılan, F. (2014). Some critical reflections on lifelong learning policy in Turkey. Journal for Critical Education Policy Studies, 12(3), 156-170.
  • Sennett, R. (2005). Karakter aşınması (Çev. B. Yıldırım). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Sennett, R. (2009). Yeni kapitalizmin kültürü (Çev. A. Onacak). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Schultz T W (1961). Investment in human capital. The American Economic Review, 51(1), 1-17.
  • Taylor, F. W. (2011). Bilimsel yönetimin ilkeleri (Çev. H. B. Akın). Ankara: Adres Yayınları.
  • Thompson, P. and Smith, C. (2009). Labour power and labour process: Contesting the marginality of the sociology of work. Sociology, 43(5), 913–930.
  • Toffler, A. (2008). Üçüncü dalga: Bir fütürist ekonomi analizi klasiği (Çev. S. Yeniçeri). İstanbul: Koridor Yayıncılık.
  • Tokol, A. (2000). Yeni teknolojiler ve değişen endüstri ilişkileri. İş Güç Endüstri İlişkileri Dergisi, 2(1), 1-13.
  • TÜSİAD (2006). Eğitim ve sürdürülebilir büyüme. Türkiye deneyimi, fırsatlar ve riskler. İstanbul. Lebib Yalkın Yayımları.
  • Uzunyayla, F. & Ercan, F. (2008). Türkiye’de eğitim sistemine yönelik yeni talepler ve yeni aktörlere sınıfsal bir bakış. S. Akyol, M.K. Coşkun, Z. Yılmaz, M.B. Aydın, R. Altunpolat (Der.), Dönüştürü-len üniversiteler ve eğitim sistemimiz. Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
  • Ünal, L. I. (1996). Eğitim ve yetiştirme ekonomisi. Ankara: Epar Yayınları
  • Vivarelli, M. (2007), Innovation and Employment: A Survey, IZA Discus-sion paper, No. 2621.
  • Vivarelli, M. and Pianta, M. 2000 (eds.), The Employment impact of innova-tion: Evidence and Policy. London: Routledge.
  • World Bank (2005). Educatıon sector strategy update: Achieving educa-tion for all, Broadening our perspective, maximizing our effecti-veness. http://siteresources.worldbank.org/EDUCATION/ Reso-urces/ESSU/Education_Sector_Strategy_Update.pdf
  • Yentürk, N. (1993). Post-Fordist gelişmeler ve dünya iktisadî işbölümü-nün geleceği. Toplum ve Bilim. Bahar, 42-56.