HÜSEYİN PEKER, CÜNEYD AYDIN, MEVLÜT KAYA

HAYATIN ANLAM VE AMACI ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Anlam, insanın yaşamına yön veren, yaşadığı olaylara kendince cevap verme-sini sağlayan bir kavramdır. Bu bakımdan anlam, insanın hayatını tutarlı hale getiren bir kaynak durumunda yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı, Hayatın Anlam ve Amacı Ölçeği geliştirmek, geliştirilen bu ölçeğin geçerlik ve güvenir-liğini sağlamaktır. Bu amaçla, geliştirilen Hayatın Anlam ve Amacı Ölçeği'nin uygulamaları, Malatya, Samsun, Trabzon ve İstanbul illerinde lisans öğrenimi gören ve lisans öğrenimini bitirmiş olan kişilerden tesadüfî olarak seçilen 274 kadın ve 242 erkek olmak üzere toplam 516 kişi üzerinde Aralık-2012 tari-hinde yapılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği için faktör analizi yapılmış ve maddelerin faktör yükle-rinin temel bileşenler analizinde birinci faktörde toplandığı görülmüştür. Öl-çek, 17 maddeden oluşmuştur. Döndürülmüş faktör analizi sonucu ise ölçeğin maddeleri iki faktörde toplanmıştır. Ölçeğin toplam puanları ile madde puan-ları arasında bulunan korelasyon katsayıları p 0,01 düzeyinde önemli gö-rülmüştür. Hayatın Anlam ve Amacı Ölçeği'nin güvenirliği için, test-tekrar test, test-yarı test ve Cronbach Alpha güvenirlik kontrol yöntemleri kullanılmıştır. Ölçeğin, test-tekrar test güvenirlik katsayısı 0,74; test-yarı test güvenirlik katsayısı 0,81; Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı ise 0,91 olarak bulunmuştur. Bu sonuçlara göre, Hayatın Anlam ve Amacı Ölçeği'nin geçerli ve güvenilir olduğu kanısına varılmıştır

Meaning and Purpose of Life Scale: The Study of its Validity and Reliability

Anlam, insanın yaşamına yön veren, yaşadığı olaylara kendince cevap verme‐sini sağlayan bir kavramdır. Bu bakımdan anlam, insanın hayatını tutarlı hale getiren bir kaynak durumunda yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı, Hayatın Anlam ve Amacı Ölçeği geliştirmek, geliştirilen bu ölçeğin geçerlik ve güvenir‐liğini sağlamaktır. Bu amaçla, geliştirilen Hayatın Anlam ve Amacı Ölçeği’nin uygulamaları, Malatya, Samsun, Trabzon ve İstanbul illerinde lisans öğrenimi gören ve lisans öğrenimini bitirmiş olan kişilerden tesadüfî olarak seçilen 274 kadın ve 242 erkek olmak üzere toplam 516 kişi üzerinde Aralık–2012 tari‐hinde yapılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği için faktör analizi yapılmış ve maddelerin faktör yükle‐rinin temel bileşenler analizinde birinci faktörde toplandığı görülmüştür. Öl‐çek, 17 maddeden oluşmuştur. Döndürülmüş faktör analizi sonucu ise ölçeğin maddeleri iki faktörde toplanmıştır. Ölçeğin toplam puanları ile madde puan‐ları arasında bulunan korelasyon katsayıları p 0,01 düzeyinde önemli gö‐rülmüştür. Hayatın Anlam ve Amacı Ölçeği’nin güvenirliği için, test‐tekrar test, test‐yarı test ve Cronbach Alpha güvenirlik kontrol yöntemleri kullanılmıştır. Ölçeğin, test‐tekrar test güvenirlik katsayısı 0,74; test‐yarı test güvenirlik katsayısı 0,81; Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı ise 0,91 olarak bulunmuştur. Bu sonuçlara göre, Hayatın Anlam ve Amacı Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir olduğu kanısına varılmıştır

PDF

___

Adler, Alfred. Yaşamanın Anlam ve Amacı. (çev.: Kamuran Şipal), Say Yayınları, İstanbul 1998.
Akıncı, Âdem. “Hayata Anlam Vermede Dini Değerlerin ve Din Öğretiminin Rolü”, Değerler Eğitimi Dergisi. Sayı: 3 (9), Yıl: 2005, ss. 7–24.
Aydıner, Berent Burcu. Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Amaçlarının Alt Boyutları‐ nın Genel Öz‐Yeterlik Yaşam Doyumu ve Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitü, Sakarya 2011.
Bahadır, Abdülkerim. Hayatın Anlam Kazanmasında Psiko‐Sosyal Faktörler ve Din, Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa 1999.
, Abdülkerim. İnsanın Anlam Arayışı ve Din. İnsan Yayınları, İstanbul 2002.
Beck, Aaron T. vd. “The Measurement of Pessimism: The Hopelessness Scale”, Journal ol Consulting and Clinical Psychology. Cilt: 42, Sayı: 6, Yıl: 1974, ss. 861–865.
Büyüköztürk, Şener. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Pegem Akademi Yayınevi, Ankara 2011.
Cüceloğlu, Doğan. İnsan ve Davranışı. Remzi Kitabevi, İstanbul 1999. Çapçıoğlu, İhsan & Yürük, Tuğrul. “Modern Dünyada İnsanın Anlam Arayışına Teolojik Katkı: Hz. İbrahim Kıssası Örneği”, BİDDER. t.y., ss. 21–31.
Çilingir, Lokman. “Hayatın Anlamı Nedir veya İyi Bir Hayat Nasıl Olmalı‐ dır?”, Düşünen Siyaset. Sayı: 18, Yıl: 2003, ss. 1–6.
Demirbaş, Nur. Yaşamda Anlam ve Yılmazlık. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üni‐ versitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2010.
DeWitz, S. Joseph. M. A., Exploring The Relationship Between Self‐Efficacy Beliefs and Purpose in Life, Doktora Tezi, The Ohio State University, 2004.
Eagleton, Terry. Hayatın Alamı. (çev.: Kutlu Tunca), Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2012.
Francis, Leslie J. & Hills, Peter R. “The Development of the Meaning in Life Index (MILI) and Its Relationship with Personality and Religious Behaviours and Beliefs among UK Undergraduate Students”, Mental Health, Religion & Culture. Cilt:11, Sayı: 2, Yıl: 2008, ss. 211–220.
Göka, Erol. Hayatın Anlamı Var mı? Timaş Yayınları, İstanbul 2013.
Kartopu, Saffet. Dini Yaşayışta Hayatı Sorgulama, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana 2006.
Längle, A. vd. “The Existence Scale”, European Psychotherapy. Cilt: 4, Sayı: 1, Yıl: 2003, ss.157–173.
Morgan Jessica & Farsides, Tom. “Measuring Meaning in Life”, Happiness Stud, Sayı: 10, Yıl: 2009, ss. 197–214.
Öcal, Oğuz. “Varoluşsal Sorunlar, Birey ve Yeni Hayat”, TÜBAR. Sayı: XXVIII, Yıl: 2010, ss. 313–324.
Reker, Gary T. “Meaning in Life of Young, Middle‐aged, and Older Adults: Facto‐ rial Validity, Age, and Gender Invariance of the Personal Meaning Index (PMI)”, Personality and Individual Differences. Sayı: 38, Yıl: 2005, ss. 71–85.
Skrabski, Árpád vd. “Life Meaning: An Important Correlate of Health in the Hungarian Population”, International Journal of Behavioral Medicine. Cilt: 12, Sayı: 2, Yıl: 2005, ss. 78–85.
Steger, Michael F. & Frazier, Patricia. “The Meaning in Life Questionnaire: Asses‐ sing the Presence of and Search for Meaning in Life”, Journal of Counseling Psychology. Cilt: 53, Sayı: 1, Yıl: 2006, ss. 80–93.
Tekin, Halil. Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Has‐soy Matbaası, Ankara 1984. Turgut, M. Fuat. Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Metotları. Saydam Matbaacı‐ lık, Ankara 1984.
Yalom, Irvin D. Varolosçu Psikoterapi, Kabalcı Yayınevi, Ankara 2001.