HANEFİ MEZHEBİNDE, "HUKUKSAL YORUM ARACI" OLARAK EVLEVİYET

Bu makalede öncelikle evleviyetin kavramsal çerçevesi ve evleviyet alanında ortaya çıkan ihtilafın anlamı ele alınmış, evleviyetin sınırları ve zaruretle iliş-kisi örneklerle analiz edilmiştir. Ardından evleviyete hükmetmede geçerli ge-rekçeler ayrıntılı olarak tahlil edilmiş, evleviyetin gerekçesi olarak nass, icmâ, kıyas, genel hukuk kuralları, mantıkî kaideler, sosyolojik yapı, hal, maslahat, bütünlük ve bidat örneklerle ele alınmış, ulaşılan sonuçlar zikredilmek sure-tiyle çalışma sonlandırılmıştır.

Priorty Avlaviyyah as a Legal Interpretation Tool in Hanafi Sect

In this article, firstly, the conceptual framework of priority avlaviyyah and the meaning of conflict, which occurs in priority area have been discussed. The boundaries of priority and its relationship with necessity have been ana-lyzed with examples. After that, the valid reasons for adjudicating have been analyzed in a detailed manner; nass, ijma, qiyas, law's basic rules, logical rules, sociological structure, condition, maslahat, unity and bidat have been handled with examples as reasons of priority avlaviyyah . Lastly, the article, by mentioning the obtained consequences, has been finished.

PDF

___

Ali Haydar, Düreru'l-hukkâm şerhu mecelleti'l-ahlâm, Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Bey- rut, ty.
Bilge, Necip, Hukuk Başlangıcı Hukukun Temel Kavram ve Kurumları, Turhan Kita- bevi, Ankara, 2002.
El-Bezdevî, Ali b. Muhammed, Usûlü'l-Pezdevî, Matbaatü Câvid, Karaçi, ty.
Burhaneddin El-Buhârî, Burhânü´ş-şerîa Mahmûd b. Ahmed b. Abdilaziz, el- Muhîtü´l-Burhânî, Dâru İhyâi't-Türâsi'l-Arabî, yy, ty.
El-Cessâs, Ebubekir Ahmed b. Ali ez-Râzî, Ahkâmü'l-Kur'ân, Dâru İhyâi't-Türâsi'l- Arabî, Beyrut, 1405.
El-Kâsânî, Alauddin, Bedâiu's-sanâi', Dâru'l-Kitâbi'l-Arabî, Beyrut, 1982.
El-Merginânî, Ebu'l-Hasan Ali b. Ebu Bekir, Bidâyetü'l-Mübtedî, Mektebetü Mu- hammed Ali, Kahire, ty.
, el-Hidâyeşerhubidâyeti'l-mübtedî, el-Mektebetü'l-İslâmiyye, yy, ty.
El-Meydânî, Abdülganî el-Guneymî ed-Dımeşkî, el-Lübâb fî şerhi'l-kitâb, Dâru'l- Kitâbi'l-Arabî, yy, ty.
Emiroğlu, İbrahim, Ana Hatlarıyla Klasik Mantık, Asa Kitabevi, İstanbul, 1999.
El-Haskefî, Alâuddîn, ed-Dürru'l-muhtâr, Dâru'l-Fikr, Beyrut, 1386.
İbn Kesîr, Ebu'l-Vefâ İsmail b. Ömer, Tefsîru'l-Kur'âni'l-Azîm, Dâru Tayyibe, yy, 1999.
İbn Nüceym, Zeynüddin, el-Bahru'r-râik şerhu kenzi'd-dekâik, Dâru'l-Ma'rife, Bey- rut, ts.
, el-Eşbâh ve'n-nezâir, Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, 1980.
İbn Âbidîn, Muhammed Emin b. Ömer b. Abdülazîzed-Dımaşki, Hâşiyetu Reddi'l- muhtar ale'd-Dürri'l-muhtar: Şerh-i Tenviri'l-ebsar, Dâru'l-Fikr, Beyrut, 2000.
İbnü'l-Hümam, Kemâleddin Muhammed b. Abdulvahid, Şerhu fethu'l-kadîr, Dâru'l-Fikr, Beyrut, ty. Es-Semerkandî, Alauddin, Tuhfetü'l-fukahâ, Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, 1984.
Es-Serahsî, Ebû Bekr Şemsüleimme Muhammed b. Ahmed b. Sehl, Usûlü's- Serahsî, Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, 1993.
, el-Mebsût,Dâru'l-Fikr, Beyrut, 2000.
Eş-Şeybânî, Ebu Abdullah Muhammed b. Hasan, el-Câmiu's-sağîr, Âlemü'l-Kütüb, Beyrut, 1406.
, el-Huccealâehli'l-Medîne,Âlemü'l-Kütüb, Beyrut, 1403.
Şeyh Nizam, Heyet, el-Fetâva'l-Hindiyye,Dâru'l-Fikr, yy, 1991.
Şeyhizâde, Abdurrahman b. Muhammed b. Süleyman, Mecmau'l-enhur fî şerhi mülteka'l-ebhur, Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, 1998.
Et-Taberî, Muhammed b. Cerir b. Yezid, Câmiu'l-beyân fî te'vîli'l-Kur'ân, Müessese- tü'r-Risâle, yy, 2000.
Et-Tahtâvî, Ahmed b. Muhammed b. İsmail, Hâşiyetü't-tahtâvî alâ merâki'l-felâh şerhu nûri'l-îzâh, el-Matbaatü'l-Kübrâ, Mısır, 1318.
Ez-Zerkâ, Mustafa Ahmed, Şerhu'l-Kavâidi'l-Fıkhiyye, Dâru'l-Beşîr, Cidde, 2001.
Ez-Zeylaî, Fahreddin Osman b. Ali, Tebyînü´l-hakâik fî şerhi kenzi´d-dekâik, Dâru'l- Kütübü'l-İslâmî, Kahire, 1313.
1926 Tarih ve 320 sayılı Türk Ceza Kanunu.