Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen B2 Düzeyindeki Öğrencilerin Yazılı Anlatımlarında Düşünceyi Geliştirme Yollarını Kullanım Durumları

Bu çalışmanın amacı, B2 düzeyinde Türkçe öğrenen yabancıların yazılı anlatımlarında düşünceyi geliştirme yollarını kullanım durumlarını tespit etmek; bu yolların hangi oranda, yazının hangi üretimsel sürecinde (giriş, gelişme, sonuç) ve hangi yapılar tercih edilerek kullanıldığını belirlemektir. Çalışmanın modelini nitel araştırma tekniklerinden betimsel tarama oluşturmaktadır. Evrenin tamamına erişmek, zaman ve diğer imkânlar açısından mümkün olmadığından araştırma, çalışma grubu belirlenerek yapılmıştır. Çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılı bahar döneminde Gazi Üniversitesi TÖMER’de öğrenim gören B2 düzeyindeki 40 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın verilerini oluşturmak üzere öğrenciler-den, uzman görüşüne başvurularak belirlenen konulardan birine yönelik yazı yazmaları istenmiştir. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Ulaşılan sonuçlar, frekans (f) ve yüzde (%) değerleri ile tablolaştırılmıştır. Çalışmada ulaşılan temel bulgular şunlardır: Öğrenciler yazılı anlatımlarında toplam 143 düşünceyi geliştirme tekniği kullanmışlardır. Öğrenci başına düşünceyi geliştirme tekniği kullanımı ortalaması %3.57’dir. En çok kullanılan düşünceyi geliştirme tekniği karşılaştırmadır (%49.6). En az kullanılan teknik, tanık göstermedir (%2.09). Karşılaştırmadan sonra en çok kullanılan ikinci teknik örneklendirmedir (%25.8). En fazla kullanılan üçüncü teknik tanımlamadır (%14.6). Benzetme tekniği (%4.1) ve sayısal veriden faydalanma tekniği ise (%3.4) oranında kullanılmıştır. Öğrenciler düşünceyi geliştirme yollarını en çok gelişme bölümünde (%62.9), daha sonra giriş bölümünde (%22.3) kullanmışlardır. Düşünceyi geliştirme yollarının en az kullanıldığı yer ise sonuç bölümüdür (%14.6). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi özelinde gerek ders kitaplarındaki yazma etkinliklerinde gerekse alanyazında düşünceyi geliştirme yolları ile ilgili yeterli çalışma olmadığı görülmektedir. Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde, B2 düzeyindeki öğrencilere düşünceyi geliştirme yollarıyla ilgili işlevsel bir şekilde verilecek eğitim sonucunda öğrencilerin bu teknikleri uygun dil yapılarıyla zengin ve doğru bir şekilde kullanabilecekleri düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Düşünceyi geliştirme yolları, Yabancı dil olarak Türkçe Öğretimi, Yazma becerisi

Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen B2 Düzeyindeki Öğrencilerin Yazılı Anlatımlarında Düşünceyi Geliştirme Yollarını Kullanım Durumları

The aim of this study is to determine the use of ways of developing thinking in the written expressions of foreigners who learn Turkish at B2 level. It is to determine at what rate, in which productive process of writing (introduction, development, conclusion) and which structures are preferred. The model of the study is survey, one of the qualitative research techniques. Since it is not possible to reach the whole universe in terms of time and other possibilities, the research was carried out by determining the study group. The study group consists of 40 B2-level students studying at Gazi University TÖMER in the spring semester of 2018-2019 academic year. In order to create the data of the research, the students were asked to write an article on one of the subjects determined by consulting the expert opinion. Content analysis method was used in the analysis of the data. The obtained results are tabulated with frequency (f) and percentage (%) values. The main findings reached in the study are as follows: It is seen that the students used a total of 143 idea development techniques in their written expressions. The average use of thought development technique per student was found to be 3.57%. The most used idea development technique is comparison (49.6%). The least used technique is witness presentation (2.09%). The second most used technique after comparison is sampling (25.8%). It is the third most used technical definition (14.6%). The analogy technique (4.1%) and the technique of using numerical data (3.4%) were used. The students used the ways of developing thinking mostly in the development section (62.9%), then in the introduction section (22.3%). Where the ways of developing thinking are used the least is the conclusion part (14.6%). In teaching Turkish as a foreign language, it is thought that as a result of the functional training to be given to B2 level students about the ways to develop thinking, students will be able to use these techniques richly and accurately with appropriate language structures.

Keywords:

Düşünceyi geliştirme yolları, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, Yazma becerisi,

PDF

___

Açık, F. (2008, Mart). Türkiye’de yabancılara Türkçe öğretilirken karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. [Sözlü bildiri]. Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu, Kıbrıs.
Adalı, O. (2011). Anlamak ve anlatmak. Pan.
Akbayır, S. (2010). Yazılı anlatım nasıl yazabilirim. Pegem.
Aksan, M. ve Aksan, Y. (1991). Metin kavramı ve tanımları. Dilbilim Araştırmaları Dergisi, (2), 90-104. http://dad.boun.edu.tr/tr/download/article-file/303060
Algamal, A., Bin-Hady, W. ve Ezzaldin, A. (2021). Paragraph writing efficacy among Yemeni EFL University learners. Al-Bayda Üniversity Journal Al-Mujlidar, 3(2), 867-874. https://www.researchgate.net/publication/355808365
Asiltürk, B. (2011). Yazılı anlatım- metin inceleme ve metin oluşturma. İkaros.
Bağcı, H. ve Başar, U. (2013). Yazma öğretimi. M. Durmuş ve A. Okur (ed.), Yabancılara Türkçe öğretimi el kitabı içinde (1. baskı, s. 309-331). Grafiker.
Bilgin, M. (2006). Anlamdan Anlatıma Türkçemiz. Anı.
Chomsky, N. (1965). Aspects of the Theory of Syntacs, The MIT Press.
Crossley, S. ve McNamara, D. S. (2016). Say more and be more coherent: How text elaboration and cohesion can increase writing quality. Journal of Writing Research, 7(3), 351-370. https://www.jowr.org/index.php/jowr/article/view/657/619
Çetin, İ. ve Can, R. (2012). Ortaöğretim öğrencilerinin yazılı anlatımlarının düşünceyi geliştirme teknikleri bakımından değerlendirilmesi. Ahi Evran Ünv. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(1), 259-277. https://www.ajindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423907594.pdf
Demirezen, M. (2010). Paragraph Development Methods. Adım.
Demirkan, M. ve Heppınar, G. (2018). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen Suriye kökenli öğrencilere metin türü odaklı açıklayıcı metin yazma öğretimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(59), 726-741. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2018.2682
Derzinevesi, H. ve Karabayır, M. (2015). Yabancılara Türkçe öğretiminde tartışmacı metinlerin kullanımı. Avrasya İncelemeleri Dergisi (AVİD), 4(1), 104-120.
Durmuş, M. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi. Grafiker.
Gülensoy, T. (2000). Türkçe el kitabı. Akçağ.
Günay, D. (2003). Metin bilgisi. Multilingual.
Halliday, M. A. K. ve Hasan, R. (1976). Cohesion in English. Longman.
Harmer, J. (2004). How to teach writing. Pearson.
İşcan, A. ve Baskın, S. (2016). Yazılı anlatım. Nobel.
Kara, M. (2010). Gazi Üniversitesi TÖMER öğrencilerinin Türkçe öğrenirken karşılaştıkları sorunlar ve bunların çözümüne yönelik öneriler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(3), 661-696.
Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel.
Köse, D. (2004). Yabancı dil öğretiminde ortak ölçütler ve TÖMER. Dil Dergisi, (125), 24-34. https://doi.org/10.1501/Dilder_0000000018
Kurudayıoğlu, M. (2011). Türkçe öğretmeni adaylarının sözlü anlatımlarının düşünceyi geliştirme teknikleri açısından incelemesi. TÜBAR-XXIX-/2011-Bahar, 213-227.
McNamara, D. S., Crossley, S. A. ve Roscoe, R. (2013). Natural language processing in an ıntelligent writing strategy tutoring system. Behavior Research Methods. 45 (2), 499-515. https://doi.org/10.3758/s13428-012-0258-1
MEB. (2013). Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni: Öğrenme, Öğretme ve Değerlendirme. MEB.
MEB. (2018). Diller İçin Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi Yeni Açıklamalar. CEFR (2018). Common European framework of reference for languages: Learnıng, teachıng, assessment companıon volume with new descriptors, Council of Europe. MEB.
Özbay, M. (2009). Türkçe özel öğretim yöntemleri II. Öncü.
Piaget, J. (1959). The language and thought of the child. Routledge.
Sakin, D. (2014). Dil ve düşünce ilişkisi sorunu [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
Sever, S. (2004). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Anı.
Temizkan, M. (2011). Üniversite öğrencilerinin bilgilendirici metinlerde düşünceyi geliştirme yollarını kullanma durumları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (31),13-32.
Tok, M. (2013). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde akademik yazma ihtiyacı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 10(23),1-25.
Ünalan, Ş. (2006). Türkçe öğretimi. Nobel.
Vygotsky, L. (1986). Thought and language (Çev.). The MIT Press (Orijinal metin basım tarihi, 1934).
Whorf, B. L. (1965). Language, thought and reality. The MIT. Press.
Yıldırım, A. ve Şimşek. H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.