Okullarda Yürütülen Okuma Projelerine Eleştirel Bir Bakış

Bu araştırmada okullarda uygulanan kitap okuma projelerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Projeler ildeki Millî Eğitim Müdürlüğünden temin edilmiştir. Elde edilen 61 proje dokümanı içerik analizine göre çözümlenmiştir. Araştırmada projelerin daha çok ortaokul öğrencilerine yönelik hazırlandığı belirlenmiştir. Yine bu projelere en çok katılımın ortaokullardan olduğu bulgulanmıştır. Projelerin hedef kitlesi çoğunlukla öğrencilere, az bir kısmının öğretmen ve velilere yönelik olduğu belirlenmiştir. Okuma projelerinin çoğu sadece bir okulda yürütülmüştür. İl ve ulusal düzeyde yürütülen proje sayısı sınırlıdır. İlkokul, ortaokul ve lise projelerinde öğrencilere okumaları için birbirinden farklı kitaplar ile 100 temel eser listesindeki kitaplar sunulmuştur. Bunun yanında bazı projelerde okunacak kitaplar kişisel tercihlere bırakılmıştır. Projeler kapsamında yapılan etkinliklere bakıldığında okuma etkinliği, kitap sohbeti, resim yapma, kitap sınavı, drama, söyleşi, kitabı anlatma, film izleme, panel, yazar ile söyleşi, soru-cevap yapma, yazı yazma, pano hazırlama, kitap yorumlama, kitap seslendirme ve kitap sunumu gibi çalışmaların yapıldığı belirlenmiştir.

A Critical Perspective On Reading Projects Implemented In Schools

This research aims to evaluate reading projects implemented in schools. Case study method was used in the research. The projects were obtained from Ministry of National Education (MNE). The documents of 61 projects obtained were analyzed through content analysis. It was determined that the projects were prepared mostly for secondary school students. Moreover, it was found that the highest level of participation was from secondary schools. Almost all the projects are aimed at students; however, the minority of them addressed to teachers and parents. Since the majority of projects are school projects, they are limited with one school. It was found that the number of projects at the provincial and country level was inadequate. Various books and the ones on 100 Basic Pieces list were given to elementary, secondary and high school students. Furthermore, the books to be read in certain projects were determined based on personal preferences. Within the scope of the projects, it was determined that activities such as reading activities, book clubs, drawing pictures, reading exam, drama, interview, book-telling, watching movies, panel, interview with the author, question-answer, writing, preparing board, commentary of a book, vocalizing books and book presentation were performed.

___

  • Acıyan, A. A. (2008). Ortaöğretim öğrencilerinin okuma alışkanlıkları ve akademik başarı düzeyleri arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
  • Arıcı, A. F. (2021). Ailede okuma eğitimi. Uluslararası Maarif Dergisi, 2(3), 29-32.
  • Balyemez, S. (2013). 100 temel eser okuma yarışmaları üzerine eleştirel bir inceleme. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2(1), 342 – 360.
  • Clark, C., & Foster, A. (2005). Children's and young people's reading habits and preferences: The who, what, why, where and when. National Literacy Trust.
  • Doiron, R., & Asselin, M. (2011) Promoting a culture for reading in a diverse world. International Federation of Library Associations and Institutions, 37(2), 109–117. https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/0340035211409847
  • Gallik, J. D. (1999). Do they read for pleasure? Recreational reading habits of college students. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 42(6), 480-489.
  • Gaona, J. C. G., & González, E. R. V. (2011). Relationship between reading habits, university library and academic performance in a sample of psychology students. Revista De La Educación Superior, 15(157), 55-73.
  • Haris, V. J. (2008). Selecting books that children will want to read. The Reading Teacher, 61, 426-430.
  • Ivey, G., & Broaddus, K. (2001), Just plain reading: a survey of what makes students want to read in middle school classrooms. Reading Research Quarterly, 36(4), 350-377.
  • Karatay, H. ve Dilekçi, A. (2020a). Türkçe öğretmenlerine göre öğrencilerin okuma alışkanlıkları. International Journal of Languages’ Education and Teaching Volume 8(2), 1-24. http://dx.doi.org/10.29228/ijlet.42865
  • Karatay, H. ve Dilekçi, A. (2020b). Okuma alışkanlığı hakkında Türk dili ve edebiyatı öğretmenlerinin görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(4), 1269-1290. https://doi.org/10.16916/aded.782219
  • Kim, J. Y., & Anderson, T. (2011). Reading across the curriculum: A framework for improving the reading abilities and habits of college students. Journal of College Literacy and Learning, 37, 29-40.
  • Maden, S., ve Maden, A. (2018). Türkçe öğretmenlerinin okuma alışkanlığı kazandırmaya yönelik alternatif uygulamaları. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10, 1-17.
  • Miles, B. M., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analvsis (2nd ed.). London: Sage Publisher.
  • Oriogu, C. D. (2015). Catch them young: developing and improving of school libraries and reading habit of secondary school students in Nigeria. Journal of Education and e-Learning Research, 2(4), 60-63.
  • Oyeronke, A. (2009). Reading habits of secondary school teachers: A study of selected secondary schools in Ado-Odo Ota Local Government Area. Library Philosophy and Practice, 290, 1-4.
  • Padak, N., & Rasinski, T. (2007). Is being wild about Harry enough? Encouraging independent reading at home. The Reading Teacher 61, 350-353. https://doi.org/10.1598/RT.61.4.9
  • Sallabaş, M. E. (2008). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları ve okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 141- 155.
  • Sarikaya, B. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının kitap okuma alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Dergisi 20, 278–289. http://dx.doi.org/10.16990/SOBIDER.4030
  • Schirmer, B. R., & Lockman, A.S. (2001). How I do find a book to read? Middle and High School students use a rubric for self-selecting material for independent reading. Teaching Exceptional Children, 34, 36-42. http://dx.doi.org/10.1177/004005990103400105
  • Taşkesenlioğlu, L. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin okuma alışkanlıkları üzerine bir inceleme. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9).
  • TDK (2022). Güncel Türkçe sözlük. https://sozluk.gov.tr/
  • Wutz, J. A., & Wedwick, L. (2005). Bookmatch: Scaffolding book selection book for independent reading. International Reading Association, 59(1) 16-32. http://dx.doi.org/10.1598/RT.59.1.3
  • Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yılmaz, B. (2004). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarında ebeveynlerin duyarlılığı. Bilgi Dünyası, 5(2), 115-136. https://doi.org/10.15612/BD.2004.483
  • Yılmaz, O. (2014). 100 temel eser listesi ve bu listenin etkileri. Türk Dili Dergisi - Çocuk ve İlk Gençlik Edebiyatı Özel Sayısı, 107, 725-735.
  • Zickuhr, K., Rainie, L., Purcell, K., Madden, M., & Brenner, J. (2012). Younger Americans' reading and library habits. Pew Internet & American Life Project.
Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2013
  • Yayıncı: Yusuf UYAR