Ortaokul Öğrencilerinin Okuma Tutum ve Alışkanlıklarıyla Akademik Başarıları Arasındaki İlişki

Bu çalışmada, ortaokul öğrencilerinin okuma tutum ve alışkanlıklarıyla akademik başarıları arasındaki ilişkiyi incelemek amaçlanmıştır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak korelasyonel araştırma modellerinden “keşfedici korelasyon modeli” kullanılmıştır. Çalışmanın araştırma grubunu, 2020-2021 eğitim öğretim yılında Adıyaman merkez ilçesinde öğrenim görmekte olan 691 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgiler formu, okuma alışkanlığı sormacası ve okuma tutumu ölçeği kullanılmış ayrıca öğrencilerin akademik başarılarını değerlendirebilmek amacıyla Türkçe, matematik ve fen bilimleri dersi dönem sonu not çizelgelerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın verileri SPSS 25.0 programı kullanılarak çözümlenmiştir. Veriler çözümlenirken tanımlayıcı istatistiksel yöntemler kullanılmıştır. Verilerin normal dağılım gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla normallik testleri, histogram, Q-Q grafiği ve kutu-çizgi grafikleriyle basıklık ve çarpıklık varyasyon katsayısı gibi dağılım ölçülerine bakılmıştır. Araştırmada ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlıkları ve okumaya yönelik tutumlarının yüksek düzeyde olduğu görülmüş; okuma alışkanlıklarıyla akademik başarıları arasında istatistiksel olarak anlamlı; okumaya yönelik tutumlarıyla akademik başarıları arasında da istatistiksel olarak anlamlı, olumlu yönlü ve çok düşük düzeyde bir ilişki olduğu bulgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

okuma tutumu, , okuma alışkanlığı, , akademik başarı

The Relationship Between Secondary School Students' Reading Attitudes and Habits and Academic Achievement

In this study, it is aimed to examine the relation between secondary school students’ reading attitudes and habits and their academic success. As a research method, correlational research design is used in the study. The research group of the study consists of 691 students studying in the central district of Adıyaman in the 2020-2021 academic year. Personal information form, reading habit questionnaire, and reading attitude scale developed by the researcher are used as data collection tools in the research, and in order to evaluate the academic success of the students, Turkish, mathematics and science course end-of-term grade sheets are used. The data of the research are analyzed using the SPSS 25.0 program. Descriptive statistical methods are used while analyzing the data. In order to determine whether the data show a normal distribution, normality tests, histogram, Q-Q plot, box-line charts and distribution measures such as kurtosis and skewness coefficient of variation are examined.In the study, it is seen that secondary school students' reading habits and attitudes towards reading are at a high level; statistically significant between their reading habits and academic success; it is also found that there is a statistically significant, positive and very low correlation between their attitudes towards reading and their academic success.

Keywords:

Reading attitude, reading habit, academic achievement,

PDF

___

Abalı, O. (2015). Ders başarısı için öneriler. Adeda.
Akkaya, N. (2011). İlköğretim 6. sınıf Türkçe dersinde yaratıcı yazma yaklaşımının Türkçe dersine yönelik tutuma etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (30), 311-319.
Akın, E. (2016). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlığı ve yazma tutumları ile Türkçe dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Bakış-Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (54), 469- 483.
Aksoy, T. (2018). Okuma alışkanlığının Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş (TEOG) sınavına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
Alexander, J. E. ve Filler, R. (1976). Attitudes and reading. International Reading Association.
Arıcı, A. F. (2005). İlköğretim 2. kademe öğrencilerinin okuma durumları (beceri, ilgi, alışkanlık, eğilim) [Yayımlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
Arıcı, A. F. (2018). Okuma eğitimi. Pegem.
Ajzen, I. (1982). On behaving in accordance with one’s attitudes. In M. P. Zanna, E. T. Higgins and C. P. Herman, (Eds.), Consistency in Social Behavior: The Ontario Symposium (pp. 3-15). Erlbaum.
Aydın Akay, A. (2004). İlköğretim 2. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin matematik problemlerini çözme başarısına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
Aydoğdu, Ö. (2016). Investigating the correlation between reading attitudes and academic success of elementary students with structural equation modelling. International Social Science Education of Journal, 2(1), 62-74.
Balcı, A. (2009). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlık ve ilgileri üzerine bir araştırma [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
Balcı, A., Uyar, Y. ve Büyükikiz (2012). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıkları, kütüphane kullanma sıklıkları ve okumaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Turkish Studies International Periodical for the Languages Literature and History of Turkish or Turkic, 7(4), 965-984. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3795
Balcı, A. (2016). Okuma ve anlama eğitimi. Pegem.
Başaran, M. ve Ateş, S. (2009). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin okumaya ilişki tutumlarının incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 73-92. http://www.gefad.gazi.edu.tr/en/pub/issue/6745/90688
Bayram, N. (2004). Sosyal bilimlerde SPSS ile veri analizi. Ezgi.
Blaha, J. (1982). Predicting reading and arithmetic achievement with measures of reading attitudes and cognitive styles. Perceptual and Motor Skills, (55), 107- 114.
Bozkurt, H. (2008). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin sahip olduğu bazı duyuşsal değişkenlerin yeni müfredata göre hazırlanmış fen bilimleri konularındaki kimya başarısına katkısı [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
Büyüköztürk, S., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, S. ve Demirel, F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem.
Chen, S. Y., Chang, H. Y. ve Yang, S. R. (2017). Content-based recreational book reading and Taiwanese adolescents’ academic achievement. Journal of Education and Learning 6(1), 207-217. http://dx.doi.org/10.5539/jel.v6n1p207
Chotitham, S. ve Wongwanich, S. (2014). The reading attitude measurement for enhancing elementary school students’ achievement. Procedia-Social and Behavioral Sciences, (116), 3213-3217. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.01.737
Clark, C. ve Foster, A. (2005). Children’s and young people’s reading habits and preferences. The who, what, why, where and when. National Literacy Trust.
Conradi, K., Jang, B. G., Bryant, C., Craft, A. ve McKenna, M. C. (2013). Measuring adolescents' attitudes toward reading: A classroom survey. Journal of Adolescent and Adult Literacy,56(7), 565-576. https://doi.org/10.1002/JAAL.183
Devrimci Künyeli, H. (1993). İlkokul 5. sınıf çocuklarında okuma alışkanlığının incelenmesi [Bilim uzmanlığı tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Durukan, E. ve Arslan, N. (2018). Okuma alışkanlığı. S. Ayyılmaz ve B. Ürün Karahan (ed.), Okuma eğitimi içinde (s.145-156). Anı.
Gömleksiz, M. N. (2004). Kitap okuma alışkanlığına ilişkin bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 185-195.
Hooper, D., Coughlan, J. ve Mullen, M. R. (2008). Structural equation modelling: guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60. 10.21427/D7CF7R
Heuvel-Panhuizen, M., Elia, I. ve Robitzsch, A. (2016). Effects of reading picture books on kindergartners’mathematics performance. Educational Psychology, 36(2), 323-346. https://doi.org/10.1080/01443410.2014.963029
Hughes-Hassell, S. ve Rodge, P. (2007). The leisure reading habits of urban adolescents. International Reading Association, 5(1), 22-33. http://dx.doi.org/10.1598/JAAL.51.1.3
İnce Samur, A. Ö. (2016). Okuma kültürü nasıl kazandırılır-okulöncesi dönem/0-6 yaş. Anı.
İnceoğlu, M. (2010). Tutum, algı, iletişim. Beykent Üniversitesi.
İşeri, K. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okuma tutumlarının incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 468-487.
Karadağ, N. (2022). Ortaokul öğrencilerinin okuma tutum ve alışkanlıklarıyla Türkçe, matematik ve fen bilimleri dersi akademik başarıları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
Karatay, H. (2018). Okuma eğitimi-kuram ve uygulama. Pegem.
Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Hasırcı, S. (2016). Türkçe öğretimi-Türkçe ve sınıf öğretmenleri için. Anı.
Kleijnen, E., Huysmans, F., Ligtvoet, R. ve Elbers, E. (2017). Effect of a school library on the reading attitude and reading behaviour in Non-Western migrant students. Journal of Librarianship and Information Science, 49(3), 269-286. https://doi.org/10.1177/0961000615622560
Kul, S. (2014). Uygun istatistiksel test seçim kılavuzu/guideline for suitable statistical test selection. Plevra Bülteni, 8(2), 26-29. https://doi.org/10.5152/pb.2014.08
Le, T.T.H., Tran, T., Trinh, T.P.T., Nguyen, C.T., Nguyen, T.P.T., Vuong, T.T., Vu, T. H., Bui, D.Q., Voung, H. M., Hoang, P. H., Nguyen, M. H., Ho, M. T. ve Vuong, Q. H. (2019). Reading habits, socioeconomic conditions, occupational aspiration and academic achievement in Vietnamese junior high school students. Sustainability, 11(18), 5113. https://doi.org/10.3390/su11185113
McKenna, M. C., Conradi, K., Lawrence, C., Jang, B. G. ve Meyer, J. P. (2012). Reading attitudes of middle school students: Results of a U.S. survey. Reading Research Quarterly, 47(3), 283-306. https://doi.org/10.1002/rrq.021
McQuillan, B. L. (2013). Urban middle and high school students’ reading attitudes and bliefs: A large- sample survey. Global Journal of Human Social Science Lınguıstıcs, Education, 13(7), 30-49. MEB. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar).https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=663
Oğuzkan, F. (1987). Okuma ve dinleme öğretimi. B. Özer (ed.), Türkçe öğretimi içinde (36-48). Anadolu Üniversitesi.
Özbay, M. ve Uyar Y. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencileri için okumaya yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. e-Journal of New World Sciences Academy-Education Sciences, 4(2), 632-651.
Özdemir, S. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin okuma alışkanlık ve tutumlarıyla fen bilimleri, matematik derslerindeki akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (İzmir-Buca ilçesi örneği) [Yayımlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
Sallabaş, M. E. (2008). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları ve okuduğun anlama becerileri arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 141-155.
Sarar Kuzu, T. ve Doğan, T. (2015). Öğretmen adaylarına yönelik okuma tutum ölçeği geliştirme. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(15), 771-786. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8938
Sarıer, Y. (2016). Türkiye’de öğrencilerin akademik başarısını etkileyen faktörler: Bir meta-analiz çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 609-627. http://dx.doi.org/10.16986/HUJE.2016015868
Seçer, İ. (2018). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci-SPSS ve LISREL uygulamaları. Anı.
Sever, S. (1990). Bilgi toplumu olma aşamasında ülkemizde kitap ve okuma olgusu. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 23(2), 721-727. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000767
Sever, S., İnce Samur, A. Ö., Doğan, B. N., Çıldır, B. ve Bulut, S. (2013). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuma kültürü edinme düzeyleri ile kitle iletişim araçlarını kullanma alışkanlıklarının incelenmesi. H. Yavuzer ve M. R. Şirin (Yay. haz.), 1. Türkiye çocuk ve medya kongresi bildiriler kitabı içinde (ss.371-397).
Sever, S. (2015). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Anı.
Sever, S. (2017). Çocuk ve edebiyat. Tudem.
Sever, S., Kaya, Z. ve Aslan, C. (2017). Etkinliklerle Türkçe öğretimi. Tudem.
Sever, S. (2018). Sanatsal uyaranlarla dil öğretimi. Tudem.
Simon, D., Kriston, L., Loh, A., Spies, C., Scheibler, F., Wills, C. ve Härter, M. (2010). Confirmatory factor analysis and recommendations for improvement of the Autonomy‐Preference‐Index (API). Health Expectations, 13(3), 234-243. doi: https://doi.org/10.1080/00220671.1990.10885958
Smith, M. C. (2015). A longitudinal investigation of reading attitude development from childhood to adulthood. The Journal of Education Research, 83(4), 215-219. https://doi.org/10.1080/00220671.1990.10885958
Stokmans, M. J. W. (1999). Reading attitude and its effect on leisure time reading. Poetics, 26(4), 245-261.https://doi.org/10.1016/S0304-422X(99)00005-4
Sünbül, M., Yılmaz, E., Ceran, D., Demirer, V., Işık, A., Çalışkan, M., Çintaş, D. ve Alan, S. (2010). İlköğretim öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıkları: Konya ili araştırma raporu (5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Selçuk Üniversitesi.
Tanju, E. H. (2010). Çocuklarda kitap okuma alışkanlığına genel bir bakış. Aile ve Toplum, 11(6), 30-39.
Topçu, Y. E. (2005). İlköğretim 6, 7, ve 8. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıkları (Kayseri örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
Tullock-Rhody ve Alexander (1980). A scale for assessing attitudes toward reading in secondary schools, Journal of Reading, 23(7), 609-614. https://www.jstor.org/stable/40017004 Uusen, A. ve Müürsepp, M. (2012). Gender difference in reading habits among boys and girls of basic school in Estonia. Procedia-Socail and Behavioral Sciences, (69), 795-1804. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2012.12.129
Ülper, H. (2019). Okuma ve anlamlandırma becerilerinin kazandırılması. Nobel.
Ünsal Batum, A. (2015). Çocuk edebiyatı yapıtlarının öğrencilerin okumaya güdülenmesine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
Ürün Karahan, B. (2015). 5 ve 6. sınıf öğrencilerinin okumaya karşı tutum ve motivasyonlarının okuduğunu anlama becerileri ile ilişki [Yayımlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
Ürün Karahan, B. (2018). Okumaya yönelik tutum ölçeği: Ölçek geliştirme çalışması. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(1), 67-73. https://doi.org/10.24106/kefdergi.375179
Ürün Karahan, B. E. ve Demir Atalay, T. (2018). Okuma eğitiminde tutum ve motivasyon. S. Ayyılmaz ve B. Ürün Karahan (ed.), Okuma eğitimi içinde (ss.145-156). Anı.
Whitten, C., Labby, S. ve Sullivan, S. L. (2016). The impact of pleasure reading on academic success, The Journal of Multidisciplinary Graduate Research, 2(4), 48- 64.
Yıldız, M. (2010). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve okuma alışkanlıkları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
Yılmaz, B. (1990). Okuma alışkanlığı ve yeni mahalle ilçe halk kütüphanesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Yılmaz, B. (2007). Okuma alışkanlığı ve öğretmen. Ö. Turna, İ. H. Altınok, T. Kahraman, H. Koçak ve Z. Kuzukıran (Yay. haz.), Okuma kültürü ve okullarda uygulama sorunları toplantısı içinde (ss.133-142). Devlet Kitapları Müdürlüğü.
Yılmaz, B. (2012). Okuma alışkanlığının okuma başarısına etkisi: Ankara Keçiören Atapark İlköğretim Okulu öğrencileri üzerine bir araştırma. Ö. Külcü, T. Çakmak ve N. Özel (Yay. haz.), Prof. Dr. K. Gülbün Baydur'a Armağan içinde (ss.209-218). Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü.