Arap şiirinde lâmiyyeler ve ibnül-verdî ye nispet edilen risâle: nasîhatül-ihvân ve mürşidetül-hullân

Bu çalışma, Memlûklar döneminde (H. 691 749/M1292-1349) yılları arasında yaşamış bulunan İbnül-Verdîye nispet edilen, Nasîhatül-ihvan ve mürşidetül-hullân, adlı eserin tahkik ve tahlilli tercümesi şeklinde hazırlanmıştır.Çalışmaya başladıktan sonra aynı konuyu bazı araştırmacıların da ele aldığını görmüş olmamız risâlenin akademik alanda ne derece ehemmiyet arz ettiğinin delilisayılabilir. Bu meyanda ilgili araştırma-ların da tetkik edilmesinin bu çalışmayı daha da yararlı hâle getirdiği kanaatindeyiz.Çalışma bir giriş ve Lâmiyyenin tahlil ve tercümesinin yer aldığı bölümlerden oluşmaktadır.

Lamiyyat ın arabic poetry and the resalah which ıs attributed to ıbnu`l-wardy: nasîhatul-ihvân ve murşidetul- hullân

This study was prepared as a tahqiq and translationof theNasîhatü l-ihvan ve mürşidetü l-hullan, which to be owned by İbnü l-Verdî, lived between (H. 691 749/M1292-1349) at the time period of the Memluks.After the beginning of the study we saw that this work had been studied by some researchers. It is possible for us to respect that this work is very important subject in the academic area. In additional, we believe that our studying on these works made the work very useful.The work consists of a beginning and the chapters contain the analysis and the translation of the Lâmiyya.

___

  • Ahmed Fevzî el-Heyyib, “el-Cânibü'l-bedî‘î fi şi'ri İbni'l-Verdî ‘Omer b. el-Muzaffer”, Mecelletu Mecma‘ıl-luğati’l-‘Arabiyye bi Dımaşk, LXXII/1 (1417/1997).
  • Ayverdi, İlhan, Misalli Büyük Türkçe Sözlük: Asırlar Boyu Târihî Seyri İçinde ( Red. Ahmet Topaloğlu), İstanbul 2005, I-III.
  • el-Bağdâdî, İsmail Paşa, Hediyyetül-ârifîn: Esmâül-müellifîn ve âsârul-musannifîn, İstanbul 1951, I-II.
  • el-Baġdādī: Îżāhul-meknūn fį’-zeyl alā Keşfiz-zunûn (nşr. Şerafeddin Yaltkaya-Kilisli Rifat Bilge), İstanbul 13601362/1945 1947.
  • Brockelmann, Carl, Târîhul-edebil-Arabî (GAL), çev: Abdulha- lim en-Neccar, Kahire 1974. I-VI. (III c)
  • Geschichte der Arabischen Litteratur, Erster Band I- II, Supplementband, Leiden 1938, I-III.
  • el-Cevherî, İsmâil b. Hammâd, es-Sıhâh: Tâcül-luğa ve sıhâhul-Arabiyye (nşr. Ahmed Abdulğafur Attâr), Beyrut 1399/1979, I-VIII.
  • el-Cezâirî, Tâhir, Tevcîhün-nazar ilâ usûlil-eser, Haleb 1416/1995.
  • Durmuş, İsmail-Ali Şakir Ergin, İbnül-Verdî, Zeynüddin, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, XXI, 239-240.
  • Emil Bedî Yakub, el-Mucemul-mufassal fî ilmil-arûz vel- kâfiye ve fünûni’-şir, Beyrut 1411/1991.
  • The Encyclopaedia of Islam (New Edition), Ed: B. Levis, V.L. Menage, Pellat, J. Schacht, Leiden, 1979.
  • el-Ezherī, Ebū Mansūr Muhammed b. Ahmed, Tehzîbül-luġa (nşr. Abdüsselām Muhammed Hārūn- Muhammed Ali en-Neccār), Kāhire 1384/1964, I-XV.
  • Ebul-Fidâ, Imâdeddin İsmâil b. Ali, el-Muhtasar fî ahbâril- beşer: Târîhu Ebîl-Fidâ ( Sâhibu Hama), Beyrut tr.y., I-IV( 1-2).
  • Ebül-Ferec el-İsfahânî, Ali b. Hüseyn, el-Eğânî (nşr. Abdüsselâm M. Hârun ve dğr.), Kahire 1974, I-XXIV.
  • Hacı Halîfe (Kâtib Çelebi), Mustafa b. Abdullah, Keşfuz-zunûn an esâmil-kütüb vel-fünûn, Istanbul 1971, I-II.
  • el-Hancî, Muhammed Emin-Ahmed Emin el-Cemâlî (nşr. ed), Lâmiyyetu İbnil-Verdî: Nasîhatü’l-ihvân ve mürşidetül-hullân, Kahire 1910.
  • el-Halebî, Muhammed Râğıb et-Tabbâh, Alâmun-nübelâ bi târîh i Haleb eş-şehbâ ( nşr. Muhammed Kemal), Haleb 1408/1988, I- VIII.
  • İbn Hacer el-Askalânî, Şihâbeddin Ahmed, ed-Dürerül- kâmine fî ayânil-mietis-sâmine (nşr. Muhammed Seyyid Câdel- Hakk), Kahire 1385/1966.
  • İbnül-İmâd, Ebul-Felâh Abdulhayy el-Hanbelî, Şezerâtüz- zeheb fî ahbâri men zeheb, Beyrut ts. I-VIII, (IV c).
  • İbn Nedim, Muhammed b. İshāk b. Muhammed, el-Fihrist, Beyrut (Flügel) 1872, Halle.
  • el-Kütübî, Muhammed b. Şâkir, Fevâtü'l-Vefeyât (nşr. Ali Muavviz-Âdil Âdil Abdulmevcûd, Beyrut 2000, I-II.
  • Kehhâle, Ömer Rıza, Mucemül-müellifîn, Dımaşk 1380/1960, I-XV.
  • Kılıç, Hulûsi, Ebül-Ferec el-İsfahânî, DİA, X, 316-318.
  • Maluf, (Luvis), el-Müncid, Beyrut 1969.
  • el-Mesûdî, Ebul-Hasen Ali b. el-Huseyn, Murûcüz-zeheb ve meâdinül-cevher (nşr. Muhammed Muhyiddin Abdulhamid), Mısır 1377.
  • İslam Ansiklopedisi: İslâm Âlemi Coğrafya, Etnoğrafya ve Biyografya Lugatı, Maarif Vekâleti, İstanbul 1964, I- XIII.
  • Muhammed Zağlûl Sellâm. el-Edeb fil-asri'l-Memlûkî, Kahire 1980.
  • Muhammed Mehdi Müezzin-i Câmî, "İbn Verdî", DMBİ, V, 78–80.
  • Mehmed Zihni Efendi, Feyz-i Yezdan: Kasîde-i Lâmiyye Tercü- mesi, (Hzr. A. Turan Arslan), İstanbul 2006.
  • Moh. Ben Cheneb, "İbn al-Wardi", Eİ2 (İng.). III, 966–967.
  • es-Safedî, Salāhaddįn Halįl b. Aybek, A'yânü'l-'asr ve a‘vânu’n- nasr (nşr. Ali Ebû Zeyd-Mâzin Abdulkâdir el-Mubârek), Beyrut 1418/1998.
  • es-Sübkî, Tâcüddin Ebû Nasr Abdulvehhab b. Ali, Tabakâtüş- Şâfiiyye el-kübrâ (nşr. Mahmud Muhammed et-Tenâhî-Abdulfettah Muhammed el-Hulv), Kahire 1383/1964, I-X.
  • es-Suyûtî, Celaleddin Abdurrahman b. Ebî Bekr, Buğyetül- vuât fî tabakâtil-luğavviyyîn ven-nuhât (nşr. Muhammed Ebûl-Fazl İbrâhim), Mısır 1384/1964, I-II.
  • es-Süyûtî, Hüsnü'l-muhâdara fî târîhi Mısr vel-Kahire ( nşr. Muhammed Ebul-Fazl İbrâhim), Kahire 1387/ 1967, I-II.
  • Şemseddin Sâmi, Kâmûs-i Türkî, Dersaâdet 1317.
  • eş-Şevkâni, Muhammed b. Ali, el-Bedrü't-tâli', Kahire 1348, I- II.
  • İbn Tağrîberdî, Cemâleddin Ebûl-mehâsin Yûsuf el-Atabekî, en-Nücum ez-zâhire fî mülûki Mısr vel-Kahire, Kahire (1383/1963), I-XII(VI).
  • Şerhu't-Tuhfeti'l-Verdiyye (nşr. Abdullah Ali eş-Şellâl). Riyad 1409/1989.
  • Türkiye Diyanet Vakfı, İslâm Ansiklopedisi, İstanbul 1988, I- XIX.
  • Uzun, Tacettin, İbnül-Verdî ve el-Kasîdetül-lâmiyyesi, Sakarya Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi 10/2004, s. 17-26.
  • Üçer, Müjgân, Atalar Sözü Yerde Kalmaz Sivasta Sözlü Gelenek, İstanbul 1998.
  • İbnu'l-Verdî, Zeyneddin Ömer, Tetimmetül-Muhtasar fî ahbâril-beşer: Târîhu İbnil-Verdî (nşr. Ahmet Rifat el-Bedrâvî), Beyrut 1389/1970, I-II.
  • Yâkut el-Hamevî, Şihabüddin Ebû Abdillah Yâkut b. Abdillah, Mucemül-üdebâ, Beyrut 1357, I-XX.
  • ez-Zevzenî, Ebû Abdullah el-Hüseyin b. Ahmed, Şerhul- Muallakât es-sebıt-tıvâl, Beyrut 1415/1995.
  • ez-Ziriklî, Hayreddin, el-Alâm: Kâmûsu terâcim li eşherir- ricâl ven-nisâ minel-Arab vel-musta’rabîn vel-müsteşrikîn, Beyrut 1969, I-XI.