İNFERTİLİTEDE KULLANILAN GELENEKSEL TEDAVİ YÖNTEMLERİ VE ÇEŞİTLİ UYGULAMALAR: ISPARTA BÖLGESİ

Doğurganlık, diğer canlılarda olduğu gibi insanoğlunun türünün devamının ve soyunun sürekliliğinin garantisidir. Bu nedenle hem içgüdüsel olarak hem de kültürel anlamda gerekliliği içselleştirilmiş bir olgu olarak geçmişten günümüze toplumların önem atfettiği, yokluğu durumunda çeşitli çareler aradığı bir durumdur. Doğurganlığı artıracak dua, büyü, adak gibi inanca dayalı uygulamalar, çeşitli ritüeller, bitkisel karışımlarla yapılan uygulamalar gibi maddi manevi pek çok yöntem geçmişte denenmiştir, günümüzde de denenmektedir. Her ne kadar günümüzde bu uygulamaların yerini çoğunlukla modern tıp tedavi yöntemleri almış olsa da geleneksel tedavi yöntemleri ve uygulamaların da varlığını sürdürdüğü, modern tedavi yöntemleri öncesinde ve tedavi süresince kullanıldığı görülmektedir. Bu çalışmada, günümüzde Isparta’da modern tıp tedavisi gören kadınların, uyguladıkları geleneksel yöntemler ve bu yöntemlerin modern tıbbi tedavi süreci içerisindeki yeri, antropolojik bir bakış açısı ile değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda pek çok kadının, modern tıbbi tedaviye ulaşımlarında herhangi bir sorun olmamasına rağmen geleneksel tedavi yöntemlerini uyguladıkları ve/veya uygulamaları konusunda çevrelerinden tavsiyeler aldıkları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Isparta (Türkiye), infertilite, halk sağlığı, geleneksel, tedavi

TRADITIONAL TREATMENT METHODS AND VARIOUS APPLICATION USED IN INFERTILITY: ISPARTA REGION

The fertility is the guarantee of the continuity of the human race and the descent, as in other living things. For this reason, as a phenomenon thought to be necessary both instinctively and culturally, fertility is a situation where societies attach importance and look for a various remedies in case of absence, from past to present. To increase fertility, many material and spiritual methods have been tried in the past and are being tried today, such as prayer, magic, votive practice, various rituals and several applications with herbal mixture. Although these practices are now largely replaced by modern medical treatment methods, it appears that traditional methods of treatment and applications continue to exist and are used before modern cure and during modern cure. In this study, it was evaluated traditional methods using women in modern treated in Isparta today and the place of these methods in the modern medical treatment process, with anthropological perspective. In the result of study, it has been identified many women apply traditional treatment methods and/or receive advice on applying traditional methods from people around them, although modern medical care is easily accessible.

Keywords:

Isparta (Turkey), infertility, folk medicine, traditional, treatment,

PDF

___

American Society for Reproductive Medicine, (2012) Infertility: An Oweview, Patients Information Series, http://www.reproductivefacts.org/uploadedFiles/ASRM_Content/Resources/Patient_Resources/Fact_Sheets_and_Info_Booklets/infertility_overview.pdf. Balsoy, G. (2014) Geç Osmanlı Öğüt Kitaplarında Kısırlık, OTAM, 35/Bahar: 41-64.
Cousineau, Tara M. and Domar, Alice, D. (2007) Psychological impact of infertility, Best Practice & Research Clinical Obstetrics and Gynaecology, Vol. 21, No: 2, pp 293-308, doi:10.1016/j.bpobgyn.2006.12.003.
Dhont, N. ve ark. (2010) Gender differeces and factors associated with treatment-seeking behaviour for infertility in Rwanda, Human Reproduction, vol. 25, No. 8, pp. 2024-2030, doi:10.1093/humrep/deq161.
Dyer, S. J., Abrahams, N., Hoffman, M., van der Spuy, Z. M. (2002) Infertility in South Africa: women’s reproductive health knowledge and treatment-seeking behaviour for involuntary childlessness, Human Reproductive, Vol. 17, No: 6, pp: 1657-1662.
Edirne, T., Arıca, S.G., Gucul, S., Yildizhan, R., Kolusari, A., Adali, E., Can, M. (2010) Use of complementary and alternative medicines by a sample of Turkish women for infertility enhancement: a descriptive study, BMC Complementary and Alternative Medicine, 10:11, http://www.biomedcentral.com/1472-6882/10/11.
Engin, R. ve Pasinlioğlu, T. (2002) Erzurum ve Yöresinde İnfertil Kadınların İnfertilite ile İlgili Geleneksel İnanma ve Uygulamaları, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 1.
Fido, A., Zahid, M. A. (2004) Coping with Infertility among Kuwaiti Women: Cultural Perspective, International Journal of Social Psychiatry, 50 (4): 294-300.
Gerrits, Trudie. (1997) Social and cultural aspects of infertility in Mozambique, Patient Education and Counseling, 31: 39-48.
Guntupalli, A. Meera and Chenchelgudem, P. (2004) Perceptions, causes and consequences of infertility among the Chenchu tribe in India, Journal of Reproductive and Infant Psychology, 22:4, 249-259, doi: 10.1080/02646830412331298305.
Hollos, M., Larsen U., Obono, O., Whitehouse, B. (2009) The problem of infertility in high fertility populations: Meanings, consequences and coping mechanisms in two Nigerian communities, Social Sciences & Medicine, 68: 2061-2068.
İnan, Albdülkadir. (2006) Tarihte ve Bugün Şamanizm: Materyaller ve Araştırmalar. Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara.
Kalafat, Y. (2009) İslamiyet ve Türk Halk İnançları, 2. Baskı, Berikan Yayınevi: Ankara.
Kırca, N, Pasinlioğlu, T. (2013) İnfertilite Tedavisinde Karşılaşılan Psikososyal Sorunlar, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry, 5(2): 162-178.
Malinowski, B. (2016) Bilimsel Bir Kültür Teorisi, Çev. Deniz Uludağ, Doğu Batı Yayınları: Ankara.
Mascarenhas, M. N., Flaxman, S. R., Boerna, T., Vanderpoel, S., Stevens, G. A. (2012) National, Regional, and Global Trends in Inferility Prevalence Since 1990: A Systematic Analysis of 277 Health Survey. PLOS Medicine, Volume 9, Issue 12, December.
Okonofua, F. E., Harris, D., Odebiyi, A., Kane, T., Snow, R.C. (1997) The social meaning of infertility in Southwest Nigeria, Health Transition Review, 7: 250-220.
Örnek, S. V. (1966) Sivas ve Çevresinde Hayatın Çeşitli Safhalarıyla İlgili Batıl İnançların ve Büyüsel İşlemlerin Etnolojik Tetkiki. Ankara Üniversitesi Basımevi: Ankara.
Örnek, S. V. (2014) Türk Halk Bilimi, Bilgesu Yayıncılık: Ankara.
Papreen, N., Sharma, A., Sabin, K., Begum, L., Ahsan, S. K., Baqui, A. H. (2000) “Living with Infertility: Experiences Among Urban Slum Populations in Bangladesh”, Reproductive Health Matters, Vol. 8, No. 15: 33-44.
Roundsary, R. L., Allan, H. T., Smith, P. A. (2014) Iranian and English women’s use of religion and spirituality as resources for coping with infertility, Human Fertility, 17 (2): 114-123.
Rutstain, S. O., Shah, I. H. (2004) Infecundity, Infertility and Childlessness in Developing Countries, DHS Comparative Report No. 9, World Health Organization, Geneva, Switzerland, Erişim Tarihi Nisan 2016, http://www.who.int/reproductivehealth/to pics/infertility/DHS-CR9.pdf.
Sever, M. (2004) Türk Halk İnançlarında ve Halk Hekimliği Uygulamalarında Meyve, TÜBAR-XVI, 95-109.
Sezgin, H., Hocaoğlu, Ç. (2014) İnfertilitenin Psikiyatrik Yönü, Psychiatric Aspects of Infertility, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry, 6 (2): 165-184, doi:10.5455/cap.20131001091415.
Steenkamp, V. (2003) Traditional herbal remedies used by South African women for gynaecological complaints, Journal of Ethnopharmacology, 86: 97-108.
Stekelenburg, J., Jager, B. E., Kolk, P. R., Westen, E. H. M.N., van der Kwaak, A., Wolffers, I. N. (2005) Health care seeking behaviour and utilisation of traditional healers in Kalabo, Zambia, Health Policy 71: 67-81.
Soto, E.; Copperman, A. B. (2011) Factor Affecting Fertility, Infertility (Emre Seli, Edt.), Wiley-Blackwell Publishing Ltd.
Sundby, Johanne. (1997) Infertility in the Gambia: traditional and modern health care. Patient Education and Counseling 31: 29-37.
Waichler, I. (2006) Riding the Infertility Roller Coaster: A Guide to Educate and Inspire, Wyatt-MacKenzie Publishing, Inc., Deadwood, OR.
World Health Organization, http://www.who.int/topics/infertility/en/ Erişim Tarihi Temmuz 2006.
Yeh Lee, Tsorng and Yen Chu, Treu. (2001) The Chinese Experience of Male Infertility, Western Journal of Nursing Research 23 (7): 714-725.
Yılmaz, T., Yeşiltepe Oskay, Ü. (2015) İnfertilite Stresi ile Başa Çıkma Yöntemleri ve Hemşirelik Yaklaşımları, HSP, 2 81): 100-112.