HOTAMIŞ’TA KURŞUN DÖKME RİTÜELİ

Hotamış, İç Anadolu bölgesinde Konya Ovası’nı oluşturan Hotamış Ovası üzerindedir; Konya ilinin Karapınar ilçesine bağlıdır; Karapınar’ın yirmi üç kilometre Güneybatısında ve Karapınar-Karaman yolu üzerindedir. Hotamış, Oğuznâmecilik geleneği içerisinde zikredilen Begdili ile Avşar boylarına mensup Türkmenleri barındırmaktadır. Begdili, Reşideddin Oğuznâmesi’nde hükümdar çıkaran boylardan biri olarak gösterilidir. Çalışmamız, Hotamış’ta yaşayan Begdili boyuna mensup Fadime Uğuz ile yapılan kurşun dökme ritüeli üzerinedir. Ritüel, tuz ile gerçekleştirilmektedir. Derleme, mülakat ile yarı yapılandırılmış görüşme metotlarıyla oluşturulmuştur; fotoğraflarla desteklenmiştir. Ritüelin ve ritüelde kullanılan malzemelerin Eski Türk Kamlık geleneğinin izlerini taşıdığı anlaşılmıştır. Bu bağlamda, Konya’nın kültürel mirasına yeni veri sunmak amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Begdili, Hotamış, Kam, kurşun dökme, kültürel miras

LEAD POURING (TO REPEL EVIL EYE) RITUEL IN HOTAMIŞ

Hotamış is located on the Hotamış Plain, which forms the Konya plain in the Central Anatolia region; It is within the borders of Karapınar County, Konya City; It is located twenty-three kilometres southwest of Karapinar and on the Karapinar-Karaman road.Hotamış hosts the Turkmens who are the member of Begdili and Avsar Clans mentioned in Oghuznama tradition. Begdili is shown as one of the clans which created the Ruler in the Reşideddin Oghuznama. Our study is about the lead pouring ritual made by Fadime Uğuz, who is the member of Begdili Clan living in Hotamış. Ritual is carried out by salt. Compilation was created by interview and semi-structured interview methods; and supported by photos. It is understood that the ritual and materials used in the ritual bear the traces of the Old Turkish Kamlık tradition. In this context, it is aimed to present new data to the cultural heritage of Konya.

Keywords:

Begdili, Hotamış, Kam, lead pouring, cultural heritage,

PDF

___

ACIPAYAMLI, O. (1962). “Anadolu’da Nazarla İlgili Bazı Adet ve İnanmalar”. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Dergisi. XX, 1-2, 1-35.
BORATAV, P. N. (2012). Türk Mitolojisi. (Birinci Baskı). Ankara: Bilgesu Yayıncılık, 54-55.
ÇORUHLU, Y. (2010). Türk Mitolojisinin Ana Hatları. Üçüncü Basım). İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 209-210.
DEVELİOĞLU, F. (1995). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. (Yayına Hazırlayan Aydın Sami Güneyçal).(On ikinci Baskı). Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları, 811.
DİLEK, İ. (2007). “Sibirya Türklerinde Ateşle İlgili İnanışlar”. Bilig. Ankara, 43: 33-54.
DİLEK, İ. (2007). “Altaylardan Anadolu’ya Bir Yemek, Bir Oyun ve Bir Ölüm Geleneği Üzerine”. Ahmet Bican Ercilasun Armağanı, Ankara, 628-635.
ELİADE, M. (2017). İmgeler ve Simgeler (Çev. Mehmet Ali Kılıçbay). Ankara: Doğu Batı Yayınları. (Eserin orijinali 1952’de yayımlanmıştır.), 57-62.
HOPPAL, M. (2012). Avrasya’da Şamanlar. (Çev. Bülent Bayram-H. Şevket Çağatay Çapraz). (Birinci Basım). İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 211-212.
İNAN, A. (1986). Tarihte ve Bugün Şamanizm. (Üçüncü Baskı). Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 100.
(1998). Makaleler ve İncelemeler. (Üçüncü Baskı). Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 255-258.
KORKMAZ, E. (2003). Eski Türk İnanışları ve Şamanizm Sözlüğü. İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi, 112.
ÖZKAN, İ. (1997). “Türkmenistan’da Derlenmiş Dede Korkut Boyları.” Türk Dili Araştırmaları Yıllığı.-Belleten. Ankara: 263-314.
PALA, İ. (1995). Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü. (Üçüncü Baskı). Ankara: Akçağ Yayınevi, 419-420.
ROUX, J. P. (2011). Eski Türk Mitolojisi. (Birinci Baskı). Ankara: Bilgesu, 64.
SCHIMMEL, A. (2000). Sayıların Gizemi. (Çev. Mustafa Küpüşoğlu). (İkinci Basım). İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 265-273.
SÜMER, F. (1999). Oğuzlar(Türkmenler). (Beşinci Baskı). İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, 301.
Şemsettin Sami. (1989). Kâmûs-ı Türkî. İstanbul: Enderun Yayınevi, 1463.
Türk Dil Kurumu. (1988). Türkçe Sözlük. (Sekizinci Baskı). Ankara. TDK.
Türk Dil Kurumu. (1996). Tarama Sözlüğü. (İkinci Baskı). Ankara: TDK.