GELECEK GALİYEV FİKRİYATINDA TELAKKİ EDEBİLİR

Mirsaid Sultangaliyev; Millî Komünizm akımının başlatıcısı ve Asya’daki müslüman Türkler’i federal bir sosyalist devlet içinde birleştirme çalışmalarıyla tanınan Kazanlı Türk düşünce ve siyaset adamıdır. 1917 Bolşevik Devrimi 20. yüzyılın en önemli tarihsel olaylarından biridir. Devrimin ardından yaşanan İç Savaş'ta proletarya iktidarını hedefleyen Bolşeviklerle Müslüman/Türk halkların ilişkileri yeterince incelenmemiştir. SSCB'nin yıkılmasının ardından bu ilişkiler, özellikle Mirsaid Sultan Galiyev ismine odaklanarak yeniden gündeme gelmiştir. Galiyev 1990'lardan günümüze Türkiye'de de tartışılmaktadır. Bu çalışmada Sultan Galiyev'in düşünceleri ve edimleri esas alınarak; Bolşeviklerin devrimden SSCB kurulana değin Müslüman halklarla işbirliği ve sonrasında Müslüman liderlerin tasfiye edilmelerinin nedenleri ele alınacaktır. Asıl amaç, günümüzde de süregiden tartışmaların ne anlama geldiğini sorgulamaktır. Bu kaygıyla, öncelikle devrim ertesinde Bolşeviklerin milliyetler politikası gözden geçirilecektir. Ardından, Galiyev'in sırasıyla, Müslüman, Türk (Tatar) ve Bolşevik kimlikleri teker teker sorgulanacaktır. Müslüman, Türk (Tatar) ve Bolşevik kimliklerini bir arada taşıyan Galiyev'i anlamak için bu kimliklerin sorgulanması gerekir. Böylece günümüzde Türkiye'de yürütülen tartışmaların ne anlam ifade ettiği anlaşılmış olacaktır. Son olarak ise Galiyev üzerine yürütülen tartışmaların hangi noktalarda yoğunlaştığı saptanacaktır.

___

  • https://islamansiklopedisi.org.tr/mir-said-sultan-galiyev