DOĞU’NUN İŞIK SEVDALI FİLOZOFU ŞİHABEDDİN YAHYA SUHREVERDİ

Şihabeddin Yahya Suhreverdi XII. yüzyılın büyük filozofu, Doğu felsefesi tarihinde işrakilik akımının kurucusu, yetenekli şairi ve yazarıdır. Orta Çağ’da yaşamış alimler ve çağdaş araştırmacılar düşünürün yaratıcılığını çoklukla felsefi yönden incelemiş ve analiz etmişler. Makale, düşünürün hayatı ve eserleri hakkında bilgi sağlar. Burada onun sanatsal yaratıcılığı araştırılmış, edebiyat tarihinde hizmetleri gösterilmiştir. Felsefi içerikli şiirlerin sanatsal özellikleri incelenmiştir. Günümüze şiirlerinden sınırlı sayıda örnekler ulaşmıştır. Araştırma zamanı şairin şiir divanından ve çeşitli kaynaklarda bulunan şiirlerinden örnekler verilmiştir. Onun felsefi risaleleri, üslup ve anlatım özellikleri açısından incelenmiş ve XII. yüzyıl Azerbaycan nesirinin değerli bir örneği olarak sunulmuştur. 2021 yılında, önde gelen filozof Şihabeddin Suhreverdi’nin vefatından 830 yıl geçir. Doğu felsefedine katkıda bulunan, eserleri, düşünceleri ve azmi ile haleflerine örnek olan düşünürün anılması bilim dünyasının onun hizmetleri karşılığında saygısıdır.

Anahtar Kelimeler:

Şihabeddin Suhreverdi, Azerbaycan, Orta Çağ, filozof, şair

PDF

___

Bedevi, Abdurrahman (1964). Şahsiyyat kalaka fi-l-islam. al-Kahire: Daru-n-nahdati-l-arabiyye
El-Hamavi, Yakut (1925). Mucemu-l-udaba av tabakatu-l-udaba. C. 7. Mısır: Maktaba Hindiyya
İbn Ebi Useybia (1965). Uyunu-l-anba fi tabakati-l-atibba. Beyrut: Dar maktabati-l-hayat
İbn Hallikan (1310). Vafayatu-l-ayan va anbau abnai-z-zaman. Mısır. El-Matbaatu-l-meymeniyye
El-Kiyali, Sami (1966). Es-Suhravardi. El-Kahira, 1966: Daru-l-maarif
Mahmudov, Malik (1983). Arapça yazmış azerbaycanlı şair və ediblər (VII-XII esrler). Bakı: Elm
El-Malih, Muhemmed Ryad (1978). Fihrist mahtutat dari-l-kutub ez-Zahiriyye. C. 1. Dimaşk: el-Hicaz
Memmedov, Zakir (1978). Azerbaycanda XI-XIII yüzyıllarda felsefi fikir. Bakı: Elm
Memmedov, Zakir (2009). Şihabeddin Yahya Suhreverdi. Bakı: Elm
Memmedov, Zakir (1991). Şihabeddin Yahya Suhreverdi (Kısa bibliyografik bilgiler). Bakı: Elm
Vatvat, Raşideddin (1985). Sadı volşebstva v tonkostyax poezii. Perevod s persidskogo, issledovanie i kommentariy N.Y.Çalisova. Moskva: Nauka
Memmedova, Ülker Zakirkızı (2010). Şihabeddin Yahya Suhreverdi (edebi-bedii yaradıcılığı). Bakı: Elm