5. YILINDA 15 TEMMUZ DARBESİ

Tarihin pek çok döneminde ve dünyanın pek çok yerinde mevcut yönetimi devirmek ve yönetimi ele geçirmek amacıyla farklı yöntemlere başvurulmuş, onlardan bir tanesi de darbe olmuştur. Geçmişte dünyanın pek çok yerinde görülebilen bir durum olan darbe günümüzde de halen devam etmektedir. Cumhuriyet döneminde ülkemizde de çeşitli darbe ve muhtıralar yaşanmıştır. Bunun en son örneği de 15 Temmuz 2016 tarihinde yaşanmıştır. Asker kıyafeti giymiş bir kısım terörist, demokratik usullerle gerçekleştirilen seçim ile işbaşına gelen hükümeti devirmek ve yönetimi ele geçirmek için darbe teşebbüsünde bulunmuştur. 15 Temmuz gecesinde yaşanan darbe girişimi ile de hiçbir düşmanın ve düşman devletin dahi cesaret edemediği ve başvuramadığı bir alçaklığa başvurulmuştur. Türkiye Büyük Millet Meclisi, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi, Genel Kurmay Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), Özel Kuvvetler Komutanlığı, TÜRKSAT gibi ülkenin en mahrem, en kutsal ve en önemli yerleri bombalanmıştır. Başta buralar olmak üzere devlet kurumlarını ve devlet adamlarını korumak için gelen silahsız kişiler üzerine haince saldırılar yapılmış, bombalar atılmıştır. Bu hain saldırılar hem asker ve polis elbisesi giymiş hem de yıllarca Türk silahlı kuvvetleri ve emniyet teşkilatından ekmek yemiş, asker ve polis kıyafetli hain teröristler tarafından gerçekleştirilmiştir. Yine bu hain saldırıları devletin uçağı, helikopteri, tankı, topu, zırhlı araçları ve düşman için kullanılmak amacıyla alınan askeri mühimmat ve mermiler ile yapmışlardır. 15 Temmuzdaki darbe gecesi yaşanan gelişmelere göre bu darbedeki amacın sadece mevcut hükümeti devirmek ve yönetimi ele geçirmek değil, ülkeyi bölüp parçalamak ve kaos ortamına sürüklemek olduğu anlaşılmaktadır. Bu çalışmada 15 Temmuz 2016’da Türkiye’de gerçekleştirilen darbe girişimi konu edilecek, darbe gecesi ve sonrası yaşanan gelişmeler analiz edilecektir. Ayrıca 5. yılında 15. Temmuz darbe girişimi ve yaşanan gelişmeler farklı boyutları ile ele alınacaktır

Anahtar Kelimeler:

Demokrasi, darbe, muhtıra, e-muhtıra, 15 Temmuz, Türkiye

PDF

___

15 Temmuz Darbesinin Acı Bilançosu Açıklandı. http://www.sabah.com.tr/gundem/2016/07/19/15-temmuz-darbesinin-aci-bilancosu-aciklandi (25.04.2017)
7 Ağustos Yenikapı Mitingine Kaç Milyon Kişi Katıldı. http://www.yenisafak.com/7- agustos-yenikapi-mitingine-kac-milyon-kisi-katildi-iste-rakam-h-2507171 (07.12.2020)
Alu, Ali. 2017. “15 Temmuz Darbe Girişiminin Psikolojik Kazanımları”, Uluslararası Darbe Sempozyumu (26-28 Mayıs 2017) Bildiri Kitabı, Adnan Menderes Üniversitesi Yayınları, Aydın, C.1.
Başbakan Binali Yıldırım’dan Açıklama. https://www.ntv.com.tr/turkiye/basbakan binali-yildirimdan- aciklama,exrsbB_N1UaGVVvOEOjnoA (15.07.2016)
Bircan, Cavit. 2017. Uluslararası Darbe Sempozyumu (26-28 Mayıs 2017) Bildiri Kitabı, Adnan Menderes Üniversitesi Yayınları, Aydın, C.1, IX
Cumhurbaşkanı Erdoğan Açıklama Yaptı. http://www.cnnturk.com/video/turkiye/cumhurbaskani-erdogan-aciklama-yapti (20.04.2017)
Cumhurbaşkanı Erdoğan Siyasi Parti Liderlerini Kabul Etti. https://www.tccb.gov.tr/haberler/410/49763/cumhurbaskani-erdogan-siyasi-parti-liderlerinikabul-etti.html (30.07.2021)
Çetin, Fatma; Özkan, Tuba; Aslan, İbrahim Halil ve Keleş, Berna; Taşkın, Sübeyte; Keskin, Ahmet Emre; İnan, Kübra Tanrıverdi ve Ulu, Muhammet Çağrı. 2017. “Darbe Girişimine Dünyadan Tepkiler”, 15 Temmuz Külliyatı
Darbe Girişiminde Kaç Kişi Öldü Kaç Kişi Yaralandı. http://www.cagdasses.com/guncel/48071/darbe-girisiminde-kac-kisi-oldu-kac-kisi-yaralandi (24.04.2017)
Erdoğan, Recep Tayyip. 2017. “Cumhurbaşkanımızın Önsözü”, Uluslararası Darbe Sempozyumu (26-28 Mayıs 2017) Bildiri Kitabı, Adnan Menderes Üniversitesi Yayınları, Aydın, C.1.
Fethullahçı Terör Örgütü. 2019. T.C. İçişleri Bakanlığı İç Güvenlik Stratejileri Dairesi Başkanlığı, 2. Basım, Ankara.
Fetö’nün Kuruluşu ve Tarihsel Gelişimi, Fethullahçı Terör Örgütü. 2019. T.C. İçişleri Bakanlığı İç Güvenlik Stratejileri Dairesi Başkanlığı, 2. Basım, Ankara.
Kaynar, Osman ve Su, Şükrü. 2017. “Tanıkların Gözünden 15 Temmuz Darbe Girişiminin Demokrasinin Yerleşmesine ve Milli Bilincin Uyanmasına Etkisi”, Uluslararası Darbe Sempozyumu (26-28 Mayıs 2017) Bildiri Kitabı, Adnan Menderes Üniversitesi Yayınları, Aydın, C.3.
Kırpık, Güray. 2018. “Darbelerin kısa tarihi ve son darbe teşebbüsü 15 Temmuz”, Halk Şairlerinin Dilinden 15 Temmuz Darbe Girişimi, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, Ankara.
Koçak, Hüseyin ve Durna, Fatma Zehra. 2017. “15 Temmuz 2016 Darbe Girişimi ve Türk Toplumu”, Uluslararası Darbe Sempozyumu (26-28 Mayıs 2017) Bildiri Kitabı, Adnan Menderes Üniversitesi Yayınları, Aydın, C.1.
Muş, Nebi; Gülener, Serdar; Coşkun, İpek; Duran, Hazal ve Ayvaz, M. Erkut. 2017. Demokrasi Nöbetleri, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Yayınları, İstanbul.
Oğuz, Kürşat. Fethullah Gülen’in Hangi Ülkede Kaç Okulu Var. http://www.turkiyeegitim.com/fethullah-gulenin-hangi-ulkede-kac-okulu-var-15713h.htm, HaberTürk, (22.03.2017)
Özdemir, Feridun. 2016. Tankları Durduran Ebabiller (15 Temmuz Demokrasi Mücadelesinin Ölümsüz Kahramanları). AZ Kitap.
Özkan, Mustafa. 2017. “15 Temmuz Askeri Darbe Girişiminde Din İstismarı”, Uluslararası Darbe Sempozyumu (26-28 Mayıs 2017) Bildiri Kitabı, Adnan Menderes Üniversitesi Yayınları, Aydın, C.3.
Uzun, Cem Duran; Akgün, Mert Hüseyin ve Yücel, Hasan. 2017. “FETÖ’nün Kuruluşu ve Devlete Yerleşmesi”, İddianamelerde 15 Temmuz Darbe Girişimi ve Fetö, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Yayınları, İstanbul.
Yavuzer, Hasan. 2018. “Darbeler-Muhtıralar ve Yaşanan Travmalar”, Terör ve Uyuşturucu Madde Şiddeti, Hegem Vakfı Yayınları, Ankara.
Fotoğraf 1: Cumhurbaşkanı Erdoğan Açıklama Yaptı. https://www.cnnturk.com/video/turkiye/cumhurbaskani-erdogan-aciklama-yapti (16.07.2016)
Fotoğraf 2: Vatandaş askere sen Türk bayrağı taşıyan bu insanlara silah kullanamazsın diye haykırıyor. http://www.ahaber.com.tr/galeri/turkiye/15-temmuzun-unutulmayanfotograflari/14
Fotoğraf 3: Bu fotoğrafta canları pahasına silahlı ve zırhlı araçların önüne duran ve üstüne çıkan insanlar görülmektedir. http://www.ahaber.com.tr/galeri/turkiye/15-temmuzununutulmayan-fotograflari/14
Fotoğraf 4: Fotoğrafta her türlü tehlikeye rağmen vatandaşların ölümü göze alarak tankların ve topların önünde ve üzerinde bu darbeye direndiği görülmektedir. http://www.ahaber.com.tr/galeri/turkiye/15-temmuzun-unutulmayan-fotograflari/14
Fotoğraf 5: Ömer Halis Demir. http://aa.com.tr/tr/15-temmuz-darbe-girisimi/kahramanastsubay-halisdemirin-tatbikat-fotograflari-ortaya-cikti/658011 (27.11.2020)
Fotoğraf 6: Çetin, Fatma; Özkan, Tuba; Aslan, İbrahim Halil ve Keleş, Berna; Taşkın, Sübeyte; Keskin, Ahmet Emre; İnan, Kübra Tanrıverdi ve Ulu, Muhammet Çağrı. 2017. 15 Temmuz Külliyatı.
Fotoğraf 7: Çetin, Fatma; Özkan, Tuba; Aslan, İbrahim Halil ve Keleş, Berna; Taşkın, Sübeyte; Keskin, Ahmet Emre; İnan, Kübra Tanrıverdi ve Ulu, Muhammet Çağrı. 2017. 15 Temmuz Külliyatı.
Fotoğraf 8: Cumhurbaşkanının Başbakan ve parti liderleri ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde yaptığı toplantıdan bir kare. http://www.iha.com.tr/haber-cumhurbaskanligikulliyesinde-liderler-zirvesi-575720/ (10.06.2021)
Fotoğraf 9: Yenikapı mitingi. http://www.ahaber.com.tr/galeri/turkiye/rakamlarla-tarihiyenikapi-mitingi (17.05.2021)
Fotoğraf 10: Liderlerden tarihi fotoğraf. http://www.milliyet.com.tr/son-dakikahaberleri-demokrasi-siyaset-2290903/ (19.06.2021)
Fotoğraf 11: Yenikapı mitingi. http://www.ahaber.com.tr/galeri/turkiye/rakamlarlatarihi-yenikapi-mitingi (17.05.2021)