Dalyan ve Köyceğiz çevresinde gelenek, turizm ve folklorizm

Folklorizm terimi, Almanya’da Hans Moser’in yaptığı çalışmalarla folklor araştırmalarına giriş yapmıştır. Terim, geleneksel ürünlerin doğal ortamından soyutlanarak turizmde ve radyo, televizyon gibi kitle iletişim araçlarında ticari amaçlarla kullanılmasını ifade eder. Geleneksel ortamının dışında kullanılan folklor ürünlerinin icra ortamlarını, icracılarını, dinleyici ve izleyicilerini, yapısal özelliklerini ve işlevlerini incelemek de folklorun ilgi alanına girmektedir. Bu çalışmada Dalyan ve Köyceğiz çevresinde gelenek ve turizm ilişkisi bağlamında efsanelerin turizm faaliyetlerinde kullanımı ele alınmıştır. Dalyan ve Köyceğiz’i ziyarete gelen yerli ve yabancı turistlere Dalyan’daki kanallarla ve Köyceğiz’deki kaplıca ile ilgili efsaneler anlatılmaktadır. Yunan ve Roma kaynaklarından ve sözlü gelenekten alınarak turizmde kullanılan bu efsanelerin anlatım zamanında, mekânında ve olay örgüsünde bazı değişmeler olmuştur. Ayrıca bu efsaneler, bölgenin cazibe merkezi olmasına katkı yaptıkları gibi, geleneğin pazarlanabilirliğini göstermeleri açısından da dikkat çekmektedirler. Turizm, yerel değerlerin ulusal ve evrensel hale gelmesi sürecine olumlu bir katkı yapmaktadır.Planlı ve programlı bir şekilde yapıldığında geleneksel ürünler, turizmle geniş kitlelere tanıtılmakta ve bu da bölgeye kazanç olarak geri dönmektedir.
Anahtar Kelimeler:

kültürel miras

Tradition, tourism and folklorism in the vicinity of Dalyan and Köyceğiz

The term “folklorism” is introduced by Hans Moser’s works to folklore researches in Germany. The term indicates that, by abstracting traditional products from their natural environmental concepts and the using them for commercial purposes in tourism and mass media like radio and television. To analyze the performing places, performers, listeners and the audience, the structural features and functions of folkloric products, that used apart from the traditional context, are also in the field of Folklore studies This study considers the use of legends in tourism activities in context of tradition and tourism relations in the vicinity of Dalyan and Köyceğiz. The legends of ducts and thermal springs of Dalyan and Koyceğiz are told both to domestic and foreign tourists. Those legends which taken either from Greek and Roman sources or oral tradition, are used for tourism; however these legends have some changes regarding telling time and place. In addition, these legends have not only made these regions to be attractive, but also they are worthy showing that traditions can be marketed. Tourism makes a positive contribution on the way through the locality to universality. By using the folkloric products in an appropriate way, the tourism sector will get the positive feedbacks in an efficient way.
Keywords:

cultural heritage,

___

  • Abdülaliyev, Ariz, 2004, “Folklorizm: Termin, Proses, Problem”, Etnomusiqisünaslıq, 3-4(21), 162- 170.
  • Akgül, Olcay, 2004, “Kültür Turizmi”, Turizm: İlkeler ve Yönetim, Ankara: Turhan Kitabevi, 209- 226.
  • Baker, Ronald L., 2007, “Folklorda ve Edebiyatta Bireysel Yetenek ve Gelenek”, Folklorun Sahtesi: Fakelore, Ankara Geleneksel Yayınları, 87-97.
  • Bendix, Regina, 1997, “Folklorismus/Folklorism”, Folklore: An Encyclopedia of Bliefs, Costums, Tales, Music, and Art, 2 volums, Santa-Barbara, California: ABC-CLIO, 337-339.
  • Cassia, Paul Sant, 1999, “Tradition, Tourism and Memory in Malta”, The Journal of the Royal Anthropological Institute, 5(2), Jun., 247-263.
  • Çobanoğlu, Özkul, 1999, “Halkbilimi Açısından Gelenek, Turizm ve İcad Edilmiş Gelenek Bağlamında Ayvalık Şeytan Sofrası Örneği”, I. Balıkesir Kültür Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri 01-02 Haziran 1998, Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Yayınları, 373-378.
  • Dettmer, Elke, 1994, “Moving Towards Responsible Tourism: A Role for Folklore”, Puttig Folklore to Use, Lexington: University Pres of Kentucky, 187-197.
  • Doğaner, Suna, 1994, “Köyceğiz-Dalyan Çevresinde Eko Turizm”, Turizm Yıllığı 1994, Ankara: Türkiye Kalkınma Bankası, 95-106.
  • Ekici, Metin, 2004, Halk Bilgisi (Folklor) Derleme ve İnceleme Yöntemleri, Ankara: Geleneksel Yayınları.
  • Erhat, Azra, 1972, Mitoloji Sözlüğü, İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Gidoni, Ofra Goldstein, 2000, “The Prodiction of Tradition and Culture in the Japanese Wedding Enterprise”, Ethnos, 65(1), 33-55.
  • Karaağaç, Günür, 2006, Kaunos’dan Köyceğiz’e, Ankara: Birol Matbaası.
  • Kendirbaeva, Gulnar, 1994, “Folklore and Folklorism in Kazakhstan”, Asian Folklore Studies, 53, 97-123.
  • Oğuz, Öcal, 2003, “Halkbilimi Çalışmalarının Yeni Dönemi: Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi”, Millî Folklor, 60, Kış, 247- 253.
  • Oğuz, Öcal, 2007, “UNESCO, Kültür ve Türkiye”, Millî Folklor, 73, Bahar, 5-11.
  • Oğuz, Öcal, 2008, “UNESCO ve İnsanlığın Sözlü ve Somut Olmayan Kültürel Hazine Politikası”, Millî Folklor, 78, Yaz, 5-11.
  • Özgüç, Nazmiye, 2003, Turizm Coğrafyası Özellikler ve Bölgeler, İstanbul: Çantay Kitabevi.
  • Roginsky, Dina, 2007, “Folklore, Folklorism, and Synchronization: Preserved-Created Folklore in Israel”, Journal of Folklore Research, 44(1), 41-66.
  • Tahir, Myumyun, 2007, “Cultural Tourism and the Opportunities for Pesentation of the Ethno Cultural Heritage”, vasil7penchev.files.wordpress. com
  • Tuleja, Tad, 1997, “Invented Tradition”, Folklore: An Encyclopedia of Beliefs, Costums, Tales, Music, and Art, 2 volums, Santa-Barbara, California: ABC-CLIO, 466-468.
  • Wolf-Knuts, Ulrika, 2007, “Folklorizm, Nostalji ve Kültürel Miras”, Folklorun Sahtesi: Fakelore, Ankara Geleneksel Yayınları, 175-181.