Öğretmen algılarına göre Okul müdürlerinin duygusal zekâ düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi

Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin algılarına göre ilköğretim kurumlarında görev yapan okul müdürlerinin duygusal zekâ düzeylerini farklı değişkenler açısından incelemektir. Karabük ilinde görev yapan okul müdürleri ve öğretmenler araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise Karabük ili merkez ilçesinde ilköğretim kurumlarında görev yapan okul müdürleri ve öğretmenlerdir. 226 öğretmene veri toplama aracı olarak geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış olan “Duygusal Zekâ Ölçeği” uygulanmış ve öğretmenlerden okul müdürlerini değerlendirmeleri istenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; ilköğretim okul müdürlerinin duygusal zekâ düzeylerine ilişkin öğretmen algıları cinsiyete, yaşa, kıdeme ve aynı yönetici ile çalışma süresine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir.

An investigation of school principals’ levels of emotional intelligence according to the teachers’ perceptions in terms of different variables

The aim of this research is to analyze primary school principals’ emotional intelligence levels according to the perceptions of the teachers in terms of different variables. The teachers and school principals in Karabük province form the population of the research and the sample population of the research is teachers and school principals who work in primary schools in central district of Karabük province. As a data collection instrument, “Emotional Intelligence Inventory” which validity and reliability studies of both have been made were carried out to 226 teachers and teachers are wanted to evaluate their school principals. According to the research findings gained, teacher perceptions related to high school managers’ emotional intelligence levels show a meaningful difference according to gender, age, how many years they have been teaching and working period with the present manager.

___

  • ACAR, F. T. (2001). Duygusal Zekâ Yeteneklerinin Göreve Yönelik ve İnsana Yönelik Liderlik Davranışları ile İlişkisi. İstanbul Üniversitesi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul.
  • ACAR, F. (2002). “Duygusal Zekâ ve Liderlik”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 53-68.
  • AKIN, M. (2004). İşletmelerde Duygusal Zekânın Üst Kademe Yöneticiler ile Astları Arasındaki Çatışmalar Üzerindeki Etkileri. Anadolu Üniversitesi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Eskişehir.
  • ASHFORTH, B. E. ve HUMPHREY, R. H. (1995), “Emotion in the Workplace: A Reappraisal”, Human Relations, 48 (2), 97‐125.
  • ATABEK, E. (2000). Bizim Duygusal Zekâmız (2. Basım). Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul.
  • ATAY, K. (2002). “Okul Müdürlerinin Duygusal Zekâ Düzeyleri ile Çatışmaları Çözümleme Stratejileri Arasındaki ilişki”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 8 (31), 344-355.
  • AYSEL, L. (2006). Liderlik ve Duygusal Zekâ. Kocaeli Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kocaeli.
  • BABAOĞLAN, E. (2010). “Okul Yöneticilerinde Duygusal Zekâ” Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,11 (1), 119-136.
  • BALTAŞ, A. (1999). “Duygusal Zekâ Yeterlilikleri”._____http//www.duygusal zekâ.8m.com/> adresinden 05.10.2011 tarihinde alınmıştır.
  • BARDACH, R. H. (2008). Leading schools with emotional intelligence: A study of the degree of association between middle school principal emotional intelligence and school success. Capella University, (Unpublished doctora dissertation).
  • BARDWICK, J. (1996). Peacetime management and wartime leadership. In F. Hesselbein, M. Goldsmith, & R. Beckhard (Eds.), The leader of the future (pp. 131-140). San Francisco: Jossey-Bass.
  • BASS, B. M. (1998). Transformational Leadership: Industry, Military and Educational Impact, Lawrence Erlbaum Associates, Mahwah, NJ.
  • BASS, B. M. ve AVOLIO, B. J. (1994). Improving Organizational Effectiveness Through Transformational Leadership, Sage, Thousand Oaks, CA.
  • CANBULAT, S. (2007). Duygusal zekânın çalışanların iş doyumları üzerindeki etkisinin araştırılması. Gazi Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
  • CELEP, C. ve ERGİN, D. (2007). “Okul Yönetiminde Duygusal Zekâ ve Dönüşümsel Liderliğe İlişkin Öğretmen Algıları”. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 5-7 Eylül 2007, Gazi Osmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Tokat.
  • COOPER R. K. ve SAWAF, A. (1997). Liderlikte Duygusal Zekâ (Çev. Z. Ayman- B. Sancar). 3. Basım, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
  • DONALDSON-FEILDER, E. J. and BOND, F. W. (2004). “The relative importance of psychological acceptance and emotional intelligence to workplace well-being”. British Journal of Guidance & Counselling. 32 (2), 187-203.
  • DUNCAN, D. (2002). “Emotionally İntelligent Female Primary Headteachers: The New Wopen of Power”. Education 3-13. 30(3), 48-54.
  • CONGER, J. A. ve KANUNGO, R. N. (1998). Charismatic Leadership in Organizations, Thousand Oaks, CA: Sage Publishers.
  • ERGİN, D. (2008). Okul Yönetiminde Duygusal Zekâ ve Dönüşümsel Liderliğe İlişkin Öğretmen Algıları, Kocaeli Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kocaeli.
  • GOLEMAN, D. (1998). Duygusal Zekâ: Neden Akademik Zekâ (IQ)’dan Daha Önemlidir? (Çev. B. S. Yüksel) İstanbul: Varlık Yayınları.
  • GOLEMAN, D. (2000), İş Başında Duygusal Zekâ (Çev. H. Balkara), İstanbul: Varlık Yayınları.
  • GÖKÇE, B. (2006). İş Hayatında Duygusal Zekâ ve Sivas İli Bankacılık Sektöründe Bir Alan Araştırması, Cumhuriyet Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sivas.
  • GÜÇLÜ, N. ve RECEPOĞLU, E. (2009). “Okul Yöneticilerinin Öğretim Liderliği Davranışları ve Duygusal Zekâ Düzeylerine İlişkin Öğretmen Algıları”. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (1), 425-442.
  • GÜLER, A. (2006). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Duygusal Zekâ Düzeyleri İle Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yeditepe Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
  • GÜLLÜCE, A. Ç. (2006). Mesleki Tükenmişlik ve Duygusal Zekâ Arasındaki İlişki. Atatürk Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erzurum.
  • GÜNEY, F. (2009). Okul Yöneticilerinin Duygusal Zekâ Düzeyleri ile Çatışma Yönetimi Stratejileri Arasındaki İlişki. Maltepe Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
  • KARAKUŞ, M. (2008). İlköğretim Okul Yöneticilerinin ve Öğretmenlerin Duygusal Zekâ Yeterliklerinin, Öğretmenlerin Duygusal Adanmışlık, Örgütsel Vatandaşlık ve İş Doyumu Düzeylerine Etkisi. Fırat Üniversitesi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Elazığ.
  • KÖROĞLU, G. S. (2006). Sınıf Rehber Öğretmenlerinin Algılarına Göre Psikolojik Danışmanların Duygusal Zekâ Düzeyleri (Kırıkkale İli Örneği). Ankara Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
  • LAZARUS, P. (1999). “Emotional intelligence: a paradigm foreducation in the new millennium”. A Journal of 22th. International Schools’ Psychology, 34-39.
  • MAYER, P. ve SALOVEY, J. D. (1990). “Emotional Intelligence”, Imagination, Cognition and Personality, 9 (3), 185‐211.
  • MAYER, P. ve SALOVEY, J. D. (1997). “What is Emotional Intelligence?”. In P. Salovey & D. Sluyter (Eds.), Emotional development and emotional intelligence: Implications for educators, (3-31). New York: Basic Books.
  • ÖZTEKİN, A. (2006). Ortaöğretim Kurumlarında Görev Yapan Yöneticilerin Duygusal Zekâ Becerilerini Okul Yönetiminde Kullanma Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir.
  • PAMUKOĞLU, E. (2004). Duygusal Zekânın Yönetici Etkinliğindeki Rolünün Kadın Yöneticiler Bağlamında İncelenmesi ve Bir Araştırma. Kocaeli Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kocaeli.
  • PETRIDES, K. V. ve FURNHAM, A. (2000). “Gender differences in measured and selfestimated trait emotional intelligence”. Sex Roles, 42 (5/6), 449-461.
  • SHAMIR, B., HOUSE, R. ve ARTHUR, M. (1993). “The Motivational Effects of Charismatic Leadership: A Self-Concept Based Theory”, Organizational Science, 4, 1-17.
  • SHAPIRO, L. E. (1998). Yüksek EQ’lu Bir Çocuk Yetiştirmek (Çev. Ü. Kartal). İstanbul: Varlık Yayınları.
  • SOSIK, J. J. ve MEGERIAN, L. E. (1999). “Understanding Leader Emotional İntelligence and Performance”. Group & Organization Management. 24(3), 367-390.
  • ŞAHİN, F. (2006). Duygusal Zekânın Etkili Liderlik Davranışları ile İlişkisi: Kayseri Askerlik Dairesi Başkanlığı’nda Çalışan Subay ve Astsubaylar Üzerine Bir Araştırma. Balıkesir Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir.
  • TIKIR, N. (2005). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Öğretimsel Liderlik Davranışlarıyla Duygusal Zekâları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Gaziantep Üniversitesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gaziantep.
  • TRUCKER, M. L., SOJKA, J. Z., BARONE, F. J. ve McCARTHY, A. M. (2000). “Training Tomorrow’s Leaders: Enhancing The Emotional İntelligence of Business Graduates”. Journal of Education for Business. 75 (6), 331-338.
  • TUNA, Y. (2008). Örgütsel İletişim Sürecinde Yöneticilerin Duygusal Zekâ Yeterlikleri. Anadolu Üniversitesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Eskişehir.
  • TURANLI, A. (2007). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Duygusal Zekâ ve Öğretmenlerin İş Doyum Düzeyleri. Dokuz Eylül Üniversitesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İzmir
  • YEŞİLYAPRAK, B. (2001). “Duygusal Zekâ ve Eğitim Açısından Doğurguları”. Eğitim Yönetimi Dergisi, 7 (25), 139-146.