İlköğretim öğrencilerinin farklı zorbalık türleri ile karşı karşıya kalma sıklığının ve boyun eğme davranışı ile durumluk-sürekli öfke ile ilişkisinin karşılaştırılması
Araştırmada ilköğretim öğrencilerinin, ne tür zorbalıklarla, ne ölçüde karşı karşıya kaldıkları ve zorbalık türlerinin görülme sıklığı incelenmiştir. Ayrıca öğrencilerin zorbalık ile karşı karşıya kalma türleri ile boyun eğme ve öfke düzeylerindeki fark incelenmiştir. Araştırmanın örneklemi 2007-2008 eğitim ve öğretim yılında Ankara’daki ilköğretim okulları arasından seçilen beş ilköğretim okulunun 5’inci ve 8’inci sınıflarında okuyan öğrencilerden oluşmaktadır. Random yöntemiyle seçilen 250 öğrenciden bilgiler “Şiddet Kaba Güç Anketi” “Boyun Eğici Davranışlar Ölçeği”, “Durumluk Sürekli Öfke Ölçeği’ ve “Öğrenci Kişisel Bilgi Formu’ndan elde edilmiştir. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde t-testi kullanılmıştır: Zorbalık ile az karşı karşıya kalan I. grup ve zorbalık ile en çok karşı karşıya kalan II. grup olarak sınıflandırıldıktan sonra karşılaştırmalar bu iki grup arasında yapılmıştır. Araştırmada zorbalığın görülme sıklığı ve türleri ise frekans ve yüzdelik ile yorumlanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde ve hesaplanmış değerlerin bulunmasında SPSS istatistik paket programı (15.0 versiyonu) kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulguların anlamlılığının yorumlanmasında P 0.05. anlamlılık düzeyi ölçüt olarak alınmıştır. Araştırmanın sonucunda belirtilen değişkenler açısından bir fark elde edildiği görülmektedir. Zorbalığın türü ve sıklığı açısından da anlamlı düzeyde bir fark elde edilmiştir. Öğrencilerin zorbalık ile karşı karşıya kalma türleri ile boyun eğme ve öfke düzeylerinde de anlamlı düzeyde bir fark elde edilmiştir.
Comparison of sorts and free quenches of being exposed to bullying And instantaneous continuous anger relations elementary students’
In this research types, amounts and frequencies of students’ being exposed bullying have been investigated’. Moreover, whether or not obeying behaviour and anger scale depend up on students’ being exposed to bullying and sorts of bullying has been. The sample space of the research has been consisting of students of five chosen elementary schools in city of Ankara in the second term of educational year of 2007-2008. The students have been attending 5th to 8th grade. The data has been obtained from 250 randomly chosen students by “ Brute Force Questionnaire” “Obeying Behaviour Scale”, “Instantaneous-Continuous Anger Scale” and “Students Personal Identification Form”. Analysis at the in put has been made by “t-test and “frequency” and “percentage”. After splitting the students into two groups first group consisting of students that had been exposed to bullying more than the students in the second group, comparison between the two groups has been made according to SPSS Statistical Package Program (version 15,0) have been employed in the analysis of the in put. The meaning level is taken P 0.05. At the end it has been seen that there is no significant difference in terms at the previously mentioned variables. On the other hand, the results have shown that there is as notable difference in terms of sorts’ frequency of bullying. Moreover, it has been shown that there is a significant difference when one compares sorts and frequency of students’ being exposed to bullying and obeying behaviour and anger scale.
___
- ALİKAŞİFOĞLU,M.,Erginöz,E.,Ercan,Oya.(2007).Çocukluk Çağında Zorbalık Davranışları. Hekimlik Açısından Anlamı. Türk Pediatri Arşivi. 42. Özel Sayısı.19-25. http/www.turkpediatri.org.tr.
- ARSEVEN, Ali Durmuş.(2001). Alan Araştırma Yöntemi. Ankara Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
- BEYAZOVACI, Ufuk.(2001). ŞAHİN,F. Çocuğun Şiddetten Korunma Hakkı, Milli eğitim Dergisi, Sayı: 151, Temmuz, Ağustos, Eylül.
- BROSWORTH, Kris, Parents Primer on Scholl www.readersdigest.ca/mag/2001/10/bullying. htm/12 k Readers Digest. Canada.
- CILGA, İbrahim.(2001). Demokrasi, İnsan Hakları ve Kültürü ve Çocuk Hakları. Milli Eğitim Dergisi. Sayı: 151, s. 69-73. Ankara.
- CRAİG, W., & PEPLER, D.J.(1997). Observation of Bullying and Victimization in the Schoolgard Canadian Journal of School. Psychology. 13.41.60.1997
- ERKAN. G. (1986).“Boşanmanın Çocukların Benlik Tasarımı Düzeylerine Etkisi. Yayınlamamış Doktora Tezi. s.158.162. Ankara; Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- EŞİCİ, Hasan.(2007). İlköğretim Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Temel İhtiyaçlarının Karşılanma Düzeyleri ile Zorbaca Davranışları Arasındaki İlişki Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- GLASSER, William. Seçim Teorisi. Çev; Müge İzmirli. İstanbul; Heyet Yayınları. 2003.http://www.wglasser.com/uhatiset,htm. İnternet adresinden 17.07.2009 tarihinde alınmıştır.
- INTERACTİVE, Haris. (2001) Bullying Teasing And Sexual Harassment in School. American Association of University. Women. http://www. aawww.ogr/research/girls-educationhostile. ctm.2006.
- KANDEMİR, Mehmet., Özbay,Y.(2009).İlköğretimde Algılanan Sınıf İçi Empatik Atmosfer ile Benlik Saygısı Arasındaki Etkileşimin Akran Zorbalığı ile ilişkisi. http: //İlköğretimonline E-Dergi; online.org.tr. Mayıs-2009.
- KAPCI, Emine Gül.(2004). İlköğretim Öğrencilerinin Zorbalığa Maruz Kalma Türünün ve Sıklığının Depresyon, Kaygı ve Benlik Saygısıyla ilişkisi. A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. Cilt. 3.7. sayı.1.1s, 1-13.
- KAPTAN, Saim.(1994). Bilimsel araştırma Teknikleri, Ankara Gazi Yayınları.
- KARASAR, Niyazi.(2002).Bilimsel Araştırmacı Yönetimi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- KAYA, Mine.,GÜNEŞ,G.,KAYA,B., PEHLİVAN,E.(2004).Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Boyun Eğici Davranışlar ve Şiddetle İlişkisi. Anadolu Psikyatri Dergisi, 5: s.5-10.
- KEPENKÇİ, KARAMAN, Yasemin., ÇINKIR,Ş.(2003). Lise Öğrencileri Arasındaki Zorbalık. A.Ü Eğitim Bilimleri Dergisi.
- NELSON, Brendan.(2000). Bulying; Information For Parents. http://www.dest.gov.au/ schools/publication/2000/bulyıng/index.htm.2006.
- OLWEUS, Pan.(1994). Bullying Prevention Program http://www.oregon.gov. /PHS/ Mentalhealth/ ebp/Practices/ Olweus-Bullying. Pdf. 2006.
- OLWEUS, Pan.(1994). Bullying Among School Children; İntervention and Prevention in Peters, R.D.V., Mc Mahon, R. J.Feuinsec V.J (eds) Agression and Violence Throughout the Life Span. Sage Publications Newbury Park. PP. 100-125.
- OLWEUS, Pan.(1994). Bullying at School Basic. Facts And Effect of a School Basic Facts And Effect of a School Based İntervention Program. J. Child Psychol Psychiatry. 35. P. 117/90.
- OLWEUS, Pan.(2002). Bullying at School: What We Know and What We Can Do. Madlen: MA Blacwell Publishers Ltd.
- ÖZER, Abdulkadir.(1994). Sürekli Öfke (SL-ÖFKE) ve Öfke İfade Tarzı (Öfke-Tarzı) Ölçekleri. Ön Çalışması. Türk Psikoloji Dergisi. 36.26.35. Pateraki, Lena., Houndoumadi. A. Bullying. Among primary School Children. Athens. Education. A Psychology. Volume: 21 ISSUE. 2. June 2001. Pages. 165-175.
- PİŞKİN, Metin.(2002). Okul Zorbalığı; Tanımı, Türleri, İlişkili Olduğu Faktörler ve Alınacak Önlemler Kavram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi. 2.s.531-562.2002.
- PİŞKİN, Metin.(2003). Okullarımızda Yaygın Bir Sorun: Akran Zorbalığı, Yedinci Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, İnönü Üniversitesi/ 11-13 Haziran, Malatya.
- PSİKOLOJİ DÜNYASI.(2006). Zorbalık nedir? http://www.tanıyorum.com.2006.
- SABUNCUOĞLU, Osman., Ekinci,Ö., Bahadır,T., Ayuca,Y., Altıöz,E., Berkem,M.(2006). Ergen Öğrenciler Arasında Akran Örselenmesi ve Depresyon Belirtileriyle İlişkisi. Klinik Psikiyatri Dergisi. s. 9 (1) s.27.35.
- SALMON. A., JAMES. P.,SMİTH,M.(1998). Bullying in Schools. Self Reported Anxiety, Depresion, and Self Esteem in Secondary School Children. British Medical Saumal. html.com.
- SELÇUK, Ziya., GÜNER,N.(2000). Sınıf İçi Rehberlik Ugulamaları. Pegem Yayıncılık. Ankara. 2000.
- SMİTH. P.K., Sharp,S.(1994). S. Eds. School. Bullying İnsights and Perspectives. Londan; Routledge.
- ŞAHİN, HİSLİ, Nesrin. Savaşır,I.(1997). Bilişsel Davranışçı Terapilerde Değerlendirme Sık Kullanılan Ölçekler. Türk Psikologlar Derneği Yayınları. Ankara; Özyurt Matbaacılık. Türk Dil Kurumu.(2005). Türkçe Sözlüğü.
- TÜRK EĞİTİM SEN.(2005).İlköğretim Okullarında Şiddet ve Taciz. İlköğretim Okullarının 7. ve 8.Sınıflarında Okuyan Öğrencilerin “Okullarda Şiddet” ve “Taciz” Kavramlarına İlişkinKavramsallaştırmaları.(ÖZÖNDER,C.,AKSOY,E.,KÖKTÜRK,G.V.,ULUOCAK,Ş.) Araştırma Raporu.
- ULUDAĞLI, N.P ve UÇANOK. Z.(2005). Akran Zorbalığı Gruplarında Yalnızlık ve Akademik Başarıları ile Sosyometrik Statüye Göre Zorba/Kurban. Davranış Türleri. Türk Psikoloji Dergisi 20(56). 77.92.
- YILDIRIM, S. (2001). 8 ve 11 Yaş Gruplarındaki Çocuklarda Zorbalık Popülarite ve Aile Ortamı Arasındaki İlişkiler, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- YONEYAMA, Shoha., A. Naito.(2003). Journal of Sociology of Education. Vol. 24. No.3 (Jul. 2003) pp. 315.330-http:// Links. J. Star.org.
- www.0-18.org.vurursan.kırılır.Bölüm:4. 2006.